Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 5, 30 January 1886 — KA MOOLELO KAAO O LAMEKA PULUKA. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAAO O LAMEKA PULUKA.

Ka .\{akahiapo maa i oiii mai, mai ka puha»ia o 1.4 Ui I'ua Ro*e a me Kalianuojuint:ki. KA MEA I KAPAIA KA Ka liona o oa maoaa hui o Arabia, ka naita aana uiopa oa kapoa o ka lewa lani a me aa kapoa e oobo ana i ka papakn o ka moana, o ka mea hoi naoa i panī ka maka o ka la.

PUOHO ae la ua mau iuahine nei mai keia haawina pilikia i kau iho maluna o iaua, a i aku ia kekahi i kekahi : Ei nei, ma» hana hou kaua o make auanei kaua; ua hiiinai ke Akua maiuna o keia kaikamahine, a e noho malie no kaua, a malia ke huii ia mai nei oia nei; a o ka kaua hana pono waie no i keia wa, o ka waiho maiie aku no iaia, ua ae mai la no hoi kekahi luahine. Ano eka mea heluhelu, he mea oiaio keia leo i pa-e mai me ke kino kanaka eie, aka, he aka ia no ka nunui Poiepa; a nolaiia, e hoohuii ae ko kakou hooipo ana me ka kakou kamaeu Lameka Puluka, a e ike auanei oe e ka mea e hoonuu nei i ka ono o keia nanea 1 ka hookui ana o na popo ahi uwila iloko o na ao kaaieiewa oka lani, a e poha mai auanei ka ieo o ka hekili paapaaina, e hoonakuiu, hoonakoiokoio ana i ke aupuni o Matone.

Ia Lameka Puluka e nanea ana me ka Ui Wilela iloko oka rumi t aia hoi ua lohe aku iaua i ka 'nalulu o ka lumi hookipa kahi a na aiii a me Kahanuopaineki e nanea ana, nie ko ia nei haupu ole ae he lono pilikia ke hiki mai ana. He mau sekona mahope iho, nakeke ana ka puka oko iaua nei lumi, a i ka hemo ana ae, ua pane mai la ua nunui nei : E kuu haku alii, e ala mai oe a e aahu i kou mau kahiko me ke kaii oie aku i sekona hookahi; no ka niea, 0 kau wahine, ua iiio aku oia i ka mea pakaha, a aia oia ke hoomainoino ia 1b e ke kupua Matone o ke aupuni o na huna'ahi mawaena o ka huluii ho ku. E wiki, mai kaii o hala auanei ka wa pono a make oia.

I ka lohe ana o Lameka Puluka 1 keia mau huaolelo mai kona pukaua mai, he mea eka ehaeha o kona puuwai 1 ke aloha no kana wahine, aua pii pu inai la 110 hoi me ka inaina. Me ke kali ole i minute hou aku, ala ae la oia a komo awiwi iho ia i kona aahu kaua, a pela hoi ka Ui Wilela ame ko laua makuakane, a 1 ka makaukau ana, ua lele mai la ka Moi Pamekela a me ka ohana aiii a pau e aioha i na alii opio a me ka kakou olomana, a huii hoi aku la lakou no ka hale uwila, a maiaiia hoi i ikuwa-mai ai na leo hulo o na makaainana; a komo aku la lakou iloko o ko lakou hale. Huli hou mai la o Lameka Puluka ma ka puka, a pane mai la me ka hoalohaloha : Ena makaainana aloha, eia makou- ke huii hoi nei no ko'u aupuni, a e noho oukou me ka | maikai; aoie no hoi au i manao e hoi koke ana, aka no kekahi kumu, oia hoi ka lawe aihueia ana o kuu mea i aloha ai eka enemi; nolaila e hoi ana au a aku 1 ke aia e loaa ai oia ia'u.— Aloha oukou.

Ia manawa no i kauoha ae ai o Lameka PuluKa 1 na kiai e hookuu mai i na ki i paa ai ka haie uwila; a emoole, ua jii malie ae la ka hale uwila a kiekie ika lewa, ano ka manawa pokole loa, ua nalowale ano e aku la ua hale nei. Ahe mau minute waie no, kau hoolai ana lakou nei maluna oke kuianakauhale alii o Arabia, a ia wa no hoi i emi malie iho ai ua hale nei a ku iho ia ma ka aoao oka hale aliL A i ko lakou oili ana aku iwaheu ua ikuwa mai la ka ieo uwe o na alii a me na makaainana, a o na makuahine nae ka 01 aku o ke kumakena no ka naiowale ano e ana o ka laua hunona mai ko la iua alo aku. Ia lakou i komo aku ai I iloko o ka haie alii, ua apo aloha mai ia na makua a me ka ohana aiii i ka b kou milimili. aua hoomaikai imua o ka Ui Wiieia. Oiai no hoi na alii e makena ana. ku ae la o Lameka Puiuka a papa aku )a aohe make uwe aka, e hoomakaukau mai i wahi papaaina oa lakou. a ua hooko ia hoi keia kauoha, a hauie aku la lakou )>aina, i hoohanohano la hoi e na alii a me na maka hanohana

I ka maona ana, ua hoi aku la lakou no ka lumi huokipa, a m&laila lakou kahi i nanea al Ku ae la hoi o Lame* ka Puluka, a pane aku !a imua o ka oh&ua alii: E o'u mau makua a me ka ohana alii a pau, eia ko oukou aiii,

oia ! .oi ka mea a'u i lawe mai nei. o ka Ui Wiiela; e maiama loa oukou iaia a hiki i ko'u wa e hiki hou fuai ai ika homia nei; a eia no hoi ka hoia no'u e haaieie ai ia oukou, a e huii aku ai i ke? a:a e ioaa ai o kuu aliiwahine. Hoo | kuu ia ae ia ko iakou iauna kamaiiio iana, komo aku ia o Lameka Puiuka iioko o ko iaua iumi, lawe mai ia hoi i na mea mana a kana aloha Mahinakauahiahi, a huli hoi aku ia no kona haie uwiia, i ukali ia hoi e kona makuakane a me ko iaua pukaua. Ike komo ana aku ona alii iloko oka hale t o ka| wa no ia i pii ae ai o ua hale uwila nei, | aole i liuhu, ua na'owale aku la ka aina a eia hoi lakou nei ke a-u nei i ka lewa aua hala hoi he hapaiua hora o keia lele ana, a hoea aku ia lakou nei ma ka paiena waho o ke aupuni o Malone.

Me ka hookaukaulua oie iho, ua iuku aku la lakou ina kiai oua kupua Matone nei me ka weiiweli nui, a ua auhee aku ia hoi kekahi poe no ka imi ana i kahi e ola ai mai ka luku ana aka kakou kamaeu. Ika pau ana hoi o keia kaua ana, ua nee aku Ia no iakou imua me ka nui no hoi o na alaiai mai mamua, mai na kiai kino hoopahaohao mai oua Matone nei, aka he mea ole nae iakou a me ka lakou mau

mea mana ina eueu ona hiauna hui. A mamuli hoi 0 keia haule pio ana 0 na enemi ika kakou mau kamaeu, ua holo mahuka aku ia kekahi a hiki imua o ko lakou Moi, oia hoi k* kupua Matone, a hoike aku la i ka nui o ka make ma ko lakou aoao, ika kakou mau kamaeu, ano keia lono i lawe ia aku imua ona, ua ninau mai la ua kupua nei, Ehia ko lakou nui ? a wahi hoi a ka pane, He mau heluna lehuiehu loa lakou, aua like hoi kou mau miliona kiai me he la e paani wale ia ana no e iakou. Ika lohe ana oke kupUa Matone i keia mau olelo, ua kena ae la oia ike kiai o ke kihi hikina e hele mai e kaua me ka enemi. Ika iohe ana oia pukaua ona i keia kauoha, ua liuliu ae ia oia a me kona mau mahele Naita a hele aku la ma ke ala e halawai ai me ka kakou mau eu. Ike kokoke ana aku e halawai he alo a he alo, ua poha mai la na huaoleio awahia mai Naita mai o oke kupua Matone : Eka poe aeahaukae, e ku oukou a hoi mai keia wahi aku, a mai neeu hou mai i elua kai-

na wawae imua nei. o kau aku auanei ka make maluna o oukou i keia mana wa. Pane aku la ka nunui : Aole makou e emi hope a hiki i ka wa e loaa ai ko makou haku wahine a oukou i aihue ai, me ka manao o oukou e pakele ana oukou ika make. Huli ae ia oia a pane aku la i kona mau hoa Naita me ka leo nui launa ole : E o'u mau hoa Naita, e hele aku imua a e kaua aku i kela poe hookano. Ia wa i uwauwa ae ai na Naita o ka pahi, a hohoomaka aku la ka nee ana imua a hui ,me na enemi, a hoomaka iho la ke ka!ua ana. Aole i liuliu ua pau iho la na Nait.-> o ke kupua Matone i ka make, a ua auhee aku no hoi kekahi poe, a e kuu pau ana hoi i ka mama no ka iawe ana ika lono imua o Matone ne ko iakou auhee ana i na enemi: a o ka pukaua hoi ana i hooun* aku ai a i hiiinai ai no kona ikaika a me ka mana, ua make oia i ka nunui Poiepa.

I ka ike ana mai oua kupua nei i kona mau kanaka e auhee aku ana, ua pii ae la kona ena a oi ae mamua o ka mea kupono, a poha mai la kona leo nui launa ole ika i ana : E a ? u mau keiki hohe wa'e. j>ehea la oukou 1 holo wale mai nei mai na wahi aeahaukae mai ? Aole anei oukou 1 lohe i ka'u oleio e heie imua a kaua aku e like me ka makemake oko oukou haku nei, nolaiia, e hoolohe mai; e hele aku ou* kou imua a e kaua aku i na eneml la | manawa i pane like aku ai na mea a {pau : Eko makou aiii, aole makou e |he!e hou aku e kaua, no ka mea o keia poe e hele mai nei, he oi aku ko iakou ikaika ame ko lakou man?, a aole no paha e hiki i kou ikaika a me kou mana ke hoopio aku Iko iakou mana. Ika lohe ana oke kupua 1 Matone 1 keia mau olelo, ua oi aku kona piena ame kona ano ahiu, aua hoohahke aku ka mea kakau me na lio ahiu o Halemano ka piena launa ole, pela iho la oia t hoike ae ai i kona ana

Ku ae la oia iluna me na maka li o, a nana pono mai ia 1 ke kanaka nana t pane pakike aku iaia. a pane mai la, E kahi kanaka hookano, nawai i ao naaupo kt oe ? Owau ka 01 heokahi a

puni ka lewa nei, a aohe hoi he kupaa eaa nui ia'u kou Moi nel Pane hou aku !a ua wahi kanaka nei : Pela |xih;i, e lanakila wina paaa oe aole paha, no ka mea, he ike maka aku nei ko'u i ka haehae iiilii ia mai nei o ko kakou mau kanaka e na iima o keia poe 7 a me kekahi niea nui e nee mai la mahope o Ukou i hoopuniia e na popo ahi luai pe!e he nui waie, a mailoko mai o iaila e puka mai ai ka hekili, ka uwiia, a me na nioo ieie he nui waie; a ina e hiki ana i kou mana ke hoopio ia mau mea a pau, aiaiia, manao ae makou e lanakiia ana oe; aka, ina aole e hiki ia oej ke hoopio, aiaila e manao ae makou e pio ana kakou a pau. Ika iohe hou ana o ua kupua Matone nei i keia mau kamailio a ua wahi kanaka nei ona, ua kena aku la oia i kekahi o kona mau kiai ponoi, e hoopaa i ua wahi kanaka nei iioko o ka halepaahao, a ina e pau ke kaua ana a pio paha ka enemi, oia auanei ka manawa e ii ia ai ua wahi kanaka nei. Kii ia mai la ua wahi kanaka nei a hoopaa ia iho la ina kupee hao, a lawe la alqi ia no ka halepaahao me na alina maewaewa maiuna o kona kino, a oia hoi kana i pane ae ai. Me keia ulia poino malana o'u i keia hora, aoie auanei oukou i ike i ko'u mea nana e hoopakeie, a e pau loa avtanei oukou i ka lukuia, a e neoneo hoi keia aupuni aohe kanaka, ke ole oukou e maiiu mai i ko'u ieo, mai kue aku iaia.

I ka paa ana 0 ua wahi taata nei, ua hele aku la ka lono a lohe kana wahine a he mea e ka ehaeha o kona puuwai i ke aioha no kana kane, a aohe ana mea hoihoi. Ua hoona-ku wale kona manao i kahi e pakele ai o kana kane, a hoohoio iho la oia e hele i kahi oke kahna kaua, a malia o loaa aku ka poe nana e luku mai nei i ko lakou aoao, a loaa hemea nana e hx>pakele ae i kana kane. Ku ae la oia, ame ka pane leo ole, ua hele aku la ma ke ala e halawai aku ai me ka kakou mau kamaeu. I ka wahine e hele nei ma ke alanui, a i ke k )koke ana aku imua o na Naita o ka kakou mau kamaeu, ua ku iho la oia a hiki wale i ka halawai ana me ka nunui a kamailio iho la iaua; ninau mai la ka nunui : Heaha kou makemake oka hiki ana mai nei o a nei ? Me ka leo kaumaha oka piiikia, ua pane aku la ua wahine nei : 1 heie mai nei au e hai aku ia oe eke alii, 0 kuu kane ua hoopaaia iloko o ka halepaahao, a aia a pau ke kaua ana, oia auanei k©na wa eli ia ai. Oke kumu, no ka hapai mau iko oukou aoao a aole hoi 1 ko makou aoao, nolaila ukiuki ke alii, a hoopaa ia aku nei i ka halepaahao, a oia iho la ke kumu, I ka lohe ana o ka nunui, «ua pane aku la oia . Mai kaumaha kou manao, a apopo e hiki aku ai makou ilaila a na makou e hoopakele iaia. Huii ae la ka wahine a hoi aku la, a hahai pu aku Ia ka nunui a me na puali Naita mahope ona, a hiki i ka pale hao o waho loa.

E o'u poe heluheiu o ka mooleio o Laiueka Puluka, e pono i ka mea kakau e hoikeike mua aku i ke ano o na palehao e hoopuni ana i ke kulanakauhale alii oke kupua Matone. Aia ma ka pale hao o waho loa, oia hoi ka pale 12, a aia hoi malaila he 12 muliwai e kaapuni ana i ke aupuni oua Matone nei, a e kahe ana hoi ka wai me ka |ikaika, a o na mea kino kanaka a kui pua a pau e haule ana iioko o ua mau muliwai nei, e lilo koke no lakou i mea ole.

Ma ka paie hao maloko iho, oia hoi ka pale 11, he mau pokaa uwea, a i ka wa e pa aku ai i ka enemi, o ka wa no ia e umii ia ai a paa loa, a aole hoi he kupua e hiki ai i kona mana ke wehe ae ia'ia .mailoko ae o la paa ana i keia m iu uwea umii, a he make kona hopena. Ma ka pale 10, a'ia nia ia palee noho kiaiia ana e na keko he 12, a o na kupua a pau e hiki aku ana imua o lakcri t aole loa lakou e hoi ola aku ana mai ka iima huluhulu aku o ua poe keko iicl Ma ka paie 9, e noho kiai ia ana e na !egiona o na moo kupua, o ka kupua hoi a pau e hiki aku ana malaila, aole e ike la ke k*u wahi ku!u koko e haule ana i ka honua, a aohe hoi he poe kupua e hiki ke hoopio i ko lakou mana. \la ka pale 8, e noho kiai ia ana e na liona he 16, aole no hoi he mau mea kino e hiki e hoopakele iaia iho mai ka mana mai o keia mau liona. he 16, a ua olelo ia hoi ma keia moole 10, o kt-a mau liona he 16, o lakou na ki e paa ai ke aupuni o ke kupua Malone. M a ka pale 7, e noho kiai ia

ana e m kanak» mmui he i;. o'u ho: na keiki punahele a ke kupua Maione. ao ka jx>e hoi ana i kspA aku -ū, o iakoi kona hma akau. Ma ka 6,

e noho mana ia aua e na -u.o kupua a pau o kela a me keia ano, aua kapa aku ke kupua Maione ia iakou oia ko na lima hema.

; Ma ka paie 5, e noho mana ia ana e ka puahiohio, a o na inea kmo a pau e ieie ae ana ma ka iewa, aole ioa iakou e hiki ae ana ma kela aoao, e lilo koke no iakou i mea ole, e iauwili hele ia ana ma o a maanei a hiki ika wa e paupauaho ai a make. Ma ka pale 4, e nono mana ia ana e ka uwila, ka hekili, a ine na hana hoopahaohao a ke kupua Maione. Aia ma ka pale ekoiu, e noho mana ia ana e na iua ahi !u--ai pele i pa-tausani ia hoi kona enaena, e hoopuni ana hoi i na pale eiua maloko iho ona. Aia hoi ma ka pale eka, e noho mana ia ana hoi eka pukaua nui oke kupua Matone, ka mea nana

i kii aihue ia Mahinakauahiahi i ke aupuni o Arabia, a e noho mana ana oia me kona mau miliona Naita kino pahaohao; e malama ana ika maluhia 0 ka haie aiii a me ke aupuni. Ma ka ka pale ekahi hoi, kahi hoi ikuai ka hale aiii a me ke kulanakauhale nani o ke kupua Matone. E ulu wehiwehi ia ana hoi e na pua aala o kela ano keia ano, a aole no .paha he aupuni oi ae o ka nani mamua o keia; aole hoi i helu ia ke aupuni o Mahinakauahiahi i keia aupuni oke kupua Matone ka lua ole 0 ka nani i ikeia ma ka lewa a puni.

E na makamaka heluhelu o keia nanea, ua ike ae la kakou i ke ano o ke aupuni o ke kupua Matone a me na palena o kona ikaika, a e hookolo poiolei aku hoi kakou ma ka meheu oka kakou kamaeu opio a me kona puali Nrata e uhai la mahope oka wahine kamaaina. Ika puali Naita i hiki aku ai mawaho oka pale 12, ua huli mai la ka wahine kamaaina a pane mai : Eia ka pale helu 12 oke aupuni oke kupua Matone, a o keia wai e kahe nei me ka ikaika, he muliwai make; a j>ehea la oukou e pakele ai mai keia wai aku ? Ika lohe ana oka nunui, ku iiio la oia ma kapa o ua muliwai nei, a namunamu liilii ae la i kekahi mau huaoielo, a no ka nianawa pokole ioa, ua lana nialie iho Ia; luai aku la hoi oia i ke* kahi popo ahi luai pele, a lilo ae la ua muliwai nei i moana wai ahi, a aole hoi

i iiuliu ua pio iho la ke ahi; a ma kahi oka muiiwai, e ku ana he kulanakauhale nani i hanaia me ka paa loa, a e iuluu ana hoi na pua nani o kela a me keia ano, a e pahola ana i ko lakou nioani aala a puni ke aupuni o ua kuoua nei, a e waiho mai ana hoi ke alanui mamua o lakou i hoouluwehiwehi ia e na pua ona ano like ole. Pane mai la ua wahine kamaaina nei : Ua nui no kou mana ame ka ikaika pu, aka he 111 aku make i koe, alaila halawai oukou me ke kupua Matone; a hoomaka aku la lakou e nee imua no na pale hao aku i koe.

I ko lakou hiki ana aku ma ka paie! 11, ua pane hou mai la no ua wahine nei : Eia hou no keia make oke aupuni o Matone* he mau uwea mimiki, a pehea la oukou e pakeie ai mai keia mau uwea ae ina oukou e paa ana ? Ku iho iaka nunui a kahea akula i kona mau hoa Naita e laiau like na lima i na uwea, a ia wa no i paa like iho ai na mea a pau. Ika ike ana oka uwea ua paa ina Naita, ua hoomaka ae ia oia e umii, eia nae ua mokumoku liilii ae ia oia a liio kona mana i mea ole. A aia ma kahi i pau ai ka uwea i ka mo kumoku ia, e waiho mai ana he kula palahalaha nani kamahao, a e uiu ana na pua he da!a waie no, ahe da!a hoi na mea a pau, a he keu aku o ka nani mamua ona mea a pau i ikeia ma ia aupunl

! I ka hala ana o ia puu make o la- ! kou, a he mau hiohiona nani hoi ko ka laina e waiho mai ana imua o lakou, ua | hoomaka hou aku !a no iakou e nee ' imua. I ko lakou hiki ana aku ma ka I pa!e umi, ku iho la lakou maiaila a pane m&i la ka wahine : Eia hou no ua make o oukou, he mau keko he 11, a pehea ia oukou e hana aku ai i pakele ai ? Oiai no lakou e kamailio ana ua hoea mai ia ua poe keko nei me na heiehelena hoomaka'uka'u, e hoaa ma'i ana hoi i na maka i ka nunui, aohe nae he mea a makau iho ua nunui Pek(>a nei Poha koke mai !a ka ole kahea a ke kamaeu opio, e hea ana i kona mau mahele Naiu e hoi aku lakou iloko o ko lakou aupuni pahikaua; a he

mea ha<?hao ;i hwkahaha loa keta t k<a wahirc kamaama i ka nak> ano tf arta o na mahek Naita mai koiu a\o aku iloko oke ;v>kiue k>a. Ku »ho ia Uua 1 elua n:a u wahi a hiki ika min.iwa i kokoke aku ai o l.ameka Puiu* ka. Ika ike ana mai oka nunui i kona h iku, ua j>ane aku la oia i ka wahine kamaaina ; Kia'e kuu haku opio ke hele mai nei; nolaila, ina e hiki ina; ana, alaila e kukuli aku oe imua ona; a

i nīnau mai auanei ia oc, e hai aku oe he pio na ke kupua Matone. a i holo mai nei i pakele ia oe. a e hai jvau aku no hoi oe i kou manao imua ona, a aana auanei e hoopakele i kau kane a me kekahi mea no olua e pom&ikai i\ a hanohano wba.

Ika ion ana oua wahine nei ina kuhikuhi a ka nunui, ua hauoli ioa oia; a i ka hiki ana aku o Puluka, ua hooko aku la oia i na mea a pau a ka nunui i hahai aku ai. I ka lohe ana o ke alii opio i keia mau hoike a ka wahine mai ka mua a ka hope t ua komo iho la ke aioha iioko o kona puuwai opio no ua wahine nei a me kana kane

i hoopaahao ia, a oia hoi kana i pane aku ai iua wahine nei : Eke kamaaina maikai, ua iohe ae ia au i kou pilikia a he mea hoi e ehaeha ai ko'u puu~ wai nou; a nulaila, ina au e hiki aku imua o ua alii la o oukou, a i make oia ia'u, e iiio noauanei oiua i mau Moi no

keia aupuni; a ina hoi au e pio ana, o ko kakou pio pu ana no ia; a e hoomanawanui oe no kau kane, a maiii u ioaa ia kakou ka lanakila, a e hooko no au i kau i hai mua aku nei. Hnli r,e la oia a pane aku ia i kona pukaua : O keia mau wahi keko iiiiii ae no kekahi mau kiai o ke kupua Matone ? Ae, wahi a kona pukaua. Heaha ka ikaika o keia |>otr keko ? A wahi aka wahine i pane mai ai : Kke aiii, aia ka Ukou mau mea make ma ko iakou mau huelo, oia hoi ua hoopaa ia he mau j)ahi kakiwi, a me kekahi mau mea tnana e ae. Kauoha ae !a ua opio nei

i kona pukaua e iele aku imua o na enemi a e hoolilo hoi ia lakou i niea ole. Ia wa i hooko aku ai ka nunui i keia kauoha a kona haku opio, a ua lele like aku la no hoi iaua a luku aku la ina wahi keko, a ua lilo ko lakou mana i mea ole.

I ka pau ana o keia mau enemi i ka make, ua kuupau aku ia oia i ka holo o kona !io, a he mau sekona wak no ua hiki aku la oia i ka pale 9, kahi hoi e noho mana ia ana e na iegiona o na iu00 kupua he lehulehu. I ko lakou ike ana mai t ka oiaii opio, ua ieie like mai la lakou maiuna oia nei me ka weliweli nui. Me ka puuwai i hoopiha ia ine ka hopo ole, kaomi koke iho la oia i ke ki i hoopaa ia ai o ka uwila t!oko o kana pahikaua, aia hoi. oili aku la na alelo manainana o ka uwiU he 52, a hamu aku ia i ua poe kupua nei, a hlo ae ia ko iattou mau kino i mau puu le* hu. 1 ka meha ana iho o keia kaua ana, aia hoi he aina nani pahhaiaha ke waiho mai ana iniua o kona alo, a o ka mea hoi i oi loa aku ai o ka nani, oia ka ike ana aku o ua opio nei, he guia wale no na mea apau o keia aina; ka uluiaau, na pua, ka pohaku, a o na mea no a pau loa he guia waie no Haaieie iho ia no keia ia wahi, a hoomaka aku ia keia e heie Aole no hoi t iiu liu, hoea aku la ota ma ka pale 8, kahi hoi e noho mana ia ana e na liona he 16; a i ko iakou ike ana mai iaia ne», ua hookeke mai la iakou i ko iakou mau niho, huipa ae la hoi lakou i ko lakou mau huelo, a hili iho la i ka honua, a ua like ke kani me na pukunia hi he tnau tacsani i ki ia i ka manawa hookahi; a hoomaka mai la e lele mai maluna o ka kakou opio, aouno hoi ka manawa i htki mai ai o ka nunui, a ua haaieie aku oia i kona hoa hele wahine me Kahanuopaineki. Ike mai la ke aiii opio i kona pukaua, ua lde like aku !a !aua e kaua ine na iiona, a iioko 0 na minute pokole t ua pau ka iohe ia ana o ko lakou teo uwo, a ua lilo hoi ko lakou mau kino i mau puu pohaka kīekie. Huli aku la no laua nti heie, a 1 ko iaua hiki ana aku ma ka pale 7, ua īke mai ia ua poe nunui nei he 13, a lele like niai iakou nte ka iakou mau mea nnana, a inamua o ko iakou haiawai a.na aku me ke aUi opio, ua poha koke aku la ka ieo o ka nunui Poiepa : E o'u mau i»a«au mua aloha, mai kau <tku i ka hoopai maiuna ooa o pa-papau auanei oukou i ka make iaia a me a'u nei ko oukou pokii aioha, ka mea e noho pukaua nei nona; e nioe koke ou< kou i ka honua a e mihi mai imua ona.