Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 46, 14 November 1885 — HE MOOLELO NO KA NAITA ALA-HUNA KA WELI, A O KA POWA HOI, O KA ULULAAU ELEELE. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA NAITA ALA-HUNA KA WELI, A O KA POWA HOI, O KA ULULAAU ELEELE.

H* i f&» mr u Hoo»po iu• 1« AW*. *•« em Kaeeiemle a i Wiii\ * **• n® 1 t tkm mou Koolik liiwuk IIokUKA IV. H« 0' H* Aaw« • ka me* O ea kipma AbK Sw>p>9 t»lc <a* -»* ilna k« Ahihi» N*«L

UA ĪKE maopopo iho U no o Ilanekā Vona Lidena aolei ike ke Duke N T ui ike kulana oko lakou noho ana. A kaū mai la ka lia ame ka hooohopo maluna ona no kana huakai imua o Leopolo. A pehea la hoi ia e hiki ai ke hookaawale aku mai ke Kakela aku, ma e hoole mai ana o Pasekala 1 ka hookuu aua iaia e heleaku imua oke Duke ? Aka, ua hoikaika ae la ia 1 kona manao no ka hele aku imua o ka Baionesa, a mai iaia mai hoi na kauoha e hiki ai iaia ke puka aku mai ke Kakela no kana huakai i ke kulanakauhale o B.idena no ka ike ana hoi i ke Puke Nui. laia 1 hoomaka ai e huli ae e hele inai ka N*aita o ke Ata Huna mai, ua pane hou mai la ia : "F. ke Kaoena, e hoomanao oe no kou hele ana mai e hoike mai imua o'u no ke kulana o kau oihana." E hui kauiailio pu au me ka Baronesa e ka Naita, a nana e haawi mai i na kauoha a'u e hana aku ai, a aole hoi nau, a he mea no hoi i maoj>opo lea ia oe. I keia manawa ua pii ae la ka inaina wela o Danawolefa, a hoao aku la ia e pane aku i na mamala olelo webnia i ke Kapena opio, aea mamua nae o ka puka ana akti mai kona wana aku, ua pai mai la kona lutanela Foraneso iaia, mai U ilok« 4rt pefl pnao% keKahi maU olefo nana f h€ie4 malielie iho laia iloko o na sekona ! kole, a pane aku la hoi me ke ano maikai. 4t Ke hai aku nei au ia oe, e mau nu kou kulana ma ke ano he kaoena, aka, o na mana hoomalu no a pau me a'u noia." I keia wa i haalele iho ai o Ilaneka, a hele jH>lolei aku la oia no ke keena o ka Baronesa, a ua loaa aku !a no hoi iaia e nali mai ana no me ke ake nui e ike iaia. Me na olelo pokole o lkneka i hahai aku ai imua oka Baronesa. no na mea a Danawolefa i olelo nīai ai iaia iioko o ka hale koa, ine kona hahai pu ana aku no hoi i kona inalama i kora kulana maikai ma na wa a pau ona imua oka Naita. Mahope iho o kekahi rnau ninaninau ana, ua noho iho la ka Baronesa me ka mumule no kekahi mau minuie e ana i na mea e hana koke aku ai, a mahoi>e iho o.kona noonoo ana» ua pane mai la ia me ka (ualie a me ke koikoi : E Ilaneka, he mea pono īa'u e hoo una \oke aku la oe i Badena i !a apopo. Aoie au e haawi aku ana i na kauoha ia oe ma ke kakau, aole no hui i kekahi |>alapala. Ua hilinai au maluna ou, e hai pololei aku ana no oe i ka mooleio a pau e pili ana imua o ke Duke, a aole no paha e nele ka hana ia o ka pono. Ama kekahi manawa o keia ta au e hui ai m- ka Naita Pasekaia Da> nawoiefa, a hahai aku hoi au i ka'u mea e makemake nei e hana. A ina hoi 'u e kue mai ana i ka'u mau mea e hahai aku ai, alaila, e hoikeike aku no au imua ona i ka mea nana ia e ā'o aku i kona lunaikehala i ka mea pono ana hana ai. Aua manao au e pono oe e hoomakaukau ia oe iho t oiai aole o'u wahi miaao iki e kue mai ana ia i kou hele ana iku ma kau huakai.

| A ke ano hookokoke aku ana i ke (ahuhu ua kauoha %ku la ka Baronesa ia Pas*ka!a Danairolcfa t hui ae laua ma «ekahi o na keena hookipa luHl He ano keonimana maoli oia i kona »a i hiki mai ai inaua o ka Bironesa. a o ka Baronesa hoi, ua malama mau no ia i kona kulana mau me ka ihiihi Mahope o ko ka B ironc« kattoha ana iaia e noho hoi ma kekahi noho; a ota no hoi ma kekahi noho, ua pane koke aku !a ia : "E ka Naita ka*a» ua loaa ia'u ka manao o ka hoo> una ana aku i ke Kapena Vona Udena %kt kulanakauhak o'Badena i ka ta apopo, ua hai mua aku la »u u oa» oui o oe ka mea mana nui 1 keia «a, a eia hoi kekahi, malu paha He palapaU kau e hoiHina aiia, alaila, he hikt<fce haawi |*ku ma ka tima o le Iwapena. I "E ka !cde malkai,** wahi a n% Kaiu - aei, me ka aoi M o kooa. aiau

īehelehe» 'ma manao *u anhe pooo oe i ka hooluh* ana ia oe He Hikī ia u ke hcxvjna i ete*e i keia la a keia ta i ke kulanakaohak alii, a na Jako« ka la»c ana *ko i * ina hoi he p«lapaki kan, alaila, he hiki ke hoouni :a aku ma a* lima o ko\i pK>c «leW ro« k> hokipono. / " M Ae, he piha lokon>aikai toa io no o*. aka hoi ua makemake no au. na'u po ooi no e imi ka'u lawe lcta. A noliila. e hoouna aku āna au ia llaneka Voua Lt4ena i ka la apopo, a aole nu paha pe e kue mai ia." a Ke ano kanalua nei au, eka Bar»> wahi a L>anawolefa me ka waliwali. Oiai oke Kapena Voiu LiUena kekahi o na mea a'u i hilinai nui ai i ka maluhia o ke Kakela nei, a nolaiU'he pono ole p-iha ke hoouna aku iaia. •'Nowai ia aliikoa, ke Kapenu Ilaneka Vona Lidcna ? Wahi aka fiaroue> sa i ninau aku ai me k\ haka ( ono jkna āku i na maka o\a Naita PasekaU I)a nawoleia. U E hoomaopopo paha oe eka le<Je maikai, eia oia malalo o kau oha. Heaha h ke ano o ka*u hoopuiio pono koa ana, iha elua alii o loko nei ? Aia io no paha ia malalo o kou ttu\ni, aka, aia ka nuna nui ia*u." "Ua ponu Ua maikal Alaila, ina hoi kou manao. Ke manao nei au owuu ponoi no ke hele, a o tu»ho hoi o liaueka," a ku ae !a ia ilnna mai kona noho ae. u Oiai no hoi aole oe i hoopi ka iki uui nei, ina he mana kem ninluiu v)'u, aisula e hoopau kaua i ko kauu kaniaiiio ana no ia mea." "Aole no paha e hiki pela e ka Mal)anawolefa me ke ano :nat?popo oka pii ana ae o kona* (naina. "K iuii no f>aha au i kahi e hiki ole ai u <x? e hooko aku ai i kou mnu manan uar»u--{>o A e hoomanao n.i hoi <x, ;>ia ka ke Kak«*aDenakador* -hoi' kekahi mea e puka aku iwaho me kt* kue i ko'u nuu

raanatt" l keia manawa ua ho » ia ae la na maka o ksr Barones:i mc ke ahi !.ila{>a u ka inama. a aole no hoi ia i ku hou īho mai kulana noho tnana una nia ke ano he aliiwahine no ke KakeU. Aku ?ho la ia ma ke kuian.i malnelo;.*, me ka wtwo ole hoi me ka h:ululu ole o kekahi »rahi lihi iki o k»nh kino, a pane aku U ia me ka leO koikoi a eehia hoi: "K Sir Ptsckala I)anawolcfa, e hoo Una aku ana au i kekahi lono i ke kulanakauhale alii o B*dena. Ina aole e hiki o Ilaneka Vona Lidena, alaiia owau • maoli qo ke hele, a ina oe e akeakea nni ana ia'u, alaila e kauoha no au i ko'u poe kiai i hiHnaiia e ku mai lakou ma ko'u aoao. No na kanaka i lako p«jno i nak niea kaua, na poe loea hoi ma ia* mau hana, he kanalimakumauuono ko lakou nui e noho net maloko o na paia o ko'u Kakela nei. Kt hiki paha uoe ke olelo mai nou u poe koa i keia wa, oku e heMikua i>e k'n e kahea aku ia lakou a e h<hjt«>he mai no lakou i ka leo oJco lakou haku. Ao ka nui no hoi o kou poe koa me ka helu pu ana no hoi ene'he, ua loaa he umi kyu 'haule i k* huina o ka ikaika o ke Kakela nei Aole o keia wale no, aka aia kekahi (x>e kaua !io iloko e ke kulanakauhale 0 Denakadofa, a e lohe mai no lakou a pau ika leo i ko'u wa e makemake »i e kah<ra ia lakou. S'obila! £ oana jx>no i>e la oe iho ! A ina oe e hooke io mai ana ia'u e like roe kou manao, alaiU e loaa auanei ka manao mihi ana ia oe nia keia mua aku. Ake hahai aku nri no hoi au ;a oe, mai manao no hoi ue ua pau keu mana ma ke ano he >jnc?d ponoi no ke Kakela I>enakaa o ka ona ponoi hoi mai kinohi tnai tr keia waiwai. A nolaila, e noonoo p>ro oe i keia mea, E kilo j>ono ike ano o kou kuiana a me kou manao hope e hai mai ai ia'u» a i kou wa ema 1 kaukau at e hai koke mai oe la'n." ! ka pau ana u ka ka Haronesa mau kamaiiio ana. a kunou aku ia ia iaia, Sir Pastkata DanawoUfa, no k£ hookuu ana mai iaia* a huli ae la ia e haaiele iho ika Naiu t aka ua aua koke mai U ia no ka noho hou ana aku, me kona paneana mai: ka haku wahme maikai," me ka ko nahenahe oka mihi i puana aku ai vu Kaiu oei» me h»x>mau hou ana aku n> hoi: Ua l*ewa au. Ke ike nei au i keia manawa na ko'u hewa nui a\* i euanao ai, a m>Ui2a ke noi aieu nei au i nooQiK> maikai e hookuu mai ia'u uiai ia nian manao aoa. Ua hiki no «oe ke haawi aku i kuu pulapala ma ka lima oke Kapena Haneka Vooa L>dena» » * &jtu no hoi e *ku i ke kuUnao Badena. E hai pu mai hoi << ia'u ina ua kaU :a au 00 ka'« o»au o?etu kue *ni iho nei imua eu e ka Bar foa«*ao ke KakeU Denakadofa *