Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 11, 12 March 1887 — NO KA NUPEPA. [ARTICLE]

NO KA NUPEPA.

O ka hoolaha nupepa kekahi hana maikai i ike ia ma na aupuni naauao a puni ke ao nei, oia na aupuni i hoolaha ia ka malamalama iwaena o na kana ka, ua like ka nupepa e hoolaha ia nei me ka la i ke awakea lea, e nohela ana kona mau kukuna mai ka akau a ka hema, a mai ka hikina hoi a ke kon?o* hana, a na ka nupepa no i hoike mua mai i ke ano o ka noho ana, a me na hana e hana īa ana ma na aupuoi naauao a poni ke ao nei Ua like ka nupepa i ka poe heluhelu me ka i'a hou ono ioa ke nana aku, ua Qte au i kekahi ohaoa o kekahi mau

j hale ma Waūuku nei e hoomākaukaa j ana e paina kakahiaka 1 ka Poalua i ku | mai ai o Li±<lik/, a ma u kakahiaka no jka h»ki ana mai o ka nupepa; kahea | aku U ke kuke e he!e mai kakou e paij na, eia ka oielo a ke kaeaka puni heluhelu nupep.», pela iho hui a pau ae ka to iokio o Enelani i ka ia, olelo aku la ke tuke, aa a pau ka ai ana, ma'ope o laiL, pau ioa aku ke koena, aka, o ka mea puni Ihiuhelu, pane aVu ia oia, ' ka" oiuai no hoi la e ai ia nei, la wa noke aka la

ua k;*naka rei i ka hooouu, ia wa okio aku U »u, ae makepono no na dala elua o ka iilo ana 1 ka n n< laila ma «a'u neK n-jo ana i keia mea he hoobiu nupepa, ou no kekahi mea oana 1 hoon*auao nui 1 kekahi bapa o ka Lanus Ha*aii, a ma keia mea he nupepa, ui hin ina mea a pau ke kamaiiio iko iakou manao ma ke akea iloko o keia kihapai hookahi he nupepa, ma na ano mauai a j>au e pili ana i ka pomaikaī o ka iehulehu me keakea oie ia mamuli o ke kokua ana mai oka pauku ekolu o '.e kumukanawai NoiaiU, ua 01 aku na pono i ka i hoonaauao nui ia e kokua aku i keia hoku heie hoomjla i malama ma ke komo pu ana aku e hookomo i mau manao aiakai i keia hoomanao na ko kakou mau hanauna hou e hoea mai nei. Ua mahaio nui au 1 ka nui ona mooleio a n»e na kaao e hoop ha nui nei ina koiamu oko kakou mau nupepa, he mea hoonanea no na wa hoo maha ika iuhi i na hana, a he mea hoopau m« >iowa paha no kekahi po* molowa wale; ma kekahi mau kaao aoie no au i mahalo nui, aka, e kala mai ia'u no keia mei. Aia ma kekahi mau kaao ua ike au, me he ia o kahi mau oieio i kaiai ia eka mea nana i unuhi na kaao, me he ia, ua komo loa aku kekahi mau huaoieio ma kth aoao o ka Hoku Venusa aua iilo nui ia mau kuao t mea kamaiiio nui la e ktkaht poe, aua ike au i kekahi poe opio, e heiuhelu nui ana i ua mau kaao net me ka nui oko lanou akaaka ana, ma kahi a iakou i ike ai he mau hi:aole!o piiikino, noiaila, ina e mmao anajtakou e alakai i ka iahui opio hou e h.le imua ma ka naauae, alaila, e akaheie hoi kakou i ka hana ana i kekahi kepau e kapiii ai 1 na lini o ka lahui opio hou o piii a paa ioa auanei hoi ma kekahi | alanui nahelehele, nolaila, ina e oiuolu

ka poe unuhi i na kaao, e hoololi ii:i ae e ahoia. KA WAIWAI O KA NUPEPA. Ke olelo nei kekahi poe, he mea waiwa» ole ka nupepa, ahe Doho wa!e na d,<la elua; aole no a'u hoohulahala 1 ka olelo a ka poe naaupo, a i hoomanao ole ia, no ka mea* o ko lakou ano no ia, eia hoi paha o keKahi poe no i hoonaauao ia i LahaUuluna, o lakou no kekah: poe keakea i ka h ūo nui ana o ke ia malamalama, he nui ka waiwai e loaa ana i ka poe heluhelu ana i na nupepa, aia nial.ula e ike ai ka lehulehu 1 na hoolaha e pili ana i na hihia heopono pono waiwai, ina aole keia nnpepa, pehea la e ike ai na pilikoko o kekuhi waiwai i noi ia e hooponopono; aole no oia wale kekahi waiwai o ka nupepa. O ka hoike ana o ka nupepa i na mea hou ano nui loa i hana ia;a e hana ia nei no hoi e na aupuni i noho mamao loa mai o kakou aku nei, a ua lawe ia ma» ia mau mea a pau imua o ke alo o ka lehulehu, a ke hoohialaai nui ne« kekahi poe. Aole paha i poina la oukou ka moo ldo o Ntlesona, ke ahikanana nana i alo n.i ino o ka moana a me ka ain3, e hoolilo ana hoi i na ile ahiu o ka mo2ni i mea akaaka nana, a me na poka a me ka hohuno o ka pauka i inea lealea nana, a ! u wale aku, pehea la kakou i ike ai i keia mau mea ? Na keia mea he nu]>epa i hoike mai ia mau mea huna, a peh no ka mooitlo o Napoliana a me Wasin tcna, aole no oia wale, he nui ka muna o keia rrea he nupepa ma na ano a uau, a ke lilo nei ka nupepa i waha olelo mawaena o kaKou a mi na aupuni i noho aloha pu me kakou, na ka nupepa no i hai mai i keia lahui no na rnea e pili ana i na kuikahi mawae na o Huwaii nei me na aupuni oka honua o na kau i hala, a me na manawa e hiki mai ana, a he w«hd oielo maikai hoi mawaena o na hoa'loha ma ke ano paio maikai ana, a me na mo «lel*> ona Ahahai Euaneli >, na Ahahui Luna Kahiko, a me na ahahui ame hoikf hui hoi ona Kula Sabati iuai Hawji» a Kauai.

Oia wale iho no anei ka mea «aiwai n keia mea he nupepa ? Eia hoi keia, na ka nnpepa oo i hoike mai i ka mooklo nui e piii ana i ko kakou mau ahaolelo kau kanawai auj uni mai mua mai a hiki mai i ktia manawi, na ka nupepa no i hoike mai t ka noeau o ktkahi mau ninau ioea kiekie, a me na ole'o nane hoohalike manawa, a me na bai na ku kilakila a he nui ako a hiki ole la'u ke heiu aku i kekahi mau mea okoa e pili ana i ki waiwai nui launa o keia mea he nupepa, o keia mau mea a pau he mau mea wale no keia e hoo» naauao nui ai i keia iahui, nolaila, • ka*u hei e olelo ai i keia manawa > ka poe Uwe ole i keia mea he nupepa, ua oi aku ka pono e lawe i ka nupepa i kukui lamaku nou, aole hoi e huna i kou £ kukui malalo iho o ke poi, aole hoī e ( aua i na dala eiua o ka makahiki, aok

IK> hoi e h.ki ii kakou ke oieio ac he hana uuku keia e hajai ia n j e ka pee hoolaHa riope|:a. Aka he hana nuī keīaa kaumaha, me ka h* oenan-wanuī a me ka hooīkaika aoa e hocjcrruitai i keu Uhui re!a irale r,o t mau ai keia hina, aka T ao!e rso e. hiki ta hiou *aSe ke o!e Kakeu e komo pu e loku» aka e hapi pu a» ka haa«i aru i fcekahi m»u otan<«a. e hoop ha i knna mau me ra m»i,rp hehiT.u n an.ua ae okeia, a e kai pu aku ana hoi ika khuleho e b we ika nupepa a e uku aku h«-»i ina difa tlaa o ka nupep*, i mea e mau a> <ca maiamaiama; e nina i kck*h: mau | nupepi i hx>bhi ia mamua aku rei. "Ka La o H <wair* a me ka "Hoku o Kai t a n.e ke 'O i o Ha*ai» n he mau nupepa Hawaii i kukuiu ia eke kahi mau kanaka Hi»waii, a ua make ua mau nupepa ta, no ke aha la ? Lra no ka hke < !e o ka hapai pu ana, huki hoi kekahi imua, a k» o hoi i hope, a ua like me ka miula heoloK he auwai ka Hana ana pela, heaha ia ke kumu ? Ea,o ka iike oie oka hapai ana, aole kokua kekahi i kekahi, cu« ' wale no ka hana, hoohiolo wa'e no k,< ! hana a i ka hieio ana, kani iki ka aka a ka poe hoohiolo, ina e imi ana ka poe niauao e hoolokahi i na manao no ke kokua nui i na nupepa e laha nei, ua oi aku ia mamua ona mea a pau no ka mea, he paa, a he ikaika hoi ka iokahi i na wa a pau, nolaila, eia hoi kakou e hoo naka ana i ka mua o keia makihiki iSS-j a pela no hoi na mea a pau e uieu pu ae ai ika lawe i ka nupepa ih< a piii no ke kanaka, a i hoa hookaunu hoi no ka makemake, a e li* io ae hoi kena tuau keiamu i wahi e hooiuakaha ai na iini pau oie iioko o kou n au la eh maikai. E aioha tna i ke kapena o ka nupepa a me ka poe htluheiu i kou kino iahiiahi. Aioha no. J Haole.