Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 11, 12 March 1887 — LAUDILA. KA NAITA HOOPAHAOHAO O NA KAKAI MAUNA ME NA KAEI KAEI PALI O ITALIA Ka Olali o ke Kahua Kaua. [ARTICLE]

LAUDILA.

KA NAITA HOOPAHAOHAO O NA KAKAI MAUNA ME NA KAEI KAEI PALI O ITALIA

Ka Olali o ke Kahua Kaua.

Ka Euea aan* i ka Ooelu o ka L-\. lea L": VeLi<ela . o e* rr.c ta rxsni rvaaai i hcoaxah:te pr;:u»At e a'i:wihirre i pau e i ; el\ii ka ' th* l:raa i*t & k.c Sj." Puiiaaio Wili» t h Sikiu. | A o k«Kntra»u Iwikaal o ka Wakaktia UA P A U ka luhi, e komo kaua īloko o ka hale e nana ai i ke aloha a kaua, malia, ua make paha, eia; no paha ke ola nei. E wiki hoi kaua. No keia kono ake aikane a hoa \ make hoi oka kakou opio, ua ae aku! la oia. Hopu īho la oia ika uwepa 1 kupua a hih iho la maluna o ke kino o | ka nunui, alawa no i lilo koke iho ai 1 ke kino o ua nunui la i puu lehu. | Mahope iho o keia, huli ae laua' oplo nei me kana aikane a hele aku la! no ka hale kakela, ai ko laua komo : ana aku, he neo wale no ka mea i hala-1 ! wai mai me ko laua mau maka; a i ka hopena loa o na rumi o ua kakela nei, i hoohauoliia mai ai ko laua manao ma ka ike ana aku i ke kaikamahine a me j kona makuakane, ka mea hoi a laua e huli nei. Ia wa lakou i hui ae ai iloko ona kipona waimaka ake aloha, a ua hoohalaia hoi he manawa loihi no lak»u e kamailio ai no lakou iho. Ua hoohauoli pu ta no hoi ka manao oua kaika- J mahine nei a me koua makuakane i ka i lohe ana ua make ko laua enemi aua ; hookau aku hoi lau* iko laua mau . hoomaikai ole maluna o ka kakou opio, aua li'.o hoi ua Laudila la i' puukalahala no laua, a pela hoi na au- i puni e ae i loaa na kokua ia e ka puu-: wai aloha o ka kaua koa. | Heokuu ia aku la ke kaikamahine a I me kona makuakane e hele e ike maka; i ke kino puulehu o ka nunui, a ia wa no i lohe ia aku ai ka ikuwa mai o na leo iloko o na runn oua kakela nei, a eia ka oka nui aku ia ona pio i hoopaa ia e ua uunui nei, ai ko lakou halawai pu ana ae me ke koa opio, he , mea e ko lakou hauoli no ko lakou pa-! kele, a aia hoi lakou ke kilohi la i ka j puulehu o ka nunui me ka hookahaha j pu ia oko lakou manao no na hana kupua a ke koa opio Laudi!a

Mahope iho o ka makaikai ana o ka lehulehu i ka puulehu o ka nunui, huli hoi aku la lakou no ke kakela a maiaila i haawi ia mai ai he papaaina i luluu nie na mea oao a pau, a ua hoaunioe iho la hoi ke keiki alii Laudila ma ua kakela nei ia po, a i ke ao ana ae, ua liuliu ae la oia no kana huakai hele. Pau ka pama kakahiaka, kau ae la ke koa opio maluna o kona lio, a haawi na aloha hope, a hoomaka aku la ua opio nei no ka pii ana, aole i emo, hala hope ae la na ululaau, a e walea ana hoi ua opio nei i ka honi ana i na ea huihui o ua uka waokele la. Haupu ae !a iloko o ka opio na hoomanao ana no kona home kuahiwi a me kona makua hanai ka mea hoi nana oia i hiipoi i kona mau la opio. a i hanai me ka wai o na pua, a oia kana i pane ae ai; E kuu makua aloha, eia au ke heie nei ma kau olelo; a e loaa ana no anei ka pomaikai ma ka'u hua kai hele, aole paha ?

| I ke kuu ana iho o kana mau olelo kaukau, puiwi ae la ua opio nei i ka maalo ana ae o kekahi mea, a i konn nana pono ana aku, aia hoi, he mea e kona hauoli i ka iVe ana aku o kona makuakane no ka, a oia hoi kana i pane mai me na mino aks ma kona mau papalina no na olelo a kana kci<i, a kaua e ka mea heluheiu t i'<e ae nei. £ kuu keiki alohi. mai paupauahoa mai niolewa i ka hele huli ana i ka mea a'u i kauoha ai ia oe, o loaa ole auanei |a n»ea a kuu naau i lia ai nau a mau e kuu keiki. owau pu me oe iloko o n - popilikia a pau ma kou alaheie, —e aloha auanei oe;—a ia wa no i na!c» hikiwawe aku ai ua olomana nel Ku iki iho la ke koa opio no kekahi mau nunuie me ka noonoo ana i na oielo a kona makua, a hoeu koke at !a no i keni no kana huakai he'e, a oiai oia iloktf o ka nahea a o ka hon 3 paha ta o ka auina fa, lohe aku la keia i ke pohapoha mai o na kap'iai lio i kahi enamao, ku iho la oia hoolono, a ' he obio kana i lohe ai t a emo ole kaato ae la ua huakai nei mamua o ianei, a me he la, ua 01 *ku mamua o elima-1 han»ri ko lakou nui; a iwaeaa o lakou

i ;ke aku a* ke koA opio i kekahi kaikaouhine z.'.n n»e kor»a miu hak-wa-hine, a la \kx i haauau aku ai ua opio r.e 1 i kona lio. I kona kokuke aiu aku i ka huakai, ku iho U ua huakai ia mamuh o ko lakou ike ana mai i keia naita. ao ka mea hoi i hui pu mai me ke koa opīo, oia no ka makuakane o keia kaikamahine aiii, ahe kanaka hoi i hele loa aku kona mau makahiki i ke kanikoo. Haawi mu la ua ekmakule nei i ke aloha i ka kakou koa opio, a pela pu no hoi ua opio la a kaua i panai aku ai ma ia haawina hookahi; a mawaena o ka laua mau kakele kamailio ana, ua hoike mai la ua elemakule nei i ke ano oka lakou huakai, oia hoi, e hwe ana oia i kana kaikamahine na ke kupua Lamegata, ka mea hoi i kulike ole me keia kaikamahine, aka mamuli o kona makau ia no kai.a mau hana ino, pela 1 hooko ai keia haawi aku i kana J*ikanuhine i w.ihine na ke kupua Mahope iho o na kukai olelo loih, ana oke koa ooio me ka elemakulei ua komo īno la na manao aloha iloko o ka kakon koa opio no keia elemakuie a me kana kaikamahine, a nolaila i hoomakaukau ne ai ka huakai no ka hele ana, a hahai pu aku la hoi ka kakou kamaeu no ke kokua ana i ke kaikamahine aiii, ano ka papa lealea pu ana hoi me ke kupua Lamegata, ka mea ana i lehia wale ai. Ma ka hora elima oke ahiahi i hoea aku ai lakou mawaho oka ululaau, aua ike aku la !akou ike ku mai oke kulanakauhale

alii oua kupua Lamegata nei. Hoaui moe iho la lakou malaila, ai ke ao ana ae, ua hoomaka aku la ka huakai e nee no ke kulanakauhale, a oiai lakou ma kahi e kokoke aku ai i ka hale alii, :ua ikeia aku la kekahi poe kanaka nuj nui he 12 e holo mai ana maluna o na ikamelo, a i lako pono hoi i na inea kaua. A i ko iakou kokoke ana mai i o lakou nei, ua ninau koke mai )a lakou ike ano o keia huakai, ina paha he poe hele wale a i o!e oka wahine paha a ko lakou haku. | Mamuli o keia ninau, ua pane aku | la ka niakuakane o ke kaikamahine alii Ihe oiaio; no ka wahine no a ko lakou alii keia huakai. He mea e ke kokolo puanuanu 0 ka makau iloko oka puuwai oke kaikamahine alii no kona lilo aku i wahine na kela kupua ino. Ai ka ike aku o ke koa opio i keia mau nanama kau maha maluna o ke kaikamahine alii, ua

| kono ia ae la kona manao e hele aku ! imua o ui la no ka hoomalielie ana aku li kona manao kaumaha, a pela ua opio J la i hooko aku ai i kana mea i manao ai a oia kana i pane aku ai i na elele a ke kupua Larnegata, ke hai aku nei au >'a oukou, e hoi aku a i ua moi la o ou kou e hai aku ui lawe liio la ka wahine ana e kekahi wahi keiki, a o ua wahi keiki !a t eia no mea e kamailio aku nei imua o oukou ua nele ia i ka wahine ole, a ina he ikaika io kona i 01 ae mamua o ko'u v ahi manamana-lima iki alaila, lilo i-> ka a maua iaia. Me ka leo nakulukuh? i pa-e niai imua o ka opio, huli ae la oia a nana aku la, aia hoi ke ku nei ua poe nunui nei~imua o ke aiii opio me ka lako i na mea kaua ma ko iakou mau lima, a puai hou a puai hou mai la ka lakou mau huaolem kakann; E kahi keiki heokono a i ka inoa iaahia o ko makoo ahi, ka rrua hoi a ke akua poowalu i kapa ai o kona lima akau ia, a o Va weii hoi o ke kahua kaua, a pthea li oe i manao si e lanakila ana »e malum o ko makou moi, oiai, he oi aku k ma ;V >i - a » me kmia mana kupua. A e ioht pu hoi kou nuu wahi f pep-.iao makfli% o ke keiki a ko makou ; alii oia ke kupueu i kau nui ia ka weli j a puni ka lewa :« h «la !oa aku i ka ; ku o ka moana. A o Ka oi o kau wahi - pahikaua he mea ele loa ia imua o ko : makou alii,; a e tke auanei oe i ka ho- | pena weliweli e kau iho ana maluna ou ; e keia wahi k-naka hoonana. Eia ma ' makou ke hoi nei a hahai aku i ko ' makou alii, a e make no oe iloko o | kona mau Uma kona-hao. Huli ae !a | oa | o? ntmi nei a kuupau aiu la i ka , ho!o o ko bkou mau kamelo kaipuu [ no ka alii. I Oi*i laiou e hooeoau ako nei i ka ; lakou huakai no ka nee ana imua, ikeia aku h ka oili aha mai o kekahi huakai t nui mai IAo eoai o ka pa ahi, a iwaena ; o ua huakai U i ikeia aku ai kekahi

J kana nti lauaa ole fcoca nuu n:uuJtna ano e, ahc nuu kah&o koni e aahu ana; he poe natu no kcr» huakai, a e kanioe nui »tva ka iak, -: huakai i kahi a ke koa opj<? LauiiiU * me kona mau hoa eku aku nel Ike kokoke ana niai, oili mai !a nui loko mai o ua huakai U ke kanaka nui nona n» lok nani, a 1 makaukau me na mea kaua. Me ka 1 > nunula ui kaivkka nei i pane mai ai ; Owii iwaena o keia huakai i a,\ ae uei e i*io tue ke kupua Laaiegata ka weli o ke ao, a oka ilio hoi nona ka huelo wiii ? Poha aku U ka leo o ka kaua opii» ooe ka ia e ka mea i ka(>a taia iho o ke kupua l-amegJta, ke kanaka puhi .u hulu e ka waoaKua. A o ka puuwai hoi i piha ine na hana eleele o ka pa kaha i ke ola o na kamalule, mai h>o pau luanawa wale ma ke kaiuailio \\\.\, aka, ho aku kaua ike kahua, kaht uo; e ike ia ai kou mana a me kou ake hai aku nei au imua ou, e heao no au me oe; a owai la o kaua ke Una kila ana. Me na huaolelo oka inama ua ku pua la 1 pane mai ai, a huli ae ta oia no ke kahua kaua, a hahai aku la no hot ke koa opio a me kona mau hoa hele a Iko lakou hiki ana aku, aia hoi ua ku pua la e hoanapue ana i kona kamelo i ke kahua kaua, a ua hele hoi a piha ku-i ke kahua i na makaikai; a ia wa i kahea mai ai ua kupua la i ka i ana £ kahi kanaka makalii kohu naonao, e hele mai imua o*u, a e kau aku no au i ka uku hoopai no kau mau olelo hoo kiekie maluna o'u ka weli o ke ao nei

Oili aku Ki ua koa opio nei a ku iho la i ke kahua, ia wa no i hoohuli ae ai ua mau moho nei iko laua mau hulo holona no na kukulu l:ke ole, oia hoi ke kupua I.amegata e holo anapuu \a maluna o kona kamelo no lee komohana; a o ke koa opio hoi no ka hikina, a i ko iaua hoohuli ana mai no ko laua halawai he alo a he alo, aia hoi, wanaou ae la ka laua mau laau ihe, a ia wa no i hoomaka mai ai ke kupua Lamegnta e holo, a o ke koa opio hoi ku iho h no oia ma kona wahi, a i ke kokok<ana mai, kahea mni Ia ua kupua nei me ka leo nui: E kahi poix>ki-~ ~e o paie nou iho, a hookuu mai ia oia i kana laau ihe, aka, ua houhakaia kar,a pahuna ihe me ka haawi pu iu aku ht neo, ano keia nele ana, unu mai la no oia i kana pahuna ihe no U lua o ka manawa; aka, ua l.oolol: ae k.i opio i kana pahuna ihe maluna oke kamelo, a unuhi ae ltt oia i kaiu p.Ui: kaua a hahau aku la maluna o ke ku melo a kaawale ke poo mai ke kino mai, aiawa i haule a make aku ai ua kamelo la i ka honua, pela hoi t haule pu aku ai koua kahu 1 ka honua me kj huli ana o kona alo iluna. Kahuhu, wahi a ke anaina, haule ke kuf-»u Lamegala ikahonua, e make ana piha.

Unuhi ae la ke koa opio i kana p.i!.i kaua a uhau aku !a inaluna o ite ku;i.:z a iloko ona sekona pokole lele loa ae la kona aho a e waiho mai ana kena kino ina apana e!ua. Auwe ! owai !a kela kanaka makalii e ku la ma ka 3.0 ao o ke kupua, aole anet o ka hookala kupua o ka makakila; oia no, o Uiu dila, Ka nani. I keia wa i holo mai ai ke anaina kanaka e nana ina ua make io ko iakou moi, a he mea oiaio ua !ia!a kona hanu mai kona kino aku* a ua haalele i ka !a ika mea pumehana. A iwaena o keia aluka 1 ho!o pu mai ai ka elemakule alii me kana kaikamahine. a kukuii ih » la imua o ke koa opio me ka hoopuk j mai ina huaolelo waiinia aku no hoi i ke aloha. Eke koa lanakila, ka !ua ole o ki ikaika a'u i ike iho nei, 0 ka mea ilawe ia mai na kela kupua ino i make iho U la oe, oia hoi kuu kaikamahine nei ke kaawi aku tei au ia oe a oia ka'u ma kana, nolaila, e hoi kakou no ko maua aupuni a i heoko aku ka bcrita o U mare maluna o olui, a e nooHlo h n i.i olua 1 io hookahi. I ka lohe ana hoi o na makaainana o ke kupua i eeake aku la i keia m%u ! oleio a keia e!emakule a!ii, ua aua mai v |!a hoi lakou e reoe ma ka halealu, a e hooponopono hoi i ke aupuni ke koho hou ana 1 moi a i hope hoi no ke koa opio; aka, ua h**le aku la ia ke koi a na aoao a e!ua, a oia hoi kana r pane aku ai: £ na makaainana o keia aupuoi, aole au e hiki ke hu)i hoi pu aku m c oukou no ka haieaiii, no ka mea, he ala hele ko'u eia mamua. (Aole i fau.)