Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 2, 9 January 1886 — Na Nuhou Ano Nui! Aihueia $4,100 Na ka Powa Puuwai Eleelo. HE MAU MAKE MAINOINO. Ai kekahi a Make loa-Moe hoi kekahi a moe loa.-Waiho laua he mau Moopuu na ka Waiona. Na Ukali o Kalalakoa. HOU PAHI WELIWELI MAKE LOA KA MEA I PEPEHI IA. HE MAKE MAEWAEWA. [ARTICLE]

Na Nuhou Ano Nui!

Aihueia $4,100 Na ka Powa Puuwai Eleelo.

HE MAU MAKE MAINOINO.

Ai kekahi a Make loa-Moe hoi kekahi a moe loa.-Waiho laua he mau Moopuu na ka Waiona. Na Ukali o Kalalakoa.

HOU PAHI WELIWELI MAKE LOA KA MEA I PEPEHI IA.

HE MAKE MAEWAEWA.

lioa* he Kino make maluna o ke Aa Pele- Make ma o ke kauoia ana e ke Kekake, etc-

AIHUEIA 4,100 DALA.

Ma ke kakahiaka nui o ka la Sab.;ti i hala Jan. 3, 1886, ua paholaia ae la ka lono iwaena o ka lehulehu i akoakoa ae ma ka Hale Leta ma ia kakahiaka, "ua lawe aihueia na dala o ka Hale Leta." Ma ka huli ia ana oka oiaio, ua loaa aku la na hiohiona ona hana pakaha a ka puuwai eleele e waiho maopopo mai ana imua ona maka. Ua komo mai ka mea aihue ma ka aoao mauka pono o ka hale a wawahi mai la ika puka. Komo loa mai la a loaa ka ■ pahu hao waiho dala, wawahi iho la a' lawe ae la ina daia e loaa ana iaia. Aia m.i kekahi papa e waiho wale ana ma ke keena, eku ana he puu dala gula, ua loaa aku la ia i na lima palanehealaweaela. Ma kekahi pahu hao e aku, ua weheia a hemo, a laweia he mau dala keokeo me ke gula. Mamuli paha o ka pupuahulu ioa, ua lawe ae Ja ua mea aihue nei i na dala i loaa ma kona lima me ke kauwahi hoolowa-*, a holo aku la. Aia ma o a maanei 0 ka papahele e waiho mokaki ana na bila dala aupuni a Hale Leta, na apana da la he nui wale, ame na* pepa dala o kela ame keia ano. Ua eleu koke ae la na makai ma ia kakahiak* a huli aku la i ka mea aihue, aka, o ka meheu, ke eke dala, ka hamale, a me kekahi kawele kai loaa aku, a koe aku no ka piko pau ika iole. He lono kaumaha keia i pahola ae i na poo o ka oihana, a tne ka lehulehu pu. Nolaila, ua hoolaha ae ka Ilamuku he makana o eiiina haneri dala. Aole i loaa iki ka mea aihue a biki i keia la. HIMAKE MAINOINO.

MOE, A HIAMOE LOA. Ma ka la hapenuia nei, na malamaia he paina hauoli makahiki hou e na kanaka o. Puuloa ma kela kapa. Ua holo aku ko keia kapa malaila e paina hauoli pu ai. Maluna o ka papaaina, ua

hoolakoia me na mea ai Hawaii (ka hapa nui) a me kekahi mau omole Rama. Ua noho like iho la na hoa ai a hoonuu i na Uhaliha o ka papaainā i hoomakaukauia, a ua inu no hoi. Hookahi o lakou i ona kupouli loa, a huao niai la e hoi nō kona home ma keia aoao, a ma kona hele ana, ua haule iho la oia ma ka hapalua like (paha) o ks ala a hiamoe aku la; a ma ia moe ana no hoi, ua moe loa aku la i ka moe kau a kau. Mahope iho o ka pau ana o na hauoli ana a kona mau hoa ma kahi o ka papaaina—, ua hoi mai la lakou ma ke ala hookahi a keia kanaki e moe oni ole la, a halawai pu iho ia me na hioh ; - ona weliweli maluna o keia kino kanaka e waiho aea ma ke one, ua huli no ke alo malalo. No ka wa mua, ua manao lakou, ua hiamoe, a i ka hoaia ana aku, auwe ! Ua hala o Namakaolono '! O kona hale puanuanu ke waiho ana, ua make loa. Mahope o keia, ua hoihoi koke la kona kino lepo i kona hale a waihoia ma kahi kupono. Lulumi nui mai Ia na inakamaka ma kahi o ke kino make, e ike, a e uwe pu; aole nae i liuliu iho, ua ulu ae la he haunaele mahope iho, mamuli no o ka ona, a hakaka iho la ma kahi o ka mea make e hoike ac la i ka hopena awahua o ka waiona. Lele liilii na mea 0 loko o ka hale, aohe manao ae i ke kino kupapau e waiho ana. He nui ka haunaele i hanaia. Ua hoike kokeia ae keia lono, a hiki irnua o ka Lunakanawai James H. o Eira, ua eleu koke ae la oia ma ka hoounaana i lono i ka Makai Nui oia o Mr. Keone Esqr. A ma ka Poaono ae, ua malamaia he aha niele, a ma ka lakou olelo hooholo, "ua make oia i ka mai mau a me ka ona ruma." AI A MAKE LOA. Eia hou no ua mea make; i ka lama no. He wahine keia, no na Koolan ae nei o kakou. He papaaina no ka i malamaia ma ka la hapenuia no. Ua hoolakoia no ka papaaina mea ai he nui, a aole i nele ka waiona ma ia papaaina. Ua ai na hoa a ua inu a kena, a ona, a 0 keia wahine pu kekahi i ona. laia e ai ana, ua ai me ke kupono ole; ua hapuku, me he la e haia ia aku ana. Ua kapoo pu na manamana a pau o ka lima iloko o ka umeke poi a hao mai la 1 ka ai a komo iloko o ka waha. Mahope iho o kona maona ana, ua haule aku Ia ia make loa. Me he la i ola no ia i ka hapa maona, i ka maona loa ana akula paha make ai. Ke pa-e mai nei na leo hanehane o Ua uhane o Kalalakoa penei : "Aole ; ua make oe i ka waiona. HOU PAHI WKLIWEU. Ma ke Kinau o ke Sabate i hala i laweia mai ai ka haole hou pahi o Kohala ina ka inoa o Thomas Curley, He pake ka mea i pepehiia, a ma na lono i hoikeia mai, ua make loa oia. Penei ka mea i haiia mai : Ma ka po a ao ae, oia ka la Karisimaka, ua inu keia haole a ona 1 ka waiona a hele aku la i kahi o ka Pake. Malaila, ua ulu ae he hoopaapaa, mawaena o laua e a v hele loa i ka nui; I wa i hoomaka ai laua e lawelawe lima, a no kekahi manawa loihi no, ua unuhi ae la keia haole i kekahi pahi pelu'nui a pahu aku la ma ke poo 0 ka pake. He mainoino na hiohina ke nana aku. Eia ka mea hou pahi ke paa nei ma Kawa. Malalo iho e ike ai na makamaka i ka moolelo piha o kela make maewaewa ma Kona Hema, Hawaii, mai kekahi mai o ko makou makamaka, penei : HE MAKE MAEWAEWA. E ka Nupepa Kuokoa e, Aloha oe; — He mea manaonao a lihahha no hoi ka ike maka ana i ke kino make o Niau e waiho ana iluna o ke aa, mahope o kona kauo ia ana e ke Kekake, oiai hoi kona wawae ua paa i ke kaula o ke kekake nana e kauo ana iaia. Ma ke kakahiaka o ka la 28 o Dec. 1885 nei, (i hila, wahi a na paahana) ua lawe ia mai keia lono kaumaha īmua o'u, a ua holo koke aku au i kafti o ke kino make i ike ia ai, me kekahi poe e ae a nui wale. I ko'u ike ana i keia kino make e waiho nei, aole e hiki ke hoomanawanui i ka uumi ana iho i ke aloha no keia hoa kanaka, a ua kaumaha pu no hoi ka poe a pau i ike maka iaia. Ma kona wawae hema, e paa ana no ka lolewawae ahinahina, a oia wawae ua Ihaki a ua pepe hoi ia kapuai mamuli paha 0 ka hihia ana oia wawae me ka pohaku i ka wa i kauo ia ai. A o kona 1 wawae akau hoi, oia ka wawae i paa i ke kaula, a e paa ana no ke kamaa keokeo ma ia kapuai, a o ka lole o ia wawae, ua pau aku i ka ai ia e ka pohaku; a ma kahi hoi o ke kauia i paa ai, ua puali ia wahi. 0 kona pauku kino, e waiho wale ana aohe kapa; ua pau kona palaka i ka weluwelu i ke aa, oiai paha oia e kauoia 3na; a no ka nahae ana aku o kona palaka, ua hemo aku a kaualakoia mai kona kino me ka lole no kekahi wahi mamao mai kahi i loaa ai kona palaka. Ma ke koho ana iho, me he la, ua aneane no paha e hapaha mile ka loihi o kahi i kauoia ai ke kino o Niau īluna o ke aa mai kahi i waiho ai kona papale, (me he la, malaila paha kona hoomakaia ana e kauo e ke kekake;) makai mai o ia wahi, loaa kona hainaka ua paumaele i ke koko, makai mai kona palaka ua weluwelu; a makai mai hoi o ia wahi, e waiho ana ke kino

make manaonao. O kona poo ua naha, kona helehelena ua nalowale, kona kino, e kau ana na alina palapu mainoino a ka pohaku i hana ai mamuli o ke kauo ana ake kekake. Auwe ! Lihaliha wale ke hoomanao ae. Ua kahea au i Aha niele no keia make. Ama ka imi iā ana, ua hooholo lakou, ua make o Niau mamuli o kona kauoia ana e ke kekake ma o ka paa ana o kona wawae ike kaula. Ua ikeia oia e hele ana e irpi kekake ma ke kakahiaka Sabati, Dec. 27. Aua haalele oia i kona hale ma ka hora Ba. m., a o kona ike hope ia ana, e noho ana oia ma kekahi wahi e hoomaha ia ai, a e ku ana no kc kekake malaila, me he Ia oia paha ka hora 11 a. m. o ka la 27 no; ama ia hope iho, aole i ike hou ia a hiki ika hora 8 paha o ke kakahiaka o ka 28 o keia mahina, oia ka wa i loaa aku ai kona kino make. Me ke aloha no, C. W. P. Kaeo. Lunakanawai Apana o S. Kona, H. Mamuli o ke noi maluna o keia leta, ke hoike akea aku nei ke Kuokoa i na makamaka a pau o Niau, ua make oia me ka mainoino.—Aloha wale. Nui na manao waiwai i h >omakaukau ia no keia helu e puka aku nei, a no ke kowa akea kupono ole e komo ai nolaila ua kaulua iki ia. I