Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 48, 28 November 1885 — Page 2
| This text was transcribed by: | Karissa Lyons |
| This work is dedicated to: | Michael E. Lyons |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
No ka Makahiki,………………..$2.00
No Eono Mahina,……………….. 1.00.
KUIKE KA RULA.
Poaono…… Novemaba, 28, 1885
KA AHAAINA NUI MA KAUMAKAPILI KEIA LA
Ma nana pono ana i na hoomakaukau ana no ka ahaaina lulu dala o keia la ma Ka@makapili, he hanohano na oaoaaina e lawa ai paha he mau tausani kanaka. Ua hoomaukaukauia na hana a pau me ka maiau. Eia wale no kahi hoohalahala iki a kahi poe, ina io no he kumu e hoohalahala ai, oia hoi ka hookaawaleia o na papakaukau o no haole a kaawale hoi ko na kanaka maoli. E aho ka noho pu a noho like o na mea a pau, a e waiho pu ka ai o kela me keia ano imua o na poe a pau. Aka ina ua holo ka manao e hookaawale ua hiki no, aohe a makou olelo no ia mea. Ma ka nona ana ika nui o na balota e laha nei mao a maanei, me he mea la aole e emi malalo o ka elua a ekolu tausani paha dala paha na loaa o keia la, no ka mea ua lohe mako@ aohe nui o ka lilo, ua makanaia mai nei na mea a pau e pono ai; a o ke ano mau no ia o ko Honolulu nei puuwai lokomaikai.
Mahope iho o na hana ma Kaumakapili i keia awakea, ma ka auina la iho he hoikeike o na puali koa o ke kulanaka@hale nei maloko o ka hale holo hau ma Mauamana, a o na loaa a pau o na uku komo no ia mau hana, no Kaumakapili no ia wahi a ka lono.
Ua hoopii ia ae nei ka loa o na oioi a ka luakini a o ka paa wale no koe.
La Hoomaikai
O ka la Poaha iho nei o keia pule ka i malamaia e ka poe Amerika o keia kulanakauhale, ma ke ano he la hoomaikai aku i ke Akua Mana Loa no na pomaikai i haawiia mai iloko o keia makahiki e aneane ana e pau. He hana keia i maa ma ka hapa nui o na mokuaina o Amerika Huipuia no na makahiki loihi i hala ae. Ma Honolulu nei, ua akoakoa ae na haole i hui pu ia me kekahi hapa o ka lahui Hawaii, iloko o ka luakini o Kaukeano, a na ko laila kahu ka Rev. J. Cruzan i haawi ka haiolelo. Ua hoonani ia ka luakini a maikai me na pua a me na lau o ka nahele. Ua malama ia no hoi he anaina halawai hoomanao no ka la iloko o ka hale pule Bihopa a na Willis i haawi ka haiolelo o ka la. Ua paniia ka nui o na halukuai o ke kulanakauhale, a he lehulehu wale na ahaaina ohana ma na home o ka lehulehu.
Ka Luna Makui o Ewa me Waianae, a me kona Hope i Hoopauia
(Kakauia no ke Kuakoa)
Ua hoopauia e ka lima kakauka o ka mea kaena mau i kona aloha i ke kanaka Hawaii, ka Luna Makai Anakalea o Wea a me Waianae, a me Mahelona kona Hope. Ua huhu o Kipikona ia laua a ua kipaku aku; no ka mea, o ka poe hoopilimeaai kona makemake, aole o ka poe e ku ana maluna o ka oiaio a me ka pono. O ka poe e ae ana e kuai aku ia lakou iho mailoko a waho no ua o Kipikona nei, a e hooko ana i kana mau kauoha a pau, ina no he hewa a he pono ka hopena, oia poe ka Kipikona mau punahele. He enemi nona ka poe e kanalua ana e hooko i kana mau kauoha ku i ka pono ole. A nolaila ka pau o kela mau luna aupuni, a ua hoonohoia ae he mau punahele. Ua maopopo keia mea i ka lehulehu.
O kela Luna Makai i pau aku la oia o Mr. Anakalea, he kanaka oia i noho loihi ma ia oihana no kahi mau makahiki lehulehu, a iloko o ia manawa loihi aole i loaa kekahi ahewaia maluna ona ina kana lawelawe ana i ka oihana. Ua malama maiau oia i ka hooko ana i ke kuhikuhi ana a ke kanawai me ke kaulike, a ua mahaloia oia e na poo o kana oihana. He kanaka i hilinaiia e na alii a me na luna aupuni i hala, a aia maluna ona na hilinai piha ana a na kanaka o ka apana kahi ana i noho ai a elemakule ae nei. Aole loa i hoohalahalaia kana lawelawe ana i ka hana a ke aupuni, aole i loaa he kumu hoopii, aole he hewa i ikeia, aole loa he hana kolohe e poino ai ka waiwai o ke aupuni ma kona malama ana; aka, me keia mau kahua paa a pau e loaa ai i ke kanaka ke kuleana e noho ma ka oihana, ua kipakuia aku la no nae no kona ae ole e hoopilimeaai wale aku malalo o Kipikona. He kanaka kuokoa mau o Anakalea no ka pono o kona aina hanau; ua ku oia no na makahiki loihi ma ia kulana, a i ka wa i hoaoia aku ai e hookahuli iaia mai luna mai o ia kahua hanohano, ua ku oia me ke ano mau o ke kanaka oiaio a hoole aku.
A heaha la ka mano o ka lehulehu no keia hana ku i ka lapuwale a ke kanaka maka keleawe e kaena nei imua o ke ao, oia ke Kuhina Nui o Hawaii? Pehea la ka manao o ko Ewa a me Waianae poe? Ua oi aku paha ko lakou makemake e noho luna aupuni ia ko lakou apana e ka poe hipa eleele a Kipikona? O ka poe anei i makaukau e kuai aku i ko lakou pono kuokoa ka lakou makemake? Ke manao nei makou ua lawa na hoike e maopopo ai, he hoopailua lakou ia ano hana a me ka poe e hana ana pela.
O kekahi keia o na hana maalea a Kipikona, me ka manao oia ka mea nana e hooikaika kana @oho holo balota lunamakaainana i makemake ai no keia kau ahaolelo ae. Ua ike oia @e makemake o Anakalea e lawelawe i kana hana me ka pololei a me ke kuokoa, e like me kana ponoi i manao ai he pono, aole hoi mamuli o na hookokono a me na onoonou mai a kahi mea okoa; nolaila, ua ha@pu oia mamuli ha@le kana mau hana apakee, a nele kona manaolana. A no kona manao he kanaka makau ia ka luna makai, a mamuli o kana mau hoohuli ana i na kanaka e loaa ai iaia ka lanakila, nolaila ua kipakuia aku la o Anakalea a hoonohoia he mea okoa, (he kahuna anaana ka, wahi a ka olelia, a o kahi kumu paha ia o Kipikona i hiipoi punajele ai iaia)
Aka, oiai nae oia e hauoli ana iloko o kona manaolana no kahiki mai o ka la o ka lanakila, aia hoi ua hoea pu aku la na kahoaka e hoike aku ana, o kekahi ia o kana mau hana kuhihewa nui i lawelawe ai. No ka mean, i ka lohe ana o na kanaka o Ewa ma i ka pau o ko lakou luna makai, me na kumu i hoopauia ai, ua nui ko lakou huhu me ka nuku me na olelo ahewa ikaika ia Kipikona, a ua ku lokahi lakou a hooholo e koho ana lakou i ka balota a Anakalea e hoikeike aku ana ia lakou. Ua hoike ae lakou hilinai i ka oiaio o kana mau kuhikuhi, aole loa no ko lakou makau i kona kulana luna makai; a i keia kau ae e hoike ana lakou imua o na poe a pau i ko lakou makau ole i ka luna makai ma ke koho ana i ka balota kuokoa e kue ana i na hana pakaha a kolohe a Kipikona. Ua paa ko lakou manaao me ka lokahi e hele imua mahope o Mr. Anakalea, ke kanaka i kuai ole i ko lakou mau pono i na makahiki i hala ae, a e hoike maopopo aku ia Kipikona i ko lakou hoowahawaha i kana mau hana lima nui, a me ko lakou hilinai ole i na luna aupuni i kuai ia lakou iho i na mea e kue ana i ko lakou pono. Nolaila, he mau hua awaawa ke loaa ana ia Kipikona ma kahi o na hua ono momona ana i manao ai. Aohe e loaa ana ko Ewa a me Waianae kuokoa iaia. Aohe makemake ia poe i ua o Kipikona no kona hoao e kaili i ko lakou kuokoa mai o lakou aku, a e hoohokaia ana oia, me ka hoohaahaaia o ka inoa Kuhina Nui Kipikona.
O na kanaka e like me ko Anakalea kulana, aohe haawina e ae no ia poe, o ka mahalo wale no. I kona wa i ike ai e kipakuia ana oia mai ka oihana ae, ke kuai ole aku oia i kona pono kuokoa, ua ku oia me ka manao paa a hoike ae la imua o ke ao a pau ua oi aku kona makee i kona pono pili paa mamua o ka oihana a ke aupuni. He mea hoopiha manaolana ka ike ana i na hana a ka poe e like me keia ke ano. Ua loaa ia Anakalea ke kulana hanohano i oi loa aku i ko ke kulana luna makai, mamuli o kona ku ana maluna o ka pono nona iho a me kona mau hoa makaainana o ia apana.
A o na hana i hapai ia e na manao kanaka-makua o ko laila poe, e hapai ana i ke kanaka i malama i ko lakou pono kuokoa, me ke kokua iaia, a me ke kue @kaika i na hana a ke apuhi a me ke kolohe, he mau hoike ana mai ia he poe noonoo maikai ko Ewa me Waianae O ka poe oi a ano, aole he hopohopo ana ae e ko na kuku a ka poe kolohe. He poe puuwai aloha aina lakou, he hehina wawae iluna o ka manao paa o ka oiaio. No lakou ka mahiole o ka lanakila, aole loa e haule, a o ka lei o ka hanohano ka makana.
E pono i na apana a pau mai Hawaii a Kauai e hoohalike mai me ko Ewa me Waianae; no ka mea, aia no mawaena o ia mau wahi na lime huelo awaawa o ua naheka nei kahi i kokolo ai me ka maalea, a e ao kanaka ka pono. E hoike mai i kona helehelena eleele ma ka hoohiolo ana i kana mau hana ino, i lanakila ke aupuni a me ka lahui, a holomua na mea a pau.
(Kekauia no ke Kuakoa)
Oiai ke kokoke mai nei ka manawa a ka lehulehu e lawe ai i ko lakou kuleana iloko o ka hooponopono ana i na hana no ka pono o ka aina, ma ke koho ana i ko lakou mau luna no ka A@a Kau Kanawai o ka Aina, he mea kupono e hoike aku keia nupepa, e like me kona inoa, i ka mea i manaoia he pono a he alakai maikai no ka poe koho, ma ke ano o kekahi o na poe e lia nei e lolo i moho no lakou i keia kau aku. He nui @o na manao i hoopukaia ma na kolamu o na nupepa o ke kulana kauhala nei, no ke kumu hookahi, aka, aole he mea hewa ka hoike hou ia o na manao e pili ana i ke kulana kupono o ka poe e holo balota ana. O ka haawina mua, i makemake ia, o ke kanaka e holo lunamakaainana ana, oia kona kuoka, no ka pono o ka lehulehu. Ma keia olelo, "kuokoa no ka pono o ka lehulehu," oia ka hookele ana o ke kanaka i kona noonoo no ka pono o na mea a pau e noho ana iloko o ka aina, me ka hoopilimeaai ole aku ma hope o ka pomaikai o kekahi kanaka hookahi a mau kanaka paha, hui a mau hui paha, a o kekahi aoao a hapa paha o ka lehuehu. He waiwai ko ka aina, a he pomaikai nui ko ka lehulehu ke loaa ke kanaka me keia haawina. Iwaena o ka poe e ake ana e holo balota no keia mua aku, he aiaio, he kakaikahi ke kanaka o keia ano, a no ia mea, he kuponoia kakou e wae a ka poe i loaa keia kulana a i ane hiki aku ilaila. Ma ka nana ana i ka hana a me na loina o ke kanaka. e loaa ai ia kakou ke koho kupono ana i ka mea nana e hiipoi a e malama i ko kakou mau pono o ka noho ana o keia ao. Mawaho ae o ko ke kanaka ike maoli iho i ke ano o ka mea ana e koho ai, aoile he mea hoopoino ka waiho ia anaku o ka wehewehe ana no ke kulana o kekahi poe, i maopopo, ma ka lakou mau hana a me ko lakou ano, ko lakou kupono a kupono ole no keia hana nui, ke kaana a je kuka no na mea e pono ai kakou a pau. I ko makou hoomaopopo ana i kekahi hapa o ka poe e liuliu nei no ka holo balota, aole makou i manao he kupono lakou, no ka mea, ua alai ia ko lakou manao maikai, ko lakou ike a me ko lakou noonoo e na haku, i komo iloko o na hooponopono ana o ka Aupuni. Nolaila, ke puana ae nei makou, aole he hookahi kanaka e lawelawe nei i ka oihana aupuni i kupono e komo mai he kauwa no ka lehulehu ma ke ano lunamakaainana, oiai, o kekahi o na hana nui a ia kanaka e hele ai i ka A@aolelo oia ka makaikai ana i ka hana a na luna aupuni no na makahiki elua, i ka pono a me ka pono ole, e apono a e ahewa aku, e like me ka mea i ike ia no na hana a ka poe ia lakou ka hana a ke aupuni. Ma keia ano kakou e ike pu mai ai i ke kupono ole o kekahi o na luna aupuni, ka oihana makai, a pii aku, e hele e nana i ka pono a me ka pono ole o na hana a na luna aupuni nui, ka poe nana i hookohu mai lakou ma ka oihana. He mea hiki ole i ke kauwa i hoopomaikai ia a i hoolaulea ia e na haku, ke hele aku i ka Ahaolelo a ahewa aku, aka, he mea maopopo, ma ke ano o na kanaka o ke ao nei, e huli aku ana ia poe a hoomaikai i ko lakou mau haku, (me ka nana ole i ke kumu a me ka oiaio.) Ina ka oiaio ka kakou mea e makemake ai, a o ka pono kaulike, ua akaka mua aole e hooko ia ana ia makemake, in a o ka lunakanawai apana o Hilo-paliku, i ahewa ia mai nei, ka mea e koho ia mai ana, a i ole o ka lunakanawai a me ka Hope Makai Nui o Hamakua mai paha. Aole no makou i manao e pomaikai ana ka lahui i na o ka Makai Nui o Hawaii a me kona hope ke kohoia ana, oiai, oia hana ke pipiele nei i ka maluhia o ke kanawai, i waiho ia aku ma ko laua lima, i kumu e maikai ai imua o ka poe koho balota. Ke hoole nei makou i ke kupono o kekahi lunakanawai ap@ na no ka holo balota, e like me ke kupono ole o na Lunakanawai o na A@ Hookolokolo e ae, i hoole ia e ke ku@ kanawai. O ka poe a pau e noho ana @ na oihana liilii o ke aupuni, eia lakou malalo o ka mana o na luna aupuni nui, a aia ka lakou ai a me ka lakou i-a mai ke aupuni aku. Pela no ka poe i hoonohoia i mau luna helu a luna auhau paha. Malalo o keia mau kumu ua maopopoia makou, he o-lima ka hana a keia poe in a e koho ia ana, aole mahope o ka noonoo maikai ana no ka pono o ka lehulehu, aka, mamuli o ka makemake wale no o ka Aha Kuhina. Ke hoike aku nei makou i ka poe a makou i manao ai he kupono ole, oiai, ua lawe ia ko lakou kuokoa a ano noonoo maikai no ka pono kaulike, a i kumu no hoi e hoopakele ia ai kakou mai na hana e hoopoino ai i ko kakou noho kuokoa ana. O keia poe a pau ua koikoi ko lakou kulana imua o oukou ma na oihana, aole ma ko lakou ano kanaka kuokoa maole iho, a eia makou ke ike nei o ka poe a pau i wae ia e ke aupuni i poe moho no ko lakou aoao, ke kokua pu ia ku nei no me dala, i mea hoolaulea ia oukou no ka manawa, a kokoke i ka la koho balota o ka waiona ka panina o na hana, i kume e hoomalule ai i ko oukou noonoo maikai ana. O keino ka makou e hoomaikeike aku, a o ka maikai na ko oukou luna-ike-hala no ia e kuhikuhi i ae.
E MAKAALA
Aole mai mua mai ko makou ike i ka hoopau o na hooikaika o kekahi Aha Kuhina e like me keia no na koho balota ana. Ke hoopau ia nei na kanaka a pau e noho ana ma ka oihana me ka hewa ole, hookahi no hewa o ka malama pono i ka oihana me ke paewaewa ole, a o ka manaoia a me ka ikeia he poe kuokoa; a o ka poe ho@ i ike pono ia ka hemahema a me ke ko loho, eia lakou ke pulama ia nei e keia Aha Kuhina. Me he la ua like ke aupuni a me ka poe kolohe e noho oihana ana e ahewaia mai nei, me kekahi auna manu hulu like. He hoowahawahaia ka poe maikai, a he minamina loa ia ka poe kolohe. Ma ke telepone i hoopau ia aku ai o Mahelona a me Anakalea me ka hewa ole. He mau aha ninau ka ka Loio Kuhina i kauoha aku nei no ka hewa o Kawelo, mahope o kona ae ana i kona hewa imua o ka Lunakanawai o ke kau Ki@@e o Waimea, me ka waiho maopopo ia mai o ka moolelo o ka ka Aha kumu i hoopau ai ia Kawelo imua o ka Loio Kuhina. Heaha la ke kumu? He mau hana kupono anei keia? Ua makau loa anei keia Aha Kuhina no lakou iho, e pulama nei i ka hewa i kona poli? Ma keia mau hana a ka Aha Kuhina, je hopohopo nei makou, he mau ino a he mau hewa nui ka i hanaia, ahe mau apuka ka i manaoia e hoohana aku ma keia hope aku. Nolaila, e makaala kakou a pau, oiai, eia na hoike ana imua o ko kakou alo, he hewa ua hanaia, a eia na ouli ke kuhi mai nei he kolohe ka i manaoia. O ko kakou wa keia e hookanaka makua ai, mai kuhihewa kakou o ka ai p@p@ele ia, he ai maona ia, he maunu ia, a he hopena luuluu kona, he waiwai pulelehua a he hopena awahua.
K@kauia me ke Kuokoa.
Kehoomanao nei makou he mau mahina i hala, i kekahi manao pepa i hoopuka ia ma na kolamu o keia nupepa, e hoahewa ana i ke Kiaaina Wahine o Hawaii, no kona haalele ana i kona kulana kiai makaala i na pono o ka lehulehu, ma o kona kapae ana i na makaainaana o Holi, a hookohu aku i kekahi kanaka opio o kahi e mai i Lunakanawai apana, mamuli o na alakai ana a ke kuhikuhi piione e noho mai la i Hilo. He mea kamahao io no ka hookae ia ana o Hilo holookoa, no ka mea, he aina o Hilo i kaulana no na haumana naauao, a he nui no a he lehulehu na kanaka opio e noho ana ma Hilo ia manawa, e like me ko Akao Hapai ano. E like me ko makou kanalua i ke kupono o keia hookohu ana, ma ke ano hoopunahele, pela no i hookoia mai ai ko makou hopohopo ai no ka hooko pono ia o ka pono o na makaainana, ina o ka hoopilimeaai a me ka punahele ka haawina o ke kanaka e hoonoho ia ai ma ka oihana, e malama i ke kanawai a me ka pono maluna o kona hoa kanaka. Ma ko makou hoomaopopo ana, i mea e lokahi a e olu aika noho ana o na makaainana me na luna oihana, he mea nui a he mea hoopomaikai no hoi no na aoao e elua, ka wae ia ana ae o ke kanaka i manaoia no kekahi oihana, no kekahi apana. a no kekahi mokupuni paha, e wae ia oia no kona ike a me kona naauao kupono a me kona hoopono, a e wae ia ae no hoi mailoko ae o ka apana ponoi iho a o ka mokupuni paha, aole no ka punahele a no ka hoa ʻ loha paha. Ke hoomanao nei makou i ka hoahewa ana oka Lunamakaainana hanohano o Hamakua, a me kekahi poe koikoi o ia mau apana, i ka waeia o ka poe o waho a me ka poe hemahema o ka apana iho, i hoonohoia ma ka oihana, no ka punahele. Aole makou e hoahewa ana no ka hoopunaheleia o ke kanaka o ka a@@na, i lawa na haawina kanaka ma @ me ka naauao e malama pono ai @ ihana no ka pono o ka lehulehu a @ ka hanohano o ka mea nana oia i @pomaikai mai. Mai mua mai ko makou ike me ka hopohopo no kakou iho, i k@ @@@@@@@@@ nana pono ole ia o ka poe kupono, aka, ua hooliloia i mea hoohoihoi i na haawina lapuwale o ke kanaka, aole hoi i mea e hapai mai i ke ake ike a me ka hoopono iwaena o ka lahui. O ke KUOKOA NAAUAO o ke kanaka, he hewa ia i keia wa, a ua emi loakono kumukuai; i na luna aupuni o keia wa, o ka hoopilimeaai ka mea i pii ke kumukuai i keia au, o hoopilimeaai me lima ekaeka ma!
PAAIA KE KULEANA KOHO BALOTA I PONO
Mai kuhi oukou o ke kaihi ia ana o na palapala hookaa auhau e na luna auhau, he mea ia e lilo ai o ko oukou koho ana mahope o ka mea e paa ana ia palapala me ko oukou makema ke ole. He hiki no ke paa ia ka palapala hookaa auhau e hai, a hiki i ka la koho balota, alaila, koho noo ukou e like me ka makemake. He kuleana paa ia no kela kanaka keia kanaka, i haawi malalo o ke Kumukanawai o ka aina, a he kuleana no hoi i makee nui ia e na lahui naauao o ka honua nei. Ua kanaka makua a ua naauao oe e Hawaii! Aole o ka laweia o ka palapala auhau he mea malihini ia ia kakou, aka, he mea maikai nae e lilo ia mau hana i mea malihini ma keia hope aku. E hoao kakou e koho ma o ko kakou makemake iho, me ka lilo ole mahope o na pelo, na hoowale, a mamuli o na waha wai.
NA HOOLAHA HOU
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Eleele Nahaolehua (w) o Honolulu, Oahu; i make kauoha ole. Ma ke Keena imua o ka Lunakanawai E. PRESTON.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a W. PINEHASA WOOD, e hoike ana ua make kauoha ole o Eleele Nahao ʻ elua (w) i olelo@a no Honolulu Oahu, ma Honolulu no, ma ka malama o A@gate 1882 a e noi ana e hoopukaia ka Palapala Hookohu Luna Hoonopono Waiwai iaia.
Ua kauohaia o ka POAHA ka la 21 o DEKEMABA, M. H. 1885, ma ka ho@a 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la imua o na Lunakanawai la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai namea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, @ he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke KUOKOA he nupepa ma Honoluia.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina Nov. 24, M. H. 1885.
EDWARD PRESTON,
Lunakawai o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH.
Hope Kakauolelo
3052-31.
Hoolaha akea:- E hoi ana o KAUKA PIKA no Kaleponi ma@@@ o ka mok@@hi Alameda ma keia h@i ana aku o ia moku. A ke kauoha aku nei oia i ka poe a pau i aie mai iaia e hookaa koke mai me ka hakalia ole. A o ka poe he mau koina kahi iaia e hoike aku ma kona keena hana ma Alanui Maunakea.
NOV. 21. 2051-21
Ma ke keena o ka lunakana wai kaapuni apana elua o ko Hawaii Pae Aina, ma ka waiwai o Kokio @ no Lahaina, Maui i make.
Ua heluheluia a waihoia ka palapaia noi a Koo, (w) e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Kokio no Lahaina, Maui, i make, a e hooholo ia i na hooilina.
Nolaila,ke kauohuaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka Poakahi, oia ka la po o Nov. 1885, ma ka bora 9 AM ma ka hale hookolokolo ma Lahaina, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i a@ @@@oi la, a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaaponi Apana Elua H.P.A
Lahaina, Oct. 29, 1885. 2049-31.
Ma ke keena o ka lunakanawai kaapuni Apana Elua ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o Kaleimakalii (k) no Kipah@la. Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kaaikaula (w) ka wahine ma@e a Kaleikamalii no Kipah@la, Maui, i make, e noi ana e hoonoho ia i mau Koni@i@a nana e mahele e hookaawale i kona kuleana a me ko na hooilina kuleana iloko o ka waiwai paa o ua Kaleimakalii la, a e hoonoho i Kahu no ke kaikamahine oo ole, oia o Ane (w).
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POAHA, oia ka la 26 o Novemaba, 1885, ma ka hora 10 A.M., ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H.P.A.
Lahain Oct. 29, 1885 2049-3t.
Aha hookolokolo kiekie o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai ma ka hana o ka Waiwai o PAUL KANOA o Honolulu, Oahu, i make kauoha ole. Ma ke Keena imua o ka Lunakanawai Nui A. F. JUDD.
Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a Paul P. Kanoa a me Kahanaauwai (w) o Honolulu, Oahu @ hoike ana ua make kauoha ole o Paul Kanoa no Honolulu i oleloia ma Honolulu, i ka la 10 o Novemaba, 1885, a e noi ana e hoopukaia ka PalapalaLuna Hooponopono Waiwai ia laua.
Ua kauohaia o ka POALUA ka la 8 o DEKEMABA, M.H. 1885, ma ka hora10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua @ Lunakanawaila ma kona keena, ma kaHale Hookolokolo, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Beritania a me Hawaii i ekolu pule maloko o ka Hawaiian Gasette, a me KUOKOA he mau Nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Paeaina, Novemaba 18. M. @@. 1885.
L. McCULLY,
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Ikea: HENRY SMITH.
Hope Kakauolelo. 2051-3@@.
Hoolaha hooko Moraki me ke Kuai. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi paiaoala moraki i hanaia mawaena o S. B. Kaalawamaka o ka aoaomua a me J. L. Pervis o ka aoao elua, ma ka la 17 o Maraki 1884 i kakau kopeia ma ke buke 83 aoao 450 a mamuli o ka uhaki ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua moraki nei, e hooko ana @ia ia mana kuai a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka aina i hoikeia ma ia moraki, ma ka POAKHI la 7 o Dekemaba 1885 ma ke keena kudala o F. P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la. Aia ma kahi o W. R. Kakela na olelo hoakaka no keia mea. Hanaia i keia la 5 o Nov. 1885. ~ J. L. PURVIS, Mea Moraki mai
Penei na aina e kudala ia ana: O kela mau aina e waiho la ma Hamakua Hawaii, he elua apana aina waiwai nui e like penei:
1 He 95 eka ma Kuilei i hoakakaia ma ke Sila nui helu 25@4 ma ka inoa o Kauhaeulei.
2 He 111 eka ma Papahi a @@e Ku ma Hamakua i oleloia maluna; he maikai ke kuleanae.
2049-5t
Make ke keena o ka lunakanawai kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o Peeluna k. no Kaloa, Koolau, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Mahiai (k.) ka Luna Hooponopono o ka waiwai o Peelua (k) no Koolau Maui, i make e noi ana e hoapono ia kona Moo Waiwai, a e hookuu ia mai ka oihana, a e hooholo ia i na hooilina.
Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau, ke pili, o ka POAONO, oia ka la 21 o Novemaba. 1885, ma ka hora 9 A.M., ma ka hale hookolokolo ma Makawao oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H. P. A.
Lahaina, Oct. 29, 1885 2049-3t.
Hoomaha kula aupuni:- E hoomaha ana na Kula Aupuni a pau, mai o a o, mai ka Pualima, la 18 o Dekemaba, a ka la 6 o Ianuari, 1886, a ma ia la e hoomaka hou ai ko kula ana.
W. JAS. KAMIKA,
Oihana Hoonaauao, Nov. 25, 1885. 2052-3t.
Aha kaapuni apana eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o D. MAKALIU (k) o o Hanalei, Kauai, i make. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke Keena.
No ka mea, ma ka la 11 o Novemaba 1885, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke Kauoha Hope Loa a D. Makaliu, i make aku la; a me ka Palapala Hoopoo e noi ana e hooiaoia kela Palapala Kauoha a e hoopuka ia ka Palapala Luna Hooko no Mrs. Hana Ohumukini Makaliu ua waihoia mai e ia.
Noliala, ua Kauohaia o ka POAONO oia ka la 19 o Dekemaba, 1885, maka hora 10 kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Koloa, Kauai, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ʻ i ia Palapala K@uoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.
A ua kauoha hou ia, e hoolaha ia ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu,
A ua Kauoha hou ia, e hoopukaia na Palapala Kena i na hoike oia Palapala Kauoha, a me na hooilina o ka mea i make, ma Kauai, e hele mai a e kue i kela Palapala Kaouha i ka wa i oleloia.
Kakauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Novemaba 14. 1885.
JACOB HARDY,
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha. 2051-3t.
Hoolaha aina kuai a me na hale a ka luna malama waiwai.
Aia ma Pauoa: - E kuai ia ana e ka mea nona ka inoa malallo, ma ka hale kudala o E. P. Adams, ma ka Poalua, la 8 o Dekemaba, 1885, i ka hora 12 o ke awakea, kela waiwai a pa@ o J.H. BOYD. he Banekarupa mamuli o kona makemake iho, nona ka ili aina 1-31-100 eka, me na hale a pau e ku ana maluna o ia wahi@ oia hoi he hale waiho ukana, hale kaa, a me ka hale auau. He kuleana wai ko ia aina, a ua hoolako ia no hoi me ka wai aupuni. He palapala Alodio ko ua aioa la, aia ma ka Palapala Sila Nui, Helu 504. Aohe hihia o ia aina e waiho nei. He lehulehu na laau e ulu nei ma ka aina, a ke ku nei na hale me ka paa maikai. E ikeia no ke kii o ia wahi a pau ma ke keena o ka mea nona ka inoa malalo, a e haawi ia aku no na @ oakaka ana a pau e pono ai.
He Dala kuike, a na ka mea kuai na lilo a pau o na palapala hoolilo.
E pili ana ma keia apana he mau apana e ae ekolu no MARAEA A. BOYD. A e kuai aku ana no hoi na Luna Malama Waiwai o MARAEA A. BOYD, i na mau apana nei ekolu ma ia wa hookahi no. E ike la no na kii o ia mau apana i oleloia ma ko ʻ i keena.
W.C. PARKE,
Luna Malama Waiwai
Honolulu, No 13, 1885. 2021-31.
Hoolaha hooko moraki. Ke hoolaha ia aku nei ma keia i mea e kulike ai me na mana kuai i hoikeia ma kekahi mau palapala moraki ekolu i hoakakaia penei: 1 --- Palapala moraki i hana ia e ALBERT K. KUNUIAKEA no Honolulu, Mokupuni o Oahu, i ka hui Hawaiian Investment and Agency Company ma ka la 5 o Augate, 1882, a i kakau kopeia ma ka buke 76 aoao 180--- 2: a i hoolikeia ia Alexander J. Cartwright no Honolulu i oleloia ma o kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 27 o Iune 1884, a i kakau kope ia ma ka buke 88 aoao 116-7. 2-Moraki i hanaia e Albert K. Kunuiakea i oleloia ia Alexander J. Cartwright i oleloia ma ka la 28 o Maraki, 1883, a i kakau kope ia ma ka buke 79 aoao 351-4. 3---Moraki i hanaia e Albert K. Kunuiakea i oleloia ia Alexander J. Cartwright i olelo ia ma ka la 23 o Augate, 1883, a i kakau kopeia ma ka buke 84 aoao 3, a ma ka uhaiia ana o na kumu aelike o ua mau moraki la e kudala akea aku mahope iho o ka pau ana o ka manawa i hoakaka ia make kanawai, i na hale, na aina, a me na mea a pau i hoikeia ma ua mau palapala moraki ia a no ke kumu i hoike mua ia ae nei.
O na waiwai i hoikeia ma ua mau palapala moraki ia oia keia malalo iho:
KUKUAU- Hilo, Hawaii. He ahupuaa @@@o eka, Kuleana helu 8515 Palapala Sila Nui, helu 1666 aole i hoolimalimaia.
LAIMI- Hilo, Hawaii. He ahupuaa Kuleana, helu 8520, aole i hoolimalimaia.
WAIAKA-IKI - Kohala, Hawaii. He ahapuaa 58 eka, Palapala Sila Nui, helu 1668, hoolimalimaia ia John Parker a e pau ana Okaroba 1, 1886, me ka mana hooloihi hou i ka manawa hoolimalima.
PAHOEHOE- Kona, Hawaii. Palapala Sila Nui, helu 1668, aole i hoolimalimaia.
MALA- Lahaina, Maui, he ulu niu 6.1-2 eka, Kuleana helu 5483, Palapala Sila Nui helu 6777, hoolimalimaia ia H. Turon a e pau ana i Sepatemaba 1, 1886.
KAPUNAKEA- Lahaina, Maui. I eka Kuleana, helu5483, Palapala Sila Nui, helu 6777, hoolimalima ia H. Turton a e pau ana i Sepatemala 1, 1886
PUAKO a i kapaia o Maunakui - Lahaina, Maui, pahale. I ruda 28 peroka, Kuleana, helu 5483, Palapala Sila Nui, helu 6777, aole i hoolimalima ia a eia i keia wa ke malama ia nei e David Taylor.
PUUNOA- Lahaina, Maui. 8.15-100 eka. Kuleana, helu 8515. Palapala Sila Nui, helu 1667. Apana 1 2.11-100 eka. Aina kalo. Apana 2, 5.60-100 eka. Aina kanu ko, aole i hoolimalima.
OWA- Wailuku, Maui. Palapala Sila Nui, helu 2155, aole i hoolimalima ia.
HALEHAKU- Hamakualoa, Maui. 3653.- 51-100 eka Kuleana, helu 8515, Palapala Sila Nui, helu 1666. O ka pana kalo o keia aina i hoolimalimaia i kekahi Hui no $220. no ka makahiki e pau ana Ianuari 1, 1886. O ka pono ala no ka auwaha wai i hoolimalimaia i ka Haiku Sugar Co., no $100. o ka makahiki e pau ana Okatoba 2, 1896. O ka pono ala no ka auwaha wai i hoolimalima ia C. Spreckels no $100. e pau ana Iulai 1. 1899. O ka auwaha wai i hoolimalimaia ia C. Spreckels no $200. e pau ana Iulai 1, 1899. O ka auwaha wai i hoolimalima ia C. Spreckels no $100. e pau ana Iulai 2, 1899.
PUAHALA- Molokai.
LUAKAHA- Oahu Aina hanai holoholona ma ka awawa o Nuuanu, 81 eka, Kuleana, helu 8515 Palapala Sila Nui, helu 6776, aole hoolimalimaia.
POLLY PLACE- Pahale a he aina hanai holoholona 22 eka. Palapala Sila Nui, helu 3. Hoolimalimaia ia P. C. Jones a e pauana Okatoba 1, 1886, me ka mana no umi makahiki hou no-
KUIHELANI- Pahale ma Honolulu, kihi o na alanui Beritania a me Rikeke, 55 anana a me 15 kapuai, aole i hoolimalimaia a ke noho ia nei i keia wa e A. K. Kunuiakea, Kuleana, helu 96, Palapala Sila Nui, helu 2647.
Ahupuaa o Puou e waiho la ma Lahaina, Maui, a i hoakaka leaia ma ke Kuleana, helu 8520, Palapala Sila Nui, helu 6727.
Hanaia Honolulu Nov. 2, 1884.
ALEX. J. CARTWRIGHT,
Mea Moraki.
J. M. Mon@ARR@@ @@oio no ka mea moraki.
2049 4ts.
(POO AUPUNI.
I loko o ka Aha Hookolokolo Kiekie o ke Aupuni Hawaii.
KALAKAUA, ma ka lokomaikai o ke Akua o ko Hawaii Pae Aina Moi:
I ka Ilamuku o ke Aupuni, a i ole i Kona Hope, me ka mahalo:
Ke kauohaia aku nei oe e kii aku ia BENJAMIN DEXTER ka mea i hoopiiia, ina e waiho mai ana oia i kana pane i kakauia iloko o na la he iwakalua mahope iho o ka hookoia ana o keia, e hele mai imua o ka Aha Hookolokolo Kiekie ma ke Kau o Okatoba o ua Aha la e malama ia ʻ na ma ke Keena Hookolokolo o ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka Poakahi, la 5 o Okatoba e hiki mai ana, ma ka hora 10 kakahiaka, e hoike mai no ke aha la e ae ole ia ai ke noi a SARAH L. DEXTER ka mea hoopii, e like me ka mea i hoakakaia iloko o kona palapala hoopii i pakuiia,
A e hoihoi mai oe i keia palapala kii me ka hoike piha o kau mau hana no ia mea
Ikea ka Mea Hanohano A Francis Judd (Sila) Lunakanawai Nui o ko makou Aha Hookolokolo Kiekie, ma Honolulu i keia la 29 o Iulai, M. H. 1885.
HENRY SMITH,
Hope Kakauolelo.
Ke hooia nei au o na mea i hoike ia ae la maluna, he kope oiaio no ia o ka palapala kii o ka hihia ihoike ia ae la maluna.
Ik@ ko ʻ u lima i keia la 9 o Okatoba, 1885.
WILLIAM FOSTER, Kakauolelo,
KAUOHA NO KA HOOLAHA.
Oiai mamuli o ka hoike ana mai a ka @lamuku ma ka hihia i hai ia ae la maluna mahope o kona imi pono ana, aole i loaa iaia ka mea i hoopiiia, nolaila ke kauoha ia nei e hoopanee ia ka hihia i oleloia a hiki i ke Kau o keia Aha Hookolokolo e hiki mai ana (Kau o Ianuari 1886,) a e hoolahaia aku i kope oiaio o ka palapala kii i hooia ia iloko o na nupepa Hawaiian Gazette a me ke KUOKOA o na manawa aole e emi mai malalo o eono, a o ka hoolaha hope loa ana aole e emi malalo o iwakalua la mamua ae o ke Kau e hiki mai ana.
A ua kauoha hou ia e hoouna ia i kope o ke ia palapala kii a me ka hoopii i hooia ia ma ka Hale Oihana Leta i ka mea i hoopiiia BENJAMIN DEXTER ma San Francisco, mokuaina o California, Amerika Huipuia.
Kakauia Honolulu Okatoba 9, 1885.
A. F. JUDD
Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.
Ikea:
WM. FOSTER, Kakauolelo. 2046.6t.
Hoolaha Lunahooponopono waiwai. Ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malola iho i Lunahooponopono no ka waiwai o Jao. Puni o Koloa, Kauai, i make kauoha ole. O ka poe a pau he mau koina ko lakou i ka waiwai oleloia, e hoike mai iloko o na malama eono mai keia la aku, a i ole pela e hoole mau loa ia aku no lakou, a o ka poe he aie ko lakou i ua waiwai la, e hookaa koke mau i ka mea nona ka in@a a malalo iho,
JARED K. SMITH.
Lunahooponopono.
Koloa, Kauai, Oct. 24, 1885. 2048-4ts.
Hoolaha hooko moraki me ke kuai. Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Makalele, a me kana wahine mare Kaaihue, a me Henry Peter, (no Hilo, Hawaii, lakou a pau,) a ua "Assign" ia i ka Onomea Sugar Company, ua kakau ia maka la 19 o Feberuari, A. D. 1884, a ua kakau kopeia ma ke Keena o ka Luna Hooiaio ʻ ma ka Buke 85, aoao 348, 349, 350. A mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o ua moraki la, oia ka hookaa ole ana i ka uku panee, no laila, ke hoolaha ia aku nei e ka mea nona ka moraki i keia manawa e hooko ana oia i ka mana kuai mahope o ka hala ana o ka manwa i oleloia ma ke kanawai, a e kudala ia ana ia aina.
O ka waiwai e kudala ia ana, oia ka aina o Makalele, ma Puumoi, Hilo, Hawaii, 37 eka.
E ninau ia D. H. HITCHCOCK, Loio, no Onomea Sugar Company.
Kakauia Onomea Sugar & Co.
Asigness of HENRY PATER.
205@-318.
Kuai a ka hope luna makai nui: - I kulike ai me kekahi kauoha no ke kuai mai ia Hon. E. Preston, kekahi o na Lunakanawai Kiekie o ka Aha Kiekie, ma ka hihia o Bishop & Co. vs. Lorrin A. Andrews i hanaia ma ka la 8 o Novemaba, 1885, e kuai aku ana au ma ke kudala akea, ma kahi noho o Lorrin A. Andrews, na mea i hoakakaia malalo, ma Makawao, Maui, ma ka la 10 o Dekemaba, 1885, a ma ka hora 12 awakea, o kela aina a pau e waiho la ma Haiku apana o Makawao, Maui, a i hoakakaia ma kekahi palapala maiia E. H. Allen ia Lorrin A. Andrews, a i kakauia ma ka la 12 o Sepatemaba, 1878, i kopeia ma ke Keena Kope Palapala, ma ka buke 56 aoao 307-308, he 2-3 i mahele ole ia, a he apana a mahele hoi i hoakakaia ma kekahi palapala mai ia R.Armstrong ia E. H. Aleen i kakauia ma la 5 o Maraki, 1851, a i kopeia ma ka buke 4 aoao 432, a me na hale no hoi napo no mekini, na pono ipuhao mahu, a peia aku, o Andrews i oleloia, ma kona wahi i olelo ia; a me na lono kaa bipi kauo, me na lei me na kaulahao na mea paahana, na papa, ka whie, a me na waiwai e ae i ona ia e Andrews: oleloia ma ua wahi la i oleloia; a he 140 bipi kauo, 30 bipi, 30 lio@ oia nawaiwai i hookakaia ma ia moraki mai ia Andrews i oleloia a ia Bishop & Co. i oleloia, i kakauia ma ka la 21 o Dekemaba, 1881, i kopeia ma ka buke po aoao 366-368; a he hookahi no hoi hale Kamaname Awara, hookahi oale noho ma ia wahi i oleloia, 4 kaa bipi nui, 2 kaa bipi u@ku, a he mahele hapalua hoi iloko o 200 bipi waiu, me na puaa, na mea paahana a pau, a me na waiwai e ae i hoohanaia e Andrews i oleloia, a me na mea ana i kuai mai ai mai ka la o ka moraki i oleloia; oia no na waiwai i hoikeaia ma ka moraki ia Andrws i oleloia a ia Bishop & Co. i oleloia, a i kakauia ma ka la 23 o Mei, 1885 i kopeia ma ka buke 94 aoao 226.
O ke kuai kudala i oleloia, oia no ka hooko ana i ka mana kuai o ia moraki i oleloia no ka hoolawa ana i $6469.70 ka huina aie o ka noraki i oleloia. Kuike ke dala; me ka mea kuai ka lilo no na palapala.
S. F. CHILLINGWORTH.
Hope Makai Nui o Makawao.
20@0-4@.
Olelo Hoolaha: - E ike auanei na kana ka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke kane mare a KEOLA (w): oiai ua haalole kumu ole mai oia ia ʻ u, nolaila, k@ papa aku nei au i na ano kanaka a pau, aole e hoai@ mai iaia; a mai hookipa @ malama no h@@ kekahi iaia o pilikia auanei. MOINO.
Keawawaihe, Waialua, Oahu, Nov. 3, 1885.
2049-4@@.
Apana hou ohi auhau o koolau loa: - I na mea a pau i Heluia ko oukou mau Auhau ma ka apana o Koolauloa nei, ke kauoha ia aku nei oukou e hookaa koke mai oukou i ko oukou mau Auhay ia ʻ u, ma ko ʻ u hale noho ma Puheemiki, mamua ae o ka la 15 o DEKEMABA, 1885. E hoopii ia ka poe hookaa ole e like @@ ke kanawai.
J. M. KAUAIIIKAUA.
Luna Ohi Auhau. 2050.
Hoolaha @ookapu aina:- Ua papa loa @@@ hele wale ana o na holoholona Lio, Bipi, a me na ano kanaka a paa aole e hele wale a lawe wale hoi i na pono a pau mai luna aku o kuu aina, oia hoi ke Ahupuaa o Waipio Komohana, ma Hamakualoa, Maui. O ka mea kue i keia a loaa i kuu hope a ʻ u i hookohu aku ai, oia hoi o Poopua, e hoopii no au e like me ke Kanawai. E lilo keia i kanawai mai keia la aku a mau loa.
BENJ. TADA.
Kawaiki, Kaupakulua. 2050-3t.
Hoolaha a ka luna hooponopono waiwai:- Ua hookohuia ka mea nona ka inoa malalo iho, e ka Mea Hanohano. ABR. FORNANDER, ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina, i Luna Hooponopono Waiwai, ma ka waiwai o NOA (k) o Ualapue, Molokai, i make kauoha ole. Nolaila, ke kauoha ia aku nei ka poe a pau i aie iaia, e hookaa koke mai, a me ka poe ana i aie aku ai e hoike mai. A ina he mau waiwai ko ka mea i make ma ka lima o kekahi poe, e hoihoi mai ia ʻ u, a e loaa no au ma Kaluaaha, Molokai. D. KAAILAU.
Luuahooponopono Waiwai o Noa (k)
2050-3t.
Hoolaha hooko moraki me ke kuai:- Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o Iosia Ohia no Waihee mokupuni o Maui o ka aoao mua, a me H. A. Widemann o ka aoao elua, ma ka la 30 Novemaba 1881, i kakau kope ia ma ke Keena o ka Luna hooiaio hope, ma ka Buke 70 aoao 320-2, a mamuli o ka uahiia ana o na kumu aelike o kela moraki, nolaila, ke hoolah@ia ku nei e hooko ana oia ia mana kuai, a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka a na i hoikeia ma ia moraki, e like me na hoakaka ana malalo iho, ma ka POAKOLU Novemaba 18, 1885 ma ke Keena Kudala o Lewis J. Levey, ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka hora 12 o ke awakea o ia la. No na mea i koe, e ninau ia J. M. Monsarrat, Loio ma ke Kanawai. HERMAN A. WIDEMANN.
Mea Moraki.
Honolulu, Okatoba, 22, 1885.
O ka aina e kudala ia aku ana oia no kela apana aina e kudala ia aku ana oia no kela apana aina a pau e waiho ia ma Waihee i oleloia, nona ka ili he a 9-10 eka, a oia no hoi ka apana aina i hoakakaia na palena ma ka @ala pala Sila Nui helu 3385, kuleana helu 442 a i lilo mai ia Iosia Ohia i oleloia mai ia Lole (w) mai ma o kekahi palapala kuai i hanaia ma ka la 26 o Maraki 1877 a i kakau kope ia ma ka buke 49 aoao 326, a me kela apana aina a pau e pili pu l ame ka aina i hoikeia maluna, a oia no ka apana aina i haawiia e C. H. Lewers ia Iosia Ohia i oleloia ma ke kuapo no kekahi @hi o ka aina i hookakauia ma ka Palapala Sila Nui helu 3385, a ua hoolilioia ua lihi la i olelo ia i alanui i keia manawa. 2047-4t.
Hoolaha a ka lunahooponopono waiwai:- Ua hookohuia mai ka mea nona ka inoa malalo iho nei, i Lunahooponopono Waiwai, no ka waiwai o J W KAINAPAU, N. Kohala, Hawaii, i make. Nolaila, o na kanaka apau he mau koina ko lakou iloko o ua waiwai la i oleloia, e waiho koke lakou i ka lakou mau hooiaio, iloko o na mahina eono mai keia l aaku, o hoole mau loa ia aku lakou. A o na kanaka a pau i aie mai i ua waiwai la i oleloia, ke noi ia aku nei lakou e hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei. C.F. Hart,
Lunahooponopono Waiwai.
Kohala Akau, Hawaii, Nov. 20, 1885.
2053-4ta.
Hoolaha hooko moraki me ke kuai. Ke hoike nei ma keia: Mamuli o kekahi mana kuai i hoikeia ma kekahi palapala moraki. i hanaia i ka la 31 o Maraki, 1884, e Kaneumi, o Koolauloa,, Oahu, ia John Ross, o Honolulu, a i kopeoa ma ka buke, 88 aoao 38, 39, 40, 41, 42, me 43. A ma o ka uhaiia ana o na kumu aelike i hoikeia ma ua palapala moraki la i oleloia, ma o ka uku ole ia ana. Nolaila, o na aina a pau i hoakaka a ma ia moraki i oleloia, e kudala akea ia aku ana ma Honolulu, mahope iho o ka hala ana o ka manawa i hoakakaia e ke kanawai.
O na waiwai e kuai kudala ia aku ana ma o ka mana kuai i oleloia, aia ma ka mokupuni o Oahu, a i hoakakaia malalo iho nei:
1 O kela mau apana aina, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui, helu 1312, a e waiho la ma Haleaka, Koolauloa, Oahu.
2 O kela mau apana aina, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui, helu 6427, Kuleana, helu 6958, a e waiho la ma Makana, Koolauloa, Oahu.
3 O kela mau apana aina, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui, helu 7409,Kuleana helu 7685, e waiho la ma Koolauloa, Oahu.
4 O kela mau apana ana, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui, helu 2046, Kuleana helu 8164 G, e waiho la ma Kaluanui, Koolauloa, Oahu.
5 Hoolimalima o umi eka aina, e waiho la ma Kaluanui, Koolauloa, Oahu, no ewalu makahiki. JOHN ROSS, Mea moraki mai.
Ma o W. G. Parke, Loio.
2051-4t.