Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 32, 7 August 1886 — HE MOOLELO KAAO NO Lameka Puluka, [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Lameka Puluka,

Ka Makahupo nu i oiii mxi, fa*i ki pahaka o ka Ui Pii» Ro*« * ®e K*iunuopainei;k ILA MEA l KAPAIA KA ILa. Hona o na S4az» b«l e Arabia, ka n*!ta aaa* ahipa na. kepua o ka lewa. Uoi * m« aa kapu* c noho xaa l ka papaku o ka moaaa o k* aaea koi oana i pani ka maka o ka la. AOKI ae la kana kaenailio ana me lakou a motio loa aku la ke- ! L i kona alahele qo ke alo alil I ke aiii opio- i hiki pono aku ai imua ! o ke zlo ahi, ua ku koke mai la ke alii-; ' wa'nine iluna rae kona mau ukali pu no j hoi, me ka haawe o ke kaumaha e ho-1 alii ana maluna ona, ua pane maj la ! oia: Eke alii ilihia, ka haku kiekie o! ka honua a me ka lewa, ka mea nona ke kaulana e holo mama ana a puni ke ;ao holookoa e Uke me ka uwila i anajpa mai ma ka Hikina a hoomalamala- » ma ae i ke Komohana, aole loa he ku- ■ pua nana e hoopio i kou m3na; aole no wau e kala i hai aku ai i ka'u mau kei- ! ki, aole e hele a hehi-ku i ke aupuni o | Arabia, aohe nae he hoolohe ia mai o | ko'u leo; a pela no hoi ka'u kane, i mea aku ka hana e noho malie iho no kaua mai hahii aku oe i ka meheu o na keiiki a kaua, aohe wahi mea a hoolohe ia mai, ua haea nui *ku la no e like me ko lakou mau manao hookuli a me ka hookiekie, a ua paa pio lakou malalo o kou mau kapuwai, a ua pono ak.u la no, he hookuli ka hoi, a pela no e loaa ai ia lakou ka pilikia. A oki ae 1a kana

I mau kamailio ana, ua noho nui iho la j ilalo | Ike opio no i noho ilioai, tia ! pii maiie ae la kona lima akau a wehe !ae la i kona mahiole kila a waiho wale ae la kona mau helehelena imua o lakou, oka wa no ia o na mea a pau i haule pahu akti ai ika honua, ai ka uiao ana ae, ua ala like nui ae la iluna a pane mai !a: E pono oe ke noho moi no Aina Omaomao ne;, i kou nani no, ua eehia na aupuni a pau o ka honua, a ina pela ka nani oka mea e pili ana ma kou aoao, alaila, ua pono !oa no hoi ke ksulana ana a puni ke ao holookoa. Mahope iho o keia mau ike alii ana, ua ku mai la ka moiwahine a haawi ae ia tke aupuni ame ka noho alii; aua lawe mai la no ke alii opio la mau ma-

kana, a hooneho hou aku la no oia i ua moiwahine nei e noho no i Aina Omaomao, a me ke kauob& pu ia aku e malama pono loa i na makaainana o ke aupuni a hik\ hou mai ke al»i opio a ua ae mai la no hoi ka moīwahine, a me kona noi pu mai e hoihoi aku o Lameka Puluka i ke kane ana; ua hoole aku la ke aiii ooio, aole iakeu e hookuu ia, aia a biki iakou i ke aupuni o Alahia a noho ka aha hookolokoio no iakou, a mailoko mai olaila ko lakou pakele a me ka ole, aka, ina ua ku ka hewa alaila, e hoopai ia no lakou t!ike jme ke kanawai o ko'u mau aupuni, a I |ku ole ka hewa, alaiia, e hookuu «a no : !ikou a na kekahi o ko'u mau aumoku | e hoihoi mai ia Ukou me ka poino ole. j Mahope iho o keia mau papa leo pu ana a laua nei, ua pane bou tnai la ka I Moiwahine: E, auhea wale ana oe, e j pono e haawi ke aupuni i mau ahaaina

lealea no na !a hc 13, a pau ae ia mau la, alaila, kaapuni kaua i ke aupuni, a hoi mai aUiia hookuu aku au īa oe e hoi a me kou poe pu hoi. Ae aku !a no ua a.ii opio nei, a kauoha ae la i ka haku Makuisa a me kekahi mah«- !: oni niiia e kii i na a!ii «ahine iluaa 0 ka moku a e alakai ioa mai no iuka ael Ua hooko ia ka !eo a!ii me ka hiki--1 wawe \o9 t aole no hoi i u iho* ku ana o | Mahinakauahiahi ma, a i ka ike ana o |-na alii vrahine, na mikaaina&a hoi me | ka Moiwahine _pu hoi, i ka ui kekkela 0 M ka U i Wile'a hoi [ ine Nibokuewa!u, ua piha loa hkeu i] | ke eehia nie ke pahaohao nui ana, oiai, | | n Aobe «ahi hoo«hiUhik iki k Pe*k>le ] \ Hol< kv iheuu:»tiā & ka u Mik»M!a 1 hoehe sdn KtaSit I laAn n* »«* b*»« i ka q*zū o Kalawi » L*<** peeo u ksmuhAO& t4 Wal»>hi2 ilihiu ka aaai i iwa a AhM*.* t A kapi afc» U Ukoq i,» Mahiaakaua- • hiihi &&eU «ai na lea ;* mai o Ai-

niomioimo 2 peia maa no lakou e be- * opukaai * na wa a r>au a puni ke kula- ■ n-kauhale iua ia ana Ma ia ahiahi iho ea kukuluia he mau papaaina hoohiluhUu na na aiii opio 1 rne na iea.lea he nui, a peia i ai a hiki wale i ka la i pau ai o na lea- ; iea, a i kekahi mau la mai, ua hele aku la na alii roe na ukali pu maluna o na kaa hoio hau o ka moiwahine, a oia pu :no kekahi i hele i pailaka no na alii opio, a me na kaukaualii o na aupuni a pau i lawe aihue ia mai e ua mau eu aei o Aiaa Omaomaa Elua pule me ka hapa ko Lakou nei ' hele ana, aia hoi, ua puni aku !a ka a ; . na ia lakou nei ma kahi kupono i ka • hele ana, a ma kahi ino, aole lakou nei i hele aku, a huli hoi mai la lakou no ka hale alii a malaila lakou i hooluolu ■ ! ai no na ia ekolu. a i ka ha o ka la, uk ; kauoha ae la ke alii opio i ka Moiwahi- j : ne e hele mai imua ona, aole i liuliu, a | 'ku ana ua Moiwahine nei imua o ke! j alii opie, a pane aku la oia penei: l ; I kauoha aku nei wau 'ia oe e hele \ ! mai ma ko'u rumi nei, no kekahi mea j a'u ia oe, oia hoi keia; ua makemakewau e lawe i na kaikamahine alii o na j aupuni nui o Europa, no ka mea, ua| lawe īa mai lakou me ka Ike ole ona j makua a me ka ohana alii i kahi i hele ai oko lakou mau alii wahine, a oia mau aupuni a pau ua noho aloha pn wale ia no e makou, Nolaila, o ko'u manao e hoihoi ia lakou i ko lakou mau aupuni iho, i ike mai ai ka ohana e noho mai la me ke kaumaha. Ua loaa hoi ia mau haawina ia lakou mamuli o na hana ino a lapuwale loa o kau mau keiki; a pehea la kou manao no ia mau mea ? u Ua hiki no oe ke lawe ia lakou, aole no wau e aua aku ana, aole no hoi he oluolu iki o ko'u lunaikehala no keia mau hana pakaha wale a ka'u mau keiki, ua ao mua aku no wau ia laua, aole nae he wahi mea a maliu ia mai o ka leo o ka nukua." Ia manawa no i pane aku ai ke 'lii

opiof Nolaila, e hoi ana wau ika la apopo, aole ou e noho hou aku ana maanei, no ka mea, o keia ka'u huakai hope loi a o ko'u ike hope loa ana i ka honua nei a huli ho'» aku wau no ke aupuni o ka lewa, a malaila wau e noho ai a hiki i ka uhi ana mai o ka iepo o ia aupuni maluna o'u a me ka'u wahine a me ko'u ohana, I ka Kiki ana mai o ka manawa e hoi ai, ua liuliu ae la na kaikamahme alii i ko lakou mau pono kino, a uleu pu aku la maluna o na kaa, a pela no hoi na mahele naita; a o ka moiwahine pu kekahi i hele e ike i kana mau keiki a rae kana kane e noho mai !a ma ke ano he pio.

A hiki aku la na alit a me na ukali j po hoi maluna oka moku, ua haawiia ke aloha mawaena o lakou; a o ka moiwahine hoi o Aina Omaomao, ua hele aku la oia a noi aku la ia Lameka Puluka, e hookuu mai i kana kane i ike |ai oia iaia. Lohe ae la ke alii opio a ae aku la oia i kana noi, a kii ia aku Ja ua Moi nei o Aina Omaomao a lawe ia ae la imua o kana wahine. Ike mai !a kana wahine iaia, hele koke aku la oia a puili ae la i kona a-i a uwe pu iho la laua, a ika mao ana ae, ua huli ae !a ua Moi nri a ike ae !a ika noho aku a ke alii opio, ua kokolo mai ia oia a honi iho la i na kapuai wawae o Limeka Puluka a me Mahinakauahiahi, a puana mai !a i kekahi mau huaoleio ku i ka walohia: E kuu alii a ine o'u mau haku, e ola mau loa wau ma ko olua moa & me ko olua mau naita wiwo ole. e kala mai olua u'« no ka'u mau ham

ino, a o na keiki !apuwa!e a maua, aole o'u manao no !aua« e lawe no o!ua a e hana aku e like me kou makemake e kuu haku, a o kau wahi kauwa nei, e ola oia ma ou 'la. I ka lohe ana o Lameka Puluka, ua haloiloi mai !a kona mau waimaka a liuliu, pane mai !a oia: Ke hookuu aku nei au ia oe e like me kau ooi, a ua ka!a laoeae hoi oe a e noho moi maiunaoke aupuni a hlki i kou mao U ho* pe. E:a nae ka'u kauoha ia oe, o ke *uptini4 «la lilo ia'u a me na kanawai, ua haawi aku wau ia mau mea ma ka Uma 0 kaa wahine a uia kaa e hooko ai < | Ika pan ana o keia mau kukai olelo j ana, ua haawi koke ia ae la ke kauoha 1 i tva kapena o tia moku e huki i ko U« jkoo mau heleuma, ao na pea hoi ke Irm maUe U ka hiehie oui, a o j iuia no Ua wa i haawi ae na aloha hope ana, a heo aku la na aumoku kaoa no jko Ukoo mau aupudi iho. 9 (A&ip**)