Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 16, 16 April 1887 — Page 3

Page PDF (1.79 MB)

This text was transcribed by:  Kaulana Dameg
This work is dedicated to:  Ewalea & Luana

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Ka Nupepa Kuokoa.

Paiia e THOS G THRUM ma ka Halepai o ka Hui "PRESS PUBLISHING COMPANY," Keena Hooponopono, ma na kihi o Alanui Moiwahine me Nuuanu.

            E hoouna muaia mai na Olelo Hoolaha ma ke Keena Hooponopono mamua ae o ka hora 12 o ka awakea o na Poaha a pau. Aole e hoopukaia na Olelo Hoolaha ke laweia mai mahope o ka horo i hooikeia maluna. E hooko piha aku ana makou i keia rula maluna.

            E hooili mai i na leta a pau a me na kauoha a me ka uku pepa ia KA NUPEPA KUOKOA ma Honolulu. Ina e loaa pono ole aku keia pepa i kona poe lawe, e hai mai me ka hakalia ole i keia Keena.

            O ka uku a keia pepa e haawi ai i kona poe luna, he umi keneta no ke dala, koe ka apana o Kona, Oahu, a me kekahi mau apana e ae kahi nui o ka luhi i ka halihali ana i ka pepa, ma ia mau apana, e hooiia ka uku luna.

 

Kela me Keia.

            Nui na manao o keia pule i hookaulua ia a keia pule ae.

            Ua loheia mai ka haki pu ana o kekahi o na kui omau o ke kaiepa o kahi moku Kaimiloa. No ka popopo no paha.

            Mamuli o ke kaawale ana aku la o ke Kiaaina C. P. Iaukea no kekahi mau malama, ua hookohuia o Antone R@sa. Loio Kuhina, i Kiaaina no ka manawa.

            He leta mai ka makou mai Hilo e hoike mai ana i ka pili punohu o ka uwahi o ka lua pele iluna o Mokuaweoweo. He wahi halialia wale no i ko Hilo poe e kahe hou ana ka pele; oia na hiona e ikea ia la.

            Ua malamaia he aha himeni maloko o Kaumakapili i ka po Poakahi nei, a ua maikai na hana. Maloko o ka pa @@@ ma ia po no, ua malamaia he ana@a @a@a a me na leo himeni a hiki i ke ao ana.

            Ua hoike ia mai e kekahi makamaka mai, e malamaia ana he aha mele, ma Waialua, Oahu, ke hiki aku i ka po Poaono a keia pule ae, malalo o ke alakai ana a kekahi mau puukani o ua ehukai la.

            Ke hoea mai nei na lono, ua hoouna ia aku la no ka Mokupuni o Hawaii e ka Hon. S. G. Waila he elua mau eneg@ia no ka hoolala pono ana i kahi o ke alahao e moe aku ai mai Hamakua a hiki i Hilo.

            O ka nakeke o na kaa kikane i hui @@ ia me na leo o kekahi puali anela ma Honokaupu ae nei i ka Poakolu iho nei, nana i hoopiha @i ka lewa me kupinai pupu o ka haualaoa. Mai kakahiaka mai ka hosana ana a poele wale.

            I nanea ana kauwahi opio i ka nana @ma i na hua manako ma kahi a na moa e kau mai ai, haule iho la ka ai maloo a na moa a pa ma ka lae. “Tami pulu—moa.” Ina paha he ai hou ina paha ua paapaa ko lalo ai.

            Ma ka Poakahi ae nei Aprila. 18, he maa hoomanao ana ma kekahi mau wahi ma Kapuukolo ae nei ma kahi o Mr. & Mrs. Kaluna me na wahi mamala huna ai a ke aloha, no ka maewaewa nui i ka pauahi nui i Aprila. 18 o 1886. Ua hiki.

            Aia ma Kalaupapa he wahi popoki kupanaha penei: He elua waha, eha maka, a o ke kino mai ke poo aku, he oia mau no ia e like me ke ano mau o ka holoholona. He ai no keia mau waha i ka waiu; mamua kekahi a mahope aku kekahi.

            Eia hou no ma ko makou Keena nei he leta e pili ana i ka eepa o na kahuna lapaau Hawaii, mai ia Mr. C. G. N. Kamakahailuea o Hookena, Hawaii. Ke ake nei makou e hooia loa ia mai ana oia kona inoa ponoi. E akahele e na makamaka no na inoa.

            Ma ka Poalua nei i holo aku ai ka mokuahi Australia no Kapalakiko, me ko kakou mau Alii, ka Moiwahine, ka Hooilina Alii, a me kekahi heluna nui loa o na ohua. O Keoki Moeheau kekahi a me kana wahine; Mr. Kaiaiki, Joe Aea, a me elua mau mea lawelawe no ka Moiwahine.

            He wahi onene mawaena o kekahi kane a me kana wahine makai ae nei o Kakaako i ka Poaono aku nei i hala, a oiai ke kane i papai aku ai i kana wahine, ua hihia ae la kona lima i ke kula pepeiao o ka wahine a moku pu ae la ka pepeiao.

            He mau hora pokole mahope iho o ka puka ana o ka nupepa KUOKOA i ka Poaono nei, ua hoouna mai la o Mr. J. W. Kauka i ka haina o ka nane a D. I. Wailani ma keia Keena. Ua aponoia ka haina ua pololei, oia o "Palailuhekahawai," a ua loaa pono aku ka makana elima pooleta ma kona lima.

            Ma kekahi mau kakahiaka o keia mau la i hala iho nei, ua ike ia aku la kekahi o ko makou makamaka mauka mai o ka hale waapa o ka Moi me ka pauku hao e noke ana i ka uhau i ka ili o ke kai, eia ka he puhi, ua eleu no nae i ke kaka pahi ana me Puhi. He elua mau koa wahine malalo ona.

            I na bele o Kaumakapili e kani ke ana i ke ahiahi Poalua nei me ke mele ana, aia kekahi wahi elemakule e naue hele ana ma ke alanui Maunakea, puana ae la oia, "Ka! o ka iho aku no hoi mao o ka aoao mau, loheia ana nei mea kupanaha e kani nei ma ka ipuka o ka lani." Aloha no na leo walohia o ia ano.

            Ma kekahi manao heluhelu ma ko makou aoao eha e ike ia ai, ua hooholo lokahi ae na makaainana o Kona Akau e kukulu i kia hoomanao no ka Hon. G. W. Pilipo i make.

            He holina kai loheia ma Kuloloia i ka po Poaono nei i hala mai kekahi wahine ae, eia ka auanei i haawi kalopaa ia no e kana wahi Adamu i hele a luhe i ka wai a ke kini. A ua hoaumoe aku la nae ua wahi Adamu nei i ka Halewai no $6 o ka po.

            O ka heluna awelike o ka nui o na mamalu i hanaia ma Amerika i kela me keia makahiki, aole e emi iho malalo o 7,000,000, a ina e kukulu lalani ia keia mau mamalu me ke kowa o 3 kapuai mawaena o kela me keia mamalu, e loaa no na mile he 3,000. O na aina wela kahi i hana mua ia ai ka mamalu oia o Aigupita, Inia, a lehulehu wale aku.

            I ninau aku kekahi makua i kana mau wahi kamaiki, "he ao ia no oukou i ka pule?" Pii ae la ka lima o kahi kamaiki kane ma ka lae, ka poohiwi, a me ka umauma, me ka hoopuka ana i keia mau huaolelo: "Na Fao, na Son, na Poholo-kuke, amene." A pela pu no hoi kahi kamaiki wahine i panai aku ai penei: "Na Fao, na Sona, na Tahuli-tute, amene." A ia wa i alala mai ai ke kao.

            Ua hookahua iho ko Kenela Bulona manao, (Kuhina kaua o Farani), ua lilo ke kuhina nui Salibure o Beritania i enemi makawelawela loa no Farani, a ua pane oia penei: "He enemi ino loa o Salibure; ke hookawowo nei oia i na hana ino a pau e poino ai o Fara ni, a me na hoouluulu no ke kuee e kahe ai ke koko ma ka maka o ka pahikaua. No ko Farani aoao iho, aole loa oia i aa e kauo pu ia iloko o na hana o ka noho a@a enemi me Beritania'

            Ma ke ahiahi Poakahi nei, ua ikeia aku kekahi paahao maloko o ka pa Aliiolani Hale e kuipalu ana i ka ihu o kona hoa paahao, a paki liilii ke koko o ka ihu. Kekahi mau paahao iho hoi, e auau ana, e olohelohe ana imua o ke akea aohe lole. Aohe luna i ike ia malaila, a ua nui ka hilahila o ka lehulehu e maalo ana ma ke alanui i keia poe. Auhea la ka pono o ke kanawai ma o na luna la?

            Ma nehinei, ua hopuia iho la kekahi keiki ma ka nuku o Nuuanu e kekahi poe kanaka mai Punaluu mai, a o kona kumu i hopu ia ai, no ka aihue ana i kekahi wati gula, he mau paa lole me 130 dala. He mau la loihi mahope o keia aihue ana, i nalowale ai keia keiki, a hiki i kona wa i hopuia ai, ua loaa aku la ma kona kino ka wati gula a me $14.50 ma kona pakeke, a me kekahi pila gita. Ua oleloia, o keia no kekahi o na keiki o Keoneula i mahuka ai he eha paha mahina i hala ae nei, a ua ikea ka nui o kana mau hana kolohe ma na pali Koolau.

            Ua lohe mai makou, eia ae nei ma alanui Maunakea kahi wahine kilokilo, penei ka mea i loheia mai: Ina e hele aku hookahi kanaka a wahine paha, e olelo koke mai no ua wahine nei: Auhea iho la ka hoi kou kokoolua? A ina elua mea e hele aku ana, e olelo koke mai no kela, he ekolu a eha a elima mea e hele aku nei. Me ka ike no he hookahi kino kanaka ola, he kino uhane nae paha kekahi, oiai he wahine ike keia i ke kilokilo. Ma ko makou noonoo ana, he hoonohonoho akua ke ano. He wahine keia na kekahi lima o ke aupuni ma ka halepaahao o Kawa, a he hana hoi ka kana wahine e kumakaia ana iaia. E pono e hoopau loa ia mau hana eepa.

 

Haunaele ma Kukuihaele.

            Ma ka Poaono, Aperila 2 i hala aku nei, ua ala ae la he haunaele ma Ku kuihaele mawaena o ka hora 8 a me 9 o ke ahiahi, iwaena o na paahana o Hona a me Peuiki, a no ka ona mai no ke kumu o keia haunaele. He elua mau keiki i hoopaapaa mamua a hoomaka iho la laua e kuikui puupuu a ua nui ke koko i kahe. Nui ka waha o kekahi i ka uwe, a nui hoi ka waha o kekahi i ke "Kokami." Hele aku kekahi poe e kokua ma na ano uwao, a kui mai la hoi kekahi ma ke kua, huli ae nei laua hakaka, a pela hou aku ana no. O i hele a ua like paha me 7 paa o keia poe hakaka, a no ke koko a me na olelo pelapela, ua lele lanakila aku la ia iwaho e hoohaumia ana i na ea mapu aala o ia ahiahi maikai. Ua pau nui nae i ka hopuia e ka makai eleu Kalehuawehe a lawe ia aku la no ka hale paahao o Honokaa ka muliwai make. Ua kopi nui ia iho nei a pau.

S. KAWAIOLU JR.

 

Ahahui Kula Sabati Mokupuni o Maui

            Ke kauoha ia aku nei na Kahu Kula Sabati Nui, na Kahu Kula Sabati, na Elele Kula Sabati. E akoakoa ae ma ka Halepale Kaahumanu; ma Wailuku, ma ka Poalua mua o Mei, 3, A. D. 1887, ma ka hora 1 P. M. E. makaukau na lala a pau i kauohaia maluna ae nei, i ka lakou mau Hoike Helu. E hoomanao pu hoi na Kula Sabati, e haawi i elua dala $2.00 ma ka lima o ka Elele a Kahu paha, no ka pomaikai o na Kula Sabati o na Hono.

W. S. MAULE, Kakauolelo.

Waihee, Maui, April 7th 1887.

 

Hoike Kula Sabati o Ewa.

(Koena mai keia pule mai.)

            6 Himeni hui ma ka Euanelio.

            7 Hoike o ke kula olelo Beritania, no na mea pili Kula Sabati, i alakai ia e ka lakou kumu, D. Malo. 5 pokii k. a me 5 pokii w. me 8 haawina Baibala, me 4 mele ma ka olelo haole. Nani a eleu maoli no keia poe.

            8 Hoike o ke kula apana o Kapuaikaua, i alakai ia e Mr. B. Kapahau. 7 pokii k. 6 pokii w. 9 opiopio k. 8 opiopio w. 8 makua k. 8 makua w. No na Anela ka lakou haawina Baibala, a he 8 mele, a eia iho kekahi o ua mau mele la i haku loea ia e ua poe la.

1          Hoonani e hoonani,

            Hoonani pu kakou,

            ||:Na hoa Kula Sabati,

            O ka I 'a hamau leo: ||

Hui.     Hauoli pu kakou,

            E ke one kuikui lima,

            ||:Hui pu a hoolea,

            I ke Akua Kahikolu : ||

2          Eia makou la,

            Ko ke Ehukai mai hoi,

            ||:I uleu like mai nei,

            Ma ka iho o na waa : ||

Hui.     Hauoli pu kakou, &c.

3          Na ka leo o ka nupepa,

            I kono ae nei hoi,

            ||:I ke awa lau o Puuloa,

            Imua i na hana pono : ||

Hui.     Hauoli pu kakou, &c.

            O ka huina pau o na haumana ma keia Kula Sabati, he 46, koe ka poe i hele mai ma ke ano makaikai. Ekolu mea nui a kou mea kakau i hauoli loa ai. 1 Ka hiki ana mai o keia poe ma ke ano he poe koa no Karisto. 2 Ko lakou heluna nui. 3 Ka nani o na mea i hana ia e lakou. Nolaila, imua e Kapuaikaula a kau mai ka lei nani.

            9 Hoike o ke Kula Sabati apana o Halawa i ka Ua waahila, i noho alakai ia e B. Kapahau, me 3 makuahine, me 3 haawina Baibala, me na himeni 4, i kokua ia e ke Kula Sabati o apana o Waiawa.

            Mai ka wa i noho ai o Mr. Nawaa ia Ewa nei a hiki mai i keia wa, o ka lua keia o na Kula Sabati hou i hele mai i ka hoike Kula Sabati. He mea hou loa keia i kou mea kakau, a he Iubile paha no Ewa nei no ka 1887, i ka hapa mua hoi, a i ke au o kona noho Kahu Kula Sabati hou ana no Ewa nei. Imua, imua loa aku.

            10 Hoike Kula Sabati apana o Waipio, i alakai ia e Mrs. Rose K. Kamakee. 6 opio w. 2 makuahine, 2 opio k. 3 mele, 8 haawina Baibala, oia ka moolelo o Aberahama. Eia la ihea na kamalii? E pono e hele a hana pu.

            11 Lulu dala, na loaa a pau ma ka lulu dala, he $29 75; a o ke Kula Sabati apana o Kapuaikaula ka oi ma ka lulu ana, he umi a oi.

            12 Himeni hui ma ka Euanelio

            13 Hoike o na opiopio o ke Kula Sabati apana o Waiawa. Alakai Baibala, S. P. K. Nawaa, alakai himeni, J. K. Kini, me 1@ haawina Baibala me na mele elima; a no na hana mana ma ka Baibala ka haawina. Maikai a nani na mele. E hele imua a hiki i ke oo loa ana.

            14 Hoike o ke Kula Sabati apana o Waikele, i noho alakai ia e D. W. Keliiokamoku. No na haawina Baibala a me na mele anoano eehia he 6, na 5 opio w. a me 5 opio k. i mele mai me ka nani lua ole. Imua aku.

            15 NA MANAO PAIPAI. Na L. K. Halualani, D. W. Keliiokamoku, S. P. K. Nawaa a me kekahi opio o ke Ehukai o Puaena na olelo paipai a hoolana manao.

            16 Na Kula Sabati ma ka helu 1. Ma ka nui o na haumana, o Kapuaikaula ka helu 1. Ma na hana a me na mele, ua lilo ia Waikele ka helu 1. O na Kula Sabati ma ka helu 2, Kalauao, Waiawa, me Waipio.

            17 Himeni hui, pule hookuu na ke Kahu. O keia ae la na mea ano nui o na hana o ka hoike Kula Sabati o Ewa.

            18 Hoi e paina.

            19 KA AHA MELE Mahope iho o ka pau ana o ka paina, ua piha hou ae o Kahikuonalani no ka hoolohe ana i na hana o ka Aha Mele, L. K. Halualani, a i noho kiai puka ia e na Mrs. N. Halualani a me Mary Opunui, nona noi na papa himeni 5; Kapuaikaula, Kalauao, Waiawa, Kuikawa, Ehukai o Puaena. Na ka hui mele Kuikawa ke kaihi mua ana i na hana, na Kalauao, Waiawa, Kapuaikaula, Ehukai o Puaena.

            Ma keia hookuku ana o keia mau hui himeni, ua lilo i ka hui o Kalauao ka hanohano o ke kaihi ana i ka helu ekahi, a aole i maopopo na helu 2.

            20 Na loaa o ka Aha Mele. Mai na kiai puka mai, he $9.25, ko ka wa hoike he $29.75, huina pau, he $39.00.

            O keia ae la na mea ano nui o ka hoike Kula Sabati o Ewa.

            Me ke aloha, Kou mea Kakau.

 

            Ua hoouna aku ke aupuni o Farani he moku kaua e ki poka i ke kulanakauhale o ke alii Iobana ma ka mokupuni o Madegaseka no kona hoole loa ana e hookupaia na makaainana Farani ma kona aupuni. He wahi hoeueu kaua hou nae keia a Farani, oiai laua he mau hoa paio no kekahi mau makahiki i hala ae nei.

           

He mau Anoai Mikololohua

            PAU AHI:—Ma ka Poalua Maraki 29 ma Hilo-akau, ua pau ae la na hale laina o Kaiwilahilahi i ke ahi, ua a aku ke ahi mai na hale laina aku me ka aihamu pu ana me na mea e kokoke mai ana.

            HALEPAAHAO:—Ma ka Poakolu Mar. 30, ua hoonee hou ia ae ka Halepaahao o Laupahoehoe, Hilo-akau, mai ke kahua mua a i ke kahua hou; a he kulana hiehie ke nana ia aku.

            PIKO PAU IOLE:—Ma ka po o ka Poalima Apr. 7, ua hao ae la he piko pau iole i ka aihue i kekahi puu dala nui, nona ka huina he $800,00, na kekahi mau Pukiki o ka mahiko o Waipunalei Hilo-akau A aole i loaa iki ua piko pau iole nei, a hiki i ka la a keia maka peni e kakau nei.

            PAKE MAHUKA:—Ma ka Poalua Apr. 5, ua loaa aku ka pake mahuka o Kawaia B. Naaikauna, S. L. Kawelo me E. K. Alapai, ma Kukaiau Plant. ma Hamakua.

W. L. K.

            HILAHILA OLE:—Ia'u e huli hoolohe ana i na mea hou o Pueopaku, ma keia ahiahi, Mar. 17, hiki aku la au ma ka ipuka o ko Mr. Keliikuewa home, e pulikia na kekahi kanaka i ke kopualo e uwe ana, e iho ana na waimaka, e hooiho hoopii ana ka wai o ka ihu; ninau iho la wau, owai keia, a he waimaka nui aha keia? owau no, a e kali aku ana wau ia mama ua huhu ia ia'u, a e uwe ae ana au i kuu haalele ia, a ma ko'u ninau pono ana ia Mr. Huia, he mau noho wahine haole, (Kapae) loaa ole i ka mai hilahila.

            HOOKALA LEO:—Huli ae la hoi au ma Papaikou e nu mai ana na leo, hiki ma kahi o ka walaau, e akaaka mai ana elua paa he kane me ka wahine, a pela no hoi kekahi mau mea, a ua hai ae kekahi mau mea i ke akea aohe ono o ka laua mau mea ai, ua iwi ka ai, oia ano noho hookahi no (Kapae) pela ka hoike a ko'u makamaka.

            PAU I KE AHI:—Aprl. 4, ua holapu ae la ke alelo manamana o ke ahi i ke ko o Paukaa Sugar a ua koho ia ka nui o na eka i pau ua oi aku maluna o 23 eka i pau, na ke kolohe i hana keia hana lokoino.

            WAA KAHULI:—Ma ka po o ka la 5 o Aprl. ia J. Huia a me Mr. Iaea i huli hoi mai ai mai ka lawaia, a ma ke awa o Puniawa, ua paka mai la laua i ko laua wahi waa i ka nalu, ma ke ano lealea, ia laua i ili ai i ka nalu, o ka huli iho la no ia o ka waa a lana ana ka auwae i ka ilikai, e ole kekahi mau lima kokua pakele ai, na ukana, liilii, a o ka ia keia ua hoi no i kahi holo o ka ia; eia kahi mea apiki, i ko laua hoi ana i kahi maloo, ua olelo aku la o Mr. Huia i kona hoa, ua hewa paha ko kaua noho hale, e hoi kaua e ninau, ina ua loaa ka hewa alaila, aole e haawi ka ia iaia eia kana o ke poo maunu, a i ole hoopii kaua ia Mr. Welakahao, akaaka no hoi olua e na kanaka kuko i ka mea oiaio ole.

J. K.

            PAONIONI MARE:—Ma kekahi la i ka pule i hala i hoohui ia ae o Hanu me Miss. Kailianu ma ka perika mare e Rev. D. Puhi ma Kipahulu, Maui, me ka ae ole o Keaumoku ka makuakane o keia kaikamahine e mare, a mare wale aku la. O keia no ke kaikamahine a Keaumoku i huli ai i ka po i hoike mua ia ai ma kou helu o ka pule i hala. Ina he mea oiaio ka keia Keaumoku e kalahea nei, alaila owai la olakou nei ka mea pono, ke manao nei keia makapeni aia ma ka aoao o ka luna haawi palapala ae mare, aka, na kela a me keia e nana mai.

            HOAO E LIMAKOKO:—Ma ia la no i hoao iho ai kekahi poe kanaka o Pahukalawa e pepehi ia Mast. Kapea opio me ka hoopuka ana i na huaolelo ku i ke karaima, aka ua emi e ka haunaeke ma o na keakea ia, a ua palekana ka poe olelo ku i ke kanawai, malalo o kekahi mau kumu. O ke kumu i ala mai ai keia, oia no ko Kapea a me keia poe kanaka e hoohihi ana i kekahi wahine, a ia lakou no e pehi ana i ka palu i kumu e ona mai ai me ka haule like o na makau a lakou ua lou ae la ka lehelehe i ka ieiea a Kapea, kuaki keia poe, me ka uhi paapu ia o na mea a pau e ka waiona, a nui ka hoopaapaa me ka ikaika.

 

Ka Hana Pegana Hilahila Loa.

            E ka Lunahooponopono:—Eia ma Onokaa nei, Kona-hema, kekahi mea hana ino o Kekuewa kona inoa. Ma ka la 7 o Maraki i hala, ua hoomaka iho nei ua kanaka la ma ke ano kahuna lapaau e hoola i ka mai o Samesona, a he ma poha kona ma ka wawae.

            Iloko nae o kana hana ana i kinohi, ua like me ka mea e hula kui ana ka lele o na wawae a me ka oni o ke kino i o a ianei, koe nae hoi ka mumule o kona waha, aohe puka leo hula. Pela ka hana ana a hiki i ke awakea o ua la nei, a ia wa i hoomaka mai ai ua kahuna eepa nei e kunahihi. Aia nae oia iluna kahi i ku ai me ka apu awa ma kona lima.

            Kahea ae nei oia i kekahi kaikamahine opiopio nona ka inoa o Kaiwikapu e hoi e moe ma kahi moe, a ua hooko keia kaikamahine. Kahea hou aku la oia i ka mea mai oia o Samesona, e hoi aku a moe iho ma ka aoao akau o ke kaikamahine. a ua hooko kela. Kahea hou oia e hoi ae ma ka aoao hema a ua hooko no kela. Kahea hou oia e kau ae maluna, a ua hooko ia no.

            Alaila, ninau aku la ua kahuna eepa nei, e aha ana olua? E moe ana maua, wahi a ka pane. Ninau hou, he mau mea aha olua? He mau mea moekolohe maua, wahi hou a ka pane "E honi olua" wahi a ke kahuna eepa, a ua honi iho la no hoi laua nei.

            Ke manao la au ua lawa iho la o Satana a me kana mau hana hoohilahila, a wahahee nui, eia ka aole. Pane hou aku nei ua eepa la, "e oni," a ua oni iho nei ka mai. Pehea ke ano, wahi hou a ka ninau. E manao ana paha ka mai e hoopuka ae i haina okoa no ka ninau maluna ae, aka, lohe e aku nei i ke kahea mai o kekahi mea mawaho o ka hale e olelo ana he oni popoki.

            Iloko nae o keia manawa i pane ia mai ai keia mau huaolelo, ua hooi loa ia ae la ke kunahihi o ua kahuna eepa nei, oiai ka poe a pau i lohe i keia mau olelo e noke ana i ka akaaka, a ua lohe ia aku kekahi mau olelo kupanaha a ka eepa i pane ae ai, "maloko o kona papale kapu ke kalaunu o ka Moi Kalakaua, a o kona hainaka melemele i kikepa ia, o ka lei alii no ia o ka Moi." Mahope iho o keia mau hauwalaau i meha iho ai na mea a pau me ka manao ua pau ae la na hana eepa a keia kanaka, eia ka aole.

            Hoea hou mai nei ke kaikamahine hou no Milolii mai, a o Lilinoe kona inoa; a e like me ka hana ia ana o kela kaikamahine mua, pela no keia. Malaila no kona mau kupuna, a o ke kupunakane nae ka'u i ike aku ua okaikai. Hoea hou mai ke kolu o ka wahine, oia o Mahiai, a ua hana like ia lakou a pau e like me na mea i hoike ia maluna ae. O na inoa mua elua, aole a laua kane, a he kane hoi ka keia inoa hope; a i kuu manao nae, ina malaila kana kane, ina ua pii ka heu, okalakala ka hulu o kahi kaaka.

            Ma ka la 8 mai, ua nui loa ka ike o ua kahuna nei ke kii la i na kapa apana e halii malalo, a kukulu iho ke pakaukau maluna, a pii ae la kela iluna e kahea ai i keia namu ano ole penei: "Oware a Owalea ise ite," a pau ia alaila, kauoha aku nei i ka mea mai e wehe i ke kapa a kuu kahi hilahila me kahi makuahonowai ona, a malaila pau ka hana ana. Eia nae ka mea a piki aole i ola iki ka mai a hiki i keia wa.

H. K. HONOMALINO

 

            O ka leta nuhou maluna ae i kakau ia e H K. Honomalino, oia ka makou i hoohalahala aku ai ma ka pule i hala no kona inoa ponoi, a o ka inoa kekahi o Konakaiopua, i kakau mai i keia mau mea ae la maluna no ka hoopuka aku maloko o keia pepa. I keia pule, ke hoopuka aku nei makou i ua nuhou la a ka hoohilahila nui wale me ka inoa ponoi o H. K. Honomalino, oia o H. Kema. O kana wale no keia e hoopuka aku nei, oiai he kulike loa ka laua mau mea i kakau ai me ka Konakaiopua, oia hoi o Mr. J. W. Maele. A ina maluna o ke kahua oiaio keia ake nui ana o laua e hoolaha akea, me ka lili nui ana i ka maluhia o ke kino kanaka mai na hana pegana mai e like me ia ae la maluna, he wahi kumu ao maikai no ia, i ike iho i ka hilahila a hoopau ae. Ke hoopuka aku nei makou i ka Honomalino leta pane no kona inoa a makou i hoohalahala ai ma kona aoao, malalo iho:

 

            Honomalino, Aperila 7th 1887 "Ka nupepa KUOKOA," Aloha oe:—Ua ike iho la au no kau wahi hoohalahala no ko'u inoa, nolaila, eia mai kuu inoa e like me kou makemake, a e hooko ia ka'u mea i makemake a i lili ai hoi no na hana lapuwale a Waawaainiu a aupo he nui a lehulehu na mea a'u i kapae ai no ke kupono ole, oiai he mananalo a he ku i ka hilahila ke nana aku, aka ina ua liliha no hoi oe no kekahi mau mea alaila, e pono no hoi oe e kapae ae, aka, i mea nona e ike ai a noonoo ua hiki pela. O ua wahi kahuna nei eia aku nei i Honolulu, ina iho i Kaakopua, a ua lohe mai nei au, i holo aku nei i ke noi hale laau i ka Moi a i waapa kekahi. Nolaila au e pane ae nei aole paha he uhane. Me ka mahalo.

H. KEMA

Honomalino, Kona-hema, Hawaii.

 

M. THOMPSON,

LOIO MA KE KANAWAI.

            Keena Hana, aia iluna o ka Hale Pohaku o Kimo Campble, kihi o na alanui Papu me Kalepa, Honolulu.

            HE LOIO IMUA O NA AHA.

            Ina i makemakeia, alaila e haawi no oia i kona manao kanawai ma ke kakau ana ma ka pepa, no ke ano o ka hihia e manaoia ana e hoopii maluna o na olelo ike e waiho ia mai ana e ka mea nana ka hihia.

2121-1y.

 

HALE PAIKII ALANUI NUUANU

I WEHEIA NO EKOLU MAHINA.

            MAHOPE IHO O NA HOOPONOPONO hou ana i wahi e loaa ai he wa maikai no kela a me keia e hele mai ai e pai kii no lakou iho ma ka uku oluolu, ua hoopaa iho makou e hoolako aku i ka poe a pau e like me keia malalo iho:

            Kii pepa,..........6, no $1.00.

            Kii lako hale, lumi, hale a pela aku..3, no $1.00.

            Kii mai 8x10......1, no $1.00; a i ole $8 no ke kakini.

            Hoomaemae a hoolele hou ana i na kii ka hiko, ma ia uku hookahi no, Hookahi kii pena 8x10 a me ka laau, he $6.00.

            H. A. LUSCO MB.

            Helu—Alanui Nuuanu.

2116-tf

 

HOOLAHA UEMAU.

 

WILIIAM C. ACHI.

Loio a he kokua ma ke kanawai imua o na Aha a pau o keia Aupuni.

            He Mea Ana Aina a he Boro@a ma na waiwai p@a.

            Keena Hana. He@a 15. Alanui Kaahumanu Honolulu, oia ke Keena mua iho nei o Kini me Pete@oo

@114-@

 

W. AHANA.

KELA HUMUHUMU LOLE

            Mea hana i na lole hou ma na paikini maikai a pau a me ka hoomaemae hou ana i na

LOLE KAHIKO

2080-6m

 

FRANK GERTZ

MEA KALEPA A LAWELAWE HANA MA

NA ANO KAMAA APAU NO NA

Wahine, Kaikamahine a me Kane.

            Na Kamaa Buti a me na Kamaa haahaa no na Keiki Kane a me na Kanaka makua, o na ano paikini hou loa

208@-0m

 

WILLIAM McCANDLESS.

            HALEKUAI BIPI O WILIAMA MA KALALENA ma Ulakoheo. Na ano Bipi a me na la a pau o ka makeke no na kumukuai oluolu. Uala Kahiki a pela'ku.

2092-1y.

 

MRS. THOMAS LACK,

HELU 81, ALANUI PAPU.

MEA KUAI A LAWELAWE I

NA

Mikini Humuhumu na Aahu, a nui wale Aku

HE AGENA KUAI NO NA MIKINI

White, New Home,

            Davis, Crown, Howe,

            Me Florence,

            Na Kui Mikini o na

            ano a pau a Howard,

            Na pepa ana lole o

            na ano a pau, a me

            kela keia mea

NA LOPI MIKINI A KALAKA.

HE AGENA KUAI I NA

Pu Raifela, Pu panapana, Pu ki manu,

            na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele.

NA KAPUAHI AILA MAHU

Mai ke nui a ka liilii.

            Ma ka lawelawe nui ana oÿu i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, u makaukau au e hooko kaulua ole i na kauoh a pau.

            O na kauoha mai na mokupuni e hookohuia.

2082-1y

 

HOOLAHA KUMAU.

 

Ka Waiwai o ka Hilinai

            KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O keia

            LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

            HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia

            LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o ka AYER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka

            HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke

            KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA A AYER. He maalahi a he

            MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma’i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi  mau laau e ae.

            A HILINAIIA no ka ikaika kupuno o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma’i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka

Ayer Laau Sasaparila.

I HOOMAKAUKAUIA E

Kauka J. C. Aver & Co. Lowell, Mass.

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paeaina Hawiai.

Helu 100, . . . Alanui Papu, Honolulu

2086-tf

 

LEN SING.

Helu 135 Nuuanu Sreet.

—MEA HUMUHUMU LOLE—

He Mea Hana, Hoomaemae a me hana hou ana i na lole kahiko.

2109-5m

 

WOLFE & CO.

Mea Kuai i na Ano a pau o na Mea

AI, HUA AI, O NA ANO A PAU.

            Eke Palaoa, Berena, Waiu Bata, Berena manoanoa, Berena huinaha, mea ono, o kela ano keia ano; Ko paa, Kope, Ti, Aila mhu, a me na ano a pau.

Helu 66, Alanui Hotele, Halekuai mua o Lewis & Co

            E loaa koke aku no na kauoha a pau loa me ka hakalia ole, a me ka maikai o na hoomalu ia ana. E hooko ia na kauoha o ke kulanakauhale nei me ka hikiwawe ma na ka me ka uku ole. O na kauoha mai na mokupuni, e lawelawe koke ia.

2085-6m

 

Nuhou! Nuhou! Nuhou!

AILA MAHU MAIKAI!

HOOKAHI DALA WALE NO NO KE

KINI AILA HOOKAHI!

E kuai pau ia aku ana no ka nui loa o ka aila i keia manawa.

E AU E NA MAKAMAKA! E AU!

E kipa ae ma ka halekuai o

Kakela me Kuke.

 

B. F. EHLERS & CO.,

PAINAPA.

Poel Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu. Honolulu.

            E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela a me keia moku.

2082-@