Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 47, 21 November 1885 — Hou. Paul Kanoa. [ARTICLE]

Hou. Paul Kanoa.

Ma ka auina la Satbati iho nei ka ma neleia ana'ku o ke kino o keia makua kahiko iwaena o ka lahui, a komo iloko o ka luakini o Kawaiahao, ka puuho nua like o na'lii a me na makaainana mai na wa kahiko mai. No ka ekolu hapaha hora ka malamaia ana o na hana o ke anaina hoolewa. Heluheluia ka Halelu iwakaluakumamakolu a me kahi mau pauku o ke Kauoha Hou, a himeniia ma ka aoao 48, a me 131 a me 179 o ka Hoku Ao Nani. A mahope o na hana maloko o ka luakini, ua waihoia ke kino ma kona hale iloko o ka pa ilina o Kawaiahao; malaila himeniia ka himeni 590 o ka 13uke Himeni Hawaii. Ua haiiauia ka Honorable Paul Kanoa ma Kahaluu, Kona Akau i Hawaii, i ka makahiki 1802. O Kaailanimamao kona makuakane, a o Kepaa kona makuahine. Ua aoia oia ma ka oihana o na kahuna kahiko o Hawaii, o ka wa poeleele ia o ka aina. A nui ae oia a makaukau ua noho lawelawe ma ke alo o ke alii Kuakini a hiki i ka wa i make ai ia alii; noho iho oia me Kaahumanu a hala ia noho a ai o Kinau, a noho aku la o Kanoa me Kinau, a oia kona wa i launa ai me Kekuanaoa a lilo i hoaaloha paa loa nona, a I hoa lawela we pu me ia ma na hana o ke aupuni

Iloko o ka malama o Scpatemaba o ka makahiki 1829 huli iho la o Kanoa I ka pono. Eia kona inoa ke paa nei malalo o ke kumukanawai o ka ekalesia o Kawaiahao i kakauia me kona lima ponoi malalo iho o ka inoa o Kaliemoku, Kaahumanu, Kinau, Namahana, a me na poe kahiko e ae o ia kau. O Paul Kanoa kekahi o ka poe i kupaa loa, me he pohaku la iluna o ke kumu paa i ka wa a Kaomi e hoohaunaele ana I ka aina, a hoao ana e hoohiolo i ka Pono. Paa ka manaoio o Kanoa iloko o ia mau la. A iloko mai no hoi

o na la popilikia o ke aupuni a me na ʻlii me ka lahui mahope mai, aole i aui ae kona manaoio a me ka manaolana, a ike maka oia I ka lanakila ana o ka Po no. I ka makahiki 1840 paha a i ole ma ia hope iho ua hoonohoia oia e Kauka i Kahu Malama Waiwai no ke aupuni ma Aienui o keia kulanakauhale, a ua malama pololei oia I ka hana. Iloko paha o 1846, ua hoihoiia oia e Kauikeaouli I Kiaaina no ka mokupuni o Kauai, a ma ia oihana oia a hiki I ka makahiki 1877. He hoa oia no ka Aha Kuka malu o ka Moi.

Iloko mai nei o na la hope o kona ola ana ua mawaliwali ke kino a me ka noonoo. Ohewahewa ka olelo i kahi wa a poina no hoi ka noonoo; aole nae poina ka puuhonua kahi a kona manaoio I paa ai, kahi hoi a kona uhane i hooleia me ke ola mau loa. Pomaikai ka poe hele ke hele iloko o ka Haku. Me ka wahine kanemake, a me na keiki a Paulo Kanoa na manao aloha walohia a keia pepa.