Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 9, 27 February 1886 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

Ikaika loa na hana kue ioa i na pake ma \Yasinetona, Amerika, i keia wa, a ke hoolalaia ia he mau hana e pili ana i ke kipaku loa aku i na pake ma ia wahi. He mau hana nui ko na aoao a eiua niamuii o keia ano, a ua nui ka ulu ana mai o na hoopaapaa ikaika. Mamuii no hoi o keia hana, ua hoala pu ia mai na hookahe koko weiiweii, a pau kekahi poe 1 ka make a mahunehune kekahi. Heaha la ka hopena o keia hana ma ia wahi ?

A hiki mai i na lono hoj)e i heea mai ma ka Alameda o ke Sabati nei, ua maopopo loa ke hoolalaia la ke kuikahi iike mawaena o Buiegaria me Serevia. Ua haawi ae ke aiii Milana o

Serevia i kona ae a me kona mau noonoo ana a pau e Uaa ka lokahi iike 0 ka noho'na maluhia mawaena o laua. Ua waiho ioa aku o Serevia i na hooponoj)ono e piii ana i keia kuikahi ma ka iima o ka poe uwao, a o ka iakou mea e hooholo ai kana e iiooko. E komo pu aku ana oia i ke kuikahi me Hunegari-Auseturia.

Mamuli o ka make ana o Kenerala Hanekoka o Amerika, ua ili iho na haawina kaumaha maluna o na puuwai Amenka he heluhelu. He Kenela kaulana oia iloko o ke au kaua o Amenka, a he koa kaulana no ke kahua kaua. He hoopono, kupaa, a aloha ia, kona inau hiohiona imua o kona mau hoa makaainana, a pela i laweia ae ai kona inoa i moho holo Peresidena i ke au o Gafila. A make aku Ia nae oia iloko o ka maluhia, ka hanohauo, i ka make ana oka poe pono. Hala ia keiki koa kaulana o Amerika.

Lapuwai.e a hilahila na hana a-keka. hi poe ona i hana aku nialuna o ki kahi huakiii hoolewa ma ka Poalua nei. Oiai ka huakai hoolewa e kat malie ana ma ke alanui iloko o na haawina kauniaha no ka mea i make a me ke kumakena, ua halawai mai la keia huakai me ekolu poe kanaka ona e holo mai ana iloko nei o ke kulanakauhale maluna o kekahi kaa hoolimaliina. Ia lakou i kaalo ae ai ma ka aoao o ka huakai, ua kiei aku la lakou iwaho a hoopuka aku la i kek.ihi inau olelo pelapela a nui \val<! aku. He niea menemene ika naau ka ike ana i keia ano hana kumakaia e hana ia ana, aka, na ka rama, ke kupuino, i hoala mai i na noonoo oka lapuwale a hana aku la. Oka hoakea loa i ka waiona iwaena 0 ka lahui keka hi kumuhana nui a na lunamakaainana pili kuhina i hoolala ai. Eiu la na hana kumakaia a ka waiona 1 ka lehulel u, a pela auanei e k\tmakaia ai keia mau lunamakaainana i ka lahui.

Ua h )ea mai ka Elele o ka Po.iouo i hr.la me na kikohukohu lepo pipili i oi aku mamua o ka huaolelo "hoino." Ua mama ka puana ana ia huaolelo "hoino," a o ka oi aku o ke kaumaha pa-u haalele 103, oia ka Elele i puana mai nei. Ikaika kona kue ina mikanele; hoole oia i ka lakou mau pono i hana ai nou e Hawaii; kapa aku ia lakou he kumakaia a hehi-ku i kou nohoalii, a nolail <, ua lilo lakou i enemi nona. Mi namina makou i ka inoa, ka maluhia o na noonoo, a me ka pulima maemae o kekahi kanaka i kakau iho i na hoīno ma o ka hookonokono ana a ke diabolo e hoolaha ae imua o ke akea e hana l>ela- Minainina pu no hoi kona lunaikehala i ka paa pio malalo o ka manso o ka poe kue ika peno, aka, hookahi wale no mea i maopopo, a oia keia : "O ke kino, ka uhane, ka nooneo, ka waiwai, a me ke ola o u Mea Kakau o ka Elele," aia ma ka pvho lima o hai. O kana ai ia a me kana ia, kona leo ia a me kona makua."

Ano, ke uhiuhi mai nei oia i ka e!cele a me ka makona o na hana a kona mau haku maluna o ke kahua kalai olelo hoakamai a maalea, a ke kono mai nei i ka lahui e kuiUma pu aku me ka hana ino pelapeia a lakou i lawelawe ai a kau ke ohohma. Aole he poai kue i na hana pono mai kinohi mai, a i wa!ewaha kona moolelo imua o na aupuni malamalama i hookahuaia ma keia au< puni e like me keia. A» iwaena o ka lehulehu na hooiaio ana i na pono me na pomaikai a na mikanele i kukulu ai; ke hooie turi lakou ī ka uulamahuu* o ka ruauao a na makua o ka poao i iulu

22 ma ka umauma o Hawaii Ponoi; kc hoikt nei «>Li ikj u ( ea aka iahui i īke ole ai a e leaa oie aku ai na hoapono ana he oiaio kana; a o ka oi loa aku o ka makona, oia kona pakaha ana ae i ka maluhia, ka helomua, a mc ke ku 'onoono o ke kanaka īfi ulaula a kapa iho na keia inahhini waie no. Hilahila ole ! Ke hoao nei lakou e uumi i keia lahui a nalo loa mai ka ilihonua aku, a me ka hoao pu ana e pamku i na hana hoonaauao i na opio Hawaii, wahi hou a lakou. Ma ke kauhke a lakou i manao ai me he la T o ka hoouna ana i na keiki mawaho e hoonaauao ai» ua oi ae ia iko loko neL Ma keia i hoalaia ae ai na noonoo o ka lehulehu a me makou pu, a ninau iho la : Auhea la ka tike ole, a mahea la kona kue ana ?

Maanei, e ioaa ai i ka lahui he mau hoapono lehulehu loa ma ko makou aoao, a me na hoahewa papa-kini lehu a mano ma kela aoao. Ua ike la kou eia ke alakai nei na kalai manao a ka aoao kuokoa i ka lahui ma ke ala o ke kaulike ewaewa ole no ke kuleana ponoi o ke kanaka Hawaii, e loaa ole ai ia lakou ka ohi hapuku i ka pvno o ka hanauna hou o Hawaii nei me na lima hawahawa, nolaila i hoao ai lakou e palulu i na īuaka o ka lehulehu me na waiwai kipe e punihei ai ka manao, a e hoao pu ana e kaili i ke kuleana kuokoa. o ke kanaka i puipui ko lakou eke e nalo ai ka ino t hanaia. Ke noke nui mai nei 1 ka naku hele ma na paia pa-u o ka Eie(e)le o ka po, e keehi ana na wawae, e wawalu ana na makiao, a me na niho e akiaki ana i ka puuhonua o ke kanaka nui me ke kanaka iki, a oia ke kuokoa Aka, auhea ka lanakila ana maluna o ka oiaio i kamailio mau ia e makou. Ke kauhihi mai nei i ka ino a lakou i hookahua ai maluna o ka poe no lakou na lima maemae me na naau aloha lahui, aka mahea ka like pu ana? No ke kuokoa a me ke kupaa mau ana 0 ka nohoalii o Hawaii ko makou hooikaika ana, aole no ka hoohaulehia ana 1 kona laahia. Ke minamina nei makou i ka oiaio ole o ka ka Elele mau kalai manao ma ka hapai ana i kona lima hema a kue i kona lima akau. Aka nae hoi o kona mau no īa.