Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIV, Number 52, 26 December 1885 — Page 4
This text was transcribed by: | Lisa Eng-beeman |
This work is dedicated to: | Mrs. Ko Sasaki |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Nupepa Kuokoa
No ka makahiki $2.00
No ka Mahina 1.00.
--Kuike ka kula.--
Poaono Dekemaba 26, 1885.
OWAU PU.
[TO BE THERE.}
G.H. NO. 261.
1
Lohe au be aina ma o,
Aina nani lai a haiamu,
O ko laila alii o Iesu.
A iini no au owau p u.
Ref. Owau pu Owau pu
A uni no au owau pu.
Owau pu Owau pu
A uni no au owau pu.
2
Loaa e no na oli maanei,
Me ko luna mau oli maikai.
O ka nani no nae ma o ae,
Nawai la ia e hoike mai?
Ref. Owau pu &c.
3
Ma ka nani lailai o luna'e,
Ma ka olino o kona mau wai,
Oli e la na kini maemae,
Me ka maha a malu maikai,
Ref. Owau pu & c.
4
Noho pu la lakou me Iesu,
Ma ka malu o kona pa lae
Me ke mele a hauoli pu
Ma ka nani i hai ole ia'e.
Ref. Owau pu &c
Hawaii.
Haawina Kula Sabati.
Helu III. Ianuari 17, 1886. Kumuhana, Na Rekaba kupaa. Ier.35:1219.
12 Alaila, hiki mai la ka olelo a Iehova ia Ieremia, i mai la,
13 Ke olelo mai nei o Iehova o na kaua, ke Akua o ka Iseraela Penei : O hele e hai i na kanaka, i ka Iuda, a me ka poe noho ma Ierusalema, Aole aneioukou e ae i ke ao ana, aole anei oukou e hoolohe i ka'u mau olelo? wahi a Iehova
.
14 O na olelo a Ionadaba, ke keiki a Rekaba ana i kauoha iho ai i kana poe keiki, aole e inu i ka waina, ua malamaia. No ka mea, a hiki mai i keia la ua inu ole lakou, a ua malama hoi i ke kauoha a ka makua. Aka, ua olelo aku no wau ia oukou, e ala ana i ka wanaao e olelo, aole nae oukou i hoolohe mai ia'u.
15 Ua hooana aku no hoi au io oukou la, i ka'u poe kauwa a pau, i na kaula, e ala ana i ka wanaao e hoouna, me ka olelo aku, E hoi mai kela mea keia, mea oukou, mai kona aoao hewa mai, a e hooponopono i ka oukou hana ana ; a mai hele mahope o na akua e, e malama ia lakou, a e noho no oukou ma ka aina a'u i haawi aku ai ia oukou, a i ko oukou poe makua; aole nae oukou i haliu mai i ko oukou pepeiao, aole i hoolohe na@ ia'u.
16 No ka mea, ua malama na keiki a Ionadaba, ke keiki a Redaba i ke kauoha a ko lakou makua, ana i kauoha ai ia lakou; a ua hoolohe ole keia poe kanaka ia'u:
17 Nolaila, ke olelo mai nei o Iehova, ke Akua o na kaua, ke Akua o ka Israela; Aia hoi, E lawe mai no wau maluna o ka Iuda, a maluna o ka poe a pau e noho la ma Ierusalema I ka hewa a pau a'u i olelo ai ia lakou: no ka mea, ua olelo no wau ia lakou, aole lakou i lohe mai.
18 Olelo ae ia o Ieremia i ko ka hale o ka Rekaba, Ke olelo mai nei o Ienova o na kaua, ke Akua o ka Isaraela, Penei; No ka mea, ua hoolohe oukou i ke kauoha a Ionadaba, ko oukou ku punakane a malama hoi i kona mau ka nawai, a ua hana e like me na mea a pau ana i kauoha mai ai ia oukou;
19 Nolaila, ke olelo mai nei o Iehova o na kaua, ke Akua o ka Isaraela. Aole e nele o Ionadaba, ke keiki a Rekaba, i ke kanaka e ku imua o'u, a hiki i ka manawa pau ole.
Pauku Gula, A hiki mai i keia la, ua inu ole lakou. a ua malama hoi ike kauoha a ka makua. Ier. 35:14.
Manao nui, E hoolohe i ka Makua ma ka lani
Na Heluhelu La.
Puakahi, Ier. 35: 1-19.
Poalua, Kana 11:1-32.
Poakolu, " 5: 1 - 33.
Poaha, Dan. 1:1-21.
Poalima, " 5:1-31
Po@oao Sol. 23:17-35.
Sabati. 1 Cor. 6:9-20. Gal. 5:19-26.
Mele. Rana o Daniels. H.A.N.99.
P@l@. I paa ka manao ma ka pono.
Na Ninau.
@ keia h@@wina? Ier. @ @ o Ieremia e hele @ O@@i na Rekahb?
1 Oih. 'Lii 2:55. Luna. 1:16. No na Iudaio anei ko Keni? Ua piha anei ko Keni me na Iudaio? He poe mamo laua nawai? Kin. 25:1,2. Owai nae ka makuahine o Midiana? Mahea ka noho ana o Midiana? Owai ka i hele mai Aigupita a noho me na Midiana he kanaha makahiki? Puk. 2:15. I ke koi ana o Mose i kona makuahonowai e hele pu i Kanaana. ua ae anei? Na Helu ie: 29, 30. Mahope iho ua loaa i ko Keni e noho ana mahea? Luna. 1:16. 4:11.
Ua hele pu o Ionadaba me ke alii hea i ka luku ana ia Baala? 2 Na Lii 10:15-27. E kahea o Ieremia i ko Rekaba e hele ihea? p.2,4. Heaha ke kauoha ia lakou? p. 5. Ua ae anei lakou e inu i ka waina? p. 6. No ke aha ka hoole ana? He kahiko anei ia hoohiki ana? 273 makahiki paha a oi. Paa anei ko lakou manao? Owai ka poe i papa ioa ia mai lalau Iki i ka waina? Na Helu 6: 2, 3.
Heaha ke kumu o ko lakou komo ana ma ke kulanakauhale i keia wa? p. 11. Ina he puali kaua uuku, aole lakou i makau, aole weliweli ko Kaledea. No ke aha keia ano o ka noho ana, aole ma na hale kuonoono? Aole anei e ao ana i ka noho haahaa ana? Aole anei e onipaa ana ko lakou manao, aole e like me ka poe o ke kaona i lilo i na lealea &c? Aole anei e mau ana ko lakou ano kuokoa? Ua hui anei lakou me ke aupuni o ka Israela?
I ka ike ana i ke kupaa ana o ko Rekaba, ua kauoha o Iehova ia Ieremia e hele aku ia wai? p.13. Heaha ka ninau i ka Iuda? Eia ka ohana o Rekaba, ua malama ia na olelo a ka makua, aka, pehea ka Israela: ua hoolohe anei i ka Iehova olelo? p. 14. Ua hoolohe ia anei na olelo paipai a na kaula, e olelo paipai a na kaula , e Olelo ana pehea? p. 15.
Heaha ka pomaikai e loaa ana? Heaha ke kumu o ke kipaku ia ana o na Iudaio mai ia aina @ aku? Aole anei no ka hoolohe ole i ka Iehova olelo? Ua loaa anei i kekahi lahui i anai ia mai ka honua aku, i ole haalele mua ia Iehova?
E mau ke ea o ka aina i ke aha? Ke hoomanao ia anei ia mea? Heaha ka ke Akua i hana'i no ia lahui? Aole anei nana I hoolilo ia lakou i lahui--i aupuni nui? He poe mamo lakou nawai? Nawai i haawi i ke Kanawai ia lakou? Aole anei he nui na hana mana ana i hana'i no lakou? He mea kapono paha 'ia e hoala i ke aloha iloko o lakou? Nui anei na kaula i ao aku, a paipai ia lakou? Aole anei i waiho ia ke ola imua o lakou, ke haalele i ka hewa?
Huli hou o Ieremia i ka hale o Rekaba, heaha ka olelo ia lakou? p. 18, 19. Pomaikai anei lakou no ka hoolohe ana?
Pehea ma Puk. 20:12? Ke mau anei ia ohana? Ae, ua loaa no ma kauwahi? Ua kokua lakou i ka ohana hea ma ia hope iho, ma ka luakini?
Pomaikai anei ka poe hoole waiona a hiki i keia la? E helu mai i mau pomaikai i loaa ma ka inu i ka waiona? E helu pu mai i na poino i loaa ma ka hoole waiona?
Malia paha e loaa ana i na pomaikai o ka mea inu waiona ma Sol. 23:29, 30, a me Dan. 5:4, 5:25-28, 29. Pomaikai anei o Belehasara ma ia inu waina? E nana hoi ma Dan. 1:16,17, 19.6:28. Pomaikai anei o Noa ma ka inu waina? Pehea hoi ma 1 Cor. 6:10. Pomaikai anei o@a ma' ka hoolohe ana i ke Akua, a hana i halelana? Owai kekahi poe i pomaikai ma ka malama ana i na kauoha a ke Akua, iba@ ia ma ka Baibala? He pohihihi anei na kauoha ma keia mea ma ka Baibala? Owai na alii i pomaikai; ka poe i malama i ka ke Akua. ka poe hoowahawaha paha i ka pono? Heaha ka haawina i ao ia mai?
Mele. He hana maikai nei. H.A.N. 247.
HEWA LOA KA KE KADINALA MCKLOSKEY,
Heaha ke Kadinala? He mea nui ia iloko o ka ekalesia Katolika. O ka Pope ka mea nui A o ke Kadinala oia ka lua. Na na Kadinala i koho i ka Pope. A no loko mai o na Kadinala i koho ia ai ka Pope i kekahi manawa. 10 ka nui o Kadinala. He poe kahunapule no lakou, o keia Kadinala o Mckloskey (Makeloke). Ke Kadinala mua ia i hoouna@a e ka Pope i America Hui. O Ake Bihopa Hu oia ke kahuna nui o ka ekalesia Kat@like ma ke kulanakauhale o Nu Ioka. Make oia, a liko Makeloke i pani nona. He kanaka maikai no, he kanaka oluolu maemae, lokomaikai, akahai, mahalo nui ia no ka nui o kana mau hana maikai. Ua make oia iloko o Okatoba i hala iho nei.
Ka inoa he kanaka maikai ia, a e lawe koke ia ana kona uhane i ka lani. Aoe nae pelP. Aia kona uhane iloke o lua ahi hoomaemae oia o Pugaretoria (Purgatory). Ma Oarisa wahi a ka nupepa, ua hanaia kekahi mare nui iloko o kekahi luakini Pope i mea e maha ai ka uhane o keia Kadinala Makeloke. Ka nui o ka lilo no keia mare 30 kausani dala! He hana pule ka mare i olu olu na uhane iloke o Purgatory, i hemo ae hoi ke lowa ke dala. A lawa ole ke dala, aole hemo iwaho. Mau no iloko o ke ahi me ka uwe mau no ka eha. O keia 30 kausani dala, , aole ka ia he uku e hemo ai ka uhane o Kadinala Makeloke iwaho o ke ahi o Purgatory, he mea wale o ka e maha iki ai kona uhane. Ahea la e lawa ai ke dala e hemo loa ai kona uhane iwaho o ia ahi a pii ae i ka lani? Ke uwe nei anei ka poe ilihune no ka manao aole loa e hemo ana na uhane o na makamaka e kaaana iloko o ke ahi o Purgatory no ka lawa ole i ke dala? Eia ka mea e maha ai oukou; e huli i ka aoao hoole Pope Aole loa he Purgatory ma ia aoao. Aole he wahi ahi hoomaemae a hoomakaukau no ka lani. Aole o ke ahi ka mea e pau ai ka hewa. O ke koko o Iesu a oia wale no ka mea e pau ai ka hewa. Nana 1 Io. 1:7,9. Na ke koko o Iesu Kristo o kana keiki e huikala mai ia kakou i ko kakou hewa, he lokomaikai no ke Akua i ke kala mai i ko kakou hewa, a i ka hoomaemae ia kakou mai na mea pono ole a pau.
E na Pope, na Kadinala, na Ake Bihopa na Bihopa, na kahuna Pope a pau, me ka ekalesia Pope a pau, aloha nui oukou. E oluolu e huli mai mamuli o keia mau pauku paipai o Ioane, alaila, e pio ke ahi o Purgatory. Aole malaila e hele ai i hiki aku i ka lani. E like me kuu hele ana mamua mai America Hui a huli Cape Horn (Lae Hao) a hiki i Hawaii nei 18,000 mile, oiai ma keia wa, ua hoopokole loa ia ke alanui Good by Cape Horn. Hiki ke holo pololei mai America Hui a Hawaii nei. E hele mai oukou a pau io'u nei, wahi a Iesu, e ka poe luhi a me ka poe kaumaha, na'u oukou e hoomaha aku. Aole na na pule mare pa kausani. @ pa-miliona a pa-miliona dala ka uku e hoomaha, a e hoola. Na Iesu no, me kona koko, aole me ke dala.
O ka poe i manaoio iaia ke hoopakeleia a hoomahaia a hookomoia iloko o ka lani. Ka poe wanaoio ole, e make mau loa no lakou ma ka lua ahi pio ole.
MOOLELO O KA AHAHUI EUANELIO KUIKAWA O KA MOKUPUNI O HAWAII.
Halawai ka ahahui kuikawa o ka mokupuni o Hawaii, e like me ka hoolaha, lunahoomalu Rev. G. W. Waiau ma ka noho.
Hoomaka ka halawai me ka himeni, a me ka pule a ka L.H. Koho ka aha ia E. M. Hanuna i kakauolelo kuikawa.
Hoomaopopo ia na lala i hiki mai.
EKALESIA KAHU ELELE
Hilo,
Hamakua,
Kohala,
Kekaha, Kaikoili (haiolelo)
Kailua & Helani, Hanuna [Kaomea
Kona-waena, S L Desha Samesona
Pukaana, G W Waiau Kanui
Kaohe, Mose Hu
Milolii, Maele
Kau,
Puna,
O Rev. I.D. Parisa a me I, Makaike na lala mau. Ma ka balota, ua koho ia o E.M. Hanuna i kakauolelo.
Waiho mai o Parisa i ke k@muhana imua o ka aha. Heaha na kumu i manao ia e hoolei i ka ahahui o ka mokupuni o Hawaii mai Kohala ae a i Hookena ma Kona? Lawe ka aha a noonoo, hoakaka piha mai ka lunahoomalu i na kumu lehulehu e pono ai ke hoolei ae i kahi e noho ai ka aha; a mahope o na kamaiho ana, ua apono a hooholo ka aha. E hoololi i ka noho ana o ka ahahui mai Kohala ae a i Hookena iloko o ka mahina o March e hiki mai ana. Malalo o keia mau kumu, ua pilikia na hoahanau o ka ekalesia o Kohala Akau, a ua ae oluolu mai lakou i keia hoololi ana.
He mau pula hoalohaloha i ke Akua, himeni. Hookuu ia ka halawai ma ka pule a ka L. H. E.M. Hanuna, Kakauolelo. Lanakila, Dec. 15th. 1885.
HOIKE HAPAHA.
E malama ana ke Kula Sabati o Ewa i ko lakou hoike hapaha ma ka Poaha la 31 o Dek. nei, ma ka hora umi kakahiaka. Nolaila ua makemakeia na kula Sabati e akoaakoa ae ma ka luakini Kahikuonalani ma ka hora 9:30 o ke kakahiaka a e hoomaka ana hoi na hana ma ka hora i hoike mua ia.
Ua kauohaia olua e na Kahu Kula Sabati nui o Oahu nei e hui pu mai me makou ma ia la.
Ke kono pu ia aku nei na auna manu o ka hulu like e akoakoa pu mai ma ia la.
E malama pu ana na kula Sabati he lulu dala hale kahu ma ia la no ka hoopau ana i ko lakou mau hemahema.
Nolaila, lawe nui ia mai o Kalakaua nui a me Kalauaua liilii, a mai waiho aku oukou ia Kimo Luau nui a me Kimo luau liilii. S.P.K. Nawaa K.K.S. o Ewa.
NA HUNAHUNA MEA HOU O HAMAKUA
E ka Nupepe Kuok@a e, Aloha oe:
Ma ka auina la Poalua la 1 0 Dekemaba nei, ua lilo i ka wai kekahi wahine Pukiki me kona lio ma ke kahawai o Honokaa, a @a make loa a make pu me kona Iio. Ua huli a kona kino kupapau no kehahi mau la, a ua loaa aku maloko o kekahi kiowai, ua hemo kona kapa a pau loa. Ua uku makanaia e ke kane mare ka mea 1 loaa ai he $15.00. Ma ia kahawai hookahi no, ua loaa aku ma kahi e kokoke ana i ke awa o Honokaa elua pake ua make, i liko no i ka wai.
Ma ka po Poalua iho nei la 8 o keia malama. no, mawaena o ka hora 12 a me 1, ua komo a@hueia ae e ka pilo pau i ka iole na hale noho o Mr. Mokuola; ua lilo hookahi wati dala, 1 paa kula pepeiao gula, 2 hainaka kilika, 2 pahi pelu, he $15.00 ma ke gula, a me $5.00 keokeo; o ka waiwai io a pau i lawe aihueia, ua like me $70.00. Eueu no hoi ua mea he kalohe.
Ma ka Poalima mai la 11, ua lilo i ka wai ma ke kahawai o Kapulena, 1 lio hoounauna me ka maluna, a ua make loa. No Ah Chong & co., ua waiwai la i poino aku la.
Ma ka po Poaono mai la 12, ua loaa hou ae no ua kalohe ma ka halekuai o Ah Fong ma Honokaa Mill; (he pake) a eia ua kaloha ia ke paa nei ma ka halepaahao, me kana mau mea eha; 1 ko a me 1 wiliumauma. Hookahi pake i puka ke poo i ka manawa i hopuia ai keia kalohe. Manomano no hoi ua mea he maka'u ole.
He mau la ino loa keia o Hamakua nei, nui ka ua a me ka wai o na kahawai. Me ke aloha John Keliipuleole.
Kailei, Hamakua, Dec. 15th. 1885.
HE EPA
E ka Nupepa Kuokoa e, Aloha oe:
E oluolu mai oe ia'u a me Lunahooponopono, e kamailio au me ke kanalua ole no kekahi mea e pili ana ma ka lapaau ana o kekahi mau kahuna i ka mai o kekahi wahine.
Poaono Nov. 7. I ka nalo ana o ka malamalama o ka la i ka ili kai, uhi maila ka poeleele a puni ka honua, oia ka wa a kekahi kahuna o Keaka i hoomaka ai e lapaau i ka mai o Ululani (w), nana ae la keia ua akoakoa mai ka ohana a pau e pili ana i ka mai ma kahi hookahi, aole mea e kanalua ai o ka hooko wale no e hana.
Nana iho la keia i ka mea e waiho ana i ka pilikia, aole oni o ke kino, aole hoi he pane leo mai, maopopo aku la iaia nei ke ano o ka mai, kunou aku la keia ia Pua e oli, oli mai la kela a pau ka ia nei oli ana, @oli mai la hoi o Kekahili, a pau ka laua oli ana, aole i puoho mai ka mai; kupono ole, o ka loaa pono ole o ka ii e hoohie mai ai kela i ka lea o ke oli.
Eleu mai la o Keaka imua o ia anaina a lawelalawel ae la no ka ia nei apana hana, kani ae la ka ia nei oli, a hoomaha keia, puoho mai la ua mai nei a ala a noho iluna noke mai la i ka akaaka. O ka pau ae la no ia o keia pilikia nui, ike mua no keia i ke ano o ia mai, aole e pono ke hamo i ka laau, no ka mea, he oahi aia iluna. Lalau aku la keia i kekahi omole kini i kukulu ia aku ma ko ia nei alo, wehe keia i ka umoki, hoolawa like keia me no hoa, awala! awala! no kahi koena i koe kike like na kiaha o lakou nei, mea ua liilii iho la o Kikaihana, ku keia a hoi no ia kulu aumoe, pau ae la keia aole hana i koe.
Ma ka wanaao o ia po, e mau ana no ka launa ana o ia ohana a pau, hoalala mai la ka mea iluna o Kaono (w), ua hoi mai la kona kiai ka mea nana e hoomaemae ana i kona mai nui aia i ka iwihilo, mai nui io no keia, e ole ke aikane i loaa iaia mai ka po mai, pau kona hewa i ke kala ia. O Hiiaka ua mea la iluna o Kaono (w), no ka loaa ana o kona kamaaina ma keia noho ana, kapa aku la ia i ka inoa hou o ka Hoola; a he puu kalahala ia nona e pulu ole ai kono poo i ka ua a me kona ohana a pau.
Hele wai mai la ua Ho@la nei me ka wehewehe ana i ke ano o ka mai o Ululani (w); no ka mea, aole i @luolu maikai ke ola kino, ma keia lawelawe ana, puka aku nei kekahi wahine iwaho a hooho ae la me ka hoopunipuni, i ike mai ai ua mea la i ke ano o ka ia nei hana ana pela, aole nae i ike, Hooho ae la ua wahine nei, owai la keia mea loihi e hele mai nei, ke hoaa mai nei na maka ia'u? Pau ka ia nei hana pela, komo aku la keia iloko o ka hale, lohe keia i ka leo o Ululani (w) e olelo ana ia manawa me ke kanalua ole.
E kii mai oukou e wehe ae i ka l@@a o Mary ke uumi nei ia'u. A he mea hou ano nui ia, oiai, aole ke kino maoli i ikeia ma keia lawelawe ana, he kino aha la keia pela ko'u haohao. No keia mea hou ano nui i lohe ia no ia manawa, ninau aku nei kekahi o ia ohana i ka haku o lakou@ oiaio anei keia mea i umi iho nei ia Ululani (w)? Ae, oiaio no , ke ku mai nei me kona mau helehelena o ka pilikia, wahine loihi he ehu nae; mau la wale no koe,__na hoike ana ia a ua Hoola nei ia wanaao.
Sabati Nov. 8. Kupono ae la i ka manawa o ka @K@@@ K.N. Kaumauma ko mako@ i hele, a pau ka pule ana hoi mai la kela a k@k@ke @@ e @i@i mai i ko mako@ h@me. kahea mai la o Hon@ne iaia, hiki keia ilaila, hai ia mai la keia mea ho@i@@, e hoi aku oe a olelo aku ia Mary ua umi iho nei ka uhane ia Ululani (w). Hoi ae la keia a olelo mai la i keia mea hou, aole au i kanalua a makau iho ho@ no keia mau hana a keia poe e houpuupu mai nei ia'@. ina e ko ke Akua manao ia e lawe i ke ola, ua hiki no: no ka mea. aia i ka poho o kona lima ke oia o ke kanaka.
Eia no au me ka'u kane mare @ me ka maua mau keiki, maikai ke ola kino, ke holoholo nei au ma o a maanei me ka honi ana i na ea oluolu o ka aina hanau. Kokoke e pau keia mahina pau ka makahiki 1885. Ke mahalo ae nei au i na lani, i ka malama ana i ke o@a, a komo aku i kela makahiki hou 1886. O ka'u ia e olelo ae ai, aole Hoola e ae ma keia ao, e hiki e hoola i na palapu o ke kanaka, O Iesu wale no; ka Hoola oiaio e pau ai na hewa i ke kala ia. Ke hoopau nei au ma keia kamailio ana, a i hoole mai ka wai makaukau au no au e kamailio hou. Me ka mahalo. Owau iho no, Mrs. Mary Heen.
Honohowai, Kaanapali, Maui, Dec. 18, 1885.
KA ALOPEKA KA MEA E INO AI KA MALA WAINA.
I @a Nupepa Kuokoa e, --Aloha oe: --
E ae mai oe i kauwahi kowa kaawale no'u ma kou kino lahilahi, no kela mau hua e kau ae la maluna.
Nolaila, ke hoike aku nei au imua o ke akea mai ka la hiki ma Kumukahi a ka welo'na a ka la i Lehua. No keia Alopeka ka mea e ino ai ka mala waina. Owai la hoi keia Alopeka? Ka-ha-ha! Kai no hoi oia nei ae e pee mai nei i ke opu weuweu me na maka 'keleawe o ka hookamani o ka opu o ke aloha ole, oiai ma ka Poaono i hala aku nei, hui aka la au me ka luna kula o ka apana o Kona, Oahu, lohe iho la au i na olelo i waiho ia aku imua ona mai keia Alopeka aku, hoike e aku ana ua haalele waleia kekahi mau la kula, a o kekahi no ka ona rama, oia iho la na kumu o ka enemi i waiho aku ai i ka poe nana ka oihana a'u e malama nei, me ka manao paha e pau au a oia ma ia wahi.
Ke hoike aku nei au ia oe a me ka poe e helhelu ana i keia manao, i ke kumu oke kula ole ia ana o ia mau la, oia keia, o ka nui o ka ua o ia mau la a, oia keia, o ka nui o ka ua o ia mau la a ku i ka pilikia ke alahele e hiki aku ai i ka hale kula, oia iho la no ke kumu o ke kula ole ia ana o ia mau la, aole hoi e like me ka ia nei i wini aku nei i ka poe nana ka oihana a'u e malama nei. Ke haawi aku nei au i ko'u aloha i na keiki oniu hua metala o ka halepai.
B.W.K. Maka
He nui a he leulehu wale o na makamaka wahine a me na kane e kupepou nui ana i ka hana papale ma kapuukolo ae nei, nana aku oe maoheohe niolo panio lua ka hoi. U, ua hiki. o ka hiki mai koe o na la wela o ke kaona nei a ua pau ka pilikia ia oukou. A aia hoi ma Kapauhi ae nei, o ia hana hookahi no, he lede hookahi wale no nae hoi keia e hoomanawanui nei i keia hana. He mau papale kana i hana maiau ia mai ka loulu mai a malaila e loaa ai na papale maikai no oukou e na lede a me na keonimana.
E ALA! E ALA!! E ALA!!! E NA KUPA O KA IA-HAMAU LEO A ME KA MAKANI KAIAULU
I na hoa'loha a me na makamaka o ka Ia-Hamauleo a me ka makani Kaiaulu e wehe ana i ka lau o ka niu o Pokai, Aloha kakou,__
Oiai, ke kokoke mai nei ka manawa a ka Lahui e koho ai i iloko o ka hale Ahaolelo o 1886, a mamua o ka hiki ana mai o ka la e akoakoa ai kela a me keia kanaka o kela a me keia apana koho balota imua o ka pahu balota, nolaila, ke hoike e aku nei au imua o ka lehulehu, owau kekahi e holo balota ana ma ka apana o Ewa a me Waianae.
Nolaila, ke k@no ia aku nei ko'u mau loa aloha a me na pilikana a me ka lea a ka ai a me ka ia, e ike mai ia kakou hookanaka, e maliu mai i ka ula leo e polaoi ia aku nei.
Ua makaukau au e haawe i ka ukana a e amo maluna iho o'u ina owau ke koho ia ana i lunamakaainana, malia paha o olelo ia mai wau, aole i makaukau i na mea pili i ka oihana lunamakaainana, aka, e waiho aku ana no wau ia'u iho imua o ka lehulehu ma ka la halawai lunamakaainana, a malaila oukou e ike mai ai ia'u.
Owau iho no me ka haahaa.
C.P. Kanakanui.
JAMES DOWER
Oia hoi o Kimo Kapiolani, ka ona mua o ka mokuahi Kapiolani. Ua makaukau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana i na waapa naha. Ua makaukau oia me na Wae, na umi@, a me @e apana hookui e paa ai na waapa, a me na lako a ae no ke kapili ana i na waapa. E hele mai ma kona hale ma Manamana, Honolulu.
2029 tf.
KAKELA & KUK@
E l@a @a pa@iolo, h@i hole, hamale, koi nui a me liilii, kila,
wili puaa, rula, apuapu, kei o na ano a p@@, kala kaa, hao boopaa puka
pohak@ hoana, kepa, lei ilio kaula hao ili,pahi, upa, pah@ umiumi,
kalapu, kope hu@u, pulup@i@, oepa ka lakal@, li@@ hao, @mi, keehi, a me ke
--KAULA OPU--
Palau o na ano a pau, Oo, ho, kopala, pe, kipikua, hao kope, au ho a pea aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa, uwea keleawe, hao pili piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti
PA-PALAL MAKAU ME KE AHO
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula kuaina, hu'akai, ehi wawae, hulu pena, a pela aku.
Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo,
vaniki kaa, a me vaniki moe,
PENA HOOMALOO
--a me aniani hale--
AILA MAMU, AILA MIKINI, AILA HAMO ILI, AILA KAA, INIKA KAMAA.
PAUDA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA ANO HE NUI A LEHULEHU.
@2 KO H@
LOLE MAKEPONO
--B @aa @a--
AHINAHINA, KALAKOA. KEO KEO, LEPONALO, HULUMANU UWE-WAHINE, KUI HUM UHU MU, A ME KA LOPI.
Ke Kwi@e @ @@@@ no @@ ma kahi @
Kakela & Kuke!
NA MEA PIULA,
Mikini Humuhumu
Ma@ini a WHEELER a me WILSON
MIKINI A WILCOX ME GIBBS
NA MIKINI A
--REMINGTON.--
He nui loa na mea hao me na ukana e ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.
Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNE, LAAW HOOMAEMAE KOKO LAAU HOOPAU NAIO, LAAU KUNU, PENIKILA, HUAALE PAAKAI, LAAU HOOP AA HI.
@@ @@ LAAU HAM@ A PELA 'KA.
KAKELA-KUKE
J.T. WATERHOUSE.
(Walakahe ui.)
HALE KUAI KUKAA NUI @@ @@@@.
Ua pi@@ @@@@ @@ n@ wa@a@ @@@ @@@@
hewa ai @@ maka i ka nui @ ka lehua
Hea@a no @@ h@@ ia
--MALAILA--
Na Apa Kilika o na ano a pau,
Pahoehoe o na an@ a pau,
Alapia o na ano a pau,
Hu@@hipa o @@ ano a pau.
Na Huluhulu holoku.
Na Keokeo Paina,
Lilina lau puu.
Wetori@,
Laponalo,
Lai@akini
Ahina pelekane,
Na Kihei o a ano a p@u,
Na Kele@a o na wahine,
Na Kihei Huluhulu,
Na Kalako@ o na ano a p@@,
Na K@@ ei uhi moe,
Na Koloka o na wahine.
Na uhi Kilika,
Na uhi Alapia.
Na Mainaka @@@@@ a illilli
--E@a hou.--
HE HELUNA NUI ONA PAA LOLE
O NA KANE A ME NA KAMALII.
Na Apa paina maikai loa,
Polu manoanoa a la@@iahi
Huluhulu manoanoa @ @@@ @ahi.
Na Apa huluhulu a @@@
Na paa lole huluh@@@, @@e, @e kai@alii,
Na Pililakeke @@l@@ a, @@ko,
Na Palule Kaula @ @@ pau,
Na Paluie keok@@,
Na Paluie ka@@@,
Na Paleili.
Na Papale wahi@@ @@@@ @@@@@@ me na pua me na h@lu nani, a he hel@@@ n@@ @ @@ ken@ a e na kamalii o na ano a pau
HE HELUNA NUI O NA KAMAA.
Na Kamaa buti,
Na Kamaa pihi,
Na Kamaa lahoho,
Na Kamaa weleweka.
HE HELUNA NUI O NA NOHO LIO MAI@@
Na Noho Italia,
Noho pulu mamua,
a mahope o kela a
me keia @@@
NA AILA O KELA A ME KEIA 054-41@
KIEKIE O
Na Aila honua helu i he aiai me he w@
Aila pena, aila hoomaloo, aila Oli@@,
Aila inu, Aila lauoho,
Waiala maikai.
NA PENA WAIHOOLUU @@@@ @@@.
Keokeo, Elele,
P@iu
Melemele,
&C., &C., &C., &@.
Ina Iho Ina Iho.
Na ipuhao, na ipu ti,
Na koi nui a liilii,
Na pahi nui a liilii,
Na pahi olo, pakani
Na pahi ol@ @a@@@
Na @abu nui a liilii,
Pakeke nui a liilii,
Na lako kamana,
Na lako amala,
Na kamaa lio,
Na moe hao,
Na pela uwe@@
NA LAKO @AO, MA KA AINA A ME KA WAI
Na lako pa,
Pa nui a ii@@,
Na @@la,
Na kiaha aniw@i,
Na aniani kilohi,
N ipukuki o na ano a pau.
HA HELUNA NA MEA AI.
Palena poepoe,
Palena poepoe pal@
Palena huinaha,
Palaoa o na ano a pau
Na kamano tini,
Paakai o Livap@lu,
Paakai inu,
Paakai hu,
Mau@ Kaleponi,
Palani ai a ka lio.
helunanui o keiama@waiwai aiwaiwa ko'u mau lahekuai aole i pau i ka h@aiia ak@ na oukou no e hele mai a kilohi no @@ko@.
Ua waeia keia mau waiwai me ka maiau, @@ Pelekane, Farani, a roe Amerik@, no ka po@o a me ka pomaikai o na kanaka Hawaii. me @a ka@o@@ mai @@ mokupuni hookeia me ka eleu loa.
T. WATERHOUSE.