Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 38, 18 September 1886 — Page 4
| This text was transcribed by: | Alika Olsen |
| This work is dedicated to: | Mother Eliza Featheran Olsen |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Nupepa Kuokoa
No ka Makiahiki..................$2.00
No Eono Mahina....................1.00
KUIKE KA RULA.
Poaono................Sepatemaba. 18, 1886
HE HANA MA KELA MA KEIA.
@@@
1Ua hele e aku ka Ha'a
A kauoha ana @
E hana ma kona pa ma@
I kela a me keia la.
Cho. –He mau hana ma o he mau hana mau.
He mau hana e hana i ano.
2 E hana iaaiia maloko,
Ma iho maanei, a mao,
Ke nui a ie @iu.
E hana a oia n@.
Cho. He mau hana &c.
3 E imi a ke i ka hana,
Ka eia waele maikai.
A lulu a nui na hua
A hookahe ae i ka wai
Cho: He mau hana &c.
4 E hoi mai ina ka Haku
E hooponopono oiai
E kau i ka lei maluna
O ka poe i hana maikai.
Cho: He mau hana &c.
Hawaii.
Haawina Kula Sabati.
Hapaha Eha.
Haawina I
Oct 3 Ko Iesu kumukaia ia ana. Io. 18.:1, 14.
A PAU ae la ka Iesu olelo ana i keia mau mea, hele aku la ia nui kana poe haumana ma kela aoao o ke kahawai o Ke@ona, malaila kekahi mala, komo aku la ia ilaila, a me kana poe haumana.
2 Ua ike no o Iuda, nana ia i kumakaia, ia wahi: no ka mea, ua halawai pinepine aku o Iesu malaila me kana poe haumana.
3 A loaa ia Iuda kekahi poe koa a me na ilamuku no na kahuna nui, a no na Parisaio, hele aku la ia ilaila me na lama, a me na ipukukui a me na mea kaua.
4 Ike no o Iesu i na mea a pau e hiki mai ana maluna ona, a hele mai, a ninau mai la ia lakou. Owai ka oukou mea e imi nei?
5 I aku la lakou ia ia, O Iesu no Nazareta. I mai la o Iesu ia lakou, Owau no ia. O Iuda, nana ia i kumakaia, ku pu iho ia me lakou.
6 A i kana i ana mai, Owau no ia, emi hope aku la lakou, a hina iho la ma ka honua.
7 Ninau hou mai la o Iesu is lakou, Owai ka oukou mea e imi nei? I aku la lakou, O Iesu no Nazareta.
8 Olelo mai la o Iesu ia lakou, Ua hai aku au ia oukou, Owau no ia. Ina hoi owau ka oukou e imi mai nei, e kuu aku ia lakou nei e hele aku:
9 I ko ai ka olelo ana i olelo mai ai, O ka poe au i haawi mai ia'u aole kekahi o lakou i lilo aku mai o'u aku nei.
10 He pahikaua ka Simona Petero, unuhi ae la oia ia mea, a hahau iho la i ke kauwa a ke kahuna nui, a oki i kula i kona pepeiao akau. O Maleko ka inoa o ua kauwa la.
11 Alaila i mai la o Iesu ia Petero, E hoihoi i kau pahikaua i ka wahi: o ke kiaha a ko'u Makua i haawi mai ia'u, aole anei au e inu ia mea?
12 Alaila o ka poe koa, a me ka lunakoa a me na ilamuku o na Iudaio, hopu aku la lakou ia Iesu, a nakii ia ia.
13 A alakai aku la ia ia io Anasa la mamua no ka mea, oia ka makuahunowaikane o Kaiapa, o ke kahuna nui ia makahiki.
14 O Kaiapa keia nana i ao aku i na Iudaio, he pono no e make kekahi kanaka no ka lahuikanaka.
Pauku Gula, Ua kumakaia ia ke keiki a ke kanaka i ka lima o ka poe hewa. Mar. 14, 41.
Manao nui. Hiki mai no na wa pouli i na kanaka a pau.
Na Heluhelu La.
Poakahi. Io. 18:1-14.
Poalua. Io. 18:15-17.
Poakolu. Mat. 26:36-75.
Poaha. Mar. 14:32-72.
Poalima. Lu. 22:39-62.
Poaono. Hal. 1:1-12.
Sabati. Hal. 46:1-11.
Mele. E pili i ou la au. H. A. N. 131.
Pule.
Na Ninau.
Mahea o Iesu i ka po mamua o kona make ana? E aha ana oia me kana mau haumana ilaila? Heaha na hana hope ma ia keena? Io. 17:1 Mat. 26:30. Ihea ko lakou hele ana? Io. 18:1.
Ma ka aoao hea o Ierusalema ke kahawai o K@. Aia mawaena o Ierusalema a me ka Puu ka@? Mat. 26:30. Owai k@@ o Iesu i ka hele ilaila e pule ai? Lu. 22:39. 21:37.
Ua haalele o Iuda i ka ahaaina @ ana oia i ka wa e launa hope ana o Iesu me na haumana? p. 3. Owai kona mau kokua? He nui anei na mea i hoomakaukau ia? Ua kama@ anei o Iuda i keia wahi a Iesu i@ e ai? p. 2.
Oiai, e hoomakaukau ana o Iuda e haawi i kona Haku i ka lima@ o ka enemi, ua hele o Iesu e aha? Mat 26:36. Ua hele pu anei na haumana? p. 37. Owai na haumana me Iesu? Heaha ke kauoha i na haumana? Lu. 22:40. Heaha ka Iesu pule ia wa? Mar. 14:36. Owai ka i launa mai a hooikaika iaia? Lu. 22:43.
I ka hoi hou ana i na haumana e aha ana lakou? Mar. 14:37. Heaha kana olelo a me kana ao ana ia lakou? p. 38. Nui anei ke kaumaha o Iesu? Lu. 22:44. Ua makaala anei na haumana i kona haalele hou ana ia lakou? p. 45. No keaha ko lakou hiamoe nui ana? E pono e makaala, a e kiai no keaha? p. 46.
Ehia pule ana o Iesu ma ia ano hookahi no? Mat. 26:44. I ka hoi hou ana o Iesu i na haumana pehea kana olelo? Mat. 26:45, 46. He mea nui anei ka lawe ana i na hala o ke ao nei maluna o Iesu? Owai ke alii o ke ao nei e waiho ana i kona aupuni na hai e kukulu? a ae oia e make e like me ka lawehala, oiai aole ona hewa?
Ua hoolohe ia anei ko Iesu pule? Nawai i kokua iaia? Kamahao, ea, kona aloha, i ae oia e lawe i ka make ma inoino ma ke kea, i ola kakou, ka poe i hewa?
Owai ka i hoea mai i ke kolu o ko Iesu hoala ana i na haumana? p. 3. Lu. 22:47. Heaha ka hoailona a Iuda i haawi i na kahuna i maopopo ai o Iesu? Mat. 26:48. Heaha ka Iuda olelo ia Iesu, i ka ike ana iaia? p. 49. Pehea ka Iesu pane ana iaia? Lu. 22:48.
Heaha ka Iesu ninau i ka lehulehu? p. 4. Owai? p. 5. Ua ike no o Iesu i na mea a pau e hiki mai ana iaia, pihoihoi anei i keia wa? Ua imi anei oia e pee? Ua hoike wiwo ole aku paha, oia no o Iesu? Ua aha lakou i ka lohe ana o Iesu no ia? p. 6. Owai ka i piha i ka maka'u ia wa, o Iesu anei, o ka lehulehu paha?
Heaha ka Iesu noi no kana mau haumana? p. 8. Ua pakele anei lakou? Aole anei oia i noi no lakou mamua? Io. 17:12. I ka wa i hopu ia ai o Iesu, heaha ka ninau a na haumana iaia? Lu. 22.19. Owai ka lalau i ka pahikaua? p. 10. Pehea ka Iesu pane ana ia Petero? p. 11. Mat. 26:52-54. Ko wai pepeiao i moku ia Petero? Ua hoola anei o Iesu i ke kauwa? Lu. 22:51. Oiai e hana ino ana lakou iaia, ua aloha aku anei o Iesu a hana maikai aku.
Me ka pahikaua a me hookahe koko anei, ka hooholo ana i ko Iesu aupuni? Kulike anei ia hana me kona makemake, me kana olelo ao? No keia ao anei kona aupuni? Mai pilikia na haumana no keia hana noonoo ole a Petero! Heaha ka pahikaua kupono no ka paio ana no ko Iesu aupuni? Ep. 6:17.
Heaha ka Iesu olelo no ka poe e lalau ana i ka pahikaua? Mat. 26:52. Aole anei i oi ka mana o ka pule mamua o ko ka pahikaua? p. 33. Ke ole e hana ia ana keia mau mea, e ko anei ka mea i hai ia ma ke Kauoha Kahiko? Is. 53:7.
Nawai i hoopaa ia Iesu? p. 12. Iloko o ia wa pehea auanei na haumana? Mat. 14:50. Aole anei i manao na haumana ua makaukau lakou e make pu me ka Haku? Mat. 26:35. Aole anei i paipai o Iesu ia lakou e kiai? Mat. 14:38. Pehea kakou, ke kiai nei? Ua kumakaia paha kekahi i kona Haku; ua hoole paha iaia, ke hahai nei paha ma kahi mamao aku?
Imua o wai ke alakai ia ana o Iesu? p. 13. Owai ke kahuna ia wa? Heaha ka olelo a Kaiapa mamua? p.14. Io. 11:49,50. Heaha ka Iesu olelo i ke kahuna nui? p. 20, 21. Hoouna o Anasa ia Iesu i a wai? p. 24. Ua pono anei keia hookolokolo ana i ka po, a ma ia wahi, aole ma kahi hookolokolo?
No keaha keia wikiwiki ma ka hana? Oiai, e nana ana i karaima nui, aole anei he pono e akahele? Ua loaa anei i na hoike kupono? Mat 26:59, 60. Heaha ka hoike? 61. I ko Iesu ekemu ole ana, heaha ka ninau a ke kahuna? p. 63. Ae anei o Iesu, oia no ka Mesia.
Owai na haumana i hahai ia Iesu i kahi hookolokolo? Lu. 22:54. Mat. 26:58. Io. 18:15. I ko Petero hoopumehana ana iaia iho ma ke ahi, ehia ana hoole ana i kona ike ana ia Iesu? Lu. 22:57, 58, 60. I ke kolu o ka hoole ana, owai ka i nana iaia? p. 61. Heaha ka Petero i hoomanao ai? Kaumaha anei oia no kona hoole ana i ka mea ana i aloha ai?
Mele, he aloha lani ke kau nei. H. A. N. 273, Pule.
KUMUMANAO.
(Koena mai kela pule mai.)
2. E kokua ka ekalesia i na hana a ko lakou mau kahu, a mai ku a nana wale aku i kana mau hana, no ka mea, he nui ka hana maluna ona, aia kona noonoo maluna o na ohana o na mea a pau. Ina o ke kapena wale no ke hana a o no wale no oi Lii malalo ana a pela hoi na sela, e poino auanei ia moku, a pilikia ka poe a pau maluna o ka moku. Ina e hapai a kokua like i ka hana, e @nakiia auanei. A no ka nui o ka hana, ua haawi mai ka Haku i ka olelo maluna i kana mau haumana. "Ka hoi nei au a hoouna mai i kokua hou no oukou, oia ka Uhane Hemolele, ka mea nana e hoomalamalama i ka naa@ o na kanaka a pau."
3. Ina ike ka ekalesia ua hooikaika nui ke kiai i ka hana imua o lakou, alaila, e pili aloha ana lakou i ko lakou kahu, a e hoike mai ana no lakou i ke aloha i ke kahu, a e malama pono ana lakou i ke ola o ke kahu.
4. Mai hoohanohano ke kahu iaia iho ma ka manao o oe ke poo maluna o lakou a pau: e ka hoa lawe hana, mai hana kaua peia. Aia ko kakou poo ma ka lani, noho uwao ae la nou a no ka poe a pau au e alakai la. E like na kahu me na hoahanau ao ke kumu me kana mau haumana. Hookahi no Haku aia i ka lani, a he poe paahana wale no kakou a pau nana.
5. E ku kaawale ke kahu nona iho i ka manawa e paio ana kekahi poe o ka ekalesia, me kekahi poe o lakou, a mai pili ma kahi aoao, o ala mai na manao kue, aka, e kuikawa, a nau no e wehewehe i na mea e pili ana i na manao pohihihi, me ka manao kuokoa me ka hoolilimeaai ole aku ma kahi aoao.
6 E malama pono ke kahu i kona kulana iho, e makaala makou mau aoao a pau, ina ike ka ekalesia ua makaala oe nou iho: aole a lakou mea e kanalua ai nou, e wehe akea no lakou i ko lakou mau naau me ke kokua nui i kou ola, me ka mahalo.
J. N. Kamoku.
(O keia Kumumanao maluna ae ua heluheluia imua o ka Ahahui Euanelio o ko Mokupuni o Hawaii, ma Haili, Hilo, Aug. 13, 1886.)
KUMUMANAO.
Heluhelu ia imua o ka Aha Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii na W. M. Kalaiwaa.
Aole pono i ke kanaka ke pakike i ke Akua. Roma 9:20.
"Kahana, e ke kanaka, owai la hoi oe ke pakike aku i ke Akua, e pono anei i ka mea i hana ia, ke olelo aku i ka mea nana i hana, no ke aha la oe i hana mai ai ia'u pela."
O ke Akua ka mea nana i hana i na mea a pau, a hoonoho aku oia i ke kanaka i alii maluna o lakou, ua kau ke Akua i ke kanawai maluna o lakou a pau, a malama no kela me keia mea i kona kanawai iho, o ke kanaka ka mea i hookeikieia, oia ka mea i uhai i ke kanawai, a haule iloko o ka popilikia, komo mai keia anoano pono ole he pakike iloko o ke kanaka, a Paulo i hoike aku ai i ko Roma ma keia palapala, ma ka mok. 9:20 i haawi ia mai ia'u.
Ekolu mau ninau ma keia pauku, a hookahi no haina: "Aole." O keia mau ninau he mau ninau pakike, ua kupono anei? Aole, alaila, ua pono loa keia manao iloko o keia pauku, a me ka haina o na ninau iloko o laila.
E nana kakou i ko ke kanaka pono ole ke pakike i ke Akua ma kehahi mau mea:
1. No ke aha ka pono ole i ke kanaka ke pakike i ke Akua?
(1.) Na ke Akua oia i hana mai. Ua ike pono kakou i ko ke Akua hana ana i ke kanaka ma ka Baibala. Ua ike no hoi i ka laha ana o ke kanaka ma ka honua, me na wai hooluu like ole. Pono anei i kahi Lahui ke olelo, no ke aha ko makou hana ia ana a eleele, a o kahi hoi hana ia a ulaula, a o kekahi hoi hana ia a keokeo. Makemake loa ka poe keokeo no ko lakou keokeo, a hoohalahala ka poe ulaula a ka poe eleele no ko lakou keokeo ole. Pono anei lakou ke hoohalahala pela, eia ka mea i palapala ia ma Iob. 33:12-13. "Aia hoi ma keia ua pono ole oe, e olelo aku ia oe, no ka mea, ua oi aku ke Akua mamua o ke kanaka, no ke aha la oe i hakaka pu ai me ia? No ka mea, aole oia i hoike mai i kana mau mea a pau." Eia hoi ka Paulo ma ka pauku 21 o ka mok. 9 o Roma. "Aole anei e hiki i ka Petera ke hana iho no, no loko o ka popo lepo hookahi, i kekahi ipu no ka mahalo ia, a i kekahi no ka mahalo ole ia?" O ka mea maopopo, ua hiki no, ua kupono anei i ka ipu i mahalo ole ia ke olelo aku i ka mea nana i hana. No ke aha oe i hana mai ai ia'u a mahalo ole ia? Aole no, o ke kanka ka mea makemake i ka mahalo ia imua o ke Akua, ua loaa anei ka mahalo ia imua ona? Aole ke olelo mai nei kekahi poe e hoahewa ana i ke Akua, ma o ko ke Akua hana ana ia Palao a poino, a popilikia iloko o ke kai Ula.
Owai ka mea hoahewa aku i ke Akua ma keia hana? Ina hoohewa aku i ke Akua, aole anei oia he pakike, pela no, he pakike ia i ko'u manao; no ka mea, o ka mea nana i hana i na mea a pau, he mea maikai iaia ke hana e like me kona makemake, ua palapala ia ma Roma 9:17. "No keia wahi mea, ua hoala mai au ia oe, i hoike aku au i ko'u mana ma ou la, a i kaulana ko'u inoa ma ka honua a puni. Nolaila, he mea pono ole i ke kanaka ke pakike aku i ka mea nana i hana.
2. Ma na mea hea e maopopo ai ko ke kanaka pakike i ke Akua.
(2.) Ma ko ke kanaka hoahewa maoli aku no i ke Akua.
Ua ike paha o Paulo i kekahi poe ma Roma e hana ana pela, a olelo oia ma ka puuku 14. "Heaha hoike kakou e olelo nei? He hewa anei koke Akua? Aole loa".
Ua komo no ka nonohua iloko o kela poe, no ko lakou heluhelu ana i ka ke Akua olelo, a ua ike lakou i kela olelo. O Iakoba ka'u i aloha ai, a o Esau ka'u i hoowahawaha ana ulu paha ko lakou noonoo. No keaha la hoi ko ke Akua mea i hoowahawaha ai i a Esau, a hoahewa aku paha lakou i ke Akua i kona hana ana pela, a i ka hoopaakiki ana ia Parao. Oia ka mea a Paulo i kue ai ia lakou, a i ao ai hoi ma ka pauku 14, a ma ka pauku poolelo no hoi o kakou. Ina e nana aku kakou i moolelo o ka Isaraela ma ka waonahele, ua ike kakou i ko lakou pakike ana, a me ko lakou hopena. Pehea o Kirito imua o na Iudaio. Nui ko lakou pakike iaia.
Pehea na kanaka o keia manawa, he akaaka i na haipule ke nana aku i ka poe pakike i ke Akua e olelo ino ana, a hoohiki ino no hoi, a komo ole iloko o na hale halawai; hoomanao Sabati ole kokua ole i na mea e holo mua ai ke Aupuni o ke Akua keakea i ka laha ana o ka pono. Pela e maopopo ai i ke Akua kekahi mau hiohiona o ka poe pakike i keia manawa.
Ma na hana kekahi mea akaka o ko ke kanaka pakike ana i ke Akua, ua haawi mai ke Akua i ke kanaka i ke kino, me nalala i mea hana, ua kuhikuhi mai i na rula no ka hana ana, i na hana ole ke kanaka i ka mea i kuhikuhiia ua kue aku oia iaia.
O ke kuli, aole ona leo, ma ka hana wale no e maopopo ai ka manao o ka mea e malama ana iaia, a e hoounauna apa ana paha iaia. Me ka hoikeike mua aku iaia me ka hana o na lima. Pela oia e hoomaopopo ai i na hana i haawi ia iaia, i na pololei kana hana ana, alaila, olioli ka mea nana ka hana.
Pela no ke Akua, ua haawi mai oia i lulu no ko ke kanaka noho ana imua ona, aole he Akua e imua ona, aole no hoi e hana ke kanaka i ke kii i mea e hoomana aku ai, a ma kekahi mea like e ae paha, aole e hoohiki ino, e hoomanao i ka Sabati; o ka poe malama a hana me ia, ua hoolehe lakou i ke Akua, i na malama ole a hana ole pela, ua kue aku ia i ko ke Akua, a o lakou ka poe pakike iaia. Haawi mai oia i loina mawaena o ke kanaka, oia keia: "E aloha aku oe i kou hoalauna, e like me kou aloha ia oe iho." He hana keia i haawi ia mai i na haipule, e hana lakou pela. Ina aole kakou e hana pela, ua kue kakou ia kakou iho, ua kue no hoi i ke Akua, ua palapala ia: "No ka mea, o ka mea aloha ole i kona haohanau ana i ike maka ai, pehea la e hiki ai iaia ke aloha aku i ke Akua ana i ike maka ole ai." Io. 4:20, Hapa hope.
I na e malama pono na haipule iloko o ke Kihapai o Karisto i keia mau mea, alaila, aole he kuee iwaena o na Kahu, me na haohanau, aole hoi he hakaka ana, aole hoi e pololi a hanai ole ia na Kahu.
Ina i malama pono na lala iloko o ko Karisto mau Ekalesia, o keia mau mea i haawi ia mai e hana lakou pela, ina aole he haunaele; e hoomanao kakou i ole kakou e pakike i ke Akua ma ka kakou olelo ana, a kue aku hoi iaia ma ka kakou mau hana.
3. Heaha ka hopena o ka poe pakike i ke Akua.
(3.) Hookahi wale no a'u haina, o ka ili mai o ka popilikia, ua akaka no ia ma na moolelo i ike ia ma ka Baibala, poino na waiwai, poino na kulanakauhale, poino na kino, a poino pu me na uhane. Eia ka manao i koe:
4. Pehea ke kanaka e pakele ai, i ole oia e pakike i ke Akua.
(4.) E kaulawaha oia i kona alelo waha. Pela ka olelo ma Iak. 1:26. I ole oia e hoopunipuni iaia iho, i ole e lapuwale kona haipule ana, i ole oia e hoino aku i ke Akua, a hoino aku hoi ia hai.
Makemake nui o Paulo e imi nui na kanaka a pau i ka hoopono me ka manaoio, no ka mea, aole e loaa ka hooponoia i ka poe imi ma ke kanawai.
KA POE HOOMANA POAONO,
Seventh day Adventists.
Helu 1.
Ona huaolelo haole e kau nei ma ke poo o keia palapala, he inoa ia no kekahi hoomana hou i hiki mai ma Hawaii nei i keia mau la. He hoomana kilo manawa keia. Ke ano o ko lakou inoa ma ka olelo Hawaii oia keia, ka poe malama la ehiku e kali ana i ka hoi hou mai o Iesu Kristo i ka honua nei.
Ua ae na haipule oiaio a pau e hoi hou mai no o Iesu i ka la mahope, no ka mea, ua hai mai oia pela. Aka, ke manao nei ka poe Adventists, ua hiki ia lakou ke hoomaopopo ia na wa a me na kau e pili ana ia hoi ana mai. Ma keia mea, ua hookela keia poe i ko lakou ike mamua o ko na haipule e ae. I ka ninau ana aku o na haumana ia Iesu e hai mai i na mea huna o ke Akua, uane mai la oia, aole ia oukou ka ike i na wa a me na kau o ka Makua i waiho ai i kona mana iho. Oihana 1:7.
Aole ka poe Adventists i hoomanao i keia olelo, kilo wale lakou i ka manawa, n@he la he poe hoakuka lakou no ke Akua. Elua mea ano nui i hoomaopopoia no keia hoomana.
1. Ka mahaoi.
2. Ka ike ole i ka palapala Hemolele. Aole i weheia ae ka pale mai ko lakou makia ae o ko lakou mau naau i hiki ai ke hoomaopopo i ka la o ka Palapala Hemolele. He ike apau ko lakou i na mea o ke Akua. Ua like ko lakou kulana me ko ka Iudaia. E like me ka poe makapo e haha ano mawaho me ka loaa ole o ka waiwai maloko, pela keia poe e huli maa nei i ka Palapala Hemolele me ka loaa ole o ka oiaio maoli o ke Akua. Ua hoolilo lakou i ka lakou i ku@mai kanaka i lou, me ka manao oia ka mea e loaa ai ka ike Akua.
Penei ka moolelo no ka hookumu ia ana o keia hoomana: I ka hapa hope o keia keneturia umikumamaiwa e hele nei, hoolaha ae la kekahi haole mahiai o Amerika Huipuia i ka olelo, ua huli nui oia i ka Baibala, a ua akaka iaia ka manawa e hoi hou mai ai o Iesu Kristo i ka honua nei. Ua koho mua oia i ka makahiki 1843, a no ka pono ole koho hou i ka makahiki 1844. Ua puni kekahi poe i ka olelo a keia haole, a ua lilo i mau haumana nana. O William Miller ka inoa o ua haole nei.
I ka hiki ana mai o ka manawa i oleloia, hoomakaukau ae ua poe Adventists nei ia lakou iho me ka manao e halawai io ana me ka Haku. Ua haalele na paahana i ka lakou mau oihana: a o ka poe waiwai hoi, lu wale lakou i ko lakou mau waiwai. Iwaena konu o kekahi po o ka wa haule lau (autumn) o ka makahiki 1844, puka aku la lakou mai ko lakou hale e kahea ana me ka leo nui, "Eia ae, ke hele mai la ke Kanemare: e hele aku oukou e halawai me Ia." Kali wale keia poe ia po, a i ke ao ana ae, maopopo iho la ua hoka lakou, aole i hiki mai ka Haku. Lilo iho la lakou i poe henehene ia e ka lehulehu.
Ka hua i loaa mai no keia hana hupo, oia o ka hilahila, ka pilikia, ka hoinoia. Mihi iho la ka poe i haalele wale i ko lakou waiwai, a uwe no ka ilihune. Ane like ka haawina i loaa i keia poe me ko na kanaka Hawaii i nee aku i Lanai mamuli o ka puni ana i ka Moremona. O ka poe e ake ana e hahai mamuli o keia hoomana hou i hoea mai, e pono e hoomanao lakou ia Lanai.
Ka poe kali no ka hiki ana mai o Iesu Kristo oia ka inoa mua o keia hoomana i hoomaopopoia malalo o ke alakai ana a William Miller. Mahope loa mai nei, ua mokuahana lakou a lilo i elua mahele. Pakui ae la kekahi o keia mau mahele i na huaolelo, "malama la ehiku," me ka inoa mua a o keia ka mahele i hiki mai i Hawaii nei.
Ua like ka hana a keia poe me ka kekahi haole haku oihana kamana ma Enelani. Ua kakau keia haole i kana buke pili oihana, a ma ka olelo hooakaka i ka lehulehu, ua hai aku oia penei: Ua komo na ike a pau o kuu makuakane iloko o keia buke, a me kekahi mau ike hou aku no'u iho no.
Ua loaa i ka poe Adventists i hiki mai nei i o kakou nei na ike a pau o William Miller ko lakou alakai, me kekahi mau ike e ae no lakou iho no.
Ua wanana a ua haiolelo o William Miller no ka hiki hou ana mai o Iesu Kristo, a ma ia kumuhana hookahi i hooikaika mau ai oia. Aka, ke olelo nei ka poe Adventists i holo mai i Hawaii nei he ike kanawai kekahi i loaa ia lakou, nolaila, i pakui ai lakou i na huaolelo, "malama la ehiku" me ko lakou inoa Adventists. Ke olelo nei lakou o ka Sabati Iudaio ka oiaio, a ua hewa ka malama ia ana o ka la mua o ka hebedoma. Ke kapa nei lakou i na haipule a pau mawaho ae o ko lakou poai, he poe uhai kanawai.
Eia kekahi no ke ko ole o ka wanana mua, nolaila, ua makaala lakou i keia manawa aole i koho hou i ka makahiki me ka la e hele mai ai o Iesu. Ke hai laula nei lakou i ka olelo me ka i ana aku i na kanaka, "Eia ae, ua kokoke mai ka manawa e hoi hou mai ai o Iesu Kristo, e hoomakaukau oukou no ka halawai me Ia." Wahi a ua poe nei, o lakou ka Anela ekolu ma Hoikeana, a he Misiona ka lakou mai ke akua mai.
O keia iho la ka poe e hooikaika nei e lilo i alakai nou e Hawaii. E malama oe, e kiai, a e pule, o kaili ia kou noonoo maikai. J. Bicknell.
HOOLAHA HOAHUI.
UA WAIHO HOOMAHA MAI O MR. Hackfeld i keia la i ko makou hui, a o Mr. J. C. Glade pu kekahi i haalele mai i ko makou hui ma ke ano he hoa hui kumau.
H. HACKFELD &Co.
Honolulu, Augate, 31, 1886.
HOOLAHA HOOHUI.
UA HOOKOHUIA O MR. E. MULLER i keia la i hoa hui kumau no ko makou hui, a o Mr. J. C. Glade i hoa hui kuikawa, mai keia la aku.
Ua hoomana pu ia hoi o Mr. H. Lose i mea hooia no ko makou hui.
H. HACKFELD & Co.
Honolulu, Sepatemaba, 1, 1886. 20923t
HOOLAHA KUMAU.
W. AHANA,
KELA HUMUHUMU LOLE
Mea hana i na lole hou ma na paikini maikai a pau a me ka hoomaemae hoa ana i na
LOLE KAHIKO.
2080 3m
UA WEHE AE NEI O
Y. ANIN
HE
HALE INU KOPE
HELU EKAHI.
MA NA KIHI O NA MEANUI
Hotele a me Maunakea.
2090 3m
WILLIAM AULD.
Luna Hookaio Palapala Kepa Paahana no ka Apana o Kona.
Keena Hana: Ma ke Keena o ke Kuokoa. tf
PACIFIC HARDWARE COMPANY
Na hope o Dilinahama Ma.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papu, Honolulu.
WILDER & CO. (WAILA MA.)
Mea kuai papa a me na lako kukulu hale na ano a pau, a me na me he pono a pau no ka hale.
Kihi Alanui Moiwahine me Papu. tf.
Laau Mai Lepera Helu I
A
S. H. MEEKAPU.
E LOAA A E HOOUNA IA NO MA ke kauoha, La laau Mai Lepera ma na wahi a pau ke loaa he mau hoike oiaio no ka mai Lepera, a ke hoouna mua mai i na lilo o ka laau. E loaa pu no hoi me na Kula o ka inu ana.
Helu 1, Alanui Nuuanu Honolulu.
2086 1yr
KE KAUKA IAPANA
Mr. M. Goto.
He Kauka no ka mai lepera, na mai e pili ana i ka ili o ke kanaka, ka mai kaokao.
etc. etc. etc.
KEENA HANA – Aia ma Kapalama, mauka pono o kahi noo o ka Hon. J. Keau.
NA HORA HANA Hora ia a ka 5 p. m.
Na la Sabati hora 8 a 12 m. 2042 13i
LEN SING.
Helu 135 Nuuanu Street
- MEA HUMUHUMU LOLE –
He mea Hana, Hoomaemae a me hana hou ana i na lole kahiko. 2085 3ms
H. HACKFELD & CO
Mea Kalepa Nui, a Kuai Kokua i na
Waiwai Lole, a me na Mea Hao.
A HE MEA
KALEPA WAIWAI NUI
Kihi Alanui Papu me Moiwahine.
Honolulu, H. I. 2082 1yr
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI
LEWERS & COOKE.
(O LUI MA)
ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.
E loaa ai
PAPA NOUAIKI
o kela a me keia ano
Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na Oa, Na Papa Hele, Na papu Ku. A me na Papa Moe nui loa.
Na Pili o na Hale o na Ano a Pau
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau Na Kui mai ke Nui a ka akalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me kea ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na aila e ae o na ano a pau.
NA WAI VANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
O NA ANO A PAU LOA.
NA BALAKI ANO NUI WALE
A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka lana oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA.
E like me ka mea e holo ana mawaena
LAUA a me ka MEA KUAI.
HELE MAI E WAE NO OUKOU.
Kakela a me Kuke
HALEKUAI NUI O NA WAIWAI.
E laa na paniolo, koi hole, hamale, koi nui a me liilii, kila, wili puaa, rula, apuapu, @ a pau, kala kaa, hao hoo@ pohaku hoana, kepa, lei ilio, kaula hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi, kalapu, kope hulu, pulupulu, pepa ka lukala, lina hao, ami, keehi, a @.
KAULA OPI
Palau o na ano a pau, Oo, ho, kopala, pe, kokua, hao kope, au @, a aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, kaula hao bipi, uw@ pa, uwea keleawe, @ piula, kaa palala, ipuhao, @.
PA PALAI MAKAU ME KE AHO
Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula kuaina, hulakai, ehi wawae hulu pena, a pela aku. Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe.
PENA HOOMALOO
a me aniani hale
AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HA@, AILA KAA, INIKA KAMAA.
PAUDA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA
ANO HE NUI A LEHULEHU
LOLE MAKEPONO
E aa na
AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU, UWE-WAHINE, KUI HUMUHUMU, A ME KA LOPI
Ke Kuike e loaa no la ma kahi o
Kakela & Kuke!
NA MEA PIULA
Mikini Humuhumu
Makini a WHEELER a me WILSON
MIKINI WILICOX ME GIBBS
NA MIKINI A
REMINGTON.
He nui loa na mea hao me na @ ae o na ano a pau, aole hiki ke hai@ ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.
Laau Lappau Kaulana Lo
A DR. JAYNE.
LAAU HOOMAEMAE KOKO LAAU HOOPAU NAIO, LAAU KUNU, PENIKILA, HUAALE PAAKAI, LAAU HOOPAA HI.
Me na Laau Hamo a Pela 'ku.
Kakela me Kuke.