Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 17, 23 April 1887 — Page 4

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kawena Komeiji
This work is dedicated to:  NOAA

Nupepa Kuokoa.

No ka makahiki.....$2.00

No Eono Mahina.....1.00

KUIKE KA RULA.

Poaono.....Aperila 23, 1887.

 

Moolelo o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii.

(Koena mai kela pule mai.)

            Hoike o Konawaena a me Kealakekua, na S.L. Desha i heluhelu.

            Hoike o Pukaana. Aole i hiki mai imua o ka Aha.

            Hoike o Kaohe a me Milolii, na S.W. Makaike i heluhelu.

            Hoike o Waiohinu a me Kapaliiuka, na J. Kauhane i heluhelu.

            Hoike o Kalapana a me Opihikao, na ke kakauolelo i heluhelu.

            Mahope o keia, ua heluhelu mai o W.M. Kalaiwaa i kana hoike komite a ka Aha i koho ai iaia ma Hilo, i Aug. 1886, e pili ana i ke koi a S.P. Kaaia i na dala he 160 maluna o na Ekalesia huiia o Kalapana a me Opihikao, no ke koena hanai kahu, a penei ke ano nui o kana hoike:

            Ua hui pu ko oukou komite me na hoahanau o na Ekalesia hui ia o Kalapana a me Opihikao, a ua hoike aku i keia mea ia lakou, ua hoole mai lakou, aole he 160 dala ko lakou aie ia S.P. Kaaia, aka, he aie no ko lakou, he 121.50 dala, a ua hoomaopopoia kela ma na Ekalesia huiia. Ua hemahema ko oukou komite ma keia mea, no ka mea, aole he bila aie maopopo i loaa mai ia'u mai a S.P. Kaaia mai, e hoomaopopo ana i na manawa i aie ai. Aka, ua ae no na hoahanau he aie no ko lakou e like me keia i hoike ia aku nei. Kokua mai ka elele i hoounaia mai laila mai i ka hoike a ke komite, a ua lulu lakou i kekahi mau dala a ua loaa, a e haawi aku ana ma ka lima o A.O. Polepe, a e hookaa aku ana no hoi i ke koena. Aponoia ka hoike a ke komite.

            Hoike o Puula a me Olaa, na ke kakauolelo i heluhelu.

            Noi mai o Paakula e hoopanee ka Aha, a noho hou i ka la apopo, hora 9 a.m. Hooholoia.

            Pule o A.O. Polepe, a hoopanee ka Aha.

LA HANA 2. Mar. 4, 1887.

            Halawai hou ka Aha e like me ka hoopanee ana. Lunahoomalu ma ka noho. Malamaia ka hapaha hora hai pule. Heluheluia ka moolelo o ka la i hala a aponoia.

            Kumuhana 3. Na palapala hoopii.

            Hookahi palapala hoopii no Kohala Komohana, e noi ana e hoohui ia Ekalesia me Kohala Hema.

            Palapala hoopii no Kohala Hema, e noi ana e hoohui ia Ekalesia me Kohala Komohana.

            Palapala kahea kahu a Kohala Hema ia S.C. Luhiau.

            Lawe ka Aha a noonoo i keia mau palapala, a ma ke kuka ana, ua hooholoia, e waiho ia keia mau palapala ma ka lima o ke komite imi kumuhana.

            Palapala kahea kahu a Kailua a me Helani ia W.M. Kalaiwaa o Hamakua Hikina.

            Ma ka nana ana o ka Aha i keia palapala, ua loaa kekahi mau hemahema, oia hoi ma ka noho lunahoomalu ole ia ana e ke komite S.W. Makaike, a ma ka like ole no hoi o na olelo me ka buke lawe lima.

            Ninau ka Aha ia S.W. Makaike i ke kumu o kona kakauinoa ole ana malalo o kela palapala kahea, oiai oia no kekahi malaila, a ua ike no oia i keia palapala imua o kona alo.

            Hoakaka mai oia, no ka haunaele i ka manawa i noho ai na hoahanau no ka halawai kahea kahu, a ua manao oia, aole la i lokahi ka manao o na hoahanau o ke kahea i kahu.

            Hoakaka nui mai ka elele a me kekahi hoahanau mai laila mai, ua lokahi ko lakou manao no ke kahea ana i kahu. A o kela poe i kue ai, he poe lakou mawaho o ka Ekalesia, aole he mau hoahanau.

            Ma ka nana ana a ka Aha i keia mau hoakaka, ua maopopo, he wahi ano hemahema iki ko ke komite ma ia mea, oiai, ua ike no ke komite i kela palapala, a ua hele mai no oia e noho lunahoomalu no kela palapala kahea, aka, hoolohe aku nei oia i kela leo keakea mawaho ae o ka Ekalesia.

            Noi mai o A.O. Polepe, e kauoha ka Aha ia S.W. Makaike, e kakau koke i kona inoa malalo o kela palapala kahea. A mahope o kona kakauinoa ana, alaila, e waiho aku ma ka lima o ke komite imi kumuhana; ma ka ninau ia ana, ua hooholoia. A ua kakauinoa ke komite, a waiho ia ka palapala ma ka lima o ke komite imi kumuhana.

            Na S.C. Luhiau i heluhelu i kana haawina ma Mataio 22:18. "No ke aha oukou e hoao mai nei ia'u?"

            Na W.M. Kalaiwaa i kana haawina ma 1 Petero 3:16. "Ka noho ana o na karistiano iloko o Karisto."

            Noi ia mai e hoouna i ke KUOKOA, hooholoia.

            (Aole i pau.)

 

Moolelo o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Oahu.

            Halawai ka Ahahui Euanelio o ka mokupuni o Oahu, ma Kaumakapili, Aperila 6,7, M.H. 1887 hora 10 A.M.

            Nawaa ma ka noho

            Malama ia ka hapalua hora haipule.

            Noi ka aha e hoopanee ka Haiao a ka Lunahoomalu, i ka hora 7 P.M.

Ekalesia,          Kahu,  Elele,

Kawaihao        H.H. Paleka     Lapati

Kaumakapili    J. Waiamau,     Naukana

Kalihi & Moanalua,     S. Paaluhi,       Keawe

Ewa,    S.P.H. Nawaa,            Keone

Waialua,          E.H. Timoteo, Kalamakee

Kahulu            -           -

Hauula & Kahana       -           Koekoe

Waikane          J.N. Paikuli      Kaoheloai

Kaneohe          -           Moeloa

Waimanalo      S. Waiwaiole

            Na Lala mau. HYDE. POLEPE.

No Maikonisia, C. Leleo.

            Koho ka aha ia Waiwaiole Lunahoomalu.

            Paaluhi Kakauolelo

            Koho ka Lunahoomalu i na komite mau

            Komite Imihana Polepe Naukana Lapati

            "           " Imi Haawina, Paikuli Koekoe Naoho

            "           " Pai Moolelo Paaluhi Waiwaiole

            Heluhelu mai o Naukana i ka hoike hapa a ke komite.

            1 Hapalua hora haipule i ka hoomaka ana o na hana o ka la.

            2 Na Hoike Kihapai.

            3 Na Palapala Hoopii.

            4 Heluhelu Haawina

            5 Na Ekalesia Kahu ole

            6 Na Hale Kahu

            7 ke ola o na Kahu

            8 Ke Kula Kahunapule

            9 Koho ana i na Komite Hoike a keia Aha imua o ka Ahahui Euanelio o Iune.

            10 Koho ana o na Elele mokupuni no na Ahahui nui

            A.O. POLEPE

            J.W. NAUKANA.

            D.R. LAPATI.

            Hoapono ka aha i ka hoike hapa a ke komite.

            Hapai ka Aha i ke Kumuhana 2 Na Hoike Kihapai.

            Heluhelu mai o Paaluhi a me Nawaa i ka hoike o ko laua Kihapai.

            Na Paaluhi i heluhelu i ka hoike Kihapai o Waianae.

            Heluhelu mai o Timoteo Koekoe a me Paikuli i ka hoike o ko lakou mau Kihapai.

            Noi mai o Timoteo, e hoopanee keia Aha a halawai i ka hora 1 P.M. pule o Timoteo.

            Halawai hou ka aha i ka hora i hoopaneeia.

            Hapai hou ka aha i ke koena o na Hoike Kihapai.

            Heluhelu mai o Moeloa, Waiwaiole i ka hoike o ko laua mau Ekalesia.

            Hapai ka Aha i ke Kumuhana 4 Heluhelu Haawina.

            "E wehewehe ia Ioane 1:17."

            Heluhelu mai o Hyde i kona Haawina.

            "O ka Bapetiso ana a Ioane ma ka muliwai o Ioredane Ua hooluu ia anei me kona kino iloko o ka wai, a i ole ua pipi ia paha ma ke poo?

            Heluhelu mai o Nawaa i kona Haawina.

            "Ko ke Kahu Ekalesia kuleana i kona Aha Luna."

            Heluhelu mai o Paikuli i kona Haawina.

            "Ke ano kupono o ka heluhelu ana i ka Baibala."

            Heluhelu waha mai o Hyde.

            I ka moolelo o ka lanakila ana o ka pono ma na aina a pau, ma ka hapalua makahiki.

            Na Ekalesia Kahu ole.

            Hoike waha mai o Waiwaiole, ke Komite o ka Ekalesia o Kaneohe.

            Hoike waha mai o Timoteo ke Komite o ka Ekalesia o Kahuku.

            A mahope o ke kuka ana o ka aha, ua hooholo ka aha ia Rev. G. Leleo e hele e lawelawe i ka hana a ka Haku ma ka Ekalesia o Kahuku.

            No ka Ekalesia o Kaneohe, aohe mea i hooholoia.

            No ka Ekalesia o Hauula a me Kahana.

            Ua hooholo ka Aha e haawi hou aku ia S. Kapu i Palapala Haiolelo nona, i hookahi makahiki, mai ka la mua aku o Iulai M.H. 1887.

            Hoopanee ka aha, a halawai hou i ka la apopo hora 9 A.M.

La hana 2 Poaha, April 7, hora 9 A.M.

            Malama ia ka hapalua hora haipule.

            Heluhelu ia ka moolelo o ka la hana mua, a aponoia.

            Hapai hou ka aha i ke koena o na Hoike Kihapai.

            Heluhelu mai o Pareka i ka hoike o kona Kihapai.

            No ke Ola Kahu a me na Hale Kahu.

            Hooholo ka aha e hoomau aku ia Timoteo ke komite, no ia mau hana.

            No ke Kula Kahunapule.

            Ua hoike mai o Hyde no ia Kula.

            Ke koho ana i na komite hoike a keia Aha, imua o ka Aha Nui o Iune.

            (Aole i pau.)

 

HE MOOLELO NO

Lonoikamakahiki

KA

Pua Alii Kiekie na Kalani.

Ke Alii Nui o Hawaii.

[KAKAU IA NO KA NUPEPA KUOKOA.]

            HIKI pono aku la keia i ka aina i Makaka, i kahi noho o Puapuakea a me Kaunamano kana kumu ao laau; e u-walea mai ana no laua la iloko o ko laua hale, me ka laua mau mea paahana, e pili ana i ke ao ana i na ai laau a me na hauna laau a pela aku.

            Ia wa haawi na aloha kamaaina a me ka malihini elele.

            E! he mea e wale hoi ka mama o ka huakai iloko o keia la kuhaoa. He ha'o ka huakai e like me keia ke ano, "ka hua i ka umauma e haina mai."

            O keia mau olelo, na ke kumu ao laau no ia a Puapuakea, na Kaunamano aohe pane leo a ka kakou koa i kela manawa, ke lohe la ia i ka olelo a kana kumu, a ke kali nei oia o ka huaolelo a ka elele i hoouna ia mai ai oia mai ke alii Lonoikamakahiki mai.

            Aole nae i pane ka elele a kukini hoi i kela wa no ka mea, aole i kuu iho ka nae. Ke kaheawai la ka hou a puni ke kino, a nohea hou ole hoi he loa kahi i holo ia aku la i kela la.

            I kela manawa olelo mai la o Puapuakea i ka elele.

            "E aha ana ke alii a kaua? o Lonoikamakahiki ka pua a Kalani, ka ia onio nio ili malaokea."

            E noho ana no?

            Aohe nae paha he pilikia?

            He pilikia, oia ko'u mea i hoouna ia mai nei e ua alii la a kaua.

            A heaha ka pilikia o ke alii?

            Ua hiki mai ke alii o Maui e kaua me ka kaua alii. A ua kaua mai nei ua alii la me na makaainana o Kona i nehinei, a i keia la, ua pii ae nei e hui me ka kaua alii.

            Ina no ka pono a no ka pono ole. E hele koke ana kakou i keia la ma ke alanui mauna aku a hiki no i Waimea, mamua o ka napoo o ka la, ina e haule ana kakou mahope o ia manawa, alaila, e poino ana ko kakou aoao. O oe a me Makaku ke hakaka ana a aia o ka mea o olua e lanakila ana, e noho kanaka aku ke alii malalo o ke koa i lanakila. Oia ke kauoha a ke alii a kaua la i lohe oe.

            Ua pono, e haele aku kakou no ke kahua kaua, akahi no a uku ia ka ai ka ia a me ke kapa a ke alii. Ua loaa mai la no ka hana i ke alii, aole he hoole ana.

            He mau huaolelo hoalohaloha no keia a ka kakou koa e hoike mai la imua o ka elele.

            I kela wa olelo aku la o Puapuakea i kana kumu ao laau, e makaukau hoi paha kakou e hele i keia, aohe manawa e kali hou aku ai.

            Ia manawa i pane mai ai ke kumu i kana haumana, he la hoi no ka hele e hele aku ana hoi paha kakou a moe i ka loa o Koialana. Ia wa huli mai la ke kumu a olelo la ia Puapuakea.

            Pehea ke ano o ke kino o Makaku he nui paha a kiekie a he nui paha a haahaa a i ole he nui kiekie no paha.

            I aku la o Puapuakea.

            He nui a kiekie, aole kanaka o kakou o Hawaii nei e hoohalike aku ai. He umi ke kaha-kino, oia ke kiekie.

            E, nui io aku la, nona no nae ka haule iho nalulu ka honua.

            Ina pela e hookaukau hou ae kaua i na ai laau. He kanaka nui ae la kou hoa hakaka; owai la kau hauna laau.

            I mai la o Puapuakea, "o ka Io ka laau."

            Haahaa ia hauna laau, wai a ke kumu, o ka haahaa o ka hauna laau, o kou haahaa hoi, oki loa. Hookahi no kiko ana a ka manu nui oki loa kahi manu iki, he wahi palemo ka loaa a ka manu iki, a o na kapuai wawae kahi mea loaa.

            I hou mai la ke kumu aole no hoi e noonoo hou ae i hauna laau hou aku. No ka mea he kiekie ka haka, pehea e kau ai ka manu iluna?

            I kela wa pii iki ae la kahi kai o ka haumana a hoomaka mai la kela e hou i ua hanau laau la ana i ke kumu, me ka hoopuka pu mai i keia mau huaolelo. "I ka hale pau ke ao ana a ke kumu."

            Ia wa, me ka eleu nui ke kumu i pale ae ai, loaa pono aku la kahi manamana lima iki o ke kumu i ka laau a kana haumana, a lele loa aku la. I kela wa, ke kaheawai la ke koko o ka lima o ke kumu. Lalau ae la ke kumu i ke kahakahana lole paupau a wahi ae la a paa ka lima.

            Ia wa huli mai la ke kumu a olelo mai la ia Puapuakea, e, auhea oe? Ua pa ae nei au iloko nei, a pela no auanei oe e pa aku ai iwaho. Ua moku a lele loa aku nei kuu manamana lima iki, ina no hoi he elua o'u manamana lima iki e lele, he elua no hoi ou hauna laau e pa mai ai i ke koa o kela aoao, oia hoi kou hoa paio, ina ua poino oe. Aohe hoe e hihi ua loaa hoi ka laki a me ka pomaikai ma ko kaua aoao. Ua pae ae nei au i ka ehu kakahiaka, e pa aku ana oe i ke ehu awakea, a e pa aku ana hoi ia oe kou hoa paio i ke ehu ahiahi. O ke ehu no ia o ka poeleele a me ka pouli, a pela auanei e pouli ai ke kukui kona hale.

            Ua hooko ia keia olelo a ke kumu a Puapuakea mahope o ka hakaka ana o na moho nona ka la. O kahi elele a kukini hoi, ke nauki aku la i ka laua nei apa mai. I kela wa hoeu mai la ke kumu.

            E ai ka ai a e inu ka wai, e ai a maona, alaila e hume ka malo a paa hoomaka kakou e hele aole e kunana, aohe olelo, aia a hiki kakou i Waimea, ai ka ai, inu ka wai, komo ke kapa, olelo ka olelo me ke alii. Aole e nana mai kamaka o ka mea e holo ana imua i na mea mahope, oia ke kauoha i lohe ai olua whai a ke kukini.

            Ae mai la laua, ae heaha la hoi. Ko laua lalau aku la no ia i na ihe kauwila loloa a paa i ko laua lima. A hoomaka aku la e puka mai loko aku o ka hale, a hele aku la ma ko lakou alanui hele i hoike mua ia ae nei maluna.

            Holo aku nei no ka elele kukini mamua a mahope aku no hoi laua nei, a "ke welo la kihei a ke Ae-loa." Ku pololei o hope o na malo o lakou nei, i ua mea maikai nui wale he mama, o ia mama a i keia wa loaa ka lio kakele o Kapiolani Paka, ina ua hooheihei me na lio Kaleponi o na haole.

            Ke holo la lakou nei i ke one o Kahualoa, a hala hope ia wahi ia lakou nei ke holo la lakou ma ke ala mauna a mawaena o Maunakea, a me Maunaloa pili kokoke loa aku la o Puapuakea ma mahope o ka elele a kukini hoi.

            Ia wa hoopa aku la o Puapukea i ka welau o kana laau ihe, ma ke kua o ke kukini e holo la mamua, hoomaka hou e pii ae ka mama o ua kukini nei i kela wa, Mahope o ia manawa kau pono aku nei lakou ma ka aoao hema o Maunakea, hooiho pono aku nei no kai o Waimea, kahi a na alii a me na kanaka he nui loa e noho mai la.

            Ia lakou nei e hookokoke aku la i na hale o Waimea, ike aku nei lakou i ka nui launa ole o na kanaka, ua pania pu ia ka laula palahalaha o ke kula o Waimea, a he ula wale no i na kanaka, i ka Maui a me ka Hawaii.

            A hiki aku nei lakou i ka hale, me ka ike ole mai o ke alii o Maui, a me ke alii o Hawaii, oiai aia no laua i ko laua mau hale pakahi kahi i hookaawale ia ai. E hele iho ana ka la e komo iloko o ke kai, o ka hapa iki o ka la ke komo la iloko o ke kai, a o ka hapa nui o ka la aia no iluna, o ka ilikai kahi i hoolai ai, ia manawa akahi no a kuu iho ko lakou nae a waiho a make nui aku la no hoi maluna o ka ili honua a na na ohua no hoi o ke alii i hooponopono iho i ko lakou mau kino, me ka manao kuhihewa o kahi poe o ko lakou hora hope la ia. Aohe ka.

            "Ke kamau la no ka ea i ka halauola

            He kula lima ia no wawae

            Nohu -

            Me he Pukoa hakahaka la i waahila

            Ka momoku a Kaunulau

            A he lehulehuka hale pono ka noho ana.

            Ia wa hele aku nei o Hinau a olelo aku i ke alii.

            E Kalani e, - E o, wahi a ke alii.

            I hele mai la au e hoike aku ia oe, ua hiki mai nei ko kaulanaaina, a me ke kumu no ana, a me ko kukini no hoi i hoouna ia aku nei.

            Auhea lakou? Ei ae, aia i ka hale aipuupuu, ke moe a make la, aohe oni ae, aole no hoi he kamailio mai.

            I ka wa hea la lakou i hiki mai nei? I ka wa no e kau ana ka hapa nui o ka la iluna, a o ka hapa iki o ka iloko o ke kai.

            A ina pela, ua pono. Aia pau ae ko'u paina ahiahi ana, alaila, hele aku au e ike ia lakou.

            Ke hoomaka la ke alii e ae a maona, a hooluana iki iho la ke alii, a mahope o ia wa, hele aku la oia e hui pu me kona kaulanaaina, a me Kaunamano ke kumu ao laau a kana koa, a me kana kukini hoi i hoouna ai.

            Ua poeleele loa iho la i kela manawa, hoala ae la oia ia lakou; ia manawa ua ala like ae la lakou a pau iluna, a ike mai la i ka maka o ke alii, a haawi mai la i ko lakou aloha ohaoha a pumehana hoi, i ka ike ana mai i ka maka o Kalani.

            I aku la ke alii: He mea e hoi ka mama o oukou o keia hele ana mai nei ma ke alanui mauna.

            He mama hoi paha he kauoha no ka pilikia; a oia ke kumu i mama ai; a ina hoi he kauoha pilikia ole, aole no la hoi e mama.

            I aku la alii: E ai oukou a maona, alaila, hai ka huaolelo a me ka hana e hana ai no ka la apopo, e pili ana i ko olua hakaka ana e Puapuakea a me Makaku.

            Ia wa hoole mai la o Puapuakea aole make ai, aia a lohe mua i na olelo a me na kauoha a ke alii i keia wa, a mahope ai ka ai a maona, alaila, he hiamoe wale ana no ko ka po, ala ae i ke kakahiaka nui, manao na hana o ke ao ana ae.

            (Aole i pau.)

            He wahi onene iki iwaena o ko Farani mau makaainana no na mea e pili ana i ko lakou Aha Kuhina, a ua olelo ia, ua komo pu aku kekahi o na lala mua o ka aha kuhina iloko o keia mau hana ma ke ano kue aku i keia Aha Kuhina hou.

 

HOOLAHA UKMAU.

 

COSMORAMA.

            AIA aku nei keia mea nuhou loa no ka hoikeike ma ke taona o Hilo, Hawaii, no kekahi mau pule wale, a e hiki ae ama Kohala, Hawaii, a ma Wailuku me Hana ma Maui.

            E hoike ana keia COSMORAMA i na hiohiona o na kulanakauhale kaulana nunui, na wahi pana o ka aina, kekahi mau mea ano nui i hanaia mai ka wa kahiko a hiki i keia au. Mawaena o keia mau mea, o ka pahu pele weliweli a kaulana loa kekahi o ka lua pele Kilauea i ike ia no kekahi wa loihi i hala, na olino o Laupahoehoe, na hoohiwahiwa o ka la hanau o ka Moi Kalakaua Nov. 16, 1886, huakai hoolewa o ka Moiwahine Ema Kaleleonalani, na anaina hula lehulehu i malama ia o ka la Iubile, ke 'lii ka Moi a me kona mau ukali ma ka hale alii, a he lehulehu loa aku o na mea maikai.

            Ua panaiia mai na mahalo kiekie no keia Cosmorama hoikeike kii i malama ia ma Honolulu nei, a ua lawelawe ia na mea a pau me ka malamalama o na kukui a me na ohenana hoonui ike. He mea pahaohao loa i ka poe a pau e hele ae ana e ike maka, i ka waiwai a me ka naauao o ke kanaka.

            Uku komo no na makua.         .50

            " " "      keiki.   .25

Hilo, Hawaii, Aperila 2 1887

2122-tf

 

W. AHANA,

KELA HUMUHUMU LOLE

Mea hana i na lole hou ma na paikini maikai a pau a me ka hoomaemae hou ana i na LOLE KAHIKO.

2089-6m

 

LEN SING.

Helu 135 Nuuanu Sreet.

MEA HUMHUMU LOLE

He Mea Hana, Hoomaemae a me hana hou ana i na lole kahiko. 2109-5m

 

MRS. THOMAS LACK,

HELU 81, ALANUI PAPU,

MEA KUAI A LAWELAWE I

NA

Mikini Humuhumu na Aahu, a nui wale Aku

HE AGENA KUAI NO NA MIKINI

White, New Home,

Davis, Crown, Howe,

Me Florence,

Na Kui Mikini o na ano a pau a Howard,

Na pepa ana lole o na ano a pau, a me kela keia mea

NA LOPI MIKINI A KALAKA.

HE AGENA KUAI I NA

Pu Raifela, Pu panapana, Pu ki manu, na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele.

NA KAPUAHI AILA MAHU

Mai ke nui a ka liilii.

            Ma ka lawelawe nui ana o'u i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, ua makaukau au e hooko kaulua ole i na kauoha a pau.

            O na kauoha mai na mokupuni e hookohuia. 2082-1y

 

Ka Waiwai o ka Hilinai

            KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, 2  ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O keia LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.

            HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua awili pu anei me na ano mai ikaika? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o ka AYER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaiak pu ia no hoi ma o ka ai ana keia LAAU SASAPARILA A AYER. He maalahi a he MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laae e ae.

            A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehulheu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka Ayer Laau Sasaparila.

I HOOMAKUKAUIA E Kauka J.C. Aver & Co., Lowell, Mass.

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

Helu 100....Alanui Papu, Honolulu

2086-tf

 

HOOLAHA KUMAU.

 

WILDER & CO. (WAILA MA.)

Mea kuai papa a me na lako kukulu hale na ano a pau, a me na me no pono a pau no ka hale.

Kihi Alanui Moiwahin me Papu. tf

 

PACIFIC HARDWARE COMPANY

Na hope o Dilinahama Ma.

Mau Mea Kuai Lako Hao

Alanui Papu. Honolulu.

 

FRANK GERTZ.

MEA KALEPA A LAWELAWE HANA MA

NA ANO KAMAA A PAU NO NA

Wahine, Kaikamahine a me Kane.

Na Kamaa Buti a me na Kamaa haahaa no na Keiki Kane a me na Kanaka makua, o na ano paikini hou loa

2084-6.

 

Laau Mai Lepera Helu 1

A

S.H. MEEKAPU.

E LOAA A E HOOUNA IA NO MA ke kauoha, ka laau Mai Lepera ma na wahi a pau ke loaa he mau hoike oiaio no ka mai Lepera, a ke hoouna mua mai i na lilo o ka laau. E loaa pu no hoi me na Rula o ka inu ana. 2086-1yr

 

H. HACKFELD & CO.

Mea Kalepa Nui, a Kuai Kukaa i na

Waiwai Lole, a me na Mea Hao

A HE MEA

KALEPA WAIWAI NUI

HONOLULU, H.I. 2082-1yr

 

HALEKUAI HOU

ME NA

LOLE HOU!!

KA HALEKUAI MAKEPONO LOA keia o neia Kulanakauhale me ka mai kai loa no na lole ma ke kihi o na Alanui Papu me Kalepa. Na Lole o na ano a pau no na Keonimana me Keikikane.

Na Lole komo,

Na Papale,

Papalekapu,

Na Pahu waiho Lole,

Na Paiki Ili,

a pela aku.

            He mau waiwai i lawe pololei ia mai no keia wahi, a i wae pono ia no hoi i kulike me ka makemake o na makamaka Hawaii.

            Ka Hale Kuai keia o ke Kanaka Ilihune. He mea e lawa ai ka makemake o ka poe uuku o kahi loaa.

O KO MAKOU MAKIA,

E OLA KE KANAKA ILIHUNE

            E hele mai a nana pono, i ike a pau kuhihewa.

EGAN & CO.

2092-1y

 

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI

LEWERS & COOKE.

(O LUI MA)

ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.

E loaa ai

PAPA NOUAIKI

o kela a me keia ano.

Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papu Ku, A me na Papa Moe nui loa.

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI!

O NA ANO A PAU LOA.

NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana.

NO KA

UKU HAAHAA LOA.

Elike me kamea e nolo ana mawaena LAUA a me ka MEA KUAI.

HELE MAI E WAE NO OUKOU

 

Kakela a me Kuke

HALEKU NUI O NA WAIWAI.

E laa na pahiolo, koi hole, hamale, koi nui a me liilii, kila, wili puaa, rula, apuapu, kui o na ano a pau, kala kaa, hao hoopaa puka.

pohaku hoana, kepa, lei ilio, kaula hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi, kalapu, kope hulu, pulupulu, eepa ka lakala, lina hao, ami, keehi a me

KAULA OPI

Palau o na ano a pau

Oo, ho, kopala, pe, kipikua, hao kope, au ho a pela aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa, uwea keleawe, hao pila, piula, kaa palala, ipuhao, ipu ki

PA-PALAI MAKAU ME KA AHO

Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula kuaina, hu'akai, ehi wawae, hulu pena, a pela aku.

Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe.

PENA HOOMALOO

a me aniani hale

AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMO, AILA KAA, INIKA KAMAA.

PAUDA, KUKAEPELE, KIANA PAUDA, UIKI IPUKUKUI O NA ANO HE NUI A LEHULEHU.

LOLE MAKEPONO

E loaa na

AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU UWEWAHINE, KUI HUMUHUMU, A ME KA LOPI

Ke Kuike e loaa no ia ma kahi o

Kakela & Kuke!

NA MEA PIULA

Mikini Humuhumu

Mekini a WHEELER a me WILSON

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

NA MIKINI A

REMINGTON.

He nui loa na mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke hoi @ ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.

Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR. JAYNE.

LAAU HOOMAEMAE KOKO

LAAU HOOPAU NAIO, I AI @ KUNU, PENIKILA, HUAALE, PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,

Me na Laau Hamo a Pela 'ku.

Kakela me Kuke.