Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 44, 31 October 1885 — (Kakauia no ke Kuokoa.) [ARTICLE]

(Kakauia no ke Kuokoa.)

He mea kamahao ko makou ike mau ma ka nupepa aupuni, i na olelo hoino e hooili mau ia ana maluna o ka poe mahi ko o ka ama nei. Ma na oUlo me he la o keia poe ke kumu i hewa ai 0 na hana a pau a keia Aha Kuhina, a mamuli o ka lakou oihana i nele ai ka Waihona o ke Aupuni. No ko makou ike he mau hoino kumu ole keia, a he mau alakai hoala kuee lahui, ua komo mai ka noonoo iloko o inakou e nana i ka oiaio a me ka ole o keia mau olelo laumania a ka poai hapuku e hoao nei e hookomo aku iloko o ka noonoo o ka lahui Hawaii. O ka mua, e nana kakou i ka poe mahi ko, a heaha la ka |lakou mau hana, a kakou e ike nei 110 lakou ? Ma ko makou hoomaopopo ana, he nui na lahui 1 komo iloko o ka mahi ko ana, a aia lakou ke hookele nei i ka lakou hana me ka hoopomaikai nui i ka aina, a me na poe a pau e noho nei ma na hana e ae. Eia iwaena o keia hana, ka haole, na Hawaii, na Pake, na Pukiki, a me na lahui e ae. Eia mamuli o ka hana a ka poe mahi ko, e hoolawa ia nei ke ola o na haua eaea pau. O keia ke kumuhana nui hookahi nana e hanai nei na waha a pau o ka aina. He mau tausahi kāiiaka ke noho hana nei no na mahi ko. He mau • tausani paahana e noho nei iloko o na hana no ka hoolawa ana i na paahana, i na pono a pau o ke nla ana. Na ke ko a me na mahi ko, i ho'olawa mai 1 na moku holo pili aina i ka 1 hana, a me na moku holo i na aina e. | No ke ko mai ke ola o ka poe kalepa, | na halekuai, na hale hana o kela me keia ano. Na keia hana nui 1 imi aku ke dala e hoopae mau ia nei ma Hawaii, a na ia dala e hoolawa aku i na lilo no na mea a pau e pae mai nei no ka pono o ko kakou noho ana. I lawa a i pii ka uku 6 na lima hana mamuli o na pono i hooikaika ia e ka poe mahi ko. | Mawaho ae o na auhau kino o ke kaj naka, me he la, o na loaa e ae o ke Aupuni mailoko mai no ia o na loiui i imi ia e ka poe mahi ko. Ke waiho haahaa aku nei makou i ka ninau, ehia la paahana i hoola ia e na hanai hipa o Lanai, a me na wahi e ae ? Ehia !u a na hanai holoholona e ae ? Heaha na hana nui i ulu mai mamuli o keia nuiu hana ? Aole anei ma kahi o' na mnhi j ko e kukuluia ai, e ulu koke ana na hana kalepa a me na hana akamai, na hale ai a me na halekuai, na hale lealea a pela aku ? O ke kumu nui o na h«>owaiwai i ka lehulehu a me ke Aupuni, mailoko mai no ia o ka pono mahi ko. Nolaiia, ine ka maopopo o keia mea ia kakou, he mea kamahao ko makou ike mau i ke aupuni, ma kona mau nupe* pa, e hooili ana i na hoino kumu ole, a me kona hoole i ke kuleana o keia poe imi loaa a hoowaiwai i ka aina, i ke kalai a noonoo anai na mea a lakou i i .anao ai he kupono i ka Aha Kuhina e hoohana aku no Ik> lakou pono. Ke hoohahke ia ke kulana o ka poe m.ihi ko, a Elele e awawa nei, me ke kubna o na Kuhina, ua mama loa ke kulana o na Kuhina. He wahi hanai hipa ka Kipikona, a he umi paka ona wahi lima haoa. Aole he wahi hana a Kapena, a Kulika, a me ka Loio Knhma. e haawi ana he wahi pono no ka lehulehu a e hoopuipu» ae i ka Waihona o ka lahui, He moo omo koko ke ano o keiā poe eha. He ono i ka loaa i imi ia e ka poe a lakou e hoole nei i ko kuleana i na hookele ana i ke AupunL Me he ia aole i hiki aku ka huina auhau o keia poe eha i ka hookahi tausani dala, eia nae ua Ulo na lakou nei oia ka Eleie ka hoino a me ka hoole i ke kuleana cxka poe nana ka hapanui o na au» hau ehoolawaaii na lilooke aupuni f a e hoolawaaiina loaa e ponoaika Whulehu. Mailoko *e oka waihona o ka poe ma hi ko « uku ia oei na lilo o ka hoopae ana mai i na p*ahaaa o na aina e ma>; a mamuli o h mau boolt2o aoa e hoo-

I ko ia nei ka hoomu a mc ka hoopae hu?a hana, a tia oae, ua kailiī k>a ae nei keia Aha Kuhina ia h&na tna koiia kms me ka boico &ku Ika poe naaa e hookaa ke daia. £ iike roe ka makeni i oleio ae nei, fce khukhu oa kanaka i komo i kei* haoa he mahi kt\ a ke bo omau t«i no ma ia hana. Aka, he mea mau no ia i kekahi poe. he ounwi kioo oka iima palauaielo ika umeke ai a ipukai iaika iiroa i bhi ai, a he maalea ka waha ike kamailio a i ka homo. Eia iho kekahi hapa o na io ponoi o ka lahui e hapai nei t ka oihana mahi ko ma keia paeaina. P. P. Kanoa, J. N. Hoopiopio, J. K. Hanuna, P. Kawaiku, C. K. Kakani, J. Napualii, P. Kahooluhi, G. Kapeliela, W. K- Kahele, Hailania, H. L Kaipo, L Ahoio, W. C Aehi, Sam. ParkeT, a me kekahi poe eae i ioaa ole na inoa la makou.