Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 50, 12 December 1885 — Auhea o Napahu o Manoa? [ARTICLE]

Auhea o Napahu o Manoa?

Ke hiki mai n«4 na lono pahauhao no kekahi kanaka kamaaina o M*noa i naiowale ma Kau, mokupuni o Hawaā. O Napahu ka inoa o ua kanaka nei, he keiki na J. Maluaikoo o Manoa. Ina makahiki maoiua 2oa aku nei, i ka wi i hoomaka nui ai kejtan}i ko ma Kaa, ua hele nui aku £ahi poe o Oahu nei no ua apana nei o Kau ika mahi ko. O Hookano a Jie Maiuaikoo ma o Ma noa kahi i hele aku, a hele pu ?kti - U keia Napahu me laua, me kekahi |>oee ae no hoi e kokua i ka mahiai an« i kt ko. Aika wa i pau ai ka makeinake 0 kahi poe kanu ko a hoi mai i t 'ahu, noho aku ia no nae o NapaKu no Kju, a hoopili aku la ine kekahi wahine o Kauhai ka inoa. Mu ia wahine o Na pahu i noho du ai ar hiki wale i kona la 1 naiowaie ai, oia ka ia 14 o Novemaba 1 bala ihonei. Ma ka ia 13 o Novc raaba, wahi a ka iono, ua hoio aku ua Napahu nei me k* wahine, oia o hai, a me eiua kane e ae, maiuna o ke kahi waa mai Kaiae aku a pae i kaha kai o WaioahukinL Ua uama.a inu waiona nui ilaila me na kamaaina o ia wahi, a ma ia iho naiowaie o Napahu. Eia iho kekahs ieta i loaa mai la Maiuaikoo mai Kau mai, i kakauia e kekahi kamaaina o ia wahi, o Mama kona inoa. Penei ke ano nui oua icta ia: Naalehu, Nov. 19, 1885. Mea i aioha nui ia, Maiuaikoo—Aioha. % Ua ili mai kahi manao kaumahano| makou o ka ohana e noho pu ana m*a ] nei, oiai ua make paha o Napahu. Ao- j ie au i ike pono. he iohe mai ko'u ua naiowale, a 0 na la o ka nalowaie ana eono. Ua inu i kekahi mea kupono oie, oia ke kuiu, peia mai ko makou lo he. O keia piiikia ana, aoie i ik'eia kona kino, peia ko makou iohe. O ko u wahi e noho nei i keia wa, eia au i Naalehu kahi e noho nei. I ko'u wa e noho pu ana, aoie i ioaa ka piiikia; aoie nae iuka kahi i poino ai, i kahakai kahi i poino ai. 1 holo ka inaluna o ka waa, peia ka oieloia inai. Ka oiaio paha keia aole paha, oiai aoie au 1 ike maka, oka lohe waie no ko'u. Oia kahi manao e hai aku ia oe, e kuu heaaioha maikai. K haawi ike aloha ika ohana a pau o kou *A&Ur. Owau no 111$ ka oiaio. S. Mama

A malalo iho o keia leta ua kahaia he kii pahu leupapau, i mea ka e uiaopopo ai ua make o Napahu. A he hou no hoi kekahi i k-aa mai ia Maluaikoo mai ia Kauhai uiai, ka wahine i noho pu me Napahu. Henei ke ano nui o kana leta : Kamaoa, Kau, Nov. 19, 1885. J. N. Maluaikoo, Aloha oe a nui loa, a me Hana, KauI kaliu a me Pau, * * Aloha nui oukou a pau. Eia ka mea hai aku ia oakou, ua poino ko maua noho ana; ua make 0 Napahu i ka la 140 Novemaba nei, 1 ka wanaao o ka Poalima a ao ae P<?aono. Nla kahakai kahi i make ai ma Waioahukini. Oke ano o kona make ana, o ka ona. Ua holo mai makou mai Kalae mai; eha ko makou nui, ekolu kane, owau aha makou, a hiki ma Wai oahukini pae makou, hot.>kipaia e ai. Ua ai makou a me ka mea inu, a ua lawa kupono; a hoi aku no Kalae e kue mai ana oia no'u. Alaila, ua noho maua iuka o Waioahukini; hoi elua kanaka no Kalae. Noho maua, owau me Napahu, ma keia noho ana o maua iuka o Waioahukim, a waena paha o ka {>0, ua hiamoe au a me ka poe o ka hale, ua lawe keia hookahi waa a ua holo i kai, i ke ao ana ae aoie ka waa aoie o Napahu. Ua manaoia ua hoi ia

i Kahe; a laila ka imi aole; ma na kapakai o Kailikii aule. Nolaila hele inakou i ka imi aole i hoi mai ka huli o Kona, alaiia ke hai aku nei au ia oukou ua make ia. Nui no ka iro o Kau nei, ka makani; nolaiia kaumaha au no kuu kane e nobo nei. Nolaila aioha eiui oukou a pau icsa la oe e ko'u īaa kuakane T ke kauoha aku nei au u oe e holo loai ma keia moku, ina he utea oluolu >a oe. E haawi ae i ko'u aioha a uui no Mele ame Awa. Aloha nui kakou a pau loa. Na'u na Kauhai Eia nae ka mea ku|4inaha loa e j»iii ana i keia nooolek). Ua hiki mai i Oa~ j hu nei kekahi mea mai Kau mai, a ua j hai aku oia ia Kaluhi, kaikaina o N:»a--p jclua o Manoa, ua lohe oia no Napahu i kahakai o Waioahukinl £ noho ana oia iiaila ika wa i hiki ae ai ko }akou waa; a ua lohe ōm no ko lakoa hakaka ana ma ia wahi, a hele iloko oke kai me ka waa a pau Hoi hou i kahaone. A o ka hopena o na mea i olek>ia. ua nakinakiia o Napehu i ke kaula a paa oa lima me na wawae, a ua hookauia maluInna oka waa, aua hauhoaia me ke kauia a paaika wia, a ua laweia m hoe a pau, a hookuuia aku la ka waa i ka moana me Napahu i hoopaak ike kaula.

I O m poe eha t holo n»lssi2 oka mai KaW ako a pae i W«oahukini, o» o K.ahok>kahtki, l*alauaklo, Napahu a tne ka wahme Kaohai Ke botkc aku nei uu.kou t kek elike fn« ka euea t hoikek niai k makou. He roea kupLma ke huli ia e na j>oo <? ka mhana niakai o k«; au|>uni » ksaa ka oi aio. £ia na ukk» ī kau pu ia me ke kl> o bi pahu kupd' t iau maUlo iho o k% I-U 4 S Ma m 14 \laiuaikoo» penei : "Ke kau oei au i keia pahu oq ka make. no ka mea aot>o la o ka nalowaie ana.'