Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 29, 17 July 1886 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nupepa Kuokoa.

No ka Makahiki . . . $2.00

No Eono Mahina . . . 1.00

KUIKE KA RULA.

Poaono . . . Iulai 17, 1886.

 

Haawina Kula Sabati.

Haawina V.

            Aug. 1. Ka hoohanohano ana ia Iesu. Io. 12:1—16.

AONO la mamua o ka moliaola, hele mai la o Iesu i Betania, kahi o Lazaro ka mea i make, ana i hoala ae mai ka make mai.

            2 No ia mea, hoomakaukau iho la lakou i ahaaina nana ilaila; a o Mareta ka i lawelawe: a o Lazaro kekahi o na hoaai e noho pu ana me ia.

            3 Alaila lawe mai la o Maria i kekahi paona mea poni he aila ala kumukuai nui, a poni iho la i na wawae o Iesu, a holoi iho la i kona mau wawae me kona lauoho: a piha ka hale i ke ala o ka mea poni.

            4 No ia hoi, olelo mai la kekahi o na haumana ana, o Iuda Isekariota, ke keiki a Simona, ka mea e kumakaia aku iaia.

            5 No ke aha la i kuai ole ia aku ai keia mea poni i na hapawalu ekolu haneri, a e haawiia no ka poe ilihune?

            6 O keia kana i olelo mai ai, aole no kona manao i ka poe ilihune: aka, no ka mea, he aihue ia, a ia ia ke eke dala, a ua lawe wale oia i na mea i hahaoia iloko.

            7 I mai la o Iesu, E waiho malie ia ia: ua malama mai ia i keia mea no k'u la e kanuia'i.

            8 No ka mea, e mau ana ka poe ilihune me oukou; aka, aole e mau ana au me oukou.

            9 A ike ae la hoi kekahi poe nui o na Iudaio, aia no ia ilaila; aole no Iesu wale no lakou i hele mai ai, aka, i ike hoi lakou ia Lazaro, ka mea ana i hoala ae mai ka make mai.

            10 Kukakuka iho la no na kahuna nui e pepehi ia Lazaro kekahi.

            11 No ka mea, nui na Iudaio i hele aku nona, a manaoio ia Iesu.

            12 Ia la ae, hele mai la na kanaka i ka ahaaina, i ko lakou lohe e hele ana o Iesu i Ierusalema.

            13 Lawe ae la lakou i na lala pama, a hele aku la e halawai, a hookani aku la, Hosana! Nani wale ke alii o ka Iseaela e hele mai ana ma ka inoa o ka Haku.

            14 A loaa ia Iesu ke keiki hoki, noho iho la ia maluna ona; e like me ka mea i palapalaia.

            15 Mai makau oe e ke kaikamahine a Ziona, aia hoi, ke hele mai nei kou alii e noho ana maluna o ka hoki keiki.

            16 Aole i ike kana mau haumana i ke ano o keia mea i kinohou: aka, i ka wa i hoonaniiaa'i o Iesu, alaila hoomanao iho la lakou, ua palapalaia ia mau mea nona, a ua hanaia keia mau mea nona.

            Pauku Gula: Hosana! nani wale ke alii o ka Iseraela, e hele mai ana ma ka inoa o ka Haku. Io. 12.13.

            Manao nui: E hoonani aku ia Iesu, a haawi ana i na makana makamae me ke aloha.

NA HELUHELU LA.

Poakahi. Io. 12:1—16

Poalua. Mat. 31:1—17.

Poakolu. Mar. 11:1—11.

Poaha. Lu. 19:29—44.

Poalima. Hal. 118:1—29.

Poaono. Mat. 26:6—16.

Sabati. Lu. 7:36—47.

Mele. Hosana kiekie. H. A. N. 208 Pule.

NA NINAU.

            Owai ka Iesu i hoala mai ka make mai, ma ka haawina i hala? I ka lohe ana o na Parisaio i keia hana, ua aha lakou? Io 11:47, 48. Heaha ka Kaiapa olelo ma ia aha? p. 49, 50. Ua holo anei ka manao e pepehi ia Iesu? p. 53.

            Ihea ko Iesu hele ana e noho me kana poe haumana? p. 59. Mahea o Eperaima? Iwakalua mile ma ka akau o Ierusalema. A kokoke mai ka ahaaina moliaola, ua hele hou anei o Iesu i Ierusalema? Pehea ke kuka ana o na kanaka nona? p. 56. Heaha ke kauoha a na kahuna nuka me na Parisaio? p. 57.

            Owai kekahi mea ana i hoala ai? Lu. 17:12—14. Heaha kekahi mau olelo nane? Lu. 18:2—6, 9—14. Owai ka i lawe ia Iesu e hoomaikai ia? p. 15, 16 Ua hai aku anei o Iesu i na haumana i na mea e hiki mai ana ma Ierusalema? Lu. 18:31—33. Ua hoomaopopo anei lakou i ke ano? p 34. Heaha kekahi hana mana a Iesu ma ke alanui i ka hoi ana? Lu. 18:33—43 Ma ka hale owai ke kipa ana ma Ieriko? Lu 19:2. Heaha ka olelo nane i haiia malaila? Lu. 18:12—27.

            Ehia la mamua o ka ahaaina ko Iesu hiki ana i Betania? Io. 12:1 Owai ma Betania? Heaha ka i hoomakaukauia no Iesu? p. 2. Ma ka hale owai? Mat. 26:6. Mar 13:3. Nawai i lawelawe? Owai kekahi hoaai?

            Heaha ka hana aloha a Maria? p. 3. Ua hoike o Mareka i kona aloha i ka Haku ma ka lawelawe nona, pehea hoi ko Maria? He mea makamae anei keia ana i haawi ai no ka Haku? He kumukuai nui anei? Ina he 15 keneka ko ke denari, ehia dala no keia aila?

            Ua aha o Maria me keia aila makamae? Mar. 15:3. Aole i poni i kona poo wale no, aka o kona mau wawae kekahi? Aole i minamina i ka hoolilo ana i na mea maikai i loaa iaia ma ka hana ana i hana haahaa loa no Iesu? Ua piha ka hale i ke aha? Ua mau anei ka aala a hiki i keia la?

            He mea nui anei ka hoike ana i ke aloha ia hai? Ua manao nui anei o Iesu i keia hana a Maria iaia? Heaha kana olelo i na haumana no ia mea? Lu. 14:9 I na i piha ka naau i ke aloha, aole anei e hoike ia ana ma na hana? Ma ka nui anei o ka mea i haawi ia e maopopo ai ke aloha, ma ke ano paha o ka haawiia ana? Mar. 12:43, 44. Manao nui anei ka poe i loaa i keia mau haawina aloha?

            O ka hoike ana i ke aloha, he mea anei ia e mahuahua ai ke aloha? I na e ake ana e hoonui i ke aloha ia Iesu, aole anei e lawelawe nana; e kokua i ka hooholo ana i kana mau hana? Ua like anei ka hana o Mareka me Maria? Ua hoike nae laua i ke aloha i ka Haku, a ua apono ia. Aole anei o ka naau ka mea a ka Haku i makemake ai? I na lilo ka naau iaia, aole anei e hoolilo ana i na pono e ae a pau nona?

            Ua hoohalahala anei kekahi no keia hana a Maria? Mat. 25:8. Mar. 14:4. Io. 12:4. Owai ke alakai ma keia hoohalahala?

            He hoomaunauna anei ka haawi ana i na makana makamae no Iesu? Ua maa anei ia hoohalahala a hiki keia la; no ka haawi ana i na dala no ka hoolaha ana i ka ke Akua olelo ma na aina pegana? Ua hoomaunauna ia anei ke dala kokua i ka poe pilikia, ka poe pouli?

            Pehea na tausani a kausani dala i haawi aloha ia e ko Amerika, no ka hoomalamalama ana i ko Hawaii nei? Ua hoomaunauna ia paha, ma ka haawi ana ia oe e Hawaii i ka malamalama o ke Ola; ka hoolako una i na kula, no pono kino a me na pono uhane?

            Ua aho e aha me keia aila makamae, wahi a Iuda? p. 5. No ko Iuda aloha anei i ka poe ilihune i hoala i keia manao? p. 6. He puuku pono anei oia? Pehea ko Iesu pane ana iaia? p. 7, 8. Mar. 14:6—9. Owai ka poe e kokua nui ana i ka poe ilihune a pilikia; o keia poe anei e hoohalahala ana no ka hana aloha no ka Haku? Aole o Iuda e kokua ana i ka poe ilihune—o Maria no.

            Hele nui kanaka ilaila no keaha? p. 9. Heaha ka manao ino i ulu iloko o ka naau o na kahuna nui? p. 10. No keaha keia manao? p. 11. Aole anei e kue ana o Lasaro i ka olelo o na Sadukaio no ke ala hou ana? E lilo anei ka lakou olelo i oiaio ma ka make ana o Iesu?

            E akoakoa ana ka lehulehu i Ierusalema i ke aha? p. 12. Ihea ko Iesu hoouna ana i kekahi mau haumana? Mar. 11:12. Mat. 21:1 Heaha ke kauha ia laua? Ua loaa anei i ke keiki hoki e like me ka Iesu olelo? Mar. 1:4. Ina ninau kekahi no ka laua hana, pehea e pane ai? p. 3. O ka olelo o ke kaula hea i hooko ia? Zek. 9:9.

            Heaha ka hana a ka lehulehu i ka lohe ana e hele mai ana o Iesu? Mat 21:8. Io. 12:13. Pehea la ko lakou hooho nui ana? Mat. 22:9. p. 13. Mahea lakou i keia hooho olioli ana? Lu. 19:37. Oluolu anei na Parisaio i ka lohe ana? Lu. 19:29. Pehea ka Iesu olelo? p. p. 40. Oiai e hauoli ana na kanaka pehea o Iesu? Lu. 19:41. No keaha kona uwe ana? p. 42—44. Ua loihi anei na makahiki mamua o ka hooko ana i keia olelo a Iesu? Nawai i hele kue mai, a hooneoneo ia Ierusalema?

            Heaha ka Iesu hana ma ka luakini? Mat. 21:12. Owai kana i hoola ilaila? p. 15. Ua hoomanao anei na haumana i keia mau mea mahope o ko Iesu make ana, a hoomaopopo i ke ano? Io. 12:16. Owai ke alii o ke ao nei a pau? Ma ke kaua anei kona lanakila ana? Ma ka hookahe koko anei e holo ai ke aupuni o ke alii o ka malu? Ku like anei na hana hoomainoino o kekahi mau hoomana me ka Iesu ao ana? Oiai e hauoli ana no ka lanakila o ka pono ma kauwahi, aole anei he kumu no ka uwo anei no ka nui o ka hewa e koe ana? Mahea kakou—me ka poe e hooho oiaio ana i na hosana no Iesu, me ka poe paha i lolelua ka ka manao, a hosana ia Iesu i keia la, a i ka la apopo e hooho "E kaulia ma ke kea."

            Mele. Hosana me ka hoomaikai. H A. N.—128.

            Pule.

 

Moolelo o ka Halawai a ka Ahahui o na Kula Sabati o Maui Komohana.

            Halawai ka ahahui a na Kula Sabati o Maui Komohana ma ka luakini o Wainee, Julai 3, 1886.

            Ka lunahoomalu mau Hihio ma ka noho. Hoomaka na hana me ka himeni a me ka pule a ka lunahoomalu.

            Hoomaopopo ia na lala o ka aha i hiki mai penei:

            Kula Sabati o Olowalu, Kamakahiki hope Kahu Kula Sabati.

            Kula Sabati o Wainee, Z. N. Halemano K. K. S. James Kahalepua, Kakauolelo, Mrs. L. P. Pali, A. Pali, Mrs. Kaiue, Mrs. Kealoha, Obeda Kekuewa, S. E. Kaiue na kumu; D. Kahaulelio K. K. S. Nui.

            Kula Sabati o Lahainaluna, aole.

            Kula Sabati o Kaanapali, S. Kalaola K. K. S., H. Kaumauma H. K. K. S., J. K. Hihio, kumu; Kaukau Jr. Kakauolelo.

            Kula Sabati o Honokohau, he neo.

            Waiho mai ke komite imi kumuhana i keia mau kumuhana penei:

            1 Ka hoike a ke Kahu Kula Sabati Nui no na kula Sabati o Maui Komohana.

            2 Na hoike kihapai o na kahu kula Sabati apana.

            3 Heluhelu haawina,

            4 Haawina dala a na kula Sabati no ka ahahui o na kula Sabati o Maui a me Molokai i ka malama o Nov. e hiki mai ana.

            5 E lilo keia aha i komite no na kumuhana i koe. Aponoia na kumuhana.

            Hapaiia ke kumuhana 1 Ka hoike a ke Kahu Kula Sabati Nui no na Kula Sabati o Maui Komohana. Na D. Kahaulelio ke K. K. S Nui i hoike waha mai no na kula Sabati o Maui Komohana. Mahaloia keia hoike.

            Hapaiia ke kumuhana 2 Na hoike o na kau kula Sabatt apana.

            Hoike kihapai o ke kula Sabati o Olowalu. Aohe.

            Na Z. K. Halemano i hoike waha mai no ke Kula Sabati o Wainee.

            Hoike o ke Kula Sabati o Lahainaluna Aole.

            Na S. L. Kalaola i heluhelu mai i ka hoike o ke Kula Sabati o Kaanapali

            Kula Sabati o Honokohau, aole.

            Kumuhana 3. Aole i hana ia.

            Hapaiia ke kumuhana 4 Haawina dala a na kula Sabati no ka ahahui o na kula Sabati o Maui a me Molokai i ka malama o Nov. e hiki mai ana. Kamailio nui ka aha i keia kumuhana. A noi ia mai i iwakalua dala ($20.00.) Aponoia. Noi ia mai e waiho ma ka lima o kekahi komite a aponoia no.

            Koho ka Lunahoomalu i keia mau komite, A. Pali, H. Kaumauma, S. K. Kamakahiki; na ia komite i mahelehele i na dala he 20 iwaena o na kula Sabati o Maui Komohana.

            Hapaiia ke kumuhana 5 E lilo keia aha i komite no na kumuhana i koe.

            Na ke Kahu Kula Sabati Nui i waiho mai i ka palapala a ka Peresidena o na kula Sabati o ka Pae Aina i kumuhana. Aponoia.

            Hapaiia ka noonoo ana no ke kumuhana 6 Ka palapala a ka Peresidena Henry Waterhouse, a ua hoakaka ia ma ia palapala i $60,00 o ka nupepa hou i na kula Sabati o Maui Komohana. Noonoo ka aha, a noi ia mai e noho i komite nana e mahelehele iwaena o na kula Sabati. Aponoia.

            Koho ia o D. Kahaulelio i komite mahelehele iwaena o kona mau kula Sabati. Aponoia.

            Waiho mai o A. Pali ka lunahoomalu o ke komite penei:

Kula Sabati o Olowalu . . . $6.00

" " " Wainee, Lahaina . . 8.00

" " " Kaanapali . . . 6.00

            Aponoia ka hoike a ke komite-

            Na D. Kahaulelio ke komite mahelehele dala i waiho mai i kana hoike penei:

Kula Sabati o Olowalu . . . $15.00

Kula Sabati o Wainee . . . 20.00

" " " Kaanapali . . . 14.00

" " " Lahainaluna . . . 2.00

" " " Honokohau . . . 4.00

Kahu Kula Sabati Nui D. Kahaulelio . . . 4.00

Aponoia.

            Na S. E. Kaiue i waiho mai i keia kumuhana:: E hooholoia i hookahi wa e lulu dala ai na kula Sabati o Maui Komohana. Aponoia.

            Hapaiia ka noonoo ana i ke kumuhana 7 maluna ae. Noonoo ia a noi ia e hooholo loa i ke kumuhana 7, me ka pakui a Pali ma ka olelo hooholo penei: Olelo Hooholo hooholoia, E hooikaika na kula Sabati i ka lulu dala ma ko lakou mau kula iho. Aponoia. Noi ia mai o kela kula Sabati ekolu keia kula Sabati ekolu o kela a me keia mahina. Aponoia.

            Waiho mai o A. Pali i keia kumuhana, ka lulu o na hoike hapaha o na hoike hapaha o na kula Sabati no na hana kuwaho ia. Aponoia.

            Hapaiia ka noonoo ana i ke kumuhana 8 a noi ia mai e apono loa. Aponoia.

            Na S. E. Kaiue i waiho mai i keia kumuhana 8, E hooikaika na kum kula Sabati e lulu dala no ka lakou mau papa iho. Aponoia.

            Noonooia ke kumuhana 9 maluna ae, a noi ia mai e apono loa. Aponoia. Noi ia mai e kauoha keia aha i na kahu e hoi aku a paipai i na kumu o ka lakou mau kula e lulu dala. Aponoia.

            Noi mai o S. E. Kaiue e hapai hou ia ka noonoo ana i ka hoike a ke kahu kula nui i ikeia ma ke kumuhana 1, a ua aponoia.

            Noonoo ia ka hoike a noi ia mai e koho i komite hoeueu no na kula Sabati hiamoe. Aponoia.

            Noi ia mai o ke Kahu Kula Nui ke komite hoeueu. Aponoia.

            Noi mai o Pali e heluhelu ia ka moolelo. Aponoia.

            Heluheluia ka moolelo a aponoia me na hooponopono.

            Noi mai o Pali e hookomo i keia moolelo ma ka nupepa KUOKOA. Aponoia.

            Noi mai o Pali e hoopanee i keia halawai a noho hou i ka Poaono o Oct.

            Hoopane ka aha me ka himeni a me ka pule a A. Pali S. L. KALAOLA. Kakauolelo

 

HE MOOLELO KAAO

NO

Lameka Puluka,

Ka Makahiapo mua i oili mai, mai ka puhaka o ka Ui Pua Rose a me Kahanuopaineki.

KA MEA I KAPAIA KA

Ka liona o na mauna hui o Arabia, ka naita nana ulupa na kupua o ka lewa lani a me na kupua e noho ana i ka papaku o ka moana, o ka mee hoi nana i pani ka maka o ka la.

PELA auanei au e hoolilo ai ia Aina Omaomao i puulehu na kuu inaina, ia manawa ua mau eueu nei i huli hoi aku ai a ma ko laua mau lumi a komo iho la laua i ko laua mau aahu; ia wa laua i puka aku ai iwaho a kahea aku la i ka hale uwila a hoemi iho la ilalo.

            I ka emi ana iho o ua hale uwila nei ua komo aku la laua a huli aku la, aole nae he wahi mea i loaa iki aku ia laua, komo aku la laua ma na lumi nunui e huli ai, ua punahelu kahiko no, ua polopolona ka hale, aole ke kanaka, ua puhalahiu aia i Maukele, ia manawa i ku iho ai ua mau alii nei, a hamohamo iho la i ka laau palau a ke 'lii "Kekuaokalani," ia hoolehelehe kii, a ahu iho la ka hoka i kapakai, nolaila ka mea kakau i hooheno iho ai i keia mau wahi lalani mele:

            "Eia maua ke ku aku nei

            Me ka laau a "Kekuaokalani"

            Me 'Hoolehelehe kii' ma."

            Ia wa laua i huli hoi mai ai me ka hemo ana ae o ko laua papale mai ko laua mau poo ae e paa ana hoi ma ko laua mau lima, a komo aku la i ka hale alii a ma ka lumi hookipa kahi a ka Olomana Kahanuopaineki e noho ana i hele aku ai laua a hai aku la, o na 'lii powa ua hemo, a mahea ia laua kahi i hemo ai.

            Pane mai la o Kahanuopaineki, e a'u mau keiki, ua lohe no kakou he mau akua ko laua, nolaila, mamuli no o ka mana o ko laua akua i loaa ai he ola no lakou, nolaila, e a'u mau keiki, e huli aku olua i na pio; a e hoomanawanui olua, a ina e loaa, alaila, e hoihoi mai, a ina aole, a hiki loa olua i Aina Omaomao, e luku aku olua i ke aupuni a me na poe a pau e kue mai ana ia olua. I ka lohe ana o ua mau alii opio nei i na olelo a ka Olomana, ua lilo ia he mea maikai i ka manao o ua mau keiki nei; ia wa i kauoha ae ai ua mau keiki nei i na elele o ko lakou alo, e hai ana i ka lohe i na makaainana, ua hemo na alii powa. I ka lohe ana o na mea a pau, ua hemo na alii powa, ua hele mai la na mea a pau, e noi mai ana i na alii opio, o lakou pu no ke hele e huli i na alii powa maluna o na moku, no ka mea, he powa laua eia i ka honua, nolaila, o ka makemake o kou mau kanaka, o ke kaana pu i na inea, ina no ka make, he nani make ana no ia mahope ou e ke alii, a ina no hoi e lanakila, e haaheo mau auanei ka inoa o ka aina makua ou e ke alii; a ina oe e ae, alaila, e kauoha koke ia kou mau naita, e hoomakaukau i na mea a pau no ke kahua kahi e paio aku ai, alaila, ike ia ke kulana o na alii kiekie, ia wa i pane mai ai ka Olomana, pela ko'u manao, e hele laua nei maluna o na moku, a e kauoha ia na naita helu ekahi o na mauna hui e iho mai, makemake nae au i eono kaukani elima haneri naita e hele pu ai me a'u keiki i ke kahua kaua, no ka hookau ana aku i ka hoopai maluna o ke aupuni o Aina Omaomao.

            I ka pau ana o keia mau olelo, o ka manawa no ia o ka elele i hoouna ia ai e kii i ua mau eu nei o na mauna hui, a hala aku la ka elele. Ua noho iho la na 'lii me ka hauwawa no keia hemo ana o na alii powa, a o ka olelo mau iho la no ia a na mea a pau o ke kulanakauhale.

            I ka hiki ana aku o ka elele i ke kuahiwi, e noho hoolai mai ana no ua mau hiena nei o na mauna hui; a i ko lakou lohe ana, i kii ia aku na naita helu ekahi o na mauna hui, o ko lakou wa no ia i uleu like mai ai, aole i hala he elua hola, aia hoi, ua makaukau na mea a pau, a ma ka hapalua o ka po ana iho, ua hoomaka aku la lakou e iho, a he elua la hele o ua puali nei a i ke kolu o na la, ua hiki aku la lakou i na pakaua o Arabia, a malaila lakou kahi i hoomaha ai a hiki i ka wa a na alii opio i hele mai ai e ike i kona mau hoa alo anu o kona mau la opiopio a i ka elua o na pule o ka hoomakaukau ana o ua poe nei, aia hoi, ua makaukau ae la na mea a pau, na moku kaua a hoouka pu ia aku la no hoi na lio a me na pono ai e lawa ai ka huakai hele loihi.

            I ka makaukau pono ana o na mea a pau, ua kau aku la na naita o na mauna hui, a ma kekahi la ae oia ka la e holo ai, ua noi aku la o Mahinakauahiahi a me ka Ui Wilela ia Lameka Puluka, o laua no kekahi e hele pu, no ka mea, aole laua i ike i na kulia e hiki mai ana, i ka lohe ana o Lameka Puluka a me Laiana Pea, ua kulou iho la ko laua mau poo ilalo a liuliu, ua ea ae la ke poo o ke alii opio a pane aku la, kai no e noho no olua, a o maua no ke hele ae i keia huakai, ia manawa i ku mai ai ka Ui Wilela a pane mai la, aole maua e ae ina aole maua e hele ana, alaila, ke hai paa aku nei au ia olua, aole olua e hele ana, e au'a ana maua ia olua, aia a lohe aku ka pepeiao, ua nui loa na kaikamahine alii i kaili ia mai na aupuni a pau o ka honua nei, a o ko maua mea ia e hookuu wale aku ai ia olua e hele, pane mai la hoi o Nahokuewalu, pela no ko'u manao, aole au e ae i ka'u kane e hele, ina aole au e hele pu me ia, o ko'u manao ina no lakou nei e hele, e alualu ana no au, a kani ae la ka aka a ua mau alii wahine nei, ia wa i pane aku ai o Lameka Puluka, auhea oukou e na wahine, aole au i manao e hoohaumia wale aku ia mau kaikamahine, no ka mea, i hanau ia mai au i hoola no ke ao nei, nolaila au i manao ai, ina au e lanakila ana maluna o ke aupuni o Aina Omaomao, alaila, e aa ana au e hoihoi ia lakou i ko lakou mau aupuni iho, i ka lohe ana o ka Ui Wilela, ua pane mai la oia, aole loa au e ae ia mau hana a oukou, aole no makou e noho ana, e hele no kakou; ia manawa i pane mai ai o Laiana Pea, e pono io no e hele pu no kakou me ka kakou ma wahine, a ua holo ia manao ia lakou, ia manawa i makaukau ae ai na alii wahine me ko lakou mau haia wahine a kai aku la no kai o ka moku.

            I ka hiki ana aku o na alii opio i kai o ka uwapo, aia hoi, ua piha kui o kai o kahi e ku ana o na aumoku kaua, i ka hiki ana aku o na alii opio i kai o ka uwapo, ua piha kui ae la ka lewa i na leo huro o ka hauoli, i ka meha ana iho, aia ke anaina iloko o ka hauoli palena ole, i na alii i haawi iho ai i ko lakou mau aloha hope, a hoomaka aku la ko lakou mau wawae e kai iluna o ka moku, o ka manawa no ia o na leo o na mea kani i uwe hone mai ai i ke kula loa o Malama, a ma ka hoolohe aku ua like ua mau leo mele ala me ka mea e ume mai ana i ka puuwai o na kamahele aukai a mahope iho, ua hiki aku la na alii opio iluna o ka oneki o ka moku, a hoomaka aku la e au i na ale kawahawaha o ka moana, i ka makaukau ana o na mea a pau, ua au aku la ka ihu o na aumoku i ka moana a o ka wa hana nui ia o na kapena, no ka mea, ua hao mai la kela a me keia kapena i ko lakou mau ike hookele moku, a o ke aupuni o Aina Omaomao ka pahu hopu o ka lakou huakai, a oia hoi ka na hua kepau e uwe hone ae nei:

            "Hao na pea la paihiihi

            Hooiho ka moku i ka Peauwini

            Au aku o na ale kawahawaha

            Ka moana kai loa kai hohonu

            Pau ka ike'na i ka aina

            Hooipo oe me ka ohaku ale

            Ma ke kualau noe i ka moana

            O ka punohu ula o ka ua koko

            O ke anuenue pipio i ka lewa

            Kou alahele ia e ka eueu

            Na hiapaiole o Arabia."

            I na moku e au nei i ka moana, aia no na alii opio ke hilinai ala ma ka palekai, e walea ana i ka oluolu o na ea o ka moana, e honi hoomau ana hoi ua mau iwakiani nei i na ea huihui o ka moana, a i ka uhi ana mai o ka malu po, ua huli hoi nui aku la ua mau alii nei i na lumi moe, a haule aku la hiolani mamuli o keia mau ouli, ua hooipo loa aku lakou me niolopua, i ka aina moe uhane

            I ka puka ana mai o ka la; ua ala mai la na alii wahine, a holoholo nui iho la ma ka oneki o ka moku. He elua pule me ka hapa ka holo ana o na moku i ka moana, aia hoi, ua ike iho la lakou i ka ulu o ka limu, ia manawa i pane aku ai na kapena, manao makou, he mau la wale no koe, alaila, ike kakou i ka aina; i ka hala ana ae o na pule eha, ua ike aku la lakou i ke kuahiwi o Aina Omaomao, o ua kuahiwi ala e kahiko mau ana i kona kapa nani o ka hau, a ua uhi pu ia kekahi hapa o Aina Omaomao e ka hau.

            Ia wa i huro ae ai na moku kaua; o ka nui o na moku akua e holo nei ma keia huakai, he kanalima; ia hoomaka ana e hulo na moku he kanalima, ua holo aku la ka wawalo o ka leo o na naita, a pahola aku la maluna o ke kulanakauhale o Aina Omaomao, a na ia mea i hoolele ae i ka hauli o na alii o Aina Omaomao. I ka manawa i ike aku ai o ua mau kaeaea nei o na mauna hui i ke aupuni o Aina Omaomao, o ko lakou manawa no ia i kahiko iho ai i ko lakou mau kapa kaua, a i ka nana aku i ua mau ahi kanana nei, ua like no me ke ano mau o na liona pololi.

            Mamuli o keia puiwa ano e ana o na 'lii o Aina Omaomao, ua hoouna aku la lakou i ko lakou mau elele, e hele ma na wahi a pau o ko lakou aupuni, e makai i keia leo a lakou i lohe ai; i na elele e haukawewe nei, a hala aku mawaho o na palena o ke kulanakauhale.

            E na hoa heluhelu o ka moolelo o Lameka Puluka, e huli ae ko kakou kamailio ana no na alii powa o Aina Omaomao.

            A oili hou aku.

 

S. B. DOLE.

LOIO. LOIO. LOIO.

He Luna Hooiaio Palapala.

KEENA HANA: Helu 15 alanui Kaahumanu

2079-1y

 

CLARENCE WILDER ASHFORD. VOLNEY VAILLANCOURT ASHFORD.

ASHFORD & ASHFORD.

(NA HOAHANAU AKIPOKA.)

He mau Loio, Hoakuka, Pale ma ke Kanawai, Kakaolelo, Luna Hooponopono a me ka hana ana i na Palapala Hoolilo.

LAWELAWE ILOKO O NA AHA A PAU O KE AUPUNI.

E HANAIA NO NA PALAPALA PILI KANAWAI A PAU.

Keena Hana Helu 21, Alanui Kalepa, Honolulu Hale. 2082-1y

 

KE KAUKA IAPANA

Mr. M. Goto.

He Kauka no ka mai lepera, na mai e pil ana i ka ili o ke kanaka, ka mai kaokao

etc. etc. etc.

KEENA HANA—Aia ma Kapalama, mauka poon o hahi noo o ka Hon. J. Keau.

NA HORA HANA { Hora 1 a ka 5 p. m.

" " { Na la Sabati hora @

 

L. ADLER.

HELU 13 ALANUI NUUANU.

Mea Hana Kamaa Buti a me Kamaa Haahaa

            Ua loaa mai no hoi na Kamaa nani no na Kane, na Wahine a me na Kamalii. Na Kamaa Kiekie a me Haahaa, e Kuai ia ana no na Kuu Kuai Haahaa E hana hou ia no hoi na

KAMAA KAHIKO O NA ANO A PAU ME KA MAIKAI.

2081-tm

 

JAMES DOWER.

Oia hoi o Kimo Kapiolani, ka ona mua o ka mokuahi Kapiolani. Ua makaukau oia me na lako apau, no ka hana ana i na waapa, a me ka hana hou ana i na waapa naha. Ua makaukau oia me na Wae, na Umii, a me na apana hookui e paa ai na waapa, a me na lako e ae no ke kapili ana i na waapa. E hele mai ma kona hale ma Manamana, Honolulu.

2029-

 

H. HACKFELD & CO.

Mea Kalepa Nui, a Kuai Kukaa i na

Waiwai Lole, a me na Mea Hao.

A HE MEA

KALEPA WAIWAI NUI

Kihi Alanui Papu me Moiwahine.

HONOLULU, H. I. 2082-1yr

 

FRANZ GERTZ.

MEA KALEPA A LAWELAWE HANA MA

NA ANO KAMAA A PAU NO NA

Wahine, Kaikamahine a me Kane.

            Na Kamaa Buti a me na Kamaa haahaa no na Keiki Kane a me na Kanaka makua,  o na ano paikini hou loa.

2081-6m.

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI

LEWERS & COOKE,

(O LUI MA)

ma ke kahua kahiko ma alanui P@ a me Moi.

E loaa @

PAPA NOUAIKI

o kela a me keia ano.

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papu Ku, A me na Papa Moe nui loa

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI!

O NA ANO A PAU LOA.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana

NO KA

UKU HAAHAA LOA.

E likeme kamea e holo ana mawaena LAUA a me ka MEA KUAI.

HELE MAI E WAE NO OUKOU.

 

Kakela a me Kuk

E laa na pahiolo, koi hole, hamale, koi nui a me liilii, @ wili puaa, rula, apuapu@ a pau, kala kaa hao@ pohaku hoana, kepa, lei @ la hao ilio, pahi, upa, @ kalapu, kope hulu, pulu@ lakala, lina hao @

KAULA OP@

Palau o na ano a pa@ Oo, ho, kopala, p@ kua, hao kope, @ a aku, kua bipi, l@ pi, kaula hao bipi, @ pa, uwea kel@ piula, kaa palala, @

PA-PALAI, MAKAU ME KE A@

Ili wai, papa holoi, kopa @ kuaina, hu'akai, ehi wawae hulu pena, a pela aku.

Pena wali, kini nui a me @ ano a pau, me ka pep@ kuhi, pena keokeo @ pena, aila hoomal@ vaniki kaa, a me vaniki moe.

PENA HOOMALOO

—a me aniani hale.

AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA @ AILA KAA, INIKA KAMAA.

PAUDA, KUKAEPELE, @ PAUDA, UIKI, IPUKUKUI @ ANO HE NUI A LEHU@

LOLE MAKEPONO

@

AHINAHINA, KALAKOA, KE@KEO, LEPONALO, HULU@ UWE-WAHINE, KUI HUMUH@MU, A ME KA LO@

Ke K@ loaa no ia ma kahi:

Kakela & Kuke

NA MEA PIULA

Mikini Humuhumu

Makini a WHEELER a me WILSON

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

NA MIKINI A

REMINGTON

He nui loa na mea hao me na ukana @ ae o na ano a pau, aole hiki ke @ia aku, hewa i ka wai na maka @

Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNE.

LAAU HOOMAEMAE KOKO LAAU HOOPAU NAIO, LAAU KUNU, PENIKILA, HUAALE PAAKAI, LAAU HOOPAA HI.

Me na Laau Hamo a Pela 'ku.

Kakela me Kuke.