Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 15, 10 April 1886 — Page 3

Page PDF (2.06 MB)

This text was transcribed by:  Paka Westin
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa.

 

Paiia e THOS. G. THRUM ma ka Halepai o ka nupepa "DAILY HONOLULU PRESS."  Keena Hooponopono, ma na kihi e Alanui Noi wahine me Nuuanu.

   E hoouna muai mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ke awakea o na Poana @@ @au.  Aole ke ho@@@kaia na Olelo Hoolaha @@@@laweia @@@@@ mahope o ka hora i hoikeia manawa.  E hook@@@@paha aku ana makou i keia rula maluna.

   E nouili mai i na leia a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu.  Ina e loaa pono ole aku keia pe@@ i kona poe lawe, e hai mai ke ka hakalia @@@@ keia Keena.

   O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona @@@@@. he umi kenetea no ke dala, koe ka @@@@@@ o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana @ @@ @ahi nui o ka lui i ka halihali ana i ka @@@ ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.

 

   E  @@@@ ka Nupepa KKUOKOA i ka poe @@@@@ e kuai no ka 10 keneta o ka pepa, @@@@@ H ONI ma ke keena Kuai Buke o ka Papa Hawaii.

 

E HOOLOHE:

 

 Aole loa e haawi ia ka Nupepa i na Luna a me @@@@kuleana pepa a pau, ,ma kahi e pai ia @@ koe kahi i aponoia no kka hoopuka ana a@@.  o ka poe a pau i loaa na lukeana ma o na luna ia e kii ae no ia lakou, koe na hooia ana me a kekahi Luna no kona hiki ole ae ma @@@@ a manawa haawi pepa.

 

Kela me Keia.

______

 

   Inehinei iho la ka hoomaha ana o na Lula Aupuni a pau no elua pule.

 

   O na lono hope mai nei no ke ahi pele o Hawaii, aia no ke pii la ka uahi mai ka lua ae.  Aohe i ikeia ke ahi a me ka mahu, aka, o ka uahi wale no.

 

   Nui ka lepo o na alanui e ohi ia nei.  Ohi ka makaui, ohi o Nakanaela; a pau ka makahiki heaha koe.  Poopoo paha ilalo; wahi maikai keia no ka apele e pa hu ai, ea.

 

   Imua o ka Aha Kiekie o keia kau, e hooponopono hou ia ai ka hihia aihue Hale Leta no ka hooholo ana.  He nui na hihia e ae i kaliia na olelo hooholo no keia Kau.

 

   I ka Poakolu nei ka piha pono ana i ke ahi wahine Kiaaina o hawaii ke 47 o na makahiki.  Maloko o ka pa alii, ua maiamaia he wahi paina luau no ka @huhi o kona la hanau.

 

   O ka moku kaua "Triumph" kai manaoia, oia ke hoea mua mai ana i Honolulu nei ma ka 15 o keia mahina, a i ole, i keia mau la iho no paha.  No ke aupuni o Beritania keia moku.

 

   ke lonolono ia mai nei, apopo e ku mai ai ka Moi mai hawaii mai ma ke Kinau, a e pau aku ana na koa i ka uwapo no ka hoohanohano iaia.    He mau kipu pauda (one-a) ana paha kekahi.

 

   Ke nee mau la na hana a ka haku mawaena o ka ekalesia o Keanae; o ka nui o na haumana kula Sabati e hele mau la, aia ma ke kanaiwa ka haahaa, a ma ka haneri a oi ke kiekie.

 

   Ma ka aoao eha o ka pepa o keia la ike io ai na makamaka i ka Haiolelo a Mose Ulunahele maloko o ka luakini o Kaamakapili, maluna o ke kumuhana " Ke Ola o ka Lahui."  E heluhelu e na makamaka.

 

   I ka Poaono i hala ke ku ana mai o ka mokuahi Zealandia, a maluna mai ana na nuhou makamaka o na aina e a me kekahi mau wahi lono iki no ke Kuikahi, a oia ka makou e hoopuka aku nei.

 

   Ma ka po Poaono i hala, po Poaahi a me Peaha i hoonanea ae ai o Fred. W. Millis i na anaina kakaka maloko o ka Hale Mele Hou, me na hana hoo@ahaohao a knoa leo.  Kona mau po hope loa keia i hoikeike ae ai iaia iho "Alii o ka hoolele leo kupanaha."

 

   Ma ia po Poakahi, ma ke alanui hele hoi ma Ewa iho o ka hale inu ia ma ke kihi ma Ewa o alanui Nuuanu a me Hotele, ua pepehi iho la ke @ani haole i kakahi wahine kanaka hana no paha ia wahine aole paha, ua @okaikai no hoi ka ilipuakea.

 

   he lono e wawaia mai nei e hoi mai ana o Mr. W.B. Oleson, kumu o ke Kula hanai o Hilo no ke Kula Kamehameha e weheia aku ana ma Honolulu nei, a ma kona wahi hoi o Mr. H.S. Townsend, kumu o ke kkula o Lahue, Kauai: a ma kona wahi hoi he haole no Hawaii mai.

 

   Ke lono mai Hilo e hoike ana, ke @auki la na luna hooikaika o ka balota @ahai i ko lakou mau moho i hooikaika @ no kahi okeni, e loaa ai kahi ai me @ahi ia.  Pho ia mau la loihi o ka @@@@kaika ana a no hai wale no ka ho ka pono.  Ua punihei oukou i ka hu@@@ o ka wai dala, a paa mai nae ia oukou ke kepau.  He nani no ia na ka oiwi ponoi no.

 

   Ma ka Poalima la 2 o Aperila nei, @a maa he mau dala maluna o kekahi @a@ a ua malamaia e ke kalaiwa kaa @ @.  A ke hai ia aku nei ka lohe i na makamaka a pau, ina he mau dala ka @kou i haule mai ko lakou lele ana aku maluna o ke kaa i oleloia ma ka @ i haiia maluna, e pono ehele koke mai ma keia keena a me ko ka "Pae aina." a ma ke keena kuai kamano @ H. Kanui Esq a e loaa no na kukai olelo ana me kaoiaio a e hoike pololei @ai hoi i ke ano o kana dala a me ke @amu i haule ai.  E hoolohe i keia o @oho oukou.                                                                                                   T. HOOMAHA.

                                                                                                    Kalaiwa o ke kaa helu 119.

 

   I mea e maloeloe ole ai oukou i ke koele wawae iluna i kapuaiwa, a me ka hoolilo ana i kahi hapaha kaa no ka imi ana ia Wiliama Auld, ka luna kepa kanaka, nolaila ua hoonee mai oia i kona keena oihana a kiei i kaekae uwapo, maloko o ke keena hana o keia pepa ma alanui Moiwahine.  E kipa mai oe i ona la.

 

   Ua hanaia iho nei e Mr. H. A. dower he mau tabu wai auau pumehana no na mai ma Kakaako maloko o ko lakou pa, a ua kukukuluia ma kekahi kapuahi.  Ua hoaoia ka holopono ana o ka hoopumehana ia ana o ka wai a ua ikeia ka mahana koke ana a me ka nani a he kkupono loa io maoli ia lakou.  he 14o galani wai o ke tabu hookahi i hiki ke mehana iloko o elima minute; a no na tabu wai hoi eha ilooko o iwakalua minute.  He wealu ka nui o na kapuahi.

 

   Ua minamina nei makou i ka hoopuka ole aku i kekahi mau manao naauao a ko makou mau makamaka o na mokupuni mai, e waiho nei ma ko makou keena hana, mamuli o ke kau ole ana o ka mea kakau i kona inoa ponoi.  Ua hoounaia mai o na manao wlae no, aohe nae ka inoa.  E hoomanao iho e na makamaka, aole loa e hoopuka ia kekahi mau manao ke ole e kau ia ka inoa pololei, a o ka pololei wale no.  E hoolohe i poho ole ka luhi, aka, e kapae no makou i na manao haku epa a ano ole.

   Ma ka hookuku kinipopo o ka Poaono i hala mawaena o na hui Kanaka Mare me Hawaii, na ka inoa hope ke eo.  He hui hou keia i hoala ia e na keiki Hawaii ponoi, a no ka manawa mua o ko lakou hakoko ana me na olali mua o ke kahua daimana, ua loaa ia lakou ka lanakila hanohano me na mahalo, no ka 15 i ka 12 puni.  Ma keia la e hookuku ai lakou me na laeoo o ka hui Honolulu, a ua lana ka manao, aole e nele ke kaniu hou ia o ko lakou nei mau lae.  Imua e Hawaii.

 

   Ma ke alanui Nuuanu ae nei, ma kahi mawaena o alanui Hotele a me Noi ua hookkui aku la kekahi haole me ke kahi kaa lealea e kalaiwaia ana e ke kahi hapa-haole, a ua mahunehune iki kekahi ipu kukui o ke kaa a ua puhalahiu aku la ka lio o ua haole nei, a mahope o na hoopaapaa ana ua hiki aku la kekahi makai malaila, a lawer ia aku la i ka halewai ka haole me ke kakaiwa kaa a i ka minau pono ia ana, ua ku ka hewa ma ka aoao o ka haole.  I ka huli ia ana aku o kona kino, ua loaa aku la he mau apana dla, a he omole rama, a ua uwe ae la oia me ka i ana.  "Oh I am drunk". ma ka ppo Poakahi nei keia keia hookui ana.

 

   E hele ana o Palau o Honomu, Holo, hawaii, no kona alahele mai Honomu aku no Kolo Taona, ua loaa aku la ke kanaka e hiolani ana ma ke alanui; ua hele no hoi a pulu i ka ua malule o luna, a i kona nana pno ana iho, ua hooholo iho la oia he mea pono e haawi i mau kokua ana nona; nolaila, ua lele iho la oia mai kona lio mai a hookokoke aku la ma kahi o ka mea poino, a loaa aku la m akona kino, he $36.00 a me hookahi pu panapana, a lawe ae la oia me ka manao maikai, a nana i malama hiki ka pau ana o ko iala pohihihi alaila, haawi aku la no iaia, pela mai kekahi makamaka mai Hilo mai.  Nou e Palau ko makou maa mahalo nui ana, he mea pono hoi i na makamaka e hoohalike me kou ano.

 

   Ma ka Poaha nei i hopuia ai kekahi poe puhipuhi opiuma, he mau Hawaii ponoi.  Ua loaa aku ma ko lakou mau kuono, he tini aila mahu i hapalua piha i ka opiuma, he mau ipu paka, a me na pono puhi.  Maloko o kekahi rumi aku e waiho ana kekahi pahu me na tini opiuma o loko.  Ua laweia mai keia mau mea a pau ma ka halewai, a ma ka nana pono ia ana iho, ua ikeia iho la o keia pahu opiuma, noloko aku no o ka halewai,, i ikeia ma ka hoailona.  Ua haohao kokeia keia pahu, a i ka huli ia ana aku o ka rumi kahi i waihoia ai na paahu opiuma, ua lilo hookahi a oia keia pahu.  Ua hopuia na ppahao lawelawe o loko i manao ia na laua i lawe aihue i keia pahul o ke kalaiwa kaa kekahi nana i lawe keia pahu i hopuia, a hiki i keia wa a makou e puka aku nei, pehea la na mea i hana ia aku la.

__________________________

M@hai ia no ka Pono o ka Lehu@e@u.

 

   Ua hoea mai ma ko makou keena hana nei he lono e hoike ana, aia o Damiano, (Kahunapule Kakolika) malalo o na hoomalu ana a ka Papa Ola, i keia manawa.  Penei na mea i hoikeia mai: "Ma ka la 31 o ka mahina i hala, ua loheia aku la e ninau ana o Mr. P. N. Mailou, ke kakauolelo o ka Papa Ola ma Kalawao ia Damiano, a ua hai ia aku aia ia kai o Kalaupapa, ma ka horaa 5 ahiahi o ua la nei, ua hoi aku ia o damiano a o kona wa no ia i hoonoho ia aku ai malalo o ka hoomalu ana a ka Papa Ola ma ke ano oia kekahi i helu ia iwaena o ka poe mai, oiai ua loaa oia i ka mai; a ke noho la oia malao oia mana kahi paa ai.  "He oiaio ani keia?  Ina pela io, alaila mai hoopilipili ma kahi o na mai lele.  aole hiki i kiea pepa ke uumi i kona mahalo no na hana aloha a keia kanaka i ka haawi ana i kona ola no ke kokua ana i ka poe pilikia ma Kalawao.

 

Ke Kuikahi.

_______

 

    He keu aku ka hoi keia a ka hana ni maloko o ka hale ahaolelo o Amerika; ua lawe hou ae la ka halae i aka noonoo ana i ke kuikahi panailike o Hawaii me Amerika i ka la 19 aku nei o Maraki 1 halal, a ua ikaika no na olelo o na aoao a elua a me ka lakou mau hoakaka ana, no ka pono ke hoomau loa aku i ke kuikahi a no ka pono hoi ke hoopau loa ia.  Ua wehewehe nui kekahi Senate i ke ano o ka hookumuia ana o ke kuikahi mai kinohi mai, a me ke ano o kona lawelaweia ana, a ua maopono ma kana wehewehe loiihi ana, ua paulele ka hapa nui o kana mau kamailio ana ma ka hoopua loa ana i ke kukahi mai kona hoomau ia ana aku.  Ua alakai nui kana mau kalai ana i ka hapanui o na hoa, a ma ka hoomaopopoia ana o na hoa o kela a me keia aoao, ua akaka aia ma ka aoao o na Democarata na hiohiona no no ka hoopau loa i ke kuikahi, a o na Repubalika no hoi ma ka hoomau aku.  Ua kokua nui no hoi kana mau hoakaka ana i ko C.C. Moreno manao e pili ana no ke kuikahi; a ua ikaika ke paonioni ana o na aoao elua.  Mamuli o keia kumu, ua hoomoe hou na noonoo ana ma ke kali ana i ka pane a kekahi mea i hookohuia no ka hooholo ana, nnolaila ua waiho hou na hana pili kuikahi me ka holopono ole.  Ma ke ku hou ana mai paha o kekahi mau moku o na aiana e e maopopo loa ai.

_____________________

 

Eia ka Pane.

______

 

   P.S.---MANAO POINA.----- E laikini ia ana no ka opiuma a me ka pili waiwai,---aole hoi paha peia ko oukou manao.  Aole no e mahuahua ana, no ka mea ke uuku oukou.  Ua ake ia nae e nui, e nui pu ana no ka laikini.

_____________

 

   NA POKII.--- Ae, ua lohe mai makou e hooikaika ana na Lunamaainana aupuni e lawe mai i ka aie milina no oukou a me ka oukou mau mamo, a me he la e hoole ia ana ka oukou noi.  Ua konoia mai nae makou e hoike aku ia oukou, aia a hala na makahiki hookahi haneri, alaila hua mai na hala i kanuia iho nei i ka la koho balota, a o oukou no ka poe ohi hua i ake ia.

_________

 

   NA PILI WAIWAI.-----Aole makou i launa iki me ka luaui nana ia hana, aka, ua lohe mai makou e waihoia aku ana no ia hana hoowaiwai kaulike iloko o ka hale ahaolelo.  Me he mea la nae e hookoia ana ko oukou iini nui.  oiliili ia a nui, no ka mea, he elua wlae no pule i koe a i ke kolu noho mai ka ahaolelo.  Pau nui mai no a loko o Alliolani Hale, nana nui ae i ka hana a na lunamakaainana a oukou, a o ka mea e hooko ole ana i ko oukou makemake, pa-ki aku i ka phoaku ma ka auwae kahi lewa koke.

_____

 

   NA HA'U OPIUMA---Ae, oia no kekahi kumuhana a lakou i manao ai e hooholo ia ma ka Ahaolelo, ka Opiuma a oukou i ninau mai nei.  Ehia la hoi ko oukou huina nui?  e helu a hoouna mai i waiho kooke aku imua o ka Ahaolelo.  Me he ala  e hooko ia ana ko oukou iini.  Koe nae keia, aole oukou i nonoi mai nei i mau ipupaka kau aoao, a i mau poho e hookio ai ka Opiuma, a me ona mau kukui, aka, aole paha ia e nele ana, malia o hoolilo ia aku i elima tausani dala no ia maau pono puipuhi, makemake ia no hoi i poe hou aku i puipui oukou, hiu mai hoi me na pake, tausani oukou a haule pu.

_____

 

   NA ONA AINA.---Ua laki loa oukou--- o ka hana a oukou i hooili mai ai maluna o'u e imi i ka poe makemake morati aina, ua loaa iho nei.  O na aina lae aa o oukou ea, e laweia ana no ka uku a me ka loihi o ka manawa a oukou e makemake ai.  he hilu loa ka keia mea morati aina, aohe ona hele Pili Kanawai a mea ae hoi aka ina e pau ka manawa morati, a kaa ole na dala i hoopaaia no ka hookaa ana, aohe e kudala ia ka aina.  He aloha wale no, hoi hou no ka aina me ka Ona.  E hele oe a hui me ia, oia nohi i Honolulu, Oahu, o Elele kona inoa, iloko o ka hale ilun a ilalo ma alanui papu, makai iho o ka pa papa o Lui ma.  Ku aku no oe i ka walawala mai o na pahu dala, ua piha mai loko mai a hio ma ke alapii, a aia no mahope aku o ia mau pahu ka mea nana ke dala, e noho u ana i ke aloha, E wiki-e.

_________

E Hoolohe.

______

 

   E ka'u poe lawe pepa i koe ka lakou mau koena auhau o ka NUPEPA KUOKOA, ke kauoha ia aku nei oukou e hookaa pau mai ma ka pule hope o Iune e hiki mai ana a i ole pela, e paa no au i ka oukou mau pepa.

   Eia hou:  O ka poe a pau i hoomaka ko lakou lawe ana i ka pepa mai ka Helu 11 aku no $1.50 a i hookaa ole i ko ka pepa kuleana, ke kauohaa pu ia aku nei lakou e hookaa pau mai ma ka pule mua o Mei.  E hoolohe i keia o poino auanei oukou.

                                               S.K. KAONEHU, Luna Pepa Waiakea, Hilo, Hawaii.

__________________

   Ma ka Poakahi nei i noho ai ke kau hookolokolo Kiure o Honolulu nei no keia mahina, ma ka noho kahu ana mai o ke kokua lunakanawai mua L. Makale.  He kanaha a oi na hihia o keia Kau.

 

Paa Ua Kolohe.

________

 

   Oiai kekahi kanaka e hana ana a ka lua ukana o Zealandia i ka Poakolu nei, u ike aku la oia i ke okuku ana mai o na omole maloko o kekahi pahu.  Komo iho la ka iini iloko ona no ka nuku omole, a nalu iho la e hoaikane pu me ia.  He ma omole drama keia i hoomalu ia e ka diabolo me ka ake e loaa ka mea nana e lawe aku a hoomaikai i ka hotele o Kewiki.  Lako o diabolo i keia whai kanaka i kona hookokoke ana aku a iho la i kauwahi o kona mau olopu, me ka lawe pu ana ae i kekahi omole a hookomo iho la ma kona poli me ke kaukau pu ana iho:

"I hoa pili mau oe no'u

No ka la paina wikiwiki."

 

Hoaikane ia ae la laua nie i diabolo a noalo aku la.  Aole i emo hoea aku la ka makai a ike aku la i keia mau hana apiki, ka hoaikane ia o ka omole me ke kanaka, ua alakai ia aku la oia a kahi o ka omole i kau nui ai(halewai) a hoopaaia  aku la.

_____________

Nuhou o Hilo.

_______

 

   Ma ka la 19 iho nei o Mar., i hiki mai ai ka nau haki o Pepeekeo nei, a ma ka la 20 ae hiki ma ka hele wili a ma ka la 21 ae hoopaiaa ma kona wahi, Poakahi ae hoomaka no ka wili. 

   Ma ka la Sabati la 21, ua hele aku o Molina a me kona kokoolua (he mau hoahanau no ka ekalesia o Onomea) ma pepeekeo no ka malama ana i anaina haipule malaila.  Ma kana hoike ua haha laua i ka hana a ka Haku me elua lede a me hookahi kamaiki; o kekahi poe kanaka ua pau nui i ka hana o ka halewili, a o kekahi poe ua pau nui i kahakai i ke kui opihi.

   Mar. 25, ma Kawainui Hilo, ua hoolou iho la o Mr. Wahanu i kana makau ma kona papale a kau ae la ma kona poo; a no kekahi manawa huki ae la oia i kona papalae e wehe, ia wa i lou iho ai ka makaou ma kona poo a paa loa, e ole e okioki ia ka ili poo, hemo ai ka makau.

   Muumuu ka lima.---Ma keia la no, ua pahu ia ae la ka lima o Ioane e ke giana pauda a lele aku ia la ka peahi o ka lima akau i kahi e, a hao mai la hoi ke ehu pauda i kona alo, aohe nao i ka pukapuka liilii, a ke noho nei ka mea i poino malalo o ka malama ana a ke kauka.

   Mar. 27, ua hoao iho la kekahi paele e kui i ke kaikamhine a kekahi Norewai ma Pepeekeo, a ua hoopii ka mea nana ke kaikamahine i ka paele.  Ke nui loa mai nei ka poe powa Hilo nei.

                                                                                                                       W.L.K.

________________

Nuhou o Kalawao.

______

 

   E KE KUOKOA----Aloha oe:  Eia io malao na wahi hooheno ana o Kalawao nei, he uuku no, aka ua lawa paha kaua e like me ka Paulo.

   No ka Paka.----O ke kanu paka ka hana nui a na mai i keia manawa, a mamuli o ka hooikaika ana, ke ike ia nei ka lau a o ke komo wale mai no koe i ka waha.  Ina he ae iaka paka o keia panalaau e puka iwaho, alaila ua loaa na okeni a ka poe kanu nui.  He mau anoano ipu no kekahi e ulu nei.

   Malie.---Eia ke hoi hou mai nei ka malie i keia mau la, ua pau ka halulu ana o ke kai.  He nani loa hoi i keia wa aohe kuwili mau i kahi huluhulu.

   Moku Hipa.---I ka Poalima o ka pule i hala, ua halulu mai la ke kuna Mile, Capt. H. Mose i ke awa o Kalaupapa, ua hele a luuluu kahi kuna, haneri a oi hipa no keia panalaau.

    Paipu wai.---Ke hoomoe ia nei ke paipu wai hou o makou nei, he mahuahua iki ae keia i kahi paipu kahiko, aole nae i paa, aka no keia mua iho e ino ana makou i kona wai anuhea.  Ua loke ia mai, e kii ia ana ka wai o Waihanau, kalupapa; ua pau i ke ana ia.

   Pakele ke ola.---Mar. 20, hora 2 a oi ua pahu ia he leua keki liilii e ke kukaepele hoopahu i'a, a ua moku ka peahi lima o kakahi, a o kekahi mea laki loa aole i pino ke ola.  Mamuli o ka hemahema o na makua keia poino.  Aloha wale.

   Haawina bila.---Ua loaa mai ka buke bila o na mai, a o ka ulele wale iho no keo o ka peni a na kkupakako, no Aperila ka haawi.

   No na mai, he maikai no lively no hoi, kuululu no hoi kekahi.

                                                                                                          J.J. KAWEHENA.

   Hospital, Kalawao.

______________________

Ka Pule Ohana.

_____

 

   E na makua, maua ma ke kino, a maka uhane.  Mai hoonaukiuki aku i na keiki a oukou, aka, e alakai ia lakou ma ka hoopono  ame ka hoonaauao a ka Haku wahi a Paulo.  Nui na ma kua ma ke kino, a pela no ma ko ka uhane, pono lakou e alakai i na keiki ma ka hoopono a me ka hoonaauao a ka Haku.

   E ao na makua i na keiki ma ka heluhelu Baibala ana, a ma ka pule ana hoi.  F. malama i ka pule ohana me ka oiaio a me ka uhane.  Aole like me kekahi makua ma kainaliu N. Kona, alakai i na keiki ma ka aoao o Kristo, alakai pono ole nae.  Oiai lakou e hoomakaukau pule ohana ana i kekahi wa, ua pau ka puke i ka heluhelu, pau ka Himeni.  O ka hoomaka no ia o ka hakaka o ka makua me ke keiki, aole i pule, lilo e aku la ia Baala kahi i kahea a ai, a ua puka na olelo hoonaukiuki a ka makua i ke keiki.  Nolaila, ke hoike nei au i keia me ka oiaio loa, a mai hoohalike na makua e ae me ka hana a keia makua, oiai, he luna Ekalesia ia nei no Kona-waena, Aloha no.

                                                                                                     MR. KAPUAHELANI.

 

NA HOOLAHA KUMAU.

 

MA KE KEENA O KA LUNKANAWAI KAAPUNI Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Waiwai o KAPUEUHI (k) no Kamaee, Hilo, Hawaii, i make.

   Ua hewluheluia a ea waiheia ka palapala noi a Makanoe(k), kekahi keiki o ka mea i make, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Kapoeuhi (k.) no Kamaee, Hilo, Hawaii, i make kauoha ole, a e hoonoho aku ia Beniamina Kami i Lunahooponopono no ia waiwai.

   Nolaila, ua kauohaia na mea a pau i pili, o ka Poakahi oia ka la 30 o Mei, M. H. 1886. ma ka hora umi kakahiakia, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, Hawaii, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

                                                                                                           F.S. ;YMAN,

   Lunakanawai kaapuni Apana. Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.

   Hilo, Hawaii, aperila 1, 1886.                                                                                      

   2071-2t.

 

KUAI A KA LUNA HOOKO.

 

_________

NA WAIWAI PAA HOOLIMALIMA.

______

MA KE KUAI KUDALA AKEA.

_____

 

   E hoolilo aku ana ka inoa malao, ka Luna Hooko no ka Waiwai Rauekarapa o E.C. ROWE, ma ke kudala akea, ma ka POAHA 6 o MEI, ma ka hora 12c awakea, na pa me na hale e  waiho la ma Manini, alanui VineYard e kokoke la i ke alanui Nuuanu, oia na waiwai o E.C. Rowe i olelo ia e paa nei.  He maikai ke kulana o na mea a pau, nona hoi ka ili aina he 46-100 eka.  O na aina kai e ku nei na ale ua paa malao o ka hoolimalima ho kanakolu makahiki, e hoomaka ana mai ka la 1 mai o Augate A.D. 1883.  He $100 no ka makahiki e hookaa ia i kela a me keia apaha makahiki; o ka uku ana i ka auhau aina a me wai me ka mea hoolimalima mai, a e hoi hou no na pomaikai a me ka aina i ka mea nona ka waiwai.

   Ma ia wahi no a ma ka hodra 11 o ia la, e hoolilo pu ia aku ana keia mau waiwai:

   1 pakaukau poepoe, 1 pakaukau mabala, 1 pakakau aina, 7, noho, 1 kauahi, 1  pakaukau hale kike, 1 pahu hau, 1 pahu pa, 1 kaa, he mau kukui ma na huihui, a me kakahi mau waiwai e ae.

   He 40x30 ka nui o ka hale, nona hoi na rumi he 6; he hale kuke no hoi me auau, a o ka waiwai io o ka hale a me na pono a pau o loloko he $7000.  I ka 1881 ke kukkulu ia ana o keia hale.

   Ke kuike kedala, a o ka lilo no na palapala me ka mea kuai.  E makaikai ia no ka hale i na wa a pua i makemake ia.

                                                                                                                W.C. PARKE,

      Luna Hooko Waiwai o E.C. Rowe.

   E.P. ADAMS & CO.,

                                 Na Luna Kudala.

1071-4t.

 

J. A. MAGOON, (Makuna.)

 

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

   Keena Hana, Helu 42 Alanui Kalepa, kokoke i ke Keena o Pekekona.

                                                                                                                 tf

 

JAMES DOWER.

 

Oia hoi o Kimo Kaipiolani, ka ona ma o ka mokuahi Kapiolani.  Ua makaukau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana i na waapa naha.  Ua makaukau oia me na Wae, na Umii, a me na apana hookui epaa ai na waapa, a me na lako e ae no ke kapili ana i na waapa.  E hele mai ma kona hale ma manamana, Honolulu.

                                                                                                                                   2029-tf.

 

JAMES M. MONSARRAT.

                         (MAUNAKEA.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

he Luna H@oiaio Palapala.  

 

   E hana i ano na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na palapala pili kanawai e ae ma ka olelo Hawaii.  Dala no ka hoaie ma ka moraki ma na waiwai paa.

 

   KEENA HANA:  alanui Kalepa.                                                                                   tf.

 

PAPA!  PAPA!

 

AIA MA KAHI

 

LEWERS & COOKE,

 

(O LUI MA)

 

______

 

oia ke kahua kahiko ma alanui Papo a me Moi.

 

E loaa ai na

 

PAPA NOUAIKI.

 

o kela a me keia ano

 

______

 

Na Pani PUka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na papu Ku, A me na Papa Moe nui loa

 

________

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

 

_______

 

Na Pepa Hoonani, Nna pena o na Wai e pau, na Kui mai ke Nui a ka Makalii, na Ami Puka, Na mai Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.

 

______

 

NA WAI VANIKI

 

----A ME NA----

 

WAIHOOHINUHINU NANI i

 

O NA ANO A PUA LOA.

 

NA BALAKI ANO NUI WALE.

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, na makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka lana oihana

 

----NO KA----

 

UKU HAAHAA LOA.

 

______

 

 

    E like me ka mea e holo ana mawaena o

 

LAUA a me ka MEA KUAI.

 

HELE MAI E WAE NO OUKOU

 

Ka Wehe'na Kehakeha Nui!

 

-----O KA------

 

LADIES' BAZAAR,

 

Ma ka Poaono, Maraki 27, me na Uluwehiwehi o na

 

WAIWAI AULII NANI A LUHIEHU O KE KINO

 

I hanaia, a hoounaia mai ianei mai No Ioka.

 

      Helu 60, Alanui Hotele.  Pili pu me ko Lewis & Co.

      MRS. J. LYONS, Ona Waiwai            MISS F.M. BURKE, Lana a Mea kuai.

 

                                                                               2069-1m.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o JULIUS L. RICHARDSON o Waianae, Oahu, i make.  Ma ke Keena imua o ka Mea hanohano L. McCULLY.

   ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a me ka Papa Hoike a H.A. WIDEMANN, Lunahooponopono o ka waiwai o Julius. L. richadson, no Waimea, Oahu, i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $11, 802.20, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia he $12007, a e noi ana, e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia na waiwai e waio ana ma kona lima i na mea i kueana malaila, a e hookuu iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.

   Ua kauohaia o ka POKOLU, ka la 5 o MEI, M.H. 1886, ma ka hodra 10 o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka Hale Hookolokolo, ma HHOnolulu, oia  kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na Noi la, a me ka Papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i ipili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila no e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.  A o keia kauoha ma ka olelo Enelani a me Hawaii, e pai ia maloko o ka HAWAIIAN GAZETTE, a me ke KUOKOA, he mau Nupepa i pai a i hooiahaia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.

   Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina i keia la 30 o Maraki, M.H. 1886.

                                                                                                                   L. McCULLY.

                                                                          Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

   Ikea:                HENRY SMITH,

                                                                     Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

                                                                                                                2070-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O  ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o A.A. KAMAIHUI (k.) o Kohala Hema, Hawaii, i make kauoha ole.  Ma ke Keena imua o ka Lunakanawai EDWARD PRESTON.

   Ma k heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala Noi a SAMUEL PARKER, mea i aie aku ka mea i make, e hike ana ua make kauoha ole o A.A. Kamaihui i olelo ia, no Waimea, Kohala Hema, ma ia wahi no ka la----o Ianuari, 1886, a he Waiwai Paa me Waiwai Lewa kona e wiaho la ma Kohala Hema, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu Lunahooponopono Waiwai ia James Bright, a mamua ae o ka mamawa e hoolohe ia ai ka Palapala Noi, e koho ia oia i Luna hooponopono Kukawa.

   Ua kauohaia, o ka POAHA, ka la 29 o APERILA, M.H. 1886, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii, i ekolu pule maloko o ke KUOKOA, he Nupepa ma Honolulu.

    Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Paw Aina keia la 30 o Maraki, M.H. 1886

                                                                                                      EDWARD PRESTON.

                                                                                             Lunakanawai o ka Aha Kiekie.                                                                     

         Ikea:                           HENRY SMITH,

                                              Hope Kakauolelo.                                                  2070-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O KO Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o ALIU (Ch), o Honolulu, Oahu. i make kauoha ole.  Ma ke Keena, imua o ka Lunakanawai Nui, A. F. JUDD.

   Ma ka heluhelu a me ka waihoia ana mai o ka Palapala noi a J.F. Hackfeld a me Joseph Hyman, e hoike ana ua make kauoha ole o Aliu (Ch) no Honolulu, ma Honolulu i olelo ia i ka la 20 o Maraki, 1886, a e noi ana e hoopukaia ka Palapala Hookohu Luna HOoponopono Waiwai ia J.F. Hackfeld a me I. Rubenstein.

   Ua kauohaia, o ka POALUA, ka la 13 o APERILA, M. H. 1886, ma ka hora                                     10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la ma kona keena, ma ka Hale  Hookolokolo, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Enelani, Hawaii a me Pake i ekolu pule maloko o ke KUOKOA, Hawaiian Gazette a me Chinese News he mau Nupepa ma Honolulu.  A e hookkohuia o H.F. Hackfeld a me I. Rubenstein i oleloia i mau Lunahooponopono Waiwai Kuikawa a hiki i ka wa e hoolohe ia ai keia noi ana mai, me ka mana ia laua e malama a e kiai i ka waiwai o ka mea i make, a e hoolilo aku i kekahi mau waiwai i manaoia he waiwai pono ke malama loihi no ka pono o ka waiwai o ka mea i make.

   Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Maraki 22, M.H. 1886.

                                                                                                                A.F. JUDD,

                                                                        Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie.

             Ikea:  HENRY SMITH,

                             Hope Kakauolelo.                                                     2069-3ts.

 

AHA KAAPUNI APANA EKOLU O ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai hooilina, ma ka waiwai o MAKALELE, no Hilo, Hawaii, i make.

   Ua elueluia a ua waio ia ka Palapala Noi a Barenaba Beniamina, ka Lunahooponopono no ka waiwai o Kalele, no Hilo, Hawaii, i make, e noi ana e apono ia kana oike hope, a e hooholo ia ka waiwai i na hooilina, a e hookuu ia oia me kona hope mai ka oiana Lunahooponopono Waiwai aku.

   Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka POALIMA, ka la 30 o APERILA, 1886, i ka hora 10 kakahiaka, maka Hale Hookolokolo ma Hilom Hawaii, oia kai a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i  ua noi la me ka hoike hope, a me na mea kue ke hoike ia.                                                                                                      F.L. LYMAN,

                                                    Lunakanawai Kaapuni.

   Hilo, Hawaii, March 23, 1886                                                                         2070-3ts.

 

AHA KAAPUNI APANA EKOLU O ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono , waiwai hooilina, ma k waiwai o ALEXANDER BANDEIRA (Likana,) no Hilo, Hawaii, i make.

    Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka Palapala Noi a Joseph Nawahi, ka Lunahooponopono no ka waiwai o alexander Bandeira (Likana,) no hilo, Hawaii, i make, e noi ana e hoapono ia kona hoike hope, a e hooholo ia ka  waiwai i na hooilina, a e hookuu ia oia a me kona hope ma ka oihana Lunahooponpono waiwai aku.

   Nolaila, ua kauohaia na me a  pau i pili, o ka POLIMA, oia ka la 30 o  APERILA, 1886, i ka hora 10 kakaiaka, ma ka Hale hookolokolo ma Hilo, Haeaii, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i na hoi la me ka hoike hope, a me na mea kue ke hoike ia.                                                                                                       F.L. LYMAN.

                                     Lunakanawai Kaapuni.

Hilo, Hawaii, March 23, 1886.                                                                           2070-3ts.

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.---Ua hookohuia mai au e ka Mea Hanohano Jacob Hardy Lunakanawai Kaapuni o Kauai, i luna hooponopono no ka waiwai o Mrs. Mahoe o Wainiha.  Nolaila, ke kaheieaia aku nei ka poe  ka mea  make ia aie aku ai, e hoike mai iliko o eono malama mai keia la aku, o ho le mau loa ia, a me ka poe i aie mai i ka waiwai o ka mea i make.                                                J. KAKINA,

                                                                                                     L.H.W. o Mahoe (w).

   Hanaki, Kauai, Mar. 24, 1886                                                                           2069-3ts.

 

NA HOOLAHA HOU.

 

KUAI A KA LUNA HOOKO.

_____

 

   O ka inoa malalo iho k Luna Hooko o k waiwai o JAMES H. BOYD, he Panekataba, e kuni aku ana ia ma ke Kudala Akea ma ke Keena Kudala o E.P. Adams & Co:  ma ka la 2@ o APERILA, 1886, k ahookahi hapahiku o na pomaikai o Hames H. boyd i olelo ia, ma na aina e like me ia malalo iho a me ko lakou mau hoolimalima i oleloia penei:

 

   1  Ka hapa-hiku o na pono ma KUAILIMA, Kailua, Koolaupoko, Oahu, nona ma eka aina he 6 3-4, i hoolimalima ia no 10 makahiki, e hoomaka ana mai Okatoba 1, 1884.  He $125 uku hoolimalima no ka makahiki, ma ke kuike.  Ukuia mai i keia la---o.........A.D. 188.........Na ka mea hoolimlima mai euku ka aauhau aina, a e mau na mea a pau maluna o ka aina i ka pau ana o ka hoolimlima.  Eia ia Hang Smae ka aina i keia wa.

 

   2  Ka hapa-hiku o na pono ma KUAILIMA, Kailua, i oleloia, i hoakakaia ma ke Sila Nui helu 967, nona eka he 180 96-100 a oi aku a emi mai paha.

 

   3  ka hapa-hiku na pono ma WAIMANALO Koolaupoko i hoikeia, a i hoakakaia piha ma ke Sila nui helu 570 ia Makaalae.   He 2.75 eka ka nui.

 

   4  Ka hapa-hiku o na pono a pau loao kela apana aina i hoakakaia ma ke Sila Nui heliu 942 ia Ahia.  He 6 1 3 eka ka nui.

 

   5  ka hapa-hiku o na pomaikai a pau ma kelaa apana aina i hoakakaia ma ke Sila Nui helu 323 ia Mauae.  He 6.33 eka.

 

   6  Ka hapa-hiku o na pomaikai ma OHIKILOLO, Waianae, Oahu, ma ke Sila nui helu 4540, Kuleana 2937 ia W. Harbottle, a nona ina eka he 532.20.  Hoolimalima no 10 makahiki e hoomaka ana mai Aperila 1, 1884, ma ka $200 o ka makahiki.  E uku ia ma kela me keia Aperila la 1 o keia me keia makahiki, a e paa ma ka aelike penei: ---Aole e hoolimalima hou aku ka mea iaia ka hoolimalima i ka aina 1 oleloia, koe ka apono ana o ka mea hoolimalima aku ma ke kakau inoa ana, a e pile hou na pono a pau o ka aina me ka ona ainaa i ka pau ana o ka hoolimalima.

 

   7  Ka hapa-hiku o na pono ma KEOPUKA, Kaneohe, Koolaupoko i oleloia, Sila Nui 5611 a nona na eka he 52 9-100 (Kuleana hoopaaia) i hoolimalimaia no 10 makahiki e hoomaka ana mai Ianuari 23, 1878 ma ka $100 o ka makahiki.  E uku ia ma ka la 15 o kela me keia mahia o Ianuari me Iulai o kela me keia makahiki.  Ma ka pau ana o keia hoolimalima e hoolilo hou ia akau no no 10 makahiki ma ka $100 o ka makahiki.  Ma ka aelike ana o na aoao a  elua, e lilo no na pono hou a pau malu a o ka aina i oleloia i ka mea aina ma ka pau ana o ka hoolimalima n.ua, aka ina i hoopaa ia ka hoolimalima no 10 makahiki hou aku alaila e kaa no na pono hou  apau no ka mea hoolimalima, a e honee ia mai ka ainai aku i holoholona o Mrs. boyd i oleloia ma ha aina i hoailona ia me kona hao kuni, a e kaokoa loa mai na auhau a me na hana ino malluna o lakou ma ka aina i oleloia.

 

   He mau lio no hoi kekahi e kuai ia aku ana 1 lio wahine kauo kaa, 1 lio hou e no ia nei, a 1 lio keiki.                                                                                                 W.C. PARKE,

                           Luna Hooko

   Honolulu, Maraki, 18, 1886                                                                               2068-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI---Mamuli o kekahi mana i hoikeia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia ma waena o D.K. MAUILOA o ka aoao mua, a me W.C. ACHI o kka aoao elua, ma ka la 14 o Maraki, 1885, i kakau kopeia ma ka buke 95 aoao 259, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu ailike kela modraki, nolaila, ke hoolahaia aku nei e ka mea nona ka aoao elua o ua modraki nei, e hooko ana oia ia mana a ma ia hooko ana, e kudala akea ana ia i ka waiwai i hoikeia ma ia moraki, ma ka Poaono. la 14 o Aperila, 1886, ma ke Keena Kudala o E.P. Adams, ma Honolulu, ma ka hora 12 o ia la.

   Hanaia i keia la 24 o Maraki, 1886.

                                                                                                                        W.C. ACHI,

                                                                                                                    Mea Moraki mai.

   Penei na waiwai e kudalaia ana:  O ke kuleana a pau loa o ua D.K. Mauiloa nei ma kela hoolimlima i hanaia mai a pauahi Bihopa m ai no kela apana aina m Kepohoni, Honolulu, Oahu, i hanaia i ka la 1 o Ianuari, 1883, me ka aina pu i hoolimalimaia.

                                                                                                                               2069-3ts.                                                                                          

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.---Ma ka la 26 o Feberuari, 1886, ua hookohu pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho e ka Mea hanohano Jacob hardy ka Lunakanawai Kaapuni o ka apana hookolokolo eha o ko Hawaii Paeaina i lunahooponopono ma ka waiwai o Somona Pai a me ka palapala hooilina i pakaiia no - - - - Waimea, Kauai, i make aku la.

   Nolaila, ke kauohaia aku nei na mea a pau i aie iaiai e hookaa koke mai ia'u, a o ka poe a pau ana i aie aku ai e hoike koke mai i ka lakou mau koina me na hooiaio kupono imua o'u iloko o na malama eono mai keia la aku, a i ole pela, e hoole mau ia lakou, a ina he mau waiwai ko ka mea i make e paa hewa ia nei ma ka lima o hai, e hoihoi koke mai, e loaa no wau ma kaumahaluau home, ma Waimea, Kauai.                 J.W.K. NAWAI,

   Lunahooponopono o ka Waiwai o Sol. Pai.

   Waimea, Kauai, Mar. 6, 1886.                                                                         2069 4ts.

 

Moraki Kuai 3 13-100 Eka Aina

 

RAIKI & KULA

 

E waiho la ma Waikane.  Koolaupoko, Oahu.

______

 

   Ma ke kauoha a John Farnsworth, ka mea moraki mai, i hoikeia ma kela moraki mai ia Susan Kealoha a me Davida kaapa kana kane mare, ia John Farnsworth, ma ka la 31 o Dekemaba, 1881, ai koneia ma ka buke 70 aoao 497 me 498, a mamuli o ka uhaiia ana o na kumu aelike o ua moraki la, e hooko aku ana makou i ka mana kai i hoikeia maloko o ia moraki i oleloia ma ke kudala akea, ma ka hora 12c awakea o ka

 

Poaono, Aperila 10.

 

   Ma ko makou keena kudala ma Honolulu i oleloia.  Oia na pono a me na kuleana a paau i ka mea moraki, maloko o ka aina i hoikeia ma ka moraki i oleloia penei:  O kela apana aina e waiho la ma Waikane, Koolaupoko, Oahau, i hoakakaia ma ka palapala sila nui, helu 574, i honoliloia ia Susana Kealoha ma ka palapala a Kekuahi, i Kopeia ma ke Keena Kpe ma ka buke 59, aoao 136.

   E nana ia no na palapala, a e loaa pu no hoi na hoakaka kupono ke ninau ia L.A. Thurston, Helu 38 alanui Kalepa.  He kuike ke dala, a o nao lilo no na palapala me ka mea kuai.                                                                                   E.P. ADAMS & CO.,

                    2069-3ts.                                                                             he 1 una Kudala.