Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 39, 26 September 1885 — KEIA ME KEIA. [ARTICLE]

KEIA ME KEIA.

I ke kakahiakaoka Poaiua iho nei o k'ia p'.:->, ua ku mai ma ko kakou a«*a r.-:ka moku kaua lialia Chrstopher ('...'um?>us, mai lapana mai. Ua lohe wa!e ia mai e hookuku ana i keia !a ma Makiki, ka hui kmij><ipo Hawaii me ka hui o Kaaaka Mare. E c.'ju e na Hawaii, o hopu i ka hielo.

I. halawai ana ka Ahahui Euaneiio o Va mokupuni Oaht!, ma Kaumaka* j ke hui uku ika!a 7 o Oct. M. H. : iS5, hora 10 a. rn. E hele mai na hoa me ka makaukau i na Haawina. E haio!e!o ana 0 Major D.ines ma Kaumakapi!» i ke ahiahi o ka Ia apopo, hora 7. ma!a!o o ka unahi ana a Rev. H H. Paleka. E he!e ae e na makanuka e hoolohe i keia malihini naauao. L*a aku ka hui o Ota ma, i ka hkou makana nani, i ka hui kini{K)po Orraniea, no ke kaa ana aku o ka hanoh.ino oka moho oka M. K. 1885 ia iakou. He laau pai popo i hanaia mai na ano laau Hawaii mai ehiku, a ua hanaia me ka noeau, a he panio maoli no. Ma ka Poaono iho nei, Sept. 12, ua hoohuiia ae e E. Kekoa ma ka borita maie o Albcrt Kuahi me Miss Agnctt Aīapai, no Papaikou, Hilo, laua, a inaUr.t laua kaht i hipuuia ai. He mau wa!u kauna ka i kipa ae inalaila. Ke īuhe wale ia mai nei he maikai ko laua r,01.0 ana. Ma ka wanaao la Sabaii i ha!a i hoea mai ai ka mokuahi Lilinoe mai Kapalakikd mai me kona mau pono enekini mahu hou, iloko o na Ia ho!o he ewalu me na hora keu. Ma keia huakai mai n«.i ona, ua haki keka'ni o kona mau e;:;iei>a, a ua kauia iho nei i ka lele no k.i hana hou ana i ua epaepa la. j

Ma ka po Poaha nei, ua hala loa aku ka hahai ana a ka puali Kuini Pon -i i ka eneini a hiki mawaho pono o Li !ule inu rama o Kimo I)odn, a ua \ui aku l.oi ka puali Prince's Own i Iluehue. Aole nae he lono i loaa mai no ko lakou lanakila, aka nae ua puKva n.i honie e kokoke ana. M1 ka po 0 ka Poaha nei, ma ka H -u !c Hawaii, ua haawi ae ka Bana .Aupuni i na kam houhene ana imua o na nlii o ka moku kaua Italia Chritofo C<'umbo e ku nei ma ko kakou awa. Ua nui na mele Ilalia i puhiia mai .a ua hoike mai no hoi na malihini i ko l.ikou luuoli ma ko lakou paipai ana Ua lehulehu no hoi na kamaaina puni me'e i akoakoa pu ae iiaila. Ua haawi hookahakaha hou ae na pu ili koa ma ka po Poakolu nei, a ua kn no i ka mikioi ka lakou mau paikau au.«, he koa maopopo io no lakou, a ua pomaikai loa ke aupuni Hawaii i keia (i.ualiona koa wiwo ole. Ua nui na pao makaikai i akoakoa ae malaila. 0 ka H.ma Aupuni kekahi i hiki ae ma ke kahua A mat oi loa aku paha ka hiehie o keia hookahakaha ana, ina i huhu ole o Lonomoku, a huna ia ae kekahi aoao o Mahina a nihomole ak?, ua mio no, ieopaipai.—l kuu mau hoa kuwili 0 ka nupepa kuoko.a, a hoa hoinainau 0 na mooleo, Aloha oukou : A no ko f u ike ana, ke aneane aku nei k&knu e komo aka i na malama hoy e 0 ka makahiki, oia o Ok. Nov. D.e. nolaila, ke noi nei au i ko oukou oluulu, e hookaa koke mai oukou i ke koeaa me ke kaulua ole O keia hapa. he hapa pohihihi i na luna ke h 'H nolaila, ke makaala nei ko oukou h;na me ka wiwo ole, o ku anei i ka nuku oioi o ke a'u. Aole i pili keia i ka |x>e hookaa pau mai ma ko'u Uma, a i ka hope o ka Luna Hoopuka. Owrau na D. Kaiialeluhl Ua hoi mai ka moku kuna Waiehu, eu! kana huakai i hoounaia aku nei 1 mokupuni 0 Nihoa. I ka wa i hiki ka moku kuna i ka mokupuni, ua aku la iuka he 30 poe ohua Hawaii, * ua moe lakou iluna o ka mokupuni ho hookahi po. A o ke ahi 1 haaleleia aki: ai e ana, e ka poe makaikai ma--01 u iku nei, aole no i nui loa kahi i he», ipai», he 20 eka paha a ana iho W in huhu, a aoie hoi elike me ka mea J! i ka wa 1 hoi mai ai ka I mua. A aia no na louiu ulu ala no me ka maikai aole hoi i | tao;>oino u aku. A ua lawe pu nwi no hoi ke kapena Kihilim i ka Wpo, 0 Ua wokupuni manu nei, no ka nana ina paha he waiwai kahi a loaa mai ■aa mai u mokupuni mai, elike na lepo manu, aka ua kanalua ke i a pc»u no ka like o Nihoa me ke ano j • ** pot mokupuni lepo manu. j

! Ke wawa hou ra mai nt! ka Ho'iapu i->s o r-a pikn pau i ka iole nej; U2 kerr:cia na kauhi'e. ua ua "o'e, ke <Ja.a, a me na e &e i aku iko hkou lima. E nana e • na makamaka i na home. U"i ioaa mai he iono, no kekahi p-e--;%h? kanaka i hanaia ma Hakahu, Hai «mil Ma ka la Sai>ati aku nei i . >vi,i aia ae la kekahi hakaka mawaena o kekahi kanaka me kana wahine a pepe ;hi aku la La* ciat hoi ua |>au lakou i ka iena, Ai ka wra hoi aka oiakuakane ; q ka wahine i ike aku ai i ka pepehia \ o kana kaikamahine. !e!e aku la ia e j owao ae, a ia manawa ua i!i inai ia ka | inama o ka hunona maiuna ona. A |k;i aku !a ua hunona iima koko nei i kekahi pauku laau a hahau aku la i ke poo o kona makuahonowai a hu ka iolo, a make aku la ia. Ua oieleia, ua ona loa ua hunona nei i kona wa i hana ai i keia mea wehweli, a i kona wa no hoi i ninau ia aku ai ma kekahi la ae, ua hai mai ia b i kona ike ole no ka mea ana i hana ai. Ua laweia aku hi ia ma ka halepaahao roa Hilo, a e hwe !ja ia mai ana paha i Honoiulu nei maiuna mai o Kinau i ka la apopo. No ka !oaa pono oie ana mai o ka moo!do pololei, nolaila aole i loaa na inoa.

Aia ma Kahua, Hilo, kekahi kauka o Gaberiela kona inoa. Oiai oia e nolio ana ma ke ano he pelekikena no ka hoomana Molemona, ua loaa iaia he mana hiki ke hoola i ka poe i loohia i ka nawaliwali me ka laau lapaau ole, elike me ka hapa nui o na kauka a me na kahuna Hawaii. Ua hiki loa iaia ke ike me kona mau maka ike kumu e make ai ka mea mai e hele aku ana imua ona. A eia kekahi mai ana i iapaau ai. O M!;a <*) no ia hoo kahi no, lapaau iho la o Gaberiela iaia, a ike iho la ia, a olelo aku Ia ia Mila, u aole oe i make i ka mea e aka, make no oe ia Kamauna (k) " no ia wahi h »okahi no. A no keia hoike ana o Gabarie!a, ua ulu ae na manao kuee ino mawaena o Mi!a me Kamauna A ua mau no nae kona mahiki ana i na uhane mo mailuna aku o Mila, aka, auhe ike ia 0 ke ola, oiai ua loihi loa ka iapaau ana, hilahila maoli keia hana. E nnna 1 keia hana o ke au po.

NA ANOAI O HAWI. Pua ka uahi i ka mohio i ke keiki Ceogi Kaomea. Ua hoala ae nei oia he hale inu kope. Ke hoonua nei keknhi poe malaila, no ka loaa kekahi 0 ke kokoolua oia hoi ke kiaha Gini hoonoenoe, kau aku kela ko'u e ka puu, a haule iho no i na bola poi me na io pipi kolekole, auheka wale ana oe. Ua hooponopono ia iho nei na loaa o keia mau mahina e ka laua mau kupakalo e Hume laua me Mailou, a ua ike laua ke nee malie nei. Ma keia wahi no he nui na kanaka puhi opiuma. Ke nana aku he ku i ka launa ole ko lakou mau ano, ake nana aku no hoi i ka lakou mau hana 1 ka wa e puhi ole ai he popoki nawaliwali maopopo. Ina hoi e ha'uha'u ana he keu aku a ka eleu. Ma ka olelo mai no hoi a kekahi mau mea puhi opiuma, i ka mea e kakau nei oia o Kaaihue Kahaipo me Kekuewa. Ina ka e nele ana ka opiuma ia lakou, e nui ana ka ka eha o kahi pauku kino, he hupe nui mai ka hope, he hope maikai no. 0 keia mau inoa e kau ae la maluna, he mau kmo puipui ko laua i ka wa aole i hookokoke ka ipupaka loihi ma ko laua mau lehelehe, aka, i keia manawa ua haulehia i ka luaahi o Oehena, aloha no.

Ma ko'u hoomaopopo aku no hoi ea e hoouna ia aku ana paha ua poe puhi opiuma nei o Pihwale, i Honokiu no keia mau la nui e nee aku nei, oia ka na moho kukini ma Kapioiani Paka. Aole io no e nele ka mama he ano maikai ka hoi na kino, ua hele kela a paioma. Ma keia wahi no he nui ka ona o na kanaka ma na ahiahi Poaono a me na la SabatL Ua hoolilo ia ka la o ka l Haku i la lealea, e hookani ana na piI la, e nuku peu ana na kika, e ku'i ana no hoi kekahi poe, e hakaka ana no hoi ka poe haalei puupuu, a ke nana aku hauhili ka mana, oia iho la na hana ma keia wahi ma na la Sabati. Kahi nae e hana ia ai o keia mau hana ma kahi o Alapia. J. K. Hoauku. UMA MENEMENK OLE. Ma Honouliuli, S. Kona, Hawaii, a ma ka )a 9 0 keia mahina, ua pej>ehiia kekahi wahi keiki uuku nona na makahiki elima e Waialae (k) ma ka hili ana i ka ha niu i ua wahi keiki nei, a ua eha loa la; ua hai ka lima me ke kikala, i ka noke ia i ka hili i ka iaau, e ua lima menemene oie nen a aloha ole ae no hoi i ka olelo ae a ua wahi keiki nei: 44 Uoki ea! Uoki ea! Ua pau! * Aka, aole nae oia la hoopau ae, noke no ktla i ka hili, e ole e hele mai ke kupunawahme, pau ai» ina la paha ua nuke keia wahi opio i keia puuwai eleele. O ke kumu i eha ai keia keiki ia Waialae puuwai eleele; ua hakaka ka puuwai eleele keiki meia keiki* a ua eha kela keiki a W puuwai eleele ia Samuela, a oia no paha ke kumu i noke ia ai a haihai na au. I ka hoi ana mai o ke kupunakane mai ka lawaia mai, pū ae ia kona kai, a hoomakaukau oia e hele i ka luna kanawai, a e

o;e e rs«hi ai. uia |>ahi ua noho' ek'a !a i *•:. ai kz r i: -n-\ o» ka -a-V'-rj nse seja i heopau wa ! ': le m..». ok.a ke aupu-ni k<?e. M. Kal'.mkl KO MOLOKIi VAC HOOHENO. j i ka !a i o Scf.i:eraa?;a nei ua n hoj ka Ahahui Imim r<."« KiiSsthno o naf rr«okv-pur.i o MaiiS iaa ka kak:r»i e Ka-| luaaha. M'no*<ii I noh * lunihoo r»atu! fa e ka Rcv. j. K. Hihio ame se ka-1 kauelelo u e J, Kulaiuia e Lahaina. | Eha mau A. H. O- I P. K. o.Mol-Aai,! 'ne na Per< : sider«a eha. a *jne na eleie ' tha, hoekani no ekie A. H. O. I. P. K. j mai ka mokupuni aku o Maii?. h;X>kahi| no Hawae iauhue Kona. | Ea! nawaliwali Ia na A H. O. L P. K. ma ka mokupuni o MauL Pela paha hoi la. E o!e na lunakahiko ona <>kaiesia o Kaluaaha a me Halawa, loaa na hoa kuka oia Aha. Na hoamau, Rt'v. H. Manase, S. Paulo. C M- Hai. Hookahi no hoike elele i laweia, raa ke noi a C M. Hai, nana e iawe aku a hoike i ka Percsidena oka A. H O. I. P. K. o ka Paeaina ; no ka mea, ua ikeia kekahi mau mea maikai maloko o kela hoike elele, mai ka A H. O. I. P. K. o Kaluaaha.

Ua koho ka Aha ia C. Kahai i komite hoeueu no na Ahahui o na mokupuni o Maui, na kela a me keia Ahahui e kokua mai iaia no kona ola, a e hele ana oia i ka loa a me ka laula. Ua hoopau na hana o ia Ahahui ma ka hora 5 p. m. oia la no. No Kalaupapa me Kalawao. —Sept. 3, hora 4 a. m., ua kau aku la ke komite hoolaa o na luakini o kahi i hai ia maluna ae mai ke awa o Pukoo aku, ma ka mokuahi Mokolii. Eia na !ala oia hana na Rev. A. Paii, H. Manase, S. Paulo. Na malihini makaikai J. K. Hihio, J. Ku!ai!ua, J. K. Kuiewe, a me S. K. KamakahikL Ua ike na malihini i na pali hauliuli o Koolau ma Molokai, e hoomaka ana mai Halawa aku a Wai!au me Pelekunu, a nokekahiokeia mau wahi ka olelo kaulana. "Koki o Wailau, ke ala pii aka opae, 5> aole io no hoi o ka pali akana.

I Ika hora 9a oi kani ana ke oeoe o Mokolii, kawewe ana ke kaulahao mamua, eiā ka ua i ke awa 0 Kalaupapa. A nana aku la au iuka oka aina, e haiamu mai ana na kanaka i ka uapo, kau iho la ma ka waapa no ka aina Walohia no ka naau i ka ike ana i na makamaka o kakou, e noho ana me ka pilikia ma kela panalaau. Ua makaukau na lio i na kamaaina, kau maluna o na lio no loko o Kaiawao. Kipa iki ma ka hale hookipa o ka Papa Ola, a nana aku la he nani ka ike ana me he opua la o Waikolu 1 ka noho mai iloko o na pali. Ua noho ke anaina ma ka Luakini nani o Siloama, Kalawao, aua lawelaweia na hana hoolaa. Pule pokole; Himeni 504. Heluhelu Baibala, Hagai, 2: I—9;1 —9; a me ka Himeni 505. Ia J. K. Hihio. Ka Haiao, ia S. K. Kamaliahiki; Hagai, 2: 9. Manao paipai ike anaina, ia C. M. Hyde. Pule hoolaa, H. Manase. Himeni a pule hookuu, Rev. J. Hanaioa.

Hookipaia e kekahi kamaaina, no na mea o ke kino, a ua oluolu ka houpo. Kau hou ma na lio no Kalaupapa. Ua akoakoa ke anaina ma keia Luakini, o Kanaana Hou ka inoa. Ua lawelawe ia na hana mua e ka Rev. A. Pali, elike me na hana ia Hihio. Na S. Paulo ka haiao, oia no ka haiao ma Siloama, Hagai, 2: 9. . Pule hoolaa, ia Pali. Kekahi mau manao, ia Hyde. Himeni me pule hookuu, īa Hanaloa.

He 661.00 ka nui o na dala a paa ka hale. He 1,000.00 aoi na dala a paa ka luakini o Siloama ma Kalawao. He mau luakini nani a maikai keia, o ko laua oi aku o Siloama. Pau na hana lua Kaulapapa, kau hou ms ka oneki o Mokolii, ma ka hora 1 p. m. e huli hoi ana ka moku no Pukoo; a ma ke ano ahiahi, ku aku la; a malaila lele aku la o C. M. Hyde, me kona kamaaina oia o John Kikane

Haalele ka meku ia Pukoo no Lahaina. Mawaho ae o Kaanapali, moku ae la ke kaulahao e paa ai ka hoe i kekahi ale nui; hoholo pu aku la na ohua o hope me ka bela <na kekahi aoao o ka palekai Lula iho la ka moku no kā manawa, ame ka eleu nui o Kapena Alika i hana mai ai o ka paa ae la no ia. Hora 11 p. m. hiki aku la no Lahaina. He mahalo piha ia Kapena Alika, i kona oluolu ia makou 1 ka hoihoi ana mal - [Nd kahi wa aku.] Aek.ai o Hauola.