Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 2, 8 January 1887 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI. Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI.

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kuhikuhi Pauone Poupou Kamahao, a o ka Liona Hanu Meheu Pololei. Ht Mocldo En<lani i unuhi ia no kt Kuokoa. H® Ohohla Hapeaoia ao £dlMpa. i No E«liscpa no ka halia, 0 ka Eueu o Bagalia, Nana i hehi ku na ale, A loaa o Setiwa i ka moana. Hui:— Ko leo e Calaudila ka'u aloha, I ko hooheno ana mai ia'u, Ua kuhi au o ka Li'a ia. Eia'e ka ua mea e poloke ai. 2 Nani wale no kuu ike ana, 1 ka Hoku o Aina Nani, Hialaai aku au ila'la. Noho ana i ka liko Puamaeole. Auhea wale oe Nani Ehiku, Hoa haihai olelo o ka Ipupoki. Hoi mai kaua e pili, Me ka mea Imi Mea Pohihihi. 4 Nou e Heneri ko'u ilihia, Kuu hoa au o ka moana, Eia au i Mauna Hevia, V I ke Ala o na mea Pohihihi. 5 No Aina Daimnna ka anoi. 0 ka Home iu ano o Setiva, Ilaila ka anoi ka halia, 1 ka leo hone o Manu Pouli. P. K. N. Lahnina, Maui, Dec., 31, 1886. AU W E ! Wahi a Calaudila i pane mai ai me ka pifili ana ae i kona mau lima i ka poohiwi o Edisepa. He oiaio, wahi ana, o oe io no o Edisepa, aole anei oe e oluolu e hookuu mai ia'u. Ea, e hookuu mai hoi oe ia'u. Pane aku la 0 Edisepa, auhea oe e ka wahine a'u i hoopakele ai, ka mea hoi i hoopoino ia e ka lima o na enemi, nani kou mau helehehna, mohaha maikai kou mau maka ma ka nana ana, aka, o kau mau hana, ua oi loa aku ia mamua o ka ino a'u i manao ai, nolaila, aole au i manao e hoopakele aku ia oe, e lawe au ia oe no kuu aina, e like me ka olelo a ke alii. * Me keia mau hnaolelo ua Edisepa la i pane ae ai a wehe ae la oia i kana kiaha Gula, a pane iho la oia: E ke kiaha "Oula Pohihihi Ole. E hoopaa aku i kuu enemi i hele mai nei." , I kela wa koke no i eili ae ai ke poo 0 kekahi kaikamahine a pane ae la, ho mai ke pio, no ka mea, aohe pohihihi, ua hala, o ka ehaeha wale no koe. I kela wa koke no i nalo aku ai ua Calaudila la iloko o ke kiaha Oula, a paa iho la oia. Ia Calaudila i paa aku ai; Huli kunihi ae la ua Edisepa nei a nana ae la oia i ka la, a pane ae la, he ehma minute wale no koe, alaila, komo aku au iloko 0 ka ehaeha, aka, e hoao ae au me ke 'Ala o na mea Pohihihi,' no ka mea : <( He uluhua au i ke ahi lele o Kama[ile, I ka lele pua o no lele me ka auhau Owau no ka ihu )>ani o īa nahele, He aloalo kuaua au no Hanalei." 1 ke kuu ana iho o keia wahi kanaenae a ua Edisepa la, hina iho la oia ma ka aoao o ka "Polilauae o Makana/ me ka puana ana ae, aole au e hewa ke Pawai au a E Kepa kaua e. I ua Hiena nei 1 haule iho ai ma ka aoao o ke Ala o na mea Pohihihi, a ia laua e walea milie ana, pane ae la ke Ala 0 na mea Pohihihi penei: Owai nei roanu e kani nel He oianu Pikake no ka nahele ? Paneiho la o Edisepa, kahaha, ke ala nei no ka hoi oe la, moe wale iho no kou maka e moe al Pane ae ta ua Ui la : E ka wailele o Niagarae kiliopu nei i ka nahele, e hana a lawa ko kaua iini, a mai poina i ke aloha no ka wa mau loa. Pane ae la o Edisepa me ka minoaka ana : He oiaio, o ke ala o oa mea pohihihi. aohe ala pohihihi e ae, aohe ano pohihihi e ae, o keia wale io no. A ou paha ka ka poe kanaenae i puana roai ai; **I ke pohihihi wale ka hele'na o [Eleile, Ke hooielehu 'la ilum o Haleakala, Ano okakala maila na wai Eba, Aohe pohihihi o lao no la »."

I ke kuu ana ae o ka nae o ua mau pohihihi nei, pane ae la o Edisepa, na ke au oka manawa e hoike mai ia oe. he auwana hele oe ma ka honua e īmi ia'u, he mea oiaio no hoi ka u e olelo aka nei ia oe, pomaikai kuu loaa ia oe. Me keia mau huaolelo ua Edisepa la i pane ae ai a huli ae la me ka manao e hoi. laia nae i eu ae ai, a niamua ae hoi o kona ku ana ae, ia wa koke no i puoho like mai ai na holoholona kiai a pau a hooho like ae la lakou me ka huaolelo hookahi penei: E ! Hohono kanaka!! Hohono kanaka!!! I kela wa a na leo e hooho la ia wa pu no i kani kapalulu mai ai ka ihu o ka Haka 6oloka me he hekili a e like me ka hakui ana o na leo nakolokolo o ka hekili i pakui pu ia mai e ka malamalama anapu o ka uwila, pela no ka palalu o na pukaihu o ua Baka Boloka la. I keia wa pu aia o Manupouli ke hoopunana la maluna o ka aina i kapa ia he pohihihi na mea a pau, a oia paha ka kaua e oleloaenei, "aohe pohihihi 1 koe ua hala.' 1 Aia na leo hookikina oua manu kamahao la ke kani kapalili la, a ke hohola la ka pouli maluna a malalo o ua aina la, ake hele la ka pouli panopano a aaki maluna o na wahi a pau. I ka ike ana o kiai i keia ino nui maluna o ko lakou aina ia wa i olowalu like mai ai ka leo ona elemakule kiai me ka hea ana. Auwe ! Auwe he kupua '!

E like me ka imo ana a ka maka i A mai ai na ihoiho kukui me he uwila anapu la, aia sekona no, ua malamalama ae la na wahi a pau o Aina Pohihihi, auhee aku la ka pouli a ka Manu Pouli i manao ai, o kana pouli ko lakou mea e lanakila ai, aka, aole lakou e lanakila ma ka pouli. I ka ikeana o Manu Pouli ua o mai la ka malamalama, ia wa hohola ae la na eheu o ua manu la, a e like me ka iho makawalu ana o na pakaua niai ka lani mai, pela no i haule iho ai na pakaua mai na eheu iho o Manu Pouli i kokua ia iho eka aaki paa o ka pouli, a he mea oiaio, aohe ino nui i ike ia ma ka aina Pohihihi e like me keia, ke hele la a make ike anu na kiai, aohe wahi e hookanaaho ae ai, pio iho la na ipukukui ihoiho a na kiai elemakule, a haule koke iho la ka nani mae wale o ka ama Pohihihi.

I keia wa, aia no 0 Edisepa iloko kahi i walea ai me ke Ala ona mea Pohihihi e kilohi ana i ka nani 0 ka papalohi o Apua. Oia paha ka ka poe haku iAele o kakou i papahi ai i neia wahi hooheno: "Ua ana kapuai lima ia ka nui, Ka loa ka laula a me ka hene o fna kuahiwi, Aohe au mea maikai ole o laila, E hoolawa ia ai o ka makemake." A i keia wa no hoi, ua ala ae ka Ala o na mea Pohihihi, aua ike oia 1 ka eha koni a ka manao, a oia kana 1 pane aku ai. Ooe no hoi ia. Owau no hoi nei, oiai, ua kuupau iho Ia no hoi kaua 1 ke pohihihi, a ua ike ia ae Ia no na mea a pau o ke pohihihi, heaha la hoi e noho kaua i ka aina, eia no na mea a pau, eia no hoi ke pohihihi, e noho kaua i kuu aina. Pane aku la o Edisepa, auhea wale oe e kuu pohihihi e kah malie oe, e hoi ae au 1 kuu aikane a i hemo mai oia, alaila aohe au e noho aku me ia, hei mai au e noho me oe, ooe ka eha a kuu naau a nr.au loa aku, aohe mea nana e Mawnhe ka pili a makalii Na kakia kuinao a ke akamai Pane mai la ua ala pohihihi la, kahaha, haalele hoi i ke aha ? ua ike iho nei kahoi oe i ke kihapai pua pohihihi, ua noii nei ka hoi na pali kapu o ke Ona heaha hoi ka mea o ka hoi ana, a haalele mai hoi oe 1 ka luhi a kaua na'u e lei hookahi, oia hoi ke aloha.

. Aole, aole oe e au'a ia'u, aole i pau pono keia mau huaolelo a ua Edisepa la aia hoi, halulu ana ka lio Baka Boioka iloko oua lumi la, aia wa koke no ua like ua Edisepa nei me he manu liilii la, emoole kau ana oia iluna oua lio la, a huli mai la ke poo oua lio la j no waho* ao Edbepa hoi, pane aku la oia ike ala ona mea pohihihi penei Auhea oe eke aloha a kuu kino, eia au ke heo nei, "Good Pane mai la ke alao na mea pohihihi, ae, ke hoi la oe me kou manao o oe paha ka ikaika, eu mai 110 ianei kekahl (Aēit i pau.)