Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 26, 26 June 1886 — HE MOOLELO KAAO NO Baretile Muda, KA HIWAHIWA LUA OLE O KA NANI, A O KE ALII HOI O NA KUPUA A PAU, [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Baretile Muda, KA HIWAHIWA LUA OLE O KA NANI, A O KE ALII HOI O NA KUPUA A PAU,

£a rcca noe* k* X»"» Kap&a&ha lo* o«l«aa e na Hsi" ® k* pe i;* «\ns Uiane sro e ka po. k~. sea > 'li o«e ola *a« ka ouke euia Ī3&. ~ &£. &e.

HE 01AO kau i mea mai nei, Ua ;.:-k-.'wL oe o kau aku kuu inaiua ! «aluna ou i kui e heea aiai ai. Ae eia wau: ua manao anei oe e nalo kau mea i hana iho nei ? Aole loa pela. Pane hou ae la ua keiki)rae ka nana-

he: E kuu haku alii e, ao—Aole i puka pono ae ia mau huaolelo ana, hahana ana ka wela oka luaipele ma kona kua mai ke keiki alii Biretiie aku, a i kona huli ana ae, e iho ihe ana ka ele* ie o ka make maluna o kooa kino a heao ae la oia e pakele mai ka make aku aka, he manao poho wale aea no ia, no ka mea Ua haalele aku la oe i ka la

A me kona mau kukuna nanl He manawa pokole ua lilo koke ae la kona kino i puulehu o ka maewaewa hope loa, a oki ae la ke ahi a aheabe ae la kekauwahi makanl mai ka akau ae a oana i hoopuehu hilii aku 1 ka puu!ebu e waiho ana a īiīo i ka eie. 1 ka pau an a o kona noopai ana i '<ona enemi, ua huii ae ia oia a nana ae la iluna a ike ae la i kona makua a me kuna hanau mua he kaikuahine e kau pono iho ana maluna pono iho o ka hale alii a hoomaka ae la oia e pii malie a kaa pono ae la mamua pono o laua nei. a anehe aku la kona kaikuahme e j.uV;ki aku i kona pokii kaikunane, aka, kau e msi la oia i ke ao e pale ana mair.ua pono o kona alo, a i mai la iaia: E kuu kaikuahine aloha, alia ee e hoopi mai ia'u, ua like au me ke ahi i keia manawa, ua wela hoi kuu inama, e noho iki aku ee a oiuolu ae au.

Kuemi hou iho la oia a robo iho la iiiē ka uwe ana. Ai ka hoi pono ana iho oka noonoo maikai oka eueu o ka lewa, ka mea hoi nana i rula ka lapalapa o kc uhi a i lioi i ka theu o ka noakini; ua hooiho iho la oia iaia iho aka pono ma ke aUo o kona makua hanai a hohola mai la kona roakua i kona lima i kana keiki a huki aku la i ona'la a hoonoho iho la ma ka aoao o ke kaikuahine a pane iho la: Ano eia ka manawa kupono nou e kuu kaikamahiae e ike i kou pokii oiai oia me oe. Ea ae la kona poo iluna & ike ae la i kona kaikunane, a apo aku la ma kona ai a u?re iho la. A pau ae la na wili au ana a ke aloha, ninau ae la ua keiki nti i kona kaikuahine: E Merians f e hoi paha kaua iluna e noho ai & na'u e imi i kokoolua kupono nox laa pela kou manao e kuu pokii, e aho hoi ha e iho kakou ilalo e ike i na makua o kaua a nau no hoi ia e hoepuka aku imua o lakou, mmua hQi o ko kakou hana ana mamuli o ko kakou manao iho. maneo \vau hs inea pono ole paha ia ia kaua e hana pela imua o ko kaa mau m «kua oiai no laua e ola aoa. Aka, inai wela mai ka inaina o kuu pokii, a o kuu haku alii nae a o kuu hooola hoi, maluna o kou kaikuahine nei ao ka mea, he uuku loa oia. Hooki ae la keni kaikuahine i kana kamailio ana, pane iho4a o Baretile: £ kuu kaikuahine aloha hookahi wale no e iho aku ana kakou ilalo e ike ai i ko kaua mau makua, aka, i noi wale aku no wau ia oe, a i hoole mai no oe, pau ae U no. Aole ooe e kuu kaikuahine ka mea e wela ai kuu inaiaa, aka oka mea wale no e aa mai ana e wawahi i ko kakou noho maluhia sns, nolaila mai hookahua oe ika makau ileko o kou noonoo ana, o loaa auanei La mea nana e hoomake ka manaolana.

I keia wa a laua nei e kamaiUo nei, aia no ko laua makua hanai ke hooleh? malie la me na maka o'uoiu. haliu iho ia oia a pane iho la: E a 7 u mau keiki, |he mau mea maikai wale no ka olua i kuka iho noi, a he mea hoi na'u i haooli loa ai, &ka, e k«li kakou a hiki iialo. I keia wa no a lakou e kau malie ana aia oo ka oh&na alii iloko 0 ka hale alii k&hi i nanea ai me Niolopua, me ka ike ole ae eia ko lakou home īloko o na hoonui hana ana. Aka, o ke Aliiwahine Ane Bera, ua aauwale k& pae opua, aole nae oia i hooiaha &e i keia iwaena ok& ohana ali : , oiai, ua maopopo no iaii ka hopena ola m&u mea a pau, A kokoke e wehe ae ke ilaula oke ao, o& ku &e l& k& Ui Aat

kona «ahi moe ae, a kaHiko iho la iaia iho a hre ana hoi a pa!ahinu m wUi 7 okooa Lauoho Vc hele ia a

A kx pipi o Api* I k>hu H3faia r l* w*;kim Aobc «ahi a ke «kh* U» .«»* as k:hj a ka aakeoiake. ] A i ka makaakau aaa, hele aku la U ma rumi hookipa a hookani ae la i ka bek e kn pono ana i fca rumi kabi i hioiani ana ka Moi Hikekela me kana lede, a bukihui%iho la keia no 7 manawA. a r.a keia kani ana o ka bele i hsa!a hiKiwawe se i r.a Moi, a hooaiaepepo koke iho ia laua, hehananoi ka ka be!e e kani nel Nolaila hoeniakaukaa iho h Uua no ka hele ana aku e nana a e lehe ika mea hou iiu he mea hou. Ai ka lau2 heea āna aku r»a ka mmi hoekipa, e noho nam mai ana ke Alliwahioe Ane Bcra ma kona noho, a i kona ike ana mai ia laua nei, ua ku ae la oia iluna no ka halawai ana rae kona tnau hoa mo ka noho a'«ii, a nmaa koke aku la ka Moi Hikekela: Heaha ia ka manao nui e kekahi o ka'u enau al:iwahine 0 nei be!e kakahiaka nui au i hookam ae nei, he kaua anei, a i o!e, he lono paha no ke kaua ? Pane mai !a ka Ui Moiwahino kileki!o: Aole he kaua, aoie hoi he mau nene kaua, aka, o ke keiki a kakou ina aku niawaho, eia ke kau pono nei maluna o k& hale alli, oia no me ka makua hanai a rae ke kaikuahine no ons, a noni nae ke kumu 0 ka hik* ana mai nei, ua pepehiia e ke kane i keia poiho h, a ua okiia ke poo a hoolei ia iioko 0 ka muhwii, a ike mai nei no kela ilu--1 na, uiho mai nei me ka makua hanai, a lua heolaia mai nei no e ka makua hanai ke kaikuahine a hala loa mai nd no kela no ka hale alii nei, a ua pepehi mai nei i ke kane a ke kaikuahine a make, aobe kona kino maanei, a e roakaukau nui ana e iho mai, nolaila wau i hoala aku nei ia o!ua, 1 makaukau hoi e apo aloha aku iko lakou hiki ana mai.

I keia wa ka Ui kilokilo e hoakaka nei, ke hiolo Ia na waimaka oka Moiwahine Juriana Muda no na mea a pau e pili ana no ka iaua mau keiki, a i fca pau ana oka Ane mau kamailio ana, huli awiwi ae la !aua no ka rumi koaio lole, a kahiko iho la ia laua iho, a pela hoi ka ohana alii holeokoa, a haawi ia aku la ke kauoha i ka poe lawelawe a pau o ke alo alii, e hoowakaukau koke ia kekahi papaaina nui, a e makaukāu e hoi mamua oke kani ana oka hora 7 o la kakahiaka. He manawa ela ua makaukau na mei a pau, na alii ma ka noho alii ma k:thi mamua pono īho o ka anuu oka noho alii e ku ana ka Moiwahine Ane Btra me ka hiehie oui, ka papaaina e luhiehu ana ina ono o na ano he nui a ua konoia na maka hanohano he nui a he anaina maikai maoli no ia ia kakahiaka nui poriponi, a i ka makaukau ana o na mea a pau, ua pane aku la o Ane: Ua maopopo no paha ia oukou ke kumu o keia mau ano n-u ana, oia hoi ke keiki alli Bjretile a me kona makua hanai ke kupua Hikekela, a me ke kaikuahine pu no hoi, a nolaila, e hoomanawanui iki iho kakou pela a e hele ae wau e hea oiai Ukou e kau pono nei maluna o kakou,

Xka pau ana o kana mau kamailio ana, a puka aku la iwaho aku iho la a haiiu ae la kona mau maka iluna a ike aku la i ka punohu ao nui e kau aua ma ka piko oke Towera i o ka hahale ahi, a hea aku la: E ka wohi alii o ka lewa a me kou makua hanai ke kupua o ka lewa i piha ka oluolu ame ke aJoha, ke hea aku nei au ia ouhou e iho mai, a eta ka hale ua makaukau e apo aloha aku ia oukou. I loa no a kuu iho, ua hoohakui ae la ka hekili no 3 manawa, a huli ae ia ka Ui Ane ahoi aku Una kahi a ke anaina e nune ana me ke kahaha o ka naau. A iaia ne a komo &ku t ua piha e ae la oloko i ke ao e uhi paapu ana, a nanaholo ana na lalapa uwila ma na paia laahia oua kakeh nei, a hala he mau iniiiuie 0 keia mau hiohiona o ke kamahao, a i ta mao ana ae ua. ike< ia aku la ke keiki alii Baret>le me ko na kaikuahine i kahiko aani kupanaha { ia, ame ke kupua Hikekela e noho mai ana iiuna pono o ka anuu mamua pono oka noho aliL . | A eili hou aku.