Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 18, 30 April 1887 — Page 4
This text was transcribed by: | Alika Olsen |
This work is dedicated to: | Uncle Samuel Makanoa |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Nupepa Kuokoa.
No ka Makahiki..................$2.00
No eono Mahina...................1.00
KUIKE KA RULA.
Poaono...............Aperila 30, 1887.
Moolelo o ka Ahahui Euanelio o ka Mokupuni o Hawaii
(Keena mai kela pule mai.)
Na S. L. Desha i kona haawina, "Ua like anei ka pomaikai o na haipule ma ka lani?"
Hooholoia e hoouna i ke Kuokoa, a noi pu ia mai me ka haawina a J. D. Parisa i heluhelu mua ia ma Hilo, i ka malama o Augate, 1886, e hoouna pu i ke Kuokoa, hooholoia.
Noi mai o S. Haluapo, e hoopanee ia keia halawai a noho hou i ka la apopo, hora 9 a.m. hooholoia.
Mamua o ka hoopanee ana, ua hoolaha mai ke kakauolelo, e hoolako mai ka Aha i na hemahema a pau e pili ana i ka oihana kakauolelo.
Kokua nui ka hale, a ua lulu na hoa a ua loaa he $1.05. Pule o S. C. Luhiau a hoopanee ka Aha.
La Hana 3. Maraki 5.
Halawai hou ka Aha e like me ka hoopanee ia ana. Ka lunahoomalu ma ka noho. Malamaia ka hapaha hora haipule.
Heluheluia ka moolelo o ka Aha o ka la i hala, a aponoia.
NA HOIKE KOMITE.
Na S. W. Kekuewa i heluhelu mai i ka hoike a ke komite no na palapala hoopii e hoohui i na Ekalesia o Kohala Komohana a me Kohala Hema, penei: Ua nana ko oukou komite i keia mau palapala hoopii, a eia na mea i hooholo ia:
1 Ua hoohalahala makou ma ka nana ana i ka palapala hoopii o Kohala Hema no ke kakauia ana o na inoa ma ka lima kakau hookahi.
2 Ua apono makou i ka palapala hoopii o Kohala Komohana, oiai, ua kakau pakahi ia e na hoahanau.
A oiai nae, ua hooiaio ia mai keia mau palapala hoopii maluna ae imua o keia Aha, nolaila, ke apono aku nei makou i ka manao e hoohui i keia mau Ekalesia elua a lilo i mau Ekalesia hui ia, a e kapaia o na Ekalesia huiia o na Kohala Hema a me Kohala Komohana. S. W. Kekuewa, S. L. Desha, A. O. Polepe, na komite. Aponoia ka hoike a ke komite.
Na S. W. Kekuewa no i heluhelu mai i ka hoike a ke komite no ka palapala kahea kahu a Kohala Hema ia S. C. Luhiau, penei:
Ma ka nana akahele ana o ko oukou komite, ua kieia keia mau hemahema, oia hoi keia.
1 Aole i hoakaka ia kekahi ola no ka mea i kahea ia.
2 Aole i hoakakaia ka la i kakauia'i ka palapala.
3 Aole i hoomalu ia e kekahi kahunapule e like me na loina o ka buke lawe lima.
4 Hookahi no mea nana i kakau na inoa iloko o ka palapala kahea.
Nolaila, ma ka manao o ko oukou komite, he mea pono e hoihoi ia aku keia palapala kahea i ka Ekalesia o Kohala Hema, a na lakou e hana hou e like me na kuhikuhi a ka buke lawe lima, a e hookomo hou mai ma kela halawai hou ana. A e ae aku keia aha ia S. C. Luhiau e lawelawe iwaena o ia Ekalesia ma ke ano kahu kuikawa a hiki i ka halawai hou ana o keia Aha.
S. W. Kekuewa, S. L. Desha, A. O. Polepe, na komite.
Aponoia ka hoike a ke komite.
Na S. W. Kekuewa no i heluhelu mai i ka hoike a ke komite no ka palapala kahea kahu o na Ekalesia hui o Kailua me Helani.
Ia W. M. Kalaiwaa o Hamakua Hikina.
Ua nana akahele ko oukou komite i keia mau palapala, a ua maopopo no, aole keia he palapala kahea kahu kupono e like me na loina o ka buke lawe lima. A ua nana ia no hoi he palapala hoopii wale no imua o keia Aha, aole he palapala kahea kahu.
Nolaila, ke manao nei ko oukou komite, he mea pono i keia Aha e koho i komite e hele aku a e hana i palapala kahea kupono, a e waiho aku ia palapala iloko o ka lima o ka mea i kahea ia. A ma ua ae oia i keia palapala kahea, ua hiki no iaia ke lawelawe i ka hana, a hiki i ka wa e noho hou ai keia Aha, ia wa e waiho hou mai ai keia palapala imua o ka Aha no ka hoonoho paa ana iaia i kahu.
S. W. Kekuewa, S. L. Desha, A. O. Polepe, na komite.
Aponoia ka hoike a ke komite.
Koho ka Aha ia S. L. Desha i komite nana e hana ka palapala kahea kahu o na Ekalesia o Kailua me Helani.
Noi ma o S. W. Kekuewa e hapaiia ke kumuhana.
13 Ka palapala hoalohaloha, no S. C. Luhiau, hooholo ia.
Koho ka hale i ke kakauolelo a me S. W. Kekuewa a me S. L. Desha i komite nana e haku i na manao hoalohaloha no ka makua Rev. L. Laiana, a e hoouna ia i hookahi kope i ka ohana, a i hookahi kope i ka nupepa Kuokoa.
Ua ninau ia na Ekalesia e hoomakaukau nei i mau hale hou no lakou. (Aole i pau.)
HE KUMUMANAO.
(Keena mai kela pule mai.)
E pono anei oe ke kokua i ka poe hewa, a e aloha i ka poe inaina aku ia Iehova! No keia mea, aia maluna ou ka huhu mai ia Iehova mai. Oihana'lii, 19: 2.
[Hoomauia.]
Kahea koke o Mikaia e hele mai, a o ka mea nana i kii e lawe mai. Olelo oia ia Mikaia. Aia hoi, o na olelo a pau a na kaula e wanana ai, hookahi wale no ia, o ka pomaikai no ke Alii. I hookahi hoi kau olelo me ka lakou. E olelo oe ma ka pomaikai. A hiki aku oia imua o na Alii, ninau aku o Ahaba. E Mikaia, e pii anei makou i Kamota Giliada? A e oki paha. I mai la kela, e pii e pomaikai, a e haawi ia ua poe la iloko o ko olua lima.
Ma ke ano o kona helehelena a me kona leo, ua ike no ke Alii, he olelo hoomaewaewa iaia, Nolaila, ninau ke Alii iaia. Ehia la ka'u kauoha hoohiki ia oe, i ole oe e olelo mai ia'u i ka mea e, o ka oiaio wale no, ma ka inoa o Iehova.
I mai la kela. "Ua ike au i ka Iseraela a pau e auwana ana, ma na mauna, e like me na hipa kahu ole." A olelo mai o Iehova, aole o lakou nei kahu. E hoi kela a me keia kanaka ma kona wahi iho, me ka maluhia!
I aku la ke Alii ia Iehosapata. Aole anei au i olelo aku ia oe, aole e wanana mai kela no'u i ka pomaikai, aka, i ka poino wale no? Aole hai mai na mea oluolu. I hou mai la ke kaula. "Ua ike au ia Iehova e noho ana maluna o kona noho alii, a o ka poe koa a pau o na lani, e ku ana ma kona lima akau, a me kona lima hema. Olelo ae la o Iehova. Owai la ka mea e hoowalewale ia Ahaba, e pii aku oia i Kamota Giliada? Ku mai kekahi uhane imua o Iehova, a i aku la. Owau ke hoowalewale iaia. E hele aku au, a e lilo au i uhane wahahee iloko o ka waha o kona poe kaula a pau. I ae la o Iehova. E hele oe, a e hana pela, a e lanakila hoi."
"Ano hoi, ua haawi mai o Iehova i ka uhane wahahee iloko o ka waha o keia poe kaula au, a ua olelo mai la o Iehova i ka poino nou!"
Wela loa ka huhu o Ahaba ia Mikaia, kauoha aku i ka ilamuku, e hoi hou aku a hookomo keia kanaka iloko o ka halepaahao, a e hanai iaia i ka berena o ka popilikia, a me ka wai o ka popilikia, a hoi mai au me ka maluhia.
"Olelo aku o Mikaia. Ina e hoi io mai oe, me ka maluhia, aole o Iehova i olelo mai, ma o'u nei: E hoolohe oukou, e na kanaka a pau."
Alaila, pii aku laua i Komota Giliada. A i aku o Ahaba ia Iehosapata: E hoonalonalo au ia'u iho, a e komo iloko o ke kaua, aka, e komo oe i kou kapa alii. Nani ka hookamani a me ka lokoino!
Ua kauoha aku ke alii o Suria i na luna koa, mai hana aku i kekahi mea uuku, aole hoi me kekahi mea nui; o ke alii o ka Iseraela wale no.
Nolaila, i ka hoomaka ana o ke kaua, ua ike lakou ia Iehosapata me kona kapa alii ma kona kaa maikai. A, i iho la lakou, o ke alii o ka Iseraela keia! Puana mai lakou iaia a puni, e kaua mai iaia. Aka, "kahea aku o Iehosapata, a kokua mai o Iehova iaia. A hoohuli ae la ke Akua ia lakou mai ona aku la."
A pana wale mai la kekahi kanaka, me kana kakaka, a ku i ke Alii o ka Iseraela, ma kahi ami o kona paleumauma. Kona make no ia!
Pakele wale ke ola o Iehosapata, a hoi koke mai i kona hale iho, ma Ierusalema. A oiai e komo ana oia i ke kulanakauhale, ua halawai o Iehu, kekahi kaula oiaio o ke Akua me ia, a olelo aku la iaia. "E pono anei oe ke kokua i ka poe hewa, a e aloha i ka poe i inaina aku ia Iehova. No keia mea, aia maluna ou ka huhu mai ia Iehova mai. 2 Oih. Lii, 19: 2.
Ma keia kumumanao, a me ka moolelo, ua hoomaopopoia ka like ole o ke ano, a me ka hana o keia mau alii, a me na kaula e ao ana, a e alakai ana ia lakou.
O Ahaba ke Alii o ka Iseraela, ua kaulana oia no kona ano maalea, hoopunipuni, a me kona hooikaika mau ana e pepehi a e kipaku aku, mai kona aupuni aku, i na kaula oiaio o Iehova! Kona kukulu ana i na kaula hoopunipuni o Baala a me Asetarota, a me kona hoomana kii ana. Ua kuai lilo loa oia iaia iho ia Satana, i ka hana ino aku ia Iehova. Oia pu, me kana wahine mareia o Iezebela, he poe puni koko no laua. Aohe mea like me Ahaba a me kana wahine, o Iezebela, i hooikaika e hana ino a e hoonaukiuki ia Iehova ke Akua oiaio o ka Iseraela, ua oi loa ko laua hana ino.
Oiai, ua ao pololei ia o Ahaba, e ke kaula Elia, a ua ike maka oia, i ka hoohoka ana a me ka make ana o kona poe kaula he 450 ma ka mauna Karomela. Ua mau no kona paakiki iloko o ka hoomaloka maoli, a me kona holo kiki mamuli o ke alii ikaika o keia ao, a ku mai i ka pua o ka make. (Aole i pau.)
HE MOOLELO NO
LONOIKAMAKAHIKI
KA
Pua Alii Kiekie na Kalani.
Ke Alii Nui o Hawaii
[KAKAU IA NO KA NUPEPA KUOKOA.]
UA PONO, wahi a ke alii, eia ke kauonha a me ka olelo: Ma ka la apopo olua e hakaka ai me Makaku.
A o ka mea o olua e lanakila, alaila, e noho kauwa aku ke alii, a me na makaainana ma ka aoao o ke koa i lanakila; a oia la i lohe oe. Ina olua e ku i ka la apopo, i nui ke aho, uumi ke koko, moea imua, hana i ke koa a nui, a e hana no hoi a nui ka ikaika, a papahi i ka lei o ka lanakila ma ko kaua aoao, alaila ola keia mau iwi ia oe. Aka hoi i hapa ka ikaika a lanakila kela aoao, ehia mea aloha o keia mau iwi.
Pela no hoi paha wahi a Puapuakea ke koa, me ka helelei ana o na waimaka i na olelo hoa'lohalo'ha a ke alii.
I kela manawa i ike mai ai o Kaunamano ke kumu a Puapuakea, i ka helelei ana o ka waimaka o kana haumana, i mai la oia ia Puapuakea: Ua oki ka waimaka, e waiho ka waimaka no ka la apopo, aole waiwai o ka waimaka helelei o keia po.
Nohea helelei ole hoi o ka waimaka i ke aloha i ka olelo kaukau a kona pokii haku, ke pii nei hoi ke kai o ke kumu ao laau, i ka huhu ia Puapuakea, aole nae i emi iho ka waimaka o ke koa i kela wa, ke kulu la no.
Ia wa olelo hou mai la o Kaunamano ia Puapuakea: Ina aole oe e hooki i kou waimaka, alaila e aho oe e noho aole oe e ku aku imua o ke koa o ke koa o ke alii o Maui, oia hoi o Makakuokalani o poino auanei kakou ia oe; ke helelei e nei kou mau waimaka i o la honua, e aho owau o ka elemakule ke ku aku imua o ke koa o ke alii o Maui-a Kakalaalaneo.
Ia wa hoopau loa ae la o Puapuakea i ke kahe ana o kona mau waimaka, a hoike mai la ka helehelena i ke ano o ke koa mai luna a lalo.
Aahu pono iho la oia i ka aahu o ka ikaika maluna o kona kino holookoa a nohoalii iho la ka uahoa a me ka weli iluna ona.
I kela wa hoopau ae la ke alii i kana mau olelo a hoi aku la oia e hiamoe no ia koena po; a haawi mai la na aloha aumoe a huli hoi aku la ke alii no kona home.
I kela manawa, hoomaka iho la lakou nei e ai a maona, a pau ko lakou ai ana hoi aku la o Puapuakea a me Kaunamano e hooluolu ma ko laua hale i hoomakaukau ia, a haule aku la laua hooipo me Niolopua, "Hana ka uluna o Welehu ka malama."
Kuu aku la ko laua nei luhi a me ka maopaopa o ka hele ana mai o ke alanui loa a me ka nahelehele, a ia laua nei no ke ao, o ko laua nei ala ae la no ia a hoolala no na ai laau a laua i ao ai a makaukau.
I aku ke kumu, mai lawe oe i ko ai i hou mai nei ia'u i Kau, oia hoi kela laau o ka "Io." He pono no ia laau, nana aku oe i ka laau a he ano haahaa alaila o ka laau ia o ka "Io" a ina he kanaka nui a kiekie, alaila elua laau e lawe ai, o ka laau mua o "Kaupohu o Hanalei," nau ka hooheu aku, aia no anei ka palena o ia laau o ke kani a-i. Hiki auanei ilaila ua make ke kanaka, aohe e ola. Lawe ka laau a ke keiki kane, e waiho i ka laau a ke kaikamahine: No loko nei ia laau o ka hale, o ka laau a ke keiki kane, nowaho ia o ke kahua nui.
Umia ke koko a puka mawaho o ke kino alaila i aku au ia oe ikaika. A i make ka hoa paio, alaila e hai oe i ko'u inoa.
Ua make o Kahaulelepo, ka laau a ka'u kumu ao laau a Kaunamano, a ke kaikaina alii a Imaikalani. Oia iho la ka olelo hoolana a ke kumu, malama kela i ka i ala palena laau iluna a me ka i ala lawena laau iluna, alaila ua hemahema o lalo o ke kanaka.
Penei oe e paa ai i ka laau, e hopu oe ia waenakonu o ka laau ihe a paa loa, e hooni oe i ka welau luna o ko ihe, oia no ka lawena o ka laau o Kaupoku o Hanalei. Nana auanei ia e pale a i ole alo ae paha, alaila o ka welau hope auanei o ko ihe i ko alo, e hou pololei aku oe imua o kona mau wawae, a hapai pono ae iluna o ke kowa o kona mau uha, a loaa pono ae iwaekonu o kona kino.
Nolaila, e na makamaka heluhelu, e waiho malie kaua ia Kaunamano a me ka kaua koa, oia hoi o Puapuakea, ae huli ae kaua a nana aku i ke alii o Maui a me ke alii o Hawaii.
Mahope iho o ko Lonoikamahiki kamailio ana me Puapuakea ma, ua huli hoi mai la ke alii ma kela po no kona home no ka hooiuolu ana. I ka wa i hoea mai ai o ke kakahiaka o kahi la ae i manao ia no ke kukakuka ana o na alii a elua, ua hoea mai la ia la me na hoailona o ka hakumakuma a me ka haekaeka, oia ka manawa i ala mai ai o na alii a i elua, a me ko laua mau kanaka a me na pukaua o laua.
A oia no ka manawa i hoeu mai ai ke alii o Maui no kana mea no i lia mua ai, oia keia: E hooponopono laua ina no ka pono a pono ole paha.
I aku la ke alii o Hawaii, alia e hooponopono aia a pau ka paina kakahiaka, alaila olelo ka olelo ua puipui mai o loko. O kaua hoi o na alii na makaainana a me na pukaua hoi o kaua, a piha hoi ka lua o ka inaina, alaila olelo ka olelo ua ikaika mai o loko.
Ia wa olelo mai la ke alii o Maui ae ua pono ia manao ou e ke alii, a i kela wa ua kono ia na a-i puupuu e hoomakaukau i mau mea ai na na alii, a o na koa no hoi e hoomakaukau no hoi lakou i mau mea ai na lakou, a hookahi no ka ai like ana o na mea a pau, a hoomaka like iho la lako ue ai a hiki i ka maona like ana.
A pau ka lakou ai ana, ua hoomaka na alii e hooponopono mawaena o laua a penei ka laua mau hooponopono ana:
I aku la ke alii o Hawaii,m e, auhea oe e ke alii o Maui, pehea lakou manao a pehea la kaua e hana ai?
I mai la o Kamalalawalu, penei ko'u manao mua, e haawi mai oe i ko wahi kauwa na'u oia hoi o Puapuakea, a oia no ka'u i kii mai nei ina oe e ae ana, o ka pau no ia o ko'u manao kaua, a ina aole oe e ae mai, alaila, o ka hoomaka no ia o ke kaua ana mawaena o kaua.
Ia wa pane aku la ke alii o Hawaii, penei ko'u manao, aole au e ae aku e lilo ka'u kaulanaaina ia oe, oiai he kaulanaaina no hoi kau; a i makemake oe i ka waiwai e haawi aku au ia mea ia oe, a i ole pela, e aho no e hakaka na kaulanaaina a kaua, a o ka mea o laua e lanakila, e noho pio aku ke alii a me na makaainana o ka aoao i pio, malalo o ka aoao lanakila. Oia la i lohe mai oe e ke alii o Maui.
Ia wa ke pii ae la na hulu o ka maha o ke alii o Maui no na huaolelo a ke alii o Hawaii. Ina na pela kou manao e ke alii o Hawaii nei, alaila e hoomaka koke na kaulanaaina a kaua e hakaka i keia wa, aole wa hou aku e kali ai.
Ua hiki i kou mea kakau ke hoakaka aku: No ka ike no o Kamalalawalu i ko Lonoikamakahiki wahi kaulanaaina he wahi kanaka uuku oia, a ua manao ia e lanakila ana no kona kaulana aina maluna o Puapuakea. Ina e make o Puapuakea ia Makaku, alaila e noho pio mai o Lonoikamahiki a me kona mau makaainana, malalo o Kamalalawalu. No ka mea o Makaku he kuahiwi maopopo ia i kau ia e ka ohu, oia no ke kumu o ko Kamalalawalu ae koke ana aku, i ka manao o ke alii o Hawaii.
E aho o na kaulanaaina no o kaua ke hakaka. Ua pono wahi a ke alii o Maui.
I hou aku la o Lonoikamakahiki ia Kamalalawalu, e aho i hookahi no koko e hookahe ia ma ke kahua kaua, a e koe ke koko o na alii a me na makaainana, oia ko'u manao e ke alii o Maui, a pehea la kou manao i keia a'u e olelo aku nei ia oe.
Heaha auanei hoi ua pono hoi paha. Pela no ka makemake o ke alii o Hawaii ua piha oia i ke aloha i na makaainana, a me na alii hanau o ka aina.
I kela wa ua hoomakaukau ia mai la na moho o ka la, ua liuliu mai la na kumu a me na moho a i elua, no ke kahua kaua ke lohe nui ia aku la ka huaolelo mai ka waha mai o na kanaka e olelo ana. "E kaili ana no ka moho a kaulanaaina hoi o ke alii o Maui i ka lanakila o ke kaua ma nona ao."
Aka, he oiaio ia olelo mai lawe io ia no e Makaku ka hae o ka lanakila ina o ka hoolohe nei i ka olelo a ke kumu. Ua pale ia nae ia olelo maikai a kana kumu, o kahi no nae o ka make. No ka mea, ua olelo ia e ka poe kahiko, he "kuli ka make a he lohe ke ola."
Ua hoomakaukau ia kahi no ka hakaka ana o na kaulanaaina a moho hoi nona ka la. I kela wa i hele mai ai o Paoa ke kumu ao laau a Makaku, a hiki i ke kahua kaua, a mahope mai o ia wa i puka mai ai o Kaunamano mai loko mai o ka hale, a ku ana imua o ke kahua kaua, a ke kali ia aku nei e ke anaina kanaka o na aoao a i elua o ka hoea mai o na koa.
He manawa pokole mahope iho, hoea mai la na alii a i elua ma ke kahua kaua. Hoea o Kamalalawalu a me kana keiki ma ke kahua kaua, a hoea mai la no hoi o Lonoikamakahiki a me kana alii wahine me Kaikilani alii wahine o Puna i ke kahua kaua a me na alii malalo o laua, a pela no hoi na alii malalo iho o ke alii o Maui.
A ke hele mai la ke kahua kaua a lehau i na kanaka o na alii a elua, a ke hooke la a hooke mai i ka nui hewahewa o na kanaka.
O ke ake nui e i kelihi aku i ka maka o Makaku, a me ko Puapuakea.
A he wa ia a ke anaina e hoolei pau ala i ka lena ike o ko lakou mau maka, ma kahi a na moho e puka mai ai mailoko mai o ko hale pakahi o laua i hookaawale ia.
A he wa ia a ke anaina e hi-o 'la, no ke kali aku i na mea nona ka la, a mahope o ia manawai oili mai ai o Makaku me ka hiehie nui a ku ana imua o ke kahua kaua.
I kela wa i poha mai ai ka leo o na kanaka o Maui i ka pane ana mai:
Nau ka ai a olua o keia la, aole na kahi kanaka uuku, no ka mea ua akaka no na ka mea nui no ka ai.
A he mea oiaio ia, ua hooho mai la na kanaka o Maui me ke kaena ana i ko lakou koa. (Aole i pau.)
HOOLAHA KUMAU.
COSMORAMA.
AIA aku nei keia mea nuhou loa no ka hoikeike ma ke kaona o Hilo, Hawaii, no kekahi mau pule wale, a e hiki ae ana Kohala, Hawaii a @ Wailuku me Hana ma, Maui.
E hoike ana keia Cosmorama i na hiohiona o na kulanakauhale kaulana nunui, na wahi pana o ka aina, kekahi mau mea ano nui i hanaia mai ka wa kahiko a hiki i keia au. Mawaena o keia mau mea, o ka pahu pele weliweli a kaulana loa kekahi o ka lua pele Kilauea i ike ia no kekahi wa loihi i hala, na olino o Laupahoehoe, na hoohiwahiwa o ka la haai@ o ka Moi Kalakaua Nov. 16, 1886, huakai hool@ o ka Moiwahine Ema Kaleleonalani, na anaina hula lehulehu i malama ia o ka la Iubile, ke 'lii ka Moi a me kona mau ukali ma ka hale alii, a he lehulehu loa aku o na mea maikai.
Ua panaiia mai na mahalo kiekie no keia Consmorama hoikeike kii i malama ia ma Honolulu nei, a ua lawelawe ia na mea a pau me ka malamalama o na kukui a me na ohenana hoonui ike. He mea pahaohao loa i ka poe a pau e hele ae ana e ike maka, i ka waiwai a me ka naauao o ke kanaka.
Uku komo no na ka makua .50
" " " keiki .25
Hilo, Hawaii, Aperila 2 1887. 2122 tf.
W. AHANA.
KELA HUMUHUMU LOLE
Mea hana i na lole hou ma na paikini maikai a pau a me ka hoomaemae hou ana i na
LOLE KAHIKO.
2080 6m
LEN SING.
Helu 135 Nuuanu Street.
MEA HUMUHUMU LOLE
He Mea Hana, Hoomaemae a me hana hou ana i na lole kahiko. 2109 5m.
MRS. THOMAS LACK,
HELU 81, ALANUI PAPU.
MEA KUAI A LEWELAWE I
NA
Mikini Humuhumu na Aahu, a nui wale Aku
HE AGENA KUAI NO NA MIKINI
White, New Home, Davis, Crown, Howe, Me Florence, Na Kui Mikini o na ano a pau a Howard, Na pepa ana lole o na ano a pau, a me kela keia mea
NA LOPI MIKINI A KALAKA.
HE AGENA KUAI I NA
Pu Raifela, Pu Panapana, Pu ki mani, na Poka, Lu, Pauda, Kukaepele.
NA KAPUAHI AILA MAHU
Mai ke nui a ka liilii.
Ma ka lawelawe nui ana o'u i ka hana lima akamai o ka oihana hana pu a pela aku, u makaukau au e hooko kaulua ole i na kauoha a pau.
O na kauoha mai na mokupuni e hookohuia. 2082 1y
Ka Waiwai o ka Hilinai
KA AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wahi a pau o ka honua, he aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau. O keia
LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o keia Sasaparila Honedura maoli; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea no loko o ka honua a me ka hao.
HE koko inoino a nawaliwali anei kou? Ua a wili pu anei me na ano mai ikaika? A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na keia
LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a maikai. O na kauka lapaau a pau o Amerika i ike i ke ano o ka Ayer Sasaparila, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no. No ka
HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i keia, o ka Ayer Sasaparila wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae. O ke
KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana keia Laau Sasaparila a Ayer. He maalahi a he
MAIKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i, hoomomona hou ana i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo pono ana ma na aa. He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laau e ae.
A HILINAIIA no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku. He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha waha hee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka
Ayer Laau Sasaparila.
I HOOMAKAUKAU IA E
Kauka J. C. Ayer & Co., Lovell, Mass.
HOLLISTER & CO.
Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.
Helu 100..........Alanui Papu, Honolulu 2086 tf
HOOLAHA KUMAU.
WILDER & CO. (WAILA MA.)
Mea kuai papa a me na lako kukulu hale na ana a pau, a me na @ no pono a pau no ka hale.
Kihi Alanui Moiwahine me Papu. tf
PACIFIC HARDWARE COMPANY
No hope o Dilinahama Ma.
Mau Mea Kuai Lako Hao
Alanui Papu. Honolulu.
FRANK GERTZ.
MEA KALEPA A LAWELAWE HANA NA
NA ANO KAMAA A PAU NO NA
Wahine, Kaikamahine a me Kane.
Na Kamaa Buti a me na Kamaa haahaa no na Keiki Kane a me na Kanaka makua, o na ano paikini hou loa. 2081 6m
Laau Mai Lepera Helu I
A
S. H. Meekapu.
E LOAA A E HOOUNA IA NO MA ke kauoha, ka laau. Mai Lepera ma na wahi a pau ke loaa he mau hoike oiaio no ka mai Lepera, a ke hoouna mua mai i na lilo o ka laau. E loaa pu no hoi me na Rula o ka inu ana. 2086 1yr
H. HACKFELD & CO
Mea Kalepa Nui, a Kuai Kukaa i na
Waiwai Lole, a me na Mea Hao
A HE MEA
KALEPA WAIWAI NUI
HONOLULU, H. I. 2082 1yr
HALEKUAI HOU
ME NA
LOLE HOU!!
KA HALEKUAI MAKEPONO LOA keia o neia Kulanakauhale me ka maikai loa no na lole ma ke kihi o na
Alanui Papu me Kalepa.
Na Lole o na ano a pau no na
Keonimana me Keikikane.
Na Lole komo, Na Papale, Papalekapu, Na Pahu waiho Lole, Na Paiki Ili, a pela aku.
He mau waiwai i lawe pololei ia mai no keia wahi, a i wae pono ia no hoi i kulike me ka makemake o na makamaka Hawaii.
Ka Hale Kuai keia o ke Kanaka Ilihune. He mea e lawa ai ka makemake o ka poe uuku o kahi loaa.
O KO MAKOU MAKIA,
E OLA KE KANAKA ILIHUNE
E hele mai a e nana pono, i ike a pau kuhihewa.
EGAN & CO. 2092 1y
PAPA! PAPA!
AIA MA KAHI
LEWERS & COOKE.
(O LUI MA)
ma ke kahua kahiko ma alanui Papu a me Moi.
E loaa ai
PAPA NOUAIKI
o kela a me keia ano.
PaniPuka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papu Ku, a me na Papa Moe nui loa
Na pili o na Hale o na Ano a Pau
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai e pau, Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAI VANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI
O NA ANO A PAU LOA.
NA BALAKI ANO NUI WALE.
A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka a pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA.
E like me ka mea e holo ana mawaena
LAUA a me ka MEA KUAI.
HELE MAI E WAE NO OUKOU
HOOLAHA KUMAU.
Kakela a me Kuke
HALEKU NUI O NA WAIWAI
E laa na pahiolo, koi hole, hamale, koi nui a me liilii, kila, wili puaa, rula, apuapu, kui o na @ a pau, kala kaa, hao hoopaa @, pohaku hoana, kena, lei ilio, kaula hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi, kalapu, kope hulu, pulupulu, @ lakala, lina hao, ami, keehi, a me
KAUI A OPU
Palau o na ano a pau, Oo, ho kop@a, pe, kipikua, hao kope, au ho a p@ a aku, kua bipi, lei bipi, kaula hao bipi, uwea pa, uwea keleawe, hao pu piula, kaa palala, ipuhao @.
PA PALAI MAKAU ME KE A@
Iliwai, papa holoi, kopa ala, kau@kuaaina, hu'akai, ehi wawae, hulu pena, a pela aku. Pena wali, kini nui a me liilii o na ano a pau, me ka pepa kuhikuhi, pena keokeo, aila pena, aila hoomaloo, vaniki kaa, a me vaniki moe,
PENA HOOMALOO
a me aniani hale
AILA MAHU, AILA MIKINI, AHA HAMO, AILA KAA, INIKA KAMAA.
PAUDA, KUKAEPELE, KIANO PAUDA, UIKI IPUKUKUI ONA ANO HE NUI A LEHULEHU.
LOLE MAKEPONO
E aa na
AHINAHINA, KALAKOA, KEOKEO, LEPONALO, HULUMANU, UWE WAHINE, KUI HUMUHUMU, A ME KA LOPI.
Ke Kuike e loaa no ia ma kuhi o
Kakela & Kuke
NA MEA PIULA
Mikini Humuhumu
Mekini a WHEELER a me WILSON
MIKINI WILCOX A ME GIBBS
NA MIKINI A
REMINGTON.
He nui loa na mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike.
Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNE,
LAAU HOOMAEMAE KOKO, LAAU HOOPAU NAIO, LAAU KUNU, PENIKILA, HUAALE PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,
Me na Laau Hamo a Pela 'ku.
Kakela me Kuke