Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 44, 31 October 1885 — "Makau Honua." Kakauia no ke Kuokoa. [ARTICLE]

"Makau Honua." Kakauia no ke Kuokoa.

Ma ka nupepa Elele o ka la 24 o Okatoba, ua mauliawa mai ka haku manao 0 ia nupepa, t na olelo aloalo no na olelo i hoike ia aku ma na kolamu o ko kakou nupepa he nui, e pane ana a e hoahewa ana, me ka hookamani ole, i ka Aha Kuhina. Ma ko makou hoomaopopo iho, eia ka waha olelo o ka Aha Kuhina, ke hapapa hewa nei wa o a maanei, i kahi e hiki ai ke kukulu iho i na wahi olelo pale, no na hana a keia Aha Kuhina a me kona koo, ka hoa hui ka Ona Miliona o ke ku)a o Kamaomao. Ua nana makou i na manao pepa o ka Elele, a i ka makou ike iho, ua kupono ka "Makau Honua" 1 ka aoao o ka nupepa Aupu ni, oiai, aole makou i ike iho he wahi pane kumu hookahi ka i hoopuka ia mai, no na olelo e waiho pololei ia aku nei me ke koloka ole a me ka hookamani ole. Aohe "koloka eleele o ka hookamani," o na olelo a keia nupc|>a, malalo o ke poo w lmi hala ia laukea," i hoho ai ka Aha Kuhina, a me na haku manao o ka Elele, i ka pane iha Ua pane ia aku na olelo hapai a Kipi kona 110 kona aloha lahui, a no ke ahuwale o ia kahua "hookamani," ana i manao ai i puu hookanaaho nona, imua o ka lahui Hawaii, ua pio ka hapai ana mai i ka pane poiolei ana no ia mea. Aohe hapai hou mai no na hana ana i ka Papa Ola, na Kauka ana i hoonoho ai» a me kahi "Bukc Ola" ole ana i ha pai raai ai Ua u Makau Honua." Ao he keia nupepa i "Makau Konua" i ka pane ana no na olelo hoonamaemae a Kipikona no ka hookohu ia ana o kela haole Kanikela Amenka McKinlev a me kahi punahele a Kipikona, o Hen» dry. Aohe makou i hookamani a ho he i ka hoolaha aku i na manao he nui no aa hana kolohe a Kipikona, i ke ka pae ana aku i ka hana a ka Papa Hoopae Uma Hana ma ka lima o ka Hui o ka Ona Milion&. Aohe no i hopo keia oupepa i ka hoike ana i kona manao, no ke kapae ia aaa aku o ka hoohehee ia o ke dala Hawaii ma ka Uma o k* Ona Miiioiuu i kuau e puka ino ai ka Ona Miliona, ie oia pu aj hoa o ia auoa like. Aohe oakou 4 ho|)o 00 ka

hoopuka ana i ka mooleio o ke kanaka j i lawe i ka hana iaahia, maiai? o ke I "koloka eleele oka hookamani" a lilo! vak ka hipa, ke kao, ka lio, ke dala, a me na hookupu e ae, i liio ai ka aina o Paiawai, ma Lanal Aole keia mau mea, he heiehelena o ke **poo kii,*" aka, he mau olelo koikoi keia i hoopoka ia ma ka olelo Hawaii, me ka hiki oie ke pane pololei ia mai no ka "Makau Ho-1 nua," ke ano o ka hopo wale ke paio | kumu mai. Aohe makou e hopo ana! ke hoike ae i ke akea, o na pono e kaana ia oei, e Kipikona a me kona mau hoa Kuhina, ia Kikaha na oihana he lehulehu, i oi aku ka uku mamua o ko |na Kuhina, no Kipikona no oia, ke ku~ ai ana o ka ai, ka bīpi a me na iako e ae no ka haiepaahao i haawiia i kt-ia | wahi oluio, a kakou i ike mua ole ai o Fishbourne t no na Kuhina no ia Ao he o makou hopo wale ke hoopuka ae i ke akea, o Kikaha, o Fishbouine, o Handenburg, a me Hendry, he mau hoa hai lokeaka keia no na Kuhina, na hoa kapeku o ka upena iawaia a lakou nei ae. A aoie no makou e hopo ke hoike aku ika inoa o ka mea nana na olelo e piii ana 1 na hoa kipe i ke kanaka ina e holo balota ana oia no ka aoao ona Kuhina. Ua "makau honua" keia Aha Knhina; nolaiia, wikiwiki ka waha o na lala pee-poii i ka onou i na daia kipe i pakele ai. Aioha no paha ke koiohe :