Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 5, 30 January 1886 — Na Hoonaue Manao Nonohua o Kona Akau. [ARTICLE]

Na Hoonaue Manao Nonohua o Kona Akau.

(Kakauia no ke Kuokoa)

Aohe lua o na hana ekaeka i hana ia i keia mau la e like ai; ao ka holo balota ka hana, ikea na manao ekaeka i hooiloli wale iloko, ua hele wale a polopolona. Kaili lima nui ia na pono koho 0 kekahi poe e ka Luna Ohi, noke wale ke kii a ia poe i ko lakou mau pono koho, aohe a loaa mai. He puni ka uhiuhi mai aia ia mea, ua nalowale kahi i waiho ai. Hookaa ha{>a ka luna ohi i kauwahi hapa 0 ka auhau, a hao aku la i ka pono koho, aia ka pono o ka puipui ae o kahi kakai. Ke noke nei ka poe kii ina palapala hookaa aohe loaa mai, he puni ke kuhi ae aia i hikauhi, ua oki e hoka ana. Hookaa pau loa ka luna ohi i ka auhau a pau o kahi poe, aole nae no ka makemake o ka mea hookaa, aka, ma ko iala manao no, a paa ia aku la ka pa'iapala hookaa. Ke noke nei ke kii aohe wahi a loaa mai. o ka wai dala keia e uhauha ia nei ? Ka puhi ino iki e noho mai la i o

Ke lumiiumi ia nei kahi haiolelo o makou, aohe hiki iaia ke iho no kana oihana laa. Ua lilo kana hooponopono ekalesia i pono ole, a ke kokua nei i ka Uiioia, i kokua pu ia mai e ka wai ona. " E waia ana ka haioielo Hanuna, a e hiki ole ana iaia ke kauo i ka aoao pono e ola ai ka aina a ka !e--hulehu pu. Ua poholopu oia no kona wahi pono pili kino *oaa wale raal E poino ana na hi|xi ua ialau ke kahu. Ke kanalua ia nei kona kuhna. Poholopu kekahi mao luna ekalesia j eleniakule kahiko ma keia alanui hookahi me ka haiolelo e hele nei A ka ta koho Iwiiola paha auanei, nonoho ana lakou nei lua ka aoao o ke pakaukau, he vrehe omole paha auanei ka kekahi, he ninini kiaha hoi ka kekahi; a malia o ono iho no ka pur, o ka wala okoa ae no ka mea i koe. Auwe ka pono i makamae ia e ru makua i hala aku' O ke komUe noi dab ekaltsb o Kai lua, piha loa kona waha i ka pelapela, hiki ole i na *manao maikai o kahi poe

ke m?mi ih*>. K'? ae ua Sirae?>f*a U ma. le rne o Katakc.sk ua i Kaiiua n.u ka U 160 nei, nuhope iho o na :a"i--pa r i ['ima ana, oa hcro ani ana makiainana no ka haia'ek> a ka noho kaulana oka apana. ke u Dukc Haa w Laai mat la ua Simeona !a tne na buao!«b ua heic a popopo. pau akt. ka !ehu!ebu i ke auhee, huli ae la kekahi poe a hae aku la maluna o ua moo manao ino la.

Kauoha ae nei ka P«rrc>idena oka Papa Kahu Waiwai (J. G. Hoapili) e paoi la ka puka o ka iuakini o Helani no ka halawai lunaniakaaioana i hoolaha ia, aoie nae ma ka hooholo ana a ka Papi kekahi aha a lakou. He manao Bshopa keia i huipu me ka manao ino kahiko. Ua maa na luakini o keia mau kihapai i ka malama ia no na halawai o keia ano, ahe nuhou ia makou

keia papa ia ana, ua manao nae, he mea e hoohoka ai i ka pono holo balota o G. W. Pilipo no keia apana, a e nele ai i ka hoakaka ana 1 na makaainana, he mea ole ia i ka poe kupaa ma kona aoao. Ua maiamaia he halawai maluhia ma ka Luakini Nui, o ka iani kona kaupoku, ao ka honua ka papahele. He hana kolohe ku|>anaha nae keia, o G. W. Pilipo ka mea mua nana i hookumu i keia hale ; aka, oia nae ka mea mua loa 1 kipaku ia no kana halawai. Ikea ka manao ino o ka lunahoomalu o ka Papa Kahu WaiwaL Ae ia nae ika kanaka kue Sabati, a mau hana haumia e ae, no kana haiawai ma ka ia 16 o Novemaba, 1885. Kaa ika poe i luhi ole ka hookohukohu, ame he ia he oiaio. Komo mai na pahu rama no ka balota aupuni i keia pule aku la, a o Aea ka ahai olelo e ka'i heie nei i kauhale, he kuinu kupono ia e koho aku ai ia Naha te i Lunamakaainana no Kona Akau nei. He ike ole paha ia Kalaiakoa i make i ka rama.

O ka hana keia a ka Papa Nana Koho, hele mai kahi poe i pono koho balota, oia na elemakule i hookuu ia 1 ka auhnu, ame ka poe i hookaa ma na apana e ae, a ua hoi mai i ko lakou wahi paa, a ua makemake hoi e koho balota uiaanei, aka ua hoole ia lakou a pau. Ua moe na maka o ka Papa Nana i ka hoololi o ka pauku 63 o ke Kumukanawai i aponoia ma lulai 13, 1874, a hooleia Ai 1 ko makou manaolana iluna o ka Mana Hookolokolo, a nana e kauoha mai e loaa ia apono nui, a keia poe ike ole, hawawa, a nele i ka noonoo ole i houle mai ai nie ka naaupo. Makehewa ka hookohukohu wale iho no he ike Kanawai, hc nele nae i ka ike ia mea. O ka luna ohi holo bilota, ua noho mai no oia ma kona nohu hoa o ka Papa e hooloio mai, ike aku ka poe makaikai, e hooio haa mai ana. Ina ia he kar.aka noonoo a ike akea hoi. he oi aku ka pono ke koho oia i hope nona, i hoa no ka Papa, a e noho ae oia ma kona ano he mea holo balota no ka apana; aka, no ka nele ika ike, hapuku jho la no ia me ka alunu ana, he pono ia. Hokai ua mano no kahua mai, noho no i ke ano 0 na kupuna. Oka moho oka la koho ma Kona Akau nei, oke kupa, ao ke kamaaina kai maokioki, "Ke Duke Hao 0 Kona Akaii." Oka ikaika, ka a ine na luna pakaha a pau o ka aoao i kue iaia. ua hiolo a nahaha liilii. Ua kupaa ka hapanui no ka aoao koho i ka aoao Kuo eoa o ka Lahui. Kai Maokioki.