Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 36, 4 September 1886 — HE MOOLELO KAAO NO Edisepa Ferido. KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHOOHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Edisepa Ferido.

KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHOOHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

K.« Kuhīkoh: PttUvUe Poupou K«tnahaw, * u ka Liuua Hanu Mehee PoJold. Hi MmUU nilani 1 HHuhna w«* kt Ku+k&i. H. E mau hora pokole ko hieneri noho ana iho iloko o kona lumi aia hoi. hiki mai ia kekahi palauaia mai ke a!u wahine mai e oieio mai ana ia Henen eae aku oia e mare me ua aiii wahine a la. a ina aoie e ae, aiaiia, e inake niamoino no oia. A p>u ka nana a Heneri i ua ieta ia, huli ae laoia a pane aku ia i ka iawe leta. O hoi, a oieio aku iko a!ii wahine. aoie au e ae aku i kona manao no ka mea. aoie o'u makemake iaia; e hoo'.o 110 hoi oia i kona makemake ina wa a pau, aoie au e kanaiua no ia mea, he kanaka kina oie au iioko o kana hewa e manao mai nei. Ua hoike ia aku keia mau oielo a Heneri imua oke alii wahine a ua pahiku ia ka inaina oua aiii wahine la. Hoouna nou aku ia ui aiii wahine la ma o Lokugeia la. me ka oleio aku, o hele e hoomaiimaii i ko keiki, maiia ma ou la e ae mai ai oia e male nu' a'u, a e hooliio 110 au ia oe i alii maluna o ke aupuni nei, a e noho kauw* aku au maialo ou. Ae aku la o Lokugeia a hele aku ia e hui me kana keiki, me kona hoouwe:r.\e pu ana i wahi e aioha mai ai k-ana keiki iaia a ae mai hoi i ke noi a ke aiii Wahme. Pane mai la nae o Heneii me ka hu ao'elo ooiea. E kuu makuakane aio ha, e aho oe e oki mai i ko'u puu mamua 0 kou hoomale ana ia'u me ke aiii Wahine. Auwe oe e kuu keiki, he oiaio e make ana oe iluko o ka inaina o ke aiii wahine, no ka uiea; ua nui kona huhu i kei 1 wa no kou ae ole i kona manao. Aoie, ao'e au e makau no ka make, ina e make au in&iaio o kuu kupaa, ua oi aku ia mamua o ko'u ae ana e maie me kein alii Wahine, wahi aua Hene ri nei. Ia wa ku ae ia ke aiii a hoi aku ia me ka waimaka i hele a kihe'ahe a i ke aioha kelki. ike aiii i hiki aku ai iinua oke aiii Wahine, a hahai aku )a i na mea a pau a Hent ri i olelo aki: a?. Ua pane mai la <ja aiii vrahine ia, eke aiii, aoie e oia ana kau keiki, e make ana oia iloko o ko'u inaina.

Ua hlki tv\ e make no ia ae pono no ka mea he paakiki mamuii o kona manao ponoi. Ia wa ua hoolah t ne !a ua alii wahine la ma na hu na aianui o ke kuUnakauhaie, e olelo arva, "lioko o na la he uml mai kei,i h ak'i. e kau aku ana au i ka hoo;>;«''i :in!'!na o Hcneri ; no ka pev>ehi ho muinoino ana aku iaia, A)ii Wahine Meresetina. I ka oili ana »e ■» kejj oielo hoolaha ma na huina a-anui o ke kuianakauhale ua nui ke oi -i'>ke o ni makaainana a me ka poe a piu i ike ia Henen a ine ka poe i a'oh t iata. Ua nui na linau am o na kanaka, me k& olelo ani, heah* keia hewa nn» o Henen? Heaha kaiu nif i i hana aī/ Owai ka raea i ni*»k* mainoino uta i ku like ai hoī me keta hoopA'i e inanao la nei e kau aku maiuna ena. $ i Aka, aole mea nana i hoike aJtu ia lakou no kona hevra, oiai o ke alii wav« no ka mea i »ke ui mea. {toko o rn pokole «ra!e m\ ua kukui aku la ka lono no keia make o Henen a puni ka ama t a tnr kaniuhu ka lahui hoiooken, % o ka oi !oa aku hoi na kaikumahine i kuko nona a i hau!# hoi i!«ko o na hoopoluliiiuhi ana o ke aloha. no na hiona nohea o ua Henert la, ua ta ko Ukou kt ana no ke aHi «ahine, e olelo aoa, oa lilī ke aiii wahiiK* t na hiona nani u Heneri t OoUila kona nakemake ana « oiake.

' I .<.* h-.A", an t • ī-: ; *a -i ■: v.\ : -r - i ka huoi'a ; wi'-l'Ael; i:\a1 r.if e r t jr..: • Un h' »0:1 a*<e ae I.i na a a : i u. | rac ni kv"h:ini r.ui <•> ka .::;u tna j ho«.>pi:;uieai nuhop;; *>€ a.:i ;Hmc | e kau anj i kl hoj\\\: nalmu o Hene i n. .1 o !<cnj huopa i. e t» .ikttk.ii u\ v-:a j | n.i kauluhao he 15 he 6 an.ma ka | o ke fcau!ah.v* hookahh e nAkr,k:i la ou ;a: ka paa loa uialuna o kekah; war- \ pv'.sDi>o kahiko, mai kona a 1 aku a hik'. i kona mau waw.ie na wahi e h.v ;V 1: i.i ai, a e iawe ia o;a a h'.ki : ka mwn.i kai lipo'ipo, nu kahi he han-n ms l e mai ka aina aku, a hrw>ku\; .»ku uu. a ina e pakele t».u o«a n.ai u make iliiia, aohe he kaiuwai maluna ufu uu u hope akj. Oia ;ie ia ka hoopa'i manaonao i ho ouka ia aku i.!..iuna o ua Hent'ri Us nohea !j. I ke kini ana o ka hora o 0 ke kakahiaka i oielo ta ai o kona L» keia e make aj :na ka «a:ipa, ua ike ia aku la na hae o na pahu hae o ke kuunakauhale e pn hke ae ana no ka hap.iiua o ka pahu hae e hke me ke an j mau o na kanikau kumakena. ua v.tu ia hoi ka Home noho o keaiii I.oku-:eia me ke kanikau mai luna a lalo, e h-oke ana aohe Heneri i koe ma kona llo!!v tio ka moana kai hpohpo ka Hcntri \ | koe. | Ia wa ua lohe ia na leo uwr ma r.1 ipuka haie a pat! o ke kulunak.uihaU*, te makena una. Auwe oe e Vlentu j ' E Heneri nohea hoi e' I ke kam ana o! H hora umi, ua iohe ia aku ia ka !eo 0] na me.i k.ini e wawalo hei'* ana i ka !e '■ v.*a. me na le > o na alii koa e kah.ea ana j no ka paikau, e maki ana no ka Haiej panhao, kahi a Heneri e noho 'a a ikel pu ia aku !a hoi ke kaa o na ahi a me ! na kuhina na maka hanohano, e holo-1 ke ana ma na huina alanui no ke ala e 1 hiki aku ai i ka uwapo. 1 I na koa ma ka Haie Paahao, ua ku ia aku la ua Heneri nei a lawe ia mai, ia iwaho me kona inau lima i hmhoa ia me na kaulahao, iawe iaae laou mamua ioa o ka puaii koa, a ka'i aku hi ?v , ■ , ! *ai o ka uwapo, | Oiai lakou e maki ana no ka u'.vapo| e kami ana hoi ka ieo o na mea kani | me ke meie ana hoi i na leo kanik,u\| me na koa hoi e hooiei ana i ka 'uk.u, j mau pu ma o a inanei o ko lakou mau | poohiwi. I ka ike ana mai o na kanaka ia Hcnen e lawe ia ana n > ka nw.ipi, ua wawa'.o :;iai !« ka !<•'» walohia o na !v..ikaainana nie ka ololo ana. | ! Auwe oe e Henen : Aloh « n»» h(.i oe | a me kau mav. h*na maikui, aoi v - hoo i kahi uiea i k ,ua waimaka no ke aloha ia Henen, mai na eieinaku'.e a hiki i na keiki i hoomaop >,«> no ke aioha,. aia hoi na kaikamahine e kiei ana ma ko lakou mau ipukn aniani e hoonuu ana i ka ukana aki v alo u r. «y-« Heneri. me na waimaka koikoi e ha--lej makawaiu nna me he pakaua la. I 1 ka hiki ana aku 1 ka uwa;x». wa Hv;i. j aole 1 ike ia kekahi !a kai'aki n;ii :na Peiekane mai ka hookunui ia ana o kej ku'anakauhak e like me keia. ua ho». 1 l paia ia ka lewa me kanikau o kr j kumakena. waimaka kuiu ole no| ua Heneri aioha ia, lohe okua aku !a no' ke alii Wa'nine Meres«tina 1 na ieouwe' o na makaain sna e o'eio ana. j "Aoie oe i ;nake ta makou, aka i make oe i keia ahi wahme tni>nuij waie," Aloha' Aioha oe e Hener» ka; nani!! No keia mau huaoieio 1 hoouluhua ioa mai i ke aln wahine. a uane aku la oia. K nikiikii koke aku i keia kana-' ka e iike me kos.a hoopu't a iawe koke aku. I ka iohe ani o ke anaina i keia mau huaolelo awahia, ua naholokoke mai la !«kou me ka nunao e haehae i ke alīi wahine, me ka huaoUrio ma ko iakou waha t Alu wahine ino' Aiii wahme iapuwaie". make £nr» ee ta makou. Aka, ua nui ru koku.i o ke ahi wahīne, a pela ota 1 pakele 21 u,ai na iima mat o na kanaka. Liwe ia la hot o Heneri a ma ka ht o ka waapa (He *jī;« no nae e kom > oie at o ke kat. .Va3. iu kahiko oia, a he kupono oie h».»i no ka moana,} a nVsiikit U iho !a ia me iw kauUhao he 15 a poa mai kona a-i a hiki aku i kona mau kapuai w.twar. aole i pale ae ua U i kona hana ino ia, aole no hoi i hop<>hoj)n no kona make. kuku aku la ke anaina me ka naau mokuinokuahua t ke aioha nona a me ka mmamina hoi no kena mau heleht?!ena nani. 1 ka makaukau ana o m mes a j<au e piu ana no Hene.'i, ua ku ma» U na

i .. rrc u r ' r i * • • • " . 'u' .ha H4.t» a r< -- ! K j'u .; ••» ■■■"' < '•" , «*<■* ••' •' •' -•i: a' . ha u H ; I ka lohe i"..; :• .i'"! ; i. v-.* "•'.* : ,, ,4 A <i.„. * e '.a*e V ke ;.t • He*-"- - " * . na wahi i o'e'-' !.; » ; e :v.u.' :v * •*" a Maho'/v ki :<c K••*.•< ara «4 j r"- Hcnvri 'i;a. u.\ >•<. ; .e '* v »i * ! kaikan V« a rav. e t •'<• h : * no Vo Ukc*a z.\'r \ h •: rr !u -,r- . vi ho» ke a' > H cr:t Ti e hv.': a--* . he ?uca v i « ».r.i .K . k.-:u k:no [ iu-ihoA u a : tu vu.:.jh.. • > a'oha ole. ,\ jK*ko " r..; V.' k'..n::i<i ? * " *- !oa. r.a h*t :a .»«•.. -a . a H. ••. - "* > Mf kf ki'U» u * •% = i>o:u ka :" ,t Mi 1 . • ke k Ji,' Ia li.iHr! e ia*e ta ». v.a *.»-«; .,» u<j ;a r.i !«.•*> :n.th.v;<- rtu :-. t- kr 'i • ! .::u, aiv-ha. a' ' a wf < H» 11v?<«•> o k.t H, ri *• V.» 1 »» : • '.1 I' :i. kv> k.', n,.v»: 1 . viv;h\!. r ho.>j»u!u :a .»ra tu i ». ' > :nau -o:'.iiut \ e r,.\ *.»- moana. N uu . W'.i 'a ke nu:r.; kanaka u * f.-.v k *. ::•;:: 1- '\v ■ .» h > , . k.-* ri Asu ,ii ka uu*ku k .•' nu. k\v ',j». ik." ana ak?:. la wa. h;'i!i ae la ke an\iva ka'U*a a me na s;u rn> ka h : a:u. t ;»i. u . nku ka Lik• >tt mt-a s a? m » k(Hi e hoonKika «t:.i r:«# k,< h * :. i. iko i» aku ta ki-k.i'-.i ?=ur«.»hu .t; <• iiui l ke k*uhi\%», ft»c !:v ;i aka:u .■ un uiiio la t h«»ta|«u ana : ka »1« ::«*»»• ( -- !!sau -eki-na »»'-koU« w.i!c n»> r. .»' . • . iho, aia h>.i !o!:c aku «a na kanak* !:oi akii ::ci ; ke k <j;.ua: *a wae l»o »x»c he hauuU nut ;.i W ka naka ik.iii.-a nuluna o ka i:a ke *orj koha. ao!e i !>ua ho-s ak : h- kr •. .r. £ w.iwae ho'i j-;o ? «. i - h r • īke aku 'a !ako'« i kt'«..»'n: k..- ;■• l.'l e kau a::a nta'.•:?;.» o , • j "! \ h'.iu lunuhinu. «.• I ■» . - •v.;; ,t- ., .-> > e hke :re k,« wiii jtu a ka i:>., * o : . , hjohii>. tu hoho'.i u '*«•- '».•• • .k.» uhale e ka ic; > <> na wawae «■>;<• hii o tja iio u'i.»uia ;a. i?;c he iiialu !i i ka 11:: 11 o ke ah-uh: Hoit) ma: :a < , «: i :»!<• *..-eu r::a!::.i n-..i nie ne hn. it « \ e 4:u : o *-• kahua k.i.:a. a i !'<>na ana niai • v» al:a '<anaK» e hos aku ana n .• '/ ',wf ;,ra no ke ;»'«■»'«* «i ){'■ - ti, ua kaoiu k«>kr aku !a ua : !a » kv>tu iu> a k?j tht> !a «-{.» • .• « » nunn-Aa p«'.kt«!e Ia wa, i hau*a'aa . ■< >: *. , !. me ka oielu .« r ' L'i r » i < L'a o» pa'.u» ae ;>aha k" u nei L*. « k > Henen. I k ;u kokoke ini m;>. »:s la ka Vh':!tiiu i ke a'oha tiu!ii!:n; t iaia, a : weh-. % .iku !.» r: > h . □ k i' * ka l'i i» ī k«>ru papa!?. ta ;a< >f. Ua aahu :a oia krk.*hi ;-..;ic * ■.'■ .- hulu mehn- : j:.r. u »»ma«»ma-» ia a j-j !».m na mohiu e k.i<j« a:..> nu kj y kona i"ie a «.4 • ■*.: . :ni o kona p,iiuif. m.i leona t u hr a e kait*a at:» h.»[ *am i ? ua guia t..a ka aua<> kon.n hr- -ru kon.' !O') kekahi pai-ale ••ila • *"»?.» ju . lu.i-iu*, -a, :»»c kekah» !:: « :r K -. h e ana i ka !;uka:.i. • ;• j kona mai; wawae k?ka' i , kanu.» • . Dia |r.vc ?uhciehfic ;;<e r.j kc,t . .. ? kani uli uH ana. Ojai ou e kaa!o ae ana »•?.* ki j»' j ke kaa o ke aiii»ahme Mfr* •- r > .» kunau nus la ua aliiwahtr;c i :rr ka mmo Jtk.i ana &o o k«- ,;rv» *.>•• mii no, a< j. ao:e 1 k :r i. ; UJt « , ka U 1 !a n e he meu !a he 1 *.<j na. 0 na nioni o ua kmaka h«>i : * ma lta nana 'ku, a >te e ioaa he •. «,*' ke me ia ma !V;ck*n< a ka r,ani lua ole, a he mea akaka. aoie l> ku; aa e kula'» ia e kona htl«he!rna nani. ma e ike lihi kekahi i ke;a :; « h< >!« ;io, ao'e aunei ne kanaka oj.k> e nek- «o tu lili u ike : keia h.*»%/;»«a ka:::ahau 1 keia *a o ke kanaka holo'n. e kaa lo net iw»ena o na ka«aka t ke r.;nau ia akou kekah» i kekahi. Mji Vca rs»ai nei la keia kanaka l'i, .1 e heie ana U ou ihea* Aka, iloko o k«- !a*ou mnau ana, aohe mea ?vana t hoike »ku u la kou, a me he mea u oe paha kekaki e ka mea heiuhe'u e ninau r>u nei m* keia j»oc* no keia kaaaka nuiihini. * oia ka kooukou mea kakau e hoike akt> nei imoa o ;u r»ce ho#>ij>o o ka kakaa nanea nei, aohe u he l"» e a<

( A / iuv'4, hm *k%.)