Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 13, 27 March 1886 — Ulesia S. Kalani, KA UMIKUMAMALINA O NA Peresidena o Amerika, KA MEA I KAPALA Ka Alihikaua Kaulana loa iloko o ke Kaua Huliamahi Kuloko o ka Akau me ka Hema. [ARTICLE]

Ulesia S. Kalani, KA UMIKUMAMALINA O NA Peresidena o Amerika, KA MEA I KAPALA Ka Alihikaua Kaulana loa iloko o ke Kaua Huliamahi Kuloko o ka Akau me ka Hema.

Kk Kaua Huliamahi. UA holo aku o Kalani me ka Hon. Washburne i Springfield, a ilai!a e loaa ai ka hookohu koa mai ke Kiaaina Yates mai. He iwakaluaaoi na poe makemake e lilo ma kekahi kuiana. a oia hoi ka mea pa&kiki ioa o ka wae ana aku a loaa hookahi kanaka i kupono no ka hana iwaena o iwakalua kanaka. Ua ike e aku la no o Kalani no na mea e hana ia nei, a ua komo ae la iaia kekahi manao, aole e lilo iaia kekahi kulana, oiai, he maiihini oia i na poo aupuni a me ke Kiaaina nana ka hookohu, a oia kana i pane aku ai ia Mr. Washburne, — "Aole keia he wahi kupono no'u no ka hana ! K hoi ana au i keia mau la pokole iho i Oelina, oiai, ua nui a lehulehu na hoa e ake ana e lilo na wahi 0 ka hanohano o ke alakai ana i ka puali." "E kali iki e ke Kapena," wahi a Mr. Washburne ia Kalani, "aole e hiki ke hana ia na mea a pau iloko o ka minute hookahi. E hooluolu iki 1 keia niau la, alaila he manaolana ko'u e hooko ia no ko kakou makemake." He mau pule loihi keia noho ana o Kalani i Springfield, aole nae i emi iho ka pipili o na poe noi oihana i ke Kiaaina Yates, a no ia kumu, ua noi aku la o Kalani ia Mr. Washburne e hookuu mai laia no kekahi mau 1a e holo ana oia e ike i kona makuakane ma Kovinetona, ma kekahi aoao mai o Cinieinali, a ua oluolu loa ia oia i ka hookuu aku ia Kalani no kekahi mau la pokole. Aohe kumu e ae o ko Kalani makemake loa ana e hele i kela wahi, koe wale iho no o kona ike aku ia Kenela Makelelana ma kona wahi hoolulu kaua, a malia paha o loaa iaia he ulia o ke komo ana aku iloko o kona puali malalo o kana mau kauoha, ua ahona iki hoi ia mamua o kona kali loihi ana no na hookohu mai Springfield mai. I na la mila elua ana i hiki aku ai i kahi hoolulu kaua o Kenela Makelelana, aole oia i loaa aku ia Kalani, aka, ua Hke a like na kanaka e pikokoi nei no na hookohu iloko o ka puali e like me kahi mua a ianei i haalele aku ai i ka la i nehinei. Nolaila, ma keia wahi 1 hooholo ae ai o Kalani i kona manao, e kali oia me ka malie no na kauoha mai na mana aupuni mai o Springtield, a i makemake ole ia oia, alaila, iloko o keia mau la e huli hoi aku ai oia i kona home no kana oihana huki wahie a kokua hoi i kona makuakane i ka oihana hana ih. O ka Kalani mau mea e kuko nei aole e nana mai ana na mana aupuni iaia, ua kuhihewa loa ia oia niamua o ka mea hiki iaia ke hoomao[)opo nona iho. Ua pau na hookohu i ka haawi ia, a ke heie la kekahi hapa o na puali kaua aupuni i na mokuaina o ka Hema, a ma keia wahi o Kalani i hoopau ae ai i kona manao mua e komo iloko o na laina kaua no ke kokua ana i ka hae o ko lakou aina aloha. A oiai oia e makaukau ana no ka huli hoi aku i kona wahi kulanakauhale uuku o Oelina, iioko o la niau minute ī loaa mai at na lono haueli mua loa o kona hookohu maloko o ka uwea olelo i Kovinetona, a penei ka ke Kiaaina Yates i kamailio mai ai: 4 i keia la, ua hookohu pono ia oe i | Kenela no ka puali koa wawae Helu i i o Ilinoe. a e lawe koke ae oe i ke kulana alakai o ta puali no na mokuai- j na o ka Hema.'' O ka loaa ana mai o keia kauoha ia Kalani e ae i ka puali koa wawae | o llinoe, oia kekahi mea ano hou loa iioko o ka moolelo o kona mau la opia | Aole oia t noho alakai no kekahi mau puah kaua mamua, a aole no hoi oia i ike ia ae ma ke ano, ua ike ia oia e na mea a pau ua lawelawe t kekahi oihana o ka paj>a alakai kaua, aka, o ia mau mea a pau, aia iloko o kona poo kahi i \v.ūho ai, a o ka hoohana ana i ua ike h iloko ona, oia ka mea nui loa i ma kemake ia e tke koke ae na mana aupuni i kona ano,—O Kalani kekahi o

na Alihikaua kaulana loa iloko o keu kaua huliamahi o kona aupuni.

Ua olelo ia, o ka puali koa wawae o liinoe ika wa a Kalani i iawe ae ai i ka hanohano o ke alakai ana, oia kekahi puali i makahehi nui loa ia ma ko lakou kulana. O Kenela Gude, oia ke alakai mua o keia puali, aka, oka manao o na hoa, ua hoowahawaha lakou i ke ano o kana mau iawelawe ana o ke ano nu kahiko. No ka hooko ole la 0 ka makemake o na hoa, ua nui ka poe i hoio-mahuka aku mamuli o kona noho aiakai ana no ia puaii a komo aku ia iioko o kekahi mau puaii ea* I ka wa i iohe ia aku ai, ua pau keia Kenela inua, a o Kalani opio ke noho aku ana ma ia puaii, ua nui loa ko lakou henehene i na mana aupuni no ka iawe mai ina kanaka aole i kupono e lilo ma kekahi o keia mau kuiana, a oka lakou mea i manao waie ai ua like ke Kenela hou me ke Keneia kahiko, oia ko iakou kuhihewa mua loa ana i kona ano, a o keia malalo nei, e hoike ana o Kenela Kamita ina mea e pili ana ia Kalani, oiai oia i iawe aku ai iaia no ka hooiauna ana aku me kona puali, penei: 'Ua heie pu aku au me Kalani, ke Keneia hou i hookohu ia no ka puaii koa o liinoe, no ka hooiauna ana aku iaia me na koa o kona puali. He wahi kuka kahiko ko Kaiani e komo ana, ua pukapuka na wahi kuli, a ua nahaehae hoi kahi papale. O kona mau koa ika wa a'u i hoolauna aku ai, o keia kanaka ko oukou Keneia, he mea e ko lakou aka henehene mai, a e iohe ana au i ka leo o na koa i ka pane ae, —heaha ke ano o keia Keneia, a nohea mai oia i hele mai ai, a pela waie aku. O kekahi o keia poe, ua kulai aku a kuiai mai, a i kahi wa, ua hookui pu me Kaiani mahope o kona kua."

He mau la keia noho ana o Kalani me kona puali, ua hoomaka oia i kana hana oke ao paikau e like me ka rula mau, a o ka poe e hookuii ana a pale paha i na kauoha, e loaa koke ana ia lakou ka uku hoopai e like me ka nui oka hewa aia kanaka i hana ai, a iloko o keia mau pule, o keia puali o 111 noe, oia kekahi ona puali makaukau loa i kulike aku me na laweiawe kaua ana a Keneia Makelelana ma na mokuaina o ka Hikina. I kekahi la, oiai o Kalani i ke keena oihana o ke Kiaaina Vates, a e kamaiiio ana oia no ka lohi loa o ka iawe ana ona kaa mahu ame na mokuahi ina koa, a oia kana i pane ae ai.— "E hoouna koke no au i kekahi mau puali e ae, ina ua lawa au i na kaa a me na mokuahi lawe koa i keia hora." "E hoouna koke oe ia'u, a na'u no e imi aku ko makou kuleana hoohikihiki koa," wahi a Kalani i ke Kiaaina. Mino aka iho la ke Kiaaina no keia mau olelo a Kalani me ka maopopo oie iaia kana mea i olelo ai,— 'Me ke aha oe i manao ai e hoohikihiki i kou mau koa no elua a ekolu haneri miie i ka Hema ? u O ko makou mau wawae. oia na kuieana hiki," wahi a Kaiani. "Ua hiki ia'u ke maki i keia puali no Misouri, a waiho ae hoi ina kaa me na mokuahi no na puali hiki ole ke hele wawae.'' "Oia anei kou manao e ke Kenela," wahi hou ake Kiaaina, "Aole au e hookikina aku ana ia oe e hele, koe wale iho no aia no ia oe iho me kou puali." No ka ae ana o ke Kiaaina Vates la Kalani e maki aku kona puali ma ka heie wawae ana i keia kuia loa, alaiia, he mea maopopo, e haia ana ka pule okoa, a malia paha o aneane no e piha na puie elua ke hoomaka iakou e heie aku. He mea maikai loa ia no ka puali ka hele ana iloko o keia mau la loihi, he haawi ana hoi t wa kupono loa no iakpu e paikau ai ma ke ala, a e ioaa hoi ia lakou ka makaukau piha ke hakwai aku iakou me ka enemt maluna o ke kahua kaua. (Aole i pau.)

Auhea oukou e na makamaka hoohi alaai o keia pepa, eia ko kakou I*ei Nani ke oili pulelo aku nei i keia la me ka lawa pono me na ono kuhinia hoonanea, a i hiki ole hoi ia makou ke hoohalikeiike aku i kona hoa e iike ai; oia», eia mai o Kenela Kalani ke hoea aku nei imua o oukou me kona pualikaua e huiiu nei no ka neeana i ka Hema; ka eu Lameka Puiuka e hoola ana i kona mau hoa'ioha keiki aiii; Romura hoi ka "Puuwai Liona; M Baretire Muda ka oi keia o ka nanL —Lihaliha wale au ika onoono! Ena iede, eia ka naei e!