Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 21, 22 May 1886 — MOOLELO O KA Ahaolelo o 1886. [ARTICLE]

MOOLELO O KA Ahaolelo o 1886.

! '' ••• i.; j ;; 'n'iiii .• i. kana biU • i hcK-bha mua at e jj;i • 1:;» i t o; a\ ;'i oke kar.awij e • ...i,. ; a:. t : n.i i.an...«... «e Kaa ' ;' : I iiiiiuh»;' r.ai o K«.us *. k «?,a bila -. • . ; " .-■... i * •■. ... i .Cc.i\J. i e ! -1 vrat%vai 0 ka

i.- -••-• 4..... .hoia no *a : ::.v j ū. ile ov \ 1..,'..s 4 .u Kx-:e!a e kau■n ūc... » hwi.i.iA c> <x ■> .'i a,rtīi t f e ".vue n.:«; i ke ;o;.? >1 r s a hooiiio dala r.v tkk ina :tir»a e. i.a keiki ha e ni/on.-iauao ;a la i na aina e. eie. E i>u;ke n'.ai rna;\'Ua ae oka Poakahi. He.uh-ei-u nui ka .Le-io Kuhinai liia Kan*.w«t i huoiaha mai at e | >ii 1 aua 1 ka haawi ana Ina palapaia ae no ka hiv-e ana i na pu ki nunu, j pu e ae paha.

Na Uole he oielo hoonoio e Koho ia ī kvrmtc nana e h na kanav»ai auhau a i waih:aa tnat tmua o keu. haie ame na h<x>!o!i apau e pili ana ia aiau kanawai. Waino mat ka

Nowo Ina inoa 0 Uoie. Kikaha, Bshopa, Anoio n»e Kaunaniano Hooiaha mai o Kauhane e lawe raat ana o»a he liu kanawai e nooaiaopopo ana i <cKani i'apa, nana e hoo]:»onopono na keiki Hawau e iīoonaauao ia nei i na aina e. He oleio hooooio na Paiaunu e kauoha ana 1 ka Luna Hooia e waiho mai i kana hoike imua oka haīe. Ma na nca<;vka ana niat a ka Peresidena o

ka 'naie, oiai nana ia hana, aia no ke pai nei ma ka haiepai. Noi hou o Paiaunu . hoihoi hou i kana oielo hoohoio. Hooiaha mai ka Loio Kuhina, e lawe niai ana oia he kanawai e hooloh ana ika p. 12 mok 57 ona kanawai o 1664 e pi»i ana 1 ka hoomainoino holoi>U:ona a pela aku. Huouiaha ka hale a hui hou i ka hoi'u I I'. M. Haiawai hou ka hale.— Na Kakina he olelo hooholo e koho ia i elua iaia hou o ke komite o na bila kanawui auhau etc. Koho ka noho 1 ka Lo;o Kunina me Kauiukou. He oieio iioohoio na Kaiua e uku ia i eono dala ia Kalawakua no kona auhau i ohi papaiua ia. Haawiia Ike £\v.auite Waiwai. Hapaiia na Hana o ka la. i ilo malama Waihona BukeCtHoi keike—-$2,400. Hoololi 0 Kakina e w<u.'»o ka nounuo ana a makaukau puno na hoikeo ke keena o na aina e rne Kai.aama. Hooholoia pela. Noonoo ja na haawina o ke Keena Waiwai.

» Uku o ke Kuhina—sl2,ooo. Hooholoia. Uku o kaLuna Hooia $;0,00o —Noi 1 mai 0 Dole e kapae ioa ka noonoo ana no keia hauwina, oiai ua kauoha ke kanawai e malama oia i mau buke no kanu oihana, a e lawe mai i hoike ku pon t no kana hana imua o keia hale, a mau.uli 0 kana hoike no ka uiolohi o kai.a hoitce i keia kau i ka iima o ka poi- i/a'i. nolaila he mea pono e hoopanee ia. Aka, ua ike au 1 ke Kau i hala i he wahi pepa wale no i kakauia kana i huike 1 waihoia mai imua o ka haie, pei;< a ia oia i hooko ole ai i ke kauoha i a kanawai no kana hana. He mea I maopopa loa aole 1 kiai pono ia na i hoi.'.iio dala ana Ua īkeia 'ne puu a.ila mahuahua ka i hoolilo ia a i hooia e ka Luna Huoia me ka mana ole 1 ioa-i iaia ma ke kanawai e hana pela. Ua ikeia no ka hemahema o ke Kanawai e piii ana i kana hana i ke kau i hal.i, a ua laweia mai he mau bila kanawai hoololi no ia Kanawai. He mau hoololi waiwai loa ia a'u i hoomaopopo ai, aka, ua ikaika loa ka aoao aupuni i ke kue ana, a e apono ana i keia haawinr>, aka aole au i ike heaha la ka waiw.u nui o kana hana. Hoomaopopo uu, o kekahi mau hoolilo mana ole me kanawai, ua hOoia ia e ka Luna Hoj:a. Ua manao au. ua hanaia ka kanawai e kiai pono oia i na hoolilo mam ole a pau. Ina ua lalau keia toh<: o'u e pono no e hoopololei ia mai a iiv.' ua poUaei, alaila he mea pono ke kuai ia i noailona kuni me na huaoiele e oU-io ana. Ua apono ia etc. " Noi mai o Kalua e waiho iki ka noonoo ana o keia haawinaa makaukau ka h )ike a ka Luna Hooia e hke rt»e kana hoike raa kakahiaka nei. N ji mai o Kaulukou e hooholo loa ia keiv\ haawina e like me ka itamu i hoik?ta 0,000. Kokua mai o Paehaole i ke noi a Kai; a me na hoikaka pokole no ke kupe no o ia noi. i ka ninau ana, ua hooholoia e like :ne !<o ka bila haavr»r.a. U Kakauolelo ? ke Keena Waiwai- -$3,000. Hooholoia. o na lunaheiu, auhau, me ka Pap3 Hoc t >ii adhan—,$65,000. Xm mai ka Loio Kuhinae hoopanee! s.a iV'or.oj ana no ia haa.vu;a a watho| nut komite hooponopono b;!a kana- j wai ;.uhau i ka iakou hoike—Houhoio i ī ia * . i Au* iahu? e hookaa ia ana—267,100, j i o K&kela : Heahi ia keia hui-1 ( na d.:la, he mau bona aupunt anet 1 | heO; iia »nua ia aoie nae i hookaa la ? \ iie la j aīe anei aiawaho ae, a i ole he ;• • ke»a i»au makahiki ae hele Jaku ■ ei? —Pane ke Kuhina Kir/ikona: ; Uei r:iar?mjna au*no ka r.awalswa!i o ke j na U'aiwai, nolaiia, ke noi neī au e | hooi mee ka aoonoo ana no keia, a : loia h-i wa kupono no ke Kuhiaa Wai- : w\-.i i heie mai ai Ma ka ninau ana, !ua h.<o'!U>to<a. I K. la me keia lilo—ss,ooo. Hooi >*i j i $4,00a Ma ka ninaa v«na, :a hooho«o<a $5 000. j • ; i na Diia $3.c-oo* Hoololi :0 D> key i $750. Wahi ana, he Uusam a -i ws»le no dah i hooho'oia no ke pai « >2i keia mau daU p«rpa * ke kau i i i ma ka ho:ke a ke Kuhina Wai | *m» 1 i huoiiloia he $409 eUU wale no [ Aqlh au i ike re nui ka lito no keia' tu:. v>ui he nui na dau pepa 1 ; iie.a a ; paiia ia wa.—Pane ka ijoto i Kuhiua aole i paiia na dala pepa la

' Kaa. aka. o h pa?%ii wale oo ; it a--i;j ;n- , -.«♦ «"5:i»o;i ita o» *-?a f '.t Pvßi> nv e :o>* k- a : ; hi,»*sr.,t .n «••„ 21*34 no kefcē ,* {; 1«e koen- eUia i mxmiu twc ut t w«tkK> 5 no rna ka Waihona. Hoakaka raai o Paiaanu ma oka | hoike 2 ke Kabina Waiwai, ua h<x>- ? p.:k2ja he mau dala pepa nona ka waiwai io he mau haceri tausani Pehea ia keia roes pohihihi ? Pan-e īki ki Loio Kuhina, ua paiia ~aha keia mau Gala pepa niamua aku o * <a hoo nana ia ana o ke kanawai booponopono dala p<epa. Ano maopopo o:e. S\mu o E>ole : He mau daia pepa anei keia i pai naua ia aole paha ? Par>e ka Loio Kuhiea, aole i maopopo ia'u. (Akaaka ia). Mahope iho o na hoakaka pokole a ke Kuhina Kalaiaina, boo!o!i mai o Kakela e waiho keia haawina a neor.oo pu mt ka hiia kanawai a ka Kuhina e piii ana » ka moni. N'a hao hoaiiona roe Hoaiieiia pai. Houloii mai o Paehaole i $200. Ninau uiai 0 Kakeia heaha la keia mau ;n<a ? Lehulehu ioa kona wa i noho ka«cauoltrlo nupepa ai a ua lohe mau oia 1 keia mea, a oiai ua noho ae nei oia

he hoa no ka ahaolelo, ke ninau nei oia heaha ia keia mau mea. Hoakaka mai ke Kuhma Kaiaiaina ma ke ano nui, a ma ka ninau ana ua ! hooholoia he $500. ' Medaia Ilio —$1,000. Hooioii o f>ickey 150. Hoohoioia 1,000. Eie.e —£1,000. Hooioli o Kikaha nia ka hoopii ana ae i $1,200. Hookaka mai o Kakina ua hilinaiia na Kuhina, a eia ka lakou mea 1 hoohoio ai no keia haawma he $1,000, ke hoonui ia mai nei hoi he 1,200. I ka ninau ia anii ua hooholuia he 1,000. Ukupanee Daia o na lapana—s3,000. i\'mau mai o Paiaunu : Heatia ia Keia eiaia ukupanee? Ke aie nei anei ke aupuni i na daia o na lapana, a i oie ne haneko paha ke aupuni no na eiaia a na lapana ? Ninau mai o Dickev : Ma ka mana hea la i hanaia ai peia e maiama ike da;a a na iapana ? Pane ke Kuhina Kaiaiaina: He kanawai i hoor.otoia mamua no ke Rutvu!u ana i haneko hoahu, aoie nae i ku:vuluia. Mahope mai ua hanaia he kuikahi niawaena o kakou me ke aupu nt lapana no ke komo mai ona liniahana lapana; ua hunaia no hoi hii aeiike me ia aupuni e ohiia he 25' hapa-haneri o ke daia oko Ukou uku, | ano ka baneko oie, ua maiamaia nia j ka waihona aupuni | Mahopeiho o na ninau ana a Kakinaj 1 ke kuhina, a i iawa ole hoi ke kahua īo o ka pane, ua noi mai oia e hoopanee j ka noonOo ana a makaukau ka hoike a ke Kuhīna Nmau 0 Dole : Ma ka pauku hea oke kuikahi i hanaia e keia aupuni & lapana e hoike ana ua mana keia aupuni e maiama i na dala a na lapana a

eukupaneeia? j Pane o Kipikona : Pe)a iho la aehke i hanaia me lapana e maiamaia kekahi hapa o ko lakou mau dala maioko o kekahi Waihona i pono no lakou no ka wa a uku moku no ka noi ana i ka aina etc. i\'inau o Kakela : Heaha la ka uku paiiai a ke aupuni i hoopaa ai no ka maiama ana i keia mau dala ? He mau bona paha, a heana la? Ina ua hoolilo la keia n»au dala e like me ka hoike a ke Kunina Waiwai, inai hea ae la ke daia e loaa ae ai i na lapana ke kikoo mai lakou ? Aoie loa i ae ke kanawai e wehe ia kekahi haneko hoahu dala ma ka Waihona. xVIe ka mana oie i ioaa i na Kuhina e aie i na data a na lapana, a no laiia mai kekahi mau ioaa aupuni. Nolaila ke noi nei au e hoopanee loa la ka noonoo ana no keia naawina. Pane o Dickey : Eia ka mea kupanaha, aoie i hoikeia a i kaupaie ia ka wa e ohua ai ke daia a na lapana; ke hoohana nei ke aupuni i keia mau dala i hoahuia me ka mana ole, a ina e kikoo mai na lapana i dala no lakou i ka wa i houiiioia ai, o ka pilikia no ia.—Pane pokule o Kipikona : Ua hooholo mua ia na ke Kanikela lapana e hoihoi i ke daia nia ka baneko ke kikoo ana; mahope iho pane mai ke aupuni o la* pana e malama ia ma ka Waihona, a aole no hoi e kikoo kokeia keia dala a pau ka,wa hana o na lapana i kepaia. Koe ka poe mai etc. Ua hooia pu mai ke Komisma lapana, ua ake loa ia na keia aupuni e malama i keia mau dala 1 oleloia, i kikoo poiolei mai ke aupuni o lapanai keia aupuni.—Ninau o Kakina: Ma ka mana hea i hooliio hou ia ai kekahi dala me ka ae ole o ka Ahaolelo ? A oiai no hoi t he pauku kekahi ma ke kanawai e papa ana i kekahi hoolilo dala maioko o na hana a na Kuhina. Pane ke Kuhina Kalaiaina : Na ke Kanikela e kikoo mai ke aala; ua kikooia he mau dala aole nae ne nui, a ua hoopaaia kana mau daia e lawe ai etc. —Huakaka o : Ua kali au no ka pane ia mxī o ka Kakeia mau uinau m ūunao kc k s hua kupono, \ aka aole i pane pono mai na Kuhma. 1 Nolaila ma k.o'u hooaiaopo[»o, he oklo) waha wale no keia nuw&ena o na Kuhiaa me ke aupuoi o lapana. Aia iuaiūko o na paiapala kepa ua lu>ikeia, e laweia i 25 naneri o na uku aana o na lapana i mea hoa'nu; noiailu ata ma na paiapaia kepa 1 ikeia ai keia Penea ia, ua kuka pu no anei na Kuhina me ka Loio Kuhina no ke o keia hana ? Aole au i ike he kanawai e apono ana ia lakou e hana pela, na ka ahaolelo wale no ka mana e kauoha ana penei e hana ai, a \ 0 ka hooko waie no ka iakou. Aole na } lapana e kauoha n\ai, penei a penei \ oukou e hana ai a o ka hooko aku • no ka lakou. Aole i apono ke kaaawai j e malama lakou 1 ke dala ma ka .wahi, { a nni laiia ae i ka Waihona aupuni. \ Haohao i ka wa hea la e kikcM> la | niai ai ke dala ? Aone he mau ho&-1 kaka maioko o na pauku o ke kuj&ahi • 1 hanaia. loa kike o ta mai i ka wa | nek' o ka Waihuna, ua nui ka piUkia. j Noi&'aa eaa ko'u noonoo aaa, aoie 11 mana keia hana a na Kuh:na oiai he ; okk* waha waie no; a ke hoahewa lua j net :3ie ka hoike pu aku, ua hewal loa ka lakou hana—Kaaiaiiio o Kape na L?ke : Ua nui na kmo a me m wehewene e pni ana no keia mva t aka, ua kokua ko'u manao e waiho iki ka noonoo ana ao keia mea a makaukāu ,