Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 30, 24 July 1886 — Na Helehelena o ka ahaolelo. [ARTICLE]

Na Helehelena o ka ahaolelo.

He ixk> puaa nie na wawae eha ka i hoea ac iwaena o na hoa hanohano o ua Hale nei iloko o keia mau la. Penei na hoomaoropo ana. K hoopaapoa nui .nna na hoa e ka Hale no ka j>un daia no ka mookuauhau o na Ui kahiko. he $tO,OOO. Hoike ae la kekahi ho? o ka hale i kona lohe mai ka waha mai o ka poe kahiko, ina e hooVnuia ka pnaa liilii iwaena o na iwi ma*oo. nx ia puaa no e hanu pololei aku i ka jwi o ke alii, a pela hoi e loaa ai aa € iwi alu e imiia nel Hu ae la ka aka o «va hoa o ka hale i keia kaao kahiko • ke au poeice\* o ka aina. Aka, ku mai U kekahi o na hoa hanohano o ka apaM o Koooiuhi a hapai «aai la i ka po-

r,o o la V.ana. me ka oleloana m.ii aolel e hala ka hami * ka nuaa, e ike poiolei; no ka puaa i ka iwi o ke alii ! ; Ua kuhihewa keia r>epa ua ha : a kaj wa poju o Aoie ka ' \>a ke ] ko!o mai nei ka maaua o na hana pe-j gana ona kau i hala a eia i'.oko o ke ] kan ahao'elo o is36 kahi e hoouln weL 1 Kc manao nei keia pepa t oia hoa hookahi vra!c no ka i manao peia r 2ole hoi p?!a ka hapa nui oua Hale net Oke 3u hoomana kii o jkamapuaa m? Hawaii nes, ua pau. A o ka poe kii akr s ia mau hana, me ka manao e hilinai ma'una o lakou i keia au malamalama, e hoka ana ia poe He mea hoohīlahila no hoi i ka inoa maikai o ko Hawaii ahao'elo ka laweia ana rnai o ia mau mea raa ke ano he oiaio rae ka hilinai aku i'.una o laila i pomaikai no na lawelawe ana o na hana pili kau kaaawai a hana e ae paha. Ua hele nui aku nei na hoa o ka hale i kahi o ka poe mai ma Molokai, a ua ike maka nui i ka hewa a ka Papa Oia i hana i i ka poe i loohia i ka niai pllikia. Aole nae i pau ka hapa nui i ka hai ia mai O Kaunamano ka lunahoomalu o ke komite ninanmau o ka ahaoleio, Aole nae l pau na pilikia i ka hoikeia mai, holo e keia iluna o ka moku. Aia anei a hoi aku o Kaunamano i kona apana ma Hawaii, alaila e ninau mai oukou, na makaa'mana o Ha!makuaiui wahi lunamakaainana nei ja oukou. Penei oukou e ninau ai: Heaha la ko mea i hoopau e ai i ka hoolohe ana i na pilikia o kou mau hoa kanaka ma Kalawao, a holo e oe iluna oka moku e hoi no Oahu ? A nana e hai mai, ,l ua loaa au i ka li, a ua pii ee ka maeele malalo mai o na wawae, a ua mai kuu uhane me ka ehaeha nui no na palapu o kuu lahui i malama. pono ole ia. " Oka haina oiaio ia. A ina e alo ae ua hoa nei a pale ae me na olelo okoa, alaila ua komo aku la ka apu a ke " Kahuna.Nui o Malekikekeka " iloko ona. a oia ke kumu e nana kee ai

i ka pono 0 kona lahui e noho mai la i ka malu 0 ka make ma ka panalaau o Kalawao. Aka, aole pela ko makou manaolana. He *\?hi kanaka 110 o Kaunamano, a ke lana nei ka manao o keia pepa aole e nele kona aloha i ka iahui, a e hoike pololei no oia i ka oiaio. Aka, ina ua kuhihewa makou, oia iho la no.

Klua haawina nui hewahewa i noiia mai e ke Kuhina e hooholo i keia pule. O ka mua he $20,000 no ke kula o Keoneula: a oka lua iho he $30,000 no na elele iko na aina c. He hookuli maoli paha, a i ole he poina wale paha ia lakou nei ke kauoha a ke Alii e hoemi iho i na lilo o ke aupuni maloko o.ka hila haawina. He mea maopopo loa, o ka hopena o keia mau hoolilo uhauha wale e ili ana no ia maluna o ke aupuni. Ai ka \va e hiki ai ka pilikia, o ke ku ae no ia o nei poe maiihini a hoi aku ina aina e. Alaila na kamaama e halihali ka luhi a lakou ae nei e hana n«i me ka noonoo ole a mc ke aloha ole ia Hawaii. I keia wa no ua komo ko kakou aupuni iloko o ka hihia mamuli o keia mau hoolilo pakika ana 0 na makahiki pokole i hala ae; a he mau makahiki uuku wale no koe elike me keia ka hana, aohe hiki ke hoea hou ae ke poo o Hawaii iluna me ka haaheo o ka lanakila o na kau i hala; maluna o ka pio o ke anuenue o kona kalaunu e kauia auanei na huaolelo 41 ua ha/a ka nani. " O keia ka makou e hopohopo nei ke hoomau ia aku ka hookele ana elike me keia wa. Nolaila kokua nui keia pepa 1 ka manao o ke Alii e hoemi iho na lilo o ke aupuni.

Ke makemake nui nei na hoa o ka apana o Honolulu e hooholo i $30,000 no na elele iko na aina e. Aole i hoakakaia mai ka h.ina a na elele e hana aku ai ma na aina e. Ina o na dala e manaoia ana e hoolilo wale ma na mea hoowawai ole i ka aina, ina e hoolilo ia ma na hana kuloko elike me na alanui, na uapo, a me ka hooulu ana i na hana hou, ina ua pomaikai pu ke aupuni a me ka lehulehu. Aka aole paha 1 loaa keia noonoo i kekahi hapa 0 ko kakou poe lunamakaainana. Hepaani a he lealea wale no ka hana nui o keia mau la. I pono no ia ikala o ka paani me na mea kupono. . Aka, aole hiki i ka Ahaolelo ke paani wale me na pono o ka lehulehu, a me na hana o ke aupuni. He hoopai koikoi e ukali ana «nahope o ia ano hana. Aohe na ke |kanaka ka hoopai. Aka, na ka hua no o na hana i hanaia e ala mai a hoahewa aku i ka poe nana i hana pono ole i ka pono o ka lehulehu. A ina hoi e ike ka hapa nui o ko kakou poe koikoi o ka ahaolelo i ke ano eehia o ko lakou kulana, a me ke ano nui o ka lakou hana, a hoohana aku hoi ma ka pono me ka ewaewa ole, alaila, e pomaikai no o HawaiL