Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 4, 23 January 1886 — Maluna o ke One. [ARTICLE]

Maluna o ke One.

iKakauia ne kt Ayt>kM.) Mai ka )a i hiki mna rn.->j ai ke pooo ke;a aha kuhina 1 ; eama a hiki wa'le ikeij wa, «a pi-A k«"ina tna?s aUkai ana i ka na cU:«o 0 ka c»inm «;le; »<>ie makou v k.j- .* aku h # c U</opumpum maoli, na ka {i->e i ike i kana mau hin.i e hoomaop*},o iho ina He

hfK>punt}/un», a ina paha he ano keaka i moeuhane e hke me na m > ilelo haanui j oiaio ole a kain p<>e i haku \raie ai ma muli oka '.e-ilea wale iho na Ina aole ka po.no e akali ana maho|»e o % kana tnau hana, ina ua kaj»a «'iku makau he paam ana kana rne na jk»hu o ka l-ihu-lehu o keia a;nx A<a, o ka hana eho opihkin an3 Ik3 waiwai ame ke o!a o ka aina, aohe hikj ke kapaia kela he paam, he kumakaia nt> in. L"a piha ota me na ohl<- pahe'.e, a o ka poe i hahai inahope o kana mau olelo. ua hoka la kou. E n«na Ika hopena o kana hana ma I-anai. K nana ika ho(>ena oka hapanui o kana mau olelo mahope iho o kona noho ana mnluna 0 ka nohokuhina. E j>iha no ka b:)kc ke houluulu la me kana ir.au olelo i l.ooko ole ia, Noho oia i ka oihana kuhma, a o keka hi o kana hana mua, oia ke kaapuni ana īa Oahu nei me Sisnona K iai. Ai ka hiki ana o laua nei i I,aie, haiolelo iho la oia nei imua o k«> laila poe, olelo aku la oia aole e pau na m:;kahiki elua, ā e hoio |)uni ana na koa rnahu ika mokupum o Oahu, a maluna o ua mau kaa ahi nei e helo ai ko Koolau poe a

me na ukana a lakou, a Inu i Honolulu. Auhea ka ho»»ko ana o keia. Ika vra i h.ipaiia ai ka b»la aie nuliona dala t t»a hf><»lahaia iw;«cna o ka lehulehu, irla e loaa keia mni da»a i ke anpuni, alaiK» i e u»t a hiki i kela a nie keia oka j:-0" mea kuleana aina e )>ii aku ike aupuni e aie i.iln a huehana aku iluna 0 na kuic«n«a o iakou. IMua ua )iCK)ko i.i anri keia mnu olcl'j ? Aole, oke ti.»ika i kii ia a loaa, a ui hooliloia, »n >*'ca ? U;i ioaa anei kekahi keneta 1 «V nlu i kekahi makaau.ana i mea ho- hana ak i n«»na ih > ? Aoie loa. O kt- d»l \, ua loa.i mai, a ua j«au i ka hooliii» ia e ianei. a o ka hana a ka maka,'iin:«na Hawaii e hoohana ia aku ai ma nt.*w hope, o ka aku 1 ka uku panee a ine ke kuiuupaa, a i kaa ole e lilo nuanei ka aina. Onn 'nana a keia | kanaka i kukuiu ai a e kuku'u nei imua o ko knkou tnau maka, ua like me ka hale i kukuluia nialuna o ke one. Pela kana man olelo, he oiaioole, hehee wale me he one )a.

M.iloko o kana pepa ka Elele o keia mau la iho nei, ua hoopukaia ka papa huike, wahi ana, o na hookaa ana o ka aie miliona a oi o ka lahni. O ka poe i nana 1 keU papa hoike, ua akaaka lakou i na huahelu i hoikeia nuilaila, Ke manao nei no paha oia he auo kamalii loa ka poe heluhelu a e puni wals aku i kana olelo e i ana, i ka iiakahiki mea e mea dala e kaa, a i ka makahiki mea ae, a mea hou ae dula e kao, a pela e mea mea wale aku ai i ka nua ole wale a hiki i ka makahiki 1910 |«iu loa ka aie i ke kaa. He hana kohu keia i kamahi o Waolani. Na Mlik.ilani pah,; keia manao i hookomo aku iloko o ke kuhina. liu ua lilo iho nei ma kana hookele ana he % mi!iona me ka hapa dala, me ka ike ole ia o ka hua maluna o ka ama, penea la e loaa mai ai na da!a no ka hookaa ana i ka aie ? O kekahi o ka ianei mau hana hoo-l lapuwale i ka inoa o ko kakou aina, aj hoohilahila no hoi i ka Nohoalii o waii, oia no ka puka ana o na ole!oj hoohaahaa i ke kulana o ke aupum, e! like me ka makou i ai mamua, *ia ke aupuni Hawaii iloko o na make-! ke o ke ao nel e piepiele ia ana i ka j poe mea da?a. A uia keia moku hope j mai nei. ma kekahi nupei>a o Nu loka, j e olelo ana ua makemake ka Moi o Hawaii e kuai nku i kona aupuni no ke A T>e\a no hoi i hinMahaia ai ma kekahi nupepa o'BoseV>na. A ke ninau m?i n< i ka Elde kukini hc\va a lanei, ina ua hodaha mak> u i keia ma ke ano he oiaio» a ma ke ano e ae paha, Eia ka pane, ui hovbhii makou 1 na mea i )oaa iloko o na nupej>a o na aina e, A ina ua puka keia n.au hoolaha a puni ka honua, heaha ke kumu o keia? Aole | e!a mai mua mai. Mai a Kaukeaouli mai a hiki ia LunaWo, aole 1 hoolahaia e kuai i* ana. ke aupuni Hawaii iloko o na rpakeke « ke ao nel Akuhi wale no. A nohea mai keia hoohilahiU ana i ko kakou aupuni ? Aoie anei ha kumu ? Ke manao nei mukou he kumu no; 10 ko makou makemake e ioaa na lunamakaainana kuokoa f na lakou e imi» a e huU i keia mau mea* a akaka ka oia io; aole o ka poe a ianei e onou aui nei, o Hunona ma, i {H>ipoiu ka ianei mau hana, a noho wale ka lehulehu iloko o ka poeleeie, a hiki wale i ka la e uhi mai ai ka popilikia maluna o ka a> aa, a ha % m ka wa kupono uūa>ihī kakou iloko o ka lapuwik a me ka peino, Ano ka la e ob ai, ma ke aia lokahi

ana o na makaamana a koho i na mo-; ho kuokoa i mau waha oleio 110 lakou | iloko o ke kau ahao'elo o keia makahi-] |ki E ola o Hairaii Ike Akua.