Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXV, Number 49, 4 December 1886 — HE MOOLELO KAAO NO Edisepa Ferido. KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI. Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO NO Edisepa Ferido.

KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI. Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

K* Kehikahi Pc3«ne r<wf»-»a a o b Lioiu Hir.u Mehea {loWn. Hc EmiaKi i unuki ia «j «v

loa makamaka heiuhelu o Edlsepa. Xo ka nui o na ke'ake'a i ioaa i ko oukou mea kakau, nolaila, aole i hoopiha aku ko oukou mea kakau i na kolamu e -like me na mea mau. A ke lana nei ka ma--ao o ko oukou mea kakau, i keia pule ae e hoopiha aku ai i ka aoao mua o keia pe|»a me ka mooleio ohohia o Edisepa wale no. AHEAHA kau i hele mainei ianei nei? wahi a Edisep. I kii mai nei au ia oe, malalo oke kauoha a Setiwa kuu haku. A! o Setiwa kuu wahi makuakane uuku, ua hiki, aka, aoie au e hoi aku ana, aia a loaa ka mea pohihihi alaila au hoi aku. | Pane mai la o manu Pouii, aohe nae ou hopohopo no ka make ? Aohe, aohe o'u makau no ia mea he make, no ka mea, ua aa no kuu naau, a no ia mea au i hele mai ai. Ae, ua pono owau pu aku la me oe haawina hookahi, a eia aku ka ipupoki a ke ala o na naea pohihihi e ninau aku oe, a nana no e hoike mai me ka oiaio. Ia wa huli ae )a ua Edisepa la a ninau ae la ika ipupoki penei: Eka ipupoki a ke ala o na mea pohihihi, e loaa ana no anei ia'u ka mea pohihihi ? Ia wa koke no i hemo ae ai ke poi o ka ipupoki a oili ae la kekahi pua mni loko ae a pane ae la penei.

O! Oke ala ona meapohihihi kuu haku o na haku, ke alii hoi o na 'lii, pehea la wau e hana aku ai la oe i mea e make ai o kuu haku. Auwe ! e huli anei au mahope ou. Auwe ! me oe au a make. E kipi aku anei au i kuu haku, nani kou ninau ana niai ia'u, he oiaio, aohe kanaka maikai e ae e like me oe, aohe lua o ka oluolu e loa& ai €>e, auhe kanaka aloha ino e like me oe, maho[>e io paha wau ou ? Ke mau nae hoi kou aloha me a'u nei, aka, i hu li aku no hoi oe me ka mea okoa, oia iho la no hoi, a pane hou ae la no ua pua la. E Edisepa-e, he loaa no ko ke ala o na mea pohihihi, ke hoolohe nae oe i ka'u mau olelo, aka, i hookuli no hoi oe, alaila, maluna no ou kou pilikia aole au e komo pu me oe ma ia pilikia. Pane aku la o Edisepa. Eka pua kupanahna, ua hiki loa ia'u ke hooko i kau niau olelo a pau loa, ina ia hemea no'u e poino ai, "ua hnki no" wahi a ka olelo kaulana.

Nani ko'u hauoli ia oe ke hooko io ©e e like me kau e olelo mai nei, nolaila, aohe ala eae e hiki aku ai ilaila owau wale no ame ka manu aku ako makuakane, a ina o maua ke kuikahi ma ke alakai ana ia oe, alnila,e hai aku wau ia oe, aole e hala na la eono mai keia la aku, e loaa koke no ka mea pohihihi, aole no i pohihihi loa, aka, ua lawa kona hoopahaohao ana i ko ka honua holookoa, a penei auanei oe e hana ai e kuu haku. E moe ihooe iluna oka moe o kau ipo, a na ? u no auanei e alakai ia oe ma ke ano kmo wailua a hiki i ka aina au e makemake nei, kahi hoi e loaa aku ai kau mea i imi mai ai. Pane aku la o Edisepa, ua hooko aku la au i kau kauoha, a hoiaku la ua Edisepa nei a moe iho la mahma o ka moe. Ia wa pane hou ae la ua pua la ika manu pouli. E manu pouli, e lele ae ©e maluna o keia moe, a e hoopunana īho kou inau eheu maluna o kou haku 1 oumehana ai kona mau wawae a me kona mau lima.

Ia wa koke no i lele ae ai o manu pouli a hoopumehana iho la maluna o kona haku. Ia wa pu no i oih ae ai ua pua la mai loko ae o ka ipupoki, a oili ae la kekahi lio ulaula nani lua ole mai loko ae o ua pua la, a oili hou ae la no ka elua o ka pua, a oili ae la kekahi kaikamahine Ui lua ole mai loko ae o ia pua, a kau ae la maluna o ua lio la. a mahope iho oili hou ae la no ka ekolu o ka pua, a oili ae la mai )oko ae o ia pua kekahi kook<x> kupua, a lalau mai la ka lima akau o ke kaikakamahine Ui i ke kookoo, a o aku la oia i ka welelau o kana kookoo ma ke poo o Edisepi, nie ka nane ana aku penei. E ka Ui o ka honua, o oe pu me a'u iloko o aina j>ohihihi i ke'ia aina awakea. Ia wa koke no i hoohuli ae ai ua katkamahine In i kona lio, a hih iho la oia ma ke kikala i kaiia kookoo, ia wa 110 i oili aku ai ua lio la ma ka ipuka aniani a lele aku la, a u» wa pu no i k le iaku ai ka uhane o bdisepa a pili aku la mahope o ka u» hookalakupua, a ua like me ka imo ana a ka maka i nalo | aku ai ua lio la mai aina oani aku a kaalo ae la laua maluna o na kiai o aina nani a me ke a!a o na mea pohihihi, a īke iho U o Edtsepa ia lakou e kaua ana, a he mea weliweli na hana a ke ah o na mea pohihihi maluna o na ki ai o aina nani, no ka mea, ua lohe ia

na ko vairalo •na kiai o na aoao a elua (D€ bc hekili la e paapaaioa ana, a no na sekona pokok vale no ko £di sepa nana aoa īho a nak> aku !a. Iloko o na hom k>ihi keu lele ana a ka ui hookaiakupua a hiki pono aku la laua malalo o ka malumahi o kekahi kuaiubau i ike ole ia kona wahi iku aohe honua malalo» aohe hoi scona ieumu, a kaua paha e kapa aku ai e ka mea heluhelu t4 he kamulaau lewa" a : ole, he kucnubau pohihihi, ae» pohihihi io na hana a keia kumuloau ia kaua e ka roea heluhelu.

Oiai laua maialo oka maluenaiu o ua kumulaau la, aia hoi, niohaki ae b na lah o ua laau h. a oili ae ia n.i pua like ole oko lakou man waihooluu, a i waena o na pua a pau i oi!i ae ai keka hi kaikamahine ui lua ole, o kona poo wale no, a me kona owiH lauoho, a pane mai la oia ika ui hoioiio penei: O aina pohihihi ke alahele. 0 ke kumu laau pohihihi ke alanui. O Ralie-wa ke alakai, heaha ka makemake ?

Pane aku la ua ui la penei: "Hoo- | kahi a'u makemake o ka ike aku ina maka o kuu haku ke alaana mea pohihihi, ka mea i noho alii maluna o ke ao holookoa, a okaui a me ka nani e kulai ai i ka honua holookoi, heaha Ia ka mea i koe i kuu haku, aohe, aohe mea i koe. Panemai la- ke poo oke kaikamahine, e hele lanakila oe eka pua, ake ala ona mea pohihihi, ina ooe wale no kena ? Ae, owau wale no keia, ia wa koke no i nalo aku ai ua poo kaikamahine la a nalo aku Ia ke kumu laau pohihihi, a e like me ka wili ana o ka puahiohio i hehola mai ai kekahi aina nani lua ole i ike ole īa ma ka honua a puni aole no hoi ma ka lewa a puni, o ktia aina wale no, e ulu ana ke dala, ke gula a e ahu niokaki mai ana na mea nani o kela a me keia ano, a e noho ana ma kela a me keia aoao na kiai like ole o kela a me keia ano, mai na j)opoki hihiu, a hiki 1 na tiga holonaheie, a mai na lio ahiu o ke kuahiwi a hiki ina Laehokela noho i ka waonahele, a ma ka lewa, e pohai ana na manu o na ano a pau, e hiki ole ai ke helu la, a o keia poe kiai a pau he kupua pohihihi wale no, a e ike no kaua i na hana pohihihi a keia poe kiai ma keia mua iho.

Oiai na kiai e noho makaala ana ma ko lakou mau wahi, a o na manu hoi ma ko lakou mau wahi, ake lelele la ka oili o ke kaikamahine hololio e hele pu nei me Ediscpa no kona makau o ike ia laua, a oia kana i ninau malu iho ai īloko ona penei. E hele anei au iwaena o keia poe kiai me ka makau ole ? E aa anei au e paio pu me kuu haku ? Ae, e hele au, e hoao au, a e kaua mahope oka Ui o ka honua, no ka mea ua hina ko'u kupaa, i kona mau helehelena, a ua kono mai kona nani la'u e hoao au e kue i kuu haku a e hele au

imua, no ka mea, eia ka aina imua o'u, a o ka'u hana wale no i koe oka hele aku imua, me keia mau huaolelo i pane iho ai ua ui la iaia iho, a o aku la oia i kana kookoo imua, a paapaaina aku la na leo nakoiokolo oka hekili i pakui ia aku me ka lalapa o ka uwila, a ia wa koke no i oili aku ai kekahi kia ha gula mai loko aku o ua kookoo la, a i loko o ka imo ana o ka maka i nalo aku ai ua ui la a me kona lio, a me ko Edisepa kino pu kekahi i nalo pu iloko oua kiaha la, a kau iho !a ua kiaha la ma ke kae o ke alanui kahi hoi a na k:ai e momoe like ana, a ua ike no na kiai i keia kiaha, aole nae hookahi o lakou i uhuhu ae, aohe hoi 1 haohao. ua palaina na maka oua mau kiai la ake ala o na mea pohihihi malalo o ka mana o ke kaikamahme o loko o ka ipupoki. Maanei e waiho iho kaua e ka mea heluhelu i ke kamailio ana no ka ui pua o loko oka ipujx)ki e hooekepue la iloko oke kiaha gula, ame ka uhane hoi oka kaua koa e pohai la maluna oke kiaha, a e nana aku kaua i ka lima oka mea i kapa ia ke pohihihi o ka honua, a o ka lima ponoi hoi oka mea ponoi a Edistpa eimi nei.

He hora okoa maho|>€ iho o ka waiho ana o ke kiaha gula, a»a hoi, hu ana ka makani a haalele wale. a ia wa i kukuli like iho ai na holoholona a pau, a he wa |K>kolc mahope iho o keia niakani nui, ala hoi, oili niai la kekahi keiki ui 'ua ole maluna o kekahi lio eleele hulu nani loa, a i oi aku ka hinuhinu o kona hulu mamua o ke nnhni kilohi. a aia ma kona aoao e kaiewa ana kc kahi pahikaua gula, a mahof* ona, e kau ana kekahi kaikamahine ui a Edisepa i ike mua ai, a ooe kekahi eka meaheluhelu. (Aok i O ka nui o na pio i hoopaahao ia ma Sepania i hoihewaia no ka hoalp i kela kaua kipi malaila, he 230. Ua hoo|*aa ia a pau ke oUI Oka inoa oka Imia leta nui Gresham o Amenka 1 hoo{>au ia iho nei, ua manao wale ia e lilo ana oia i moho ho lo Peresidcna no ka aoao Kepubalika o Amenka no ke kau koho Peresidena o ka makahiki iBSS. Va loaa mai nei kekahi nananailoko o ke kai» he nui kona kino, loloa na wa wae, a ua hoomaopopoia ma ke ana ia mai kekahi wawae a i kahi wawae ke hoomohala ia, he 22 iniha; oia h»i he hookahi kapuai me 10 iniha.