Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 19, 7 May 1887 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kuhikulii Puiu-ne ro«|.w->u Kamahao, a o ka Liona llanu Mch<-u l'ololei. //<■ En:!.ini i nnu'n ia tsc /v Kuei-o^a.

PANE aku la o Edisepa, e awiwi kaua, mai hoi hepe kaua. imua kaua a make a ola, o kuu ike wale aku no ka hoi i na iwi o kuu aikane la, he ma'u no ia f o kuu pelukua nae makeia wahi aku ia, aoie au eae ana, imua kaua a inu ika wai awaawa eke aikane. I kela wa pane mai ia o Uuni C.aiena, e nana mai oe ia'u, ma kuu wahi no auaneie nalo ai la, maiaiia mai no oe, ama kahi no a'u eku ai, maiaiia mai no oe, a mahope waie no oe o'u e hahai ai i na wa a pau. Ma kau mau mea a pau e olelo mat ai, malaila wale aku no au e hooko ai. I kela wa hapai ae la o Guni Galena i kana kookoo a hiii iho la iiuna oka ili oke kai, a puehu liiiii ae 1a ke kai iluna o ka lewa, a nalo aku 1a oia iloko o ka moana nui akea, a iaia i naio aku ai, ua nalo pu aku la no me Edisepa I kela wa a iaua i inlo aku ai iloko o ka moana, ke mau la no ko Edisepa ike i kona hoa hele, aoie hoi i hoomanao kekahi i kekahi a hiki wale i ko laua ike ana ika aina maloo, a oia ka Edisepa i pane aku ai i kana aikane. Owai keia aina ? Pane mai ia o "Guni Gaiena, o aupu-| ni ako'ako'a keili, eia n.ie, ua piha ka aina ika uwahi, ake ike nei au i na kiai o kuu makuakane ke holoholo mai ia, e make ana paha kaua. Pane aku ia o Edisepa, make hoi ka ua ia wai ? aoie anei kaua i lawa i ka ikaika e paio aku ai me na enemi Aole, aoie kaua i iawa, wahi a Guni Gaiena, oiai o ka ikaika i ioaa iko kaua mau lima he hapaumi ia i ka ikaika 0 keia f!be kiai, eia wale no ko kaua pakele, e hoi hou kaua i hope i kahi a kaua i hele mai nei Pane mai la o Edisepa. kahaha hea ha hoi ko hope e hoi hou aku ai, ko kaua helena hoi ua hiki, he pelukua hou ka hoi kau. Kahaha, e nana ae no paha kaua ia mokupuni ako'akoa la, un piha i na kiai o keia a me keia ano, au e uwe waimaka maoii ai ke ike maka aku la iakou. Heie aku kaua imua wahi a Edisepa 1 pane aku ai me ka leo kuoo a hele aku la oia. Ia wa pane aku lu o Guni Galena ia Edisepa, i hele kaua a i make kekahi o kaua, na wai e hoola hou ae. Pane aku h o Edisepa, e kuu aikane makau wale, i hea no hoi oe olelo mua mai nei ia'u he makau wale oe ina no ia ua noho no oe a owau wale no !a ke hele mai. I keia wa, mamao loa aku la ua Edisepa 1a mai kana aikane aku, a aia ua Edise|>a la ke hehi la iluna o na ako'ako'a o ua aina la t oiai oke ako'ako a ka lepo o ia ainn. laia i hiki aku ai iwaena konu o ka

aina ako>ko'a, huli ae la ua Edisepa la a nana aku la i hope i kana aikane, aia hoi aole ia. Ia wa puana ae la ua Edisepa la me keia mau huaolelo ))enei: Kahaha, nuhou no hoi keaikane t>ela iho la ka ke ano o ka hana ana a ke aikane. he hele mai a pee, ina no oaha au e make ana, aole no kela e kokua mai »na, hokai no hoi ua hoa kamalii, he keke niho wale iho no. Ma keia wahi i lete iho ai ua Edisepa la mai luna īho o kona lio» a nee ae la oia malalo pono o ua lio la a noho iho la ma ke ano hoomaha. No kekahi mau sekona kona noho ana iho, aia hoi, lohe ae la oia i ka halulu o kekahi mea t no ta mea ku ae la ua Edisepa la a nana aku la, a ike aku la ou ina tausani ona tausani liona e hele mai ana me ka malie loa me he popoki la e anehe ana e leV i ka iole T me ko iakou manao ua hiamoe o Edisepa. I ko ia nei ike ana aku ui lakou a me ko lakou lehulehu loa, ku ino ae la oia a anehe aku U e kau iluna o kona lio, aka pa-e mai b ka leo o kona lio i ka pane ana mai penei:

E kuu haku maikai, mai hoj>oh'jpo no ko iakou nui ana, oiai, ua hala ka wa kapono. ua ko;no kuhohonu kaua iloko o ka piiikia, a nookaki wale no mea kupono a kaua e hana ai o ka paio aku, e hele oe nou ihr>, e kaua nou ibo, a e ikaika nou iho, e hele hoi au no'u iho, a e hooikaika hoi au no'u iho. I kela wa pane mai la ua Ed*s<?pa la. ua hiki, akahi paha auanei au a kahe ka hou ua kaawale kaua i keia aina makamaka oie, aole hoi e hihi ua eha kuu naau i ke aloha i kuuaikane, eha kaka no paha kaua no ke ola o ke aikane a kaua.

He mau sekona pokole wale no mahope iho o keia aia hoi, halawai mai !a iaua me na iiona a iele pualu like mai la lakou maluna o laua nei me ka weliweli niiu me ka uwo ana me he mau tausani hekili la, e paapaama ana ko lakou mau huelo ma ko iakou mau aoao me he uwepa la, hamama mai ia ko iakou mau waha me ka wawalu ana o ko lakou mau makiao, aka o ia mau mea a pau aole ia he mea" e hookuemi mai ai iko Edisepa manao, e iaa ke kanaka makau oie e ku ana iinua o na tausani koa, peia iho la ua Edisepa la i ku hoaano aku ai imua o na tausani holoholona.

I I kela wa a Edisepa eku ana imua o na liona, aia oia ke hili ia 1 kana pahi- | kaua maluna o na liona, e a!o ana e lele ana imua i hope me ka mama nui, e i waiho ana hoi na liona i make ilalo o ka lepo me ka oni oie, aia no hoi o Baka Boioka ke luku la ma kekahi aono me ka weiiweii nui, o ni liona a pau e lele aku ana iiuna ona ua like iakou a pau me he mau na'nelehele ulu ia, ika hehihehi ia e kona mau kapuai, e uwi ana ko lakou mau niho, e nunuiu ana, e uwo ana, e oni ana kekahi pōe a pela aku. I keia wa no nae ana e luku nei, aia no kona mau maka ke nana la i hSpe i kona haku Edisepa, oiai wahi a ua Baka Boloka ia, makehewa wau ke hooikaika īna e make e ana kuu haku kuu alii hoi. lua lio la e nana ia i hope, ike aku ia oia i kona iiaku Edisepa, ua like kona lima akau me he huila ia ka niniu, ona holohoiona a pau e ioaa aku ana 1 kana pahikaua, e moku ioa ana ko ia kou mau kiao me ka lele liilii ana i ka lewa me he puahiohio la ka mea nana

i puhi ae, a mai luna iho haule iho la ilunao ke ako'ako'a e wanawana ae ana 0 He mau hora loihi keia luku ana a laua i keia poe tiusani liona, pau loa iho la na hona i ka make a koe hooka hi he liona keokeo oia, a ua ano kahiko kona helehelena ke nana aku, ahe ano palupalu hoi.

Ua haawi pio mai oia iai.i iho imua o Edisepa me ka pane ana mai penei: E Edisepa kuu haku, ke haawi pio aku nei au ia'u iho malalo o kou mana a o ka mea au e kuu haku e olelo mai ai malaila aku au e hoo'ohe aku ai. No keia mau oieio maikai a ka liona keokeo, hoopakele aku ia o I\disepa iaia me ka ninau pu ana aku j>enei: Ua ike no anei oe la kanaka o Heneri kona inon ma keia aina ? Pane mai la ua liona keokeo la, ua ike au iaia aua noho pu me a'u a mai laila mai nei no au i hele raa i nei.

Aole ka oia i make? wahi a Edisepa i pane inai ai me ka maka hoihoi. Aole i make, aohe hoi ona mea nana i hoop uno oiai na ka nani o kona nuu helehelena i ho;>pakele iaia, a na ka oluolu o kana mau olelo i kaiii mai i ka naau a ke kaikamahine alu a ko makou alii oia o Makeneti ka nohea. Ahaha nani no ke kanaka a ka huki ulua nui wale, heaha la hoi, ua hiki, hana ia no e like ine kona makemake, ina wau i lohe mua ua maikai kona noho ana ina la aole au e imi mai iaia, aohe hoi e hil.i ua eha e kuu ili ike kaua, e aho hoi au e hele mahojie oii a hiki i ka waiho ana o kēia mau iwt.

A pane aku la ua Edisepa la i ka liona penei: Eka liona maikai, ke kauoha aku nei au ia oe e hoi oe a hai aku iua aikane !a a'u, a i ole ia Makeneli pāha, p*nei oe e olelo aku ai: Olelo mai nei o Edisepa ka hiena o Bagalia, e hookuu mu oe ia Heneri ke alkane ana, e hoi laua no ko iaua aina, hanau, a ina aole oe eae ana t alaila, e luku mai ana oia i na aupuni a pau ou e Makenetl Pane mai li ua liona la, ae e hei au a hoike aku e like me kau i i olelo mai nei, a nalo aku la ua liona la iloko o ka imo ana a ka maka.

lii:\ i na : o aku aL ai'a h huli ae h o Ed;>qa a nana aku la i kuna !k> i ke ku mai i kahi e ioa, ua ano nae iki oia no ka luku ana i keia mau tausani liona, ani aku la ua Edisepa h i kana pshikaua a hoi mai !a OLI. Oiai ua lio la e kukai o L ;.o ana me Kdisepa, aia hoi, pahuphu ana kekahi kapuailio malwpe ona, n? la mea huli ae la o Edisepa a nana !a i hoj>e a ike aku la oia i kana aikane* e ho!o mai ana i o laua nei, oia hoi o (iuni eialena. laia i hiki irai ai, Dane aku 'a o Edisepa |>enea hoi ee i haalefe mai ai ia'u. Kahaha, kai no hoi makau au i ko'u make, ua hai mua aku no hoi au ia oe, aole kaua e hele imua, ao?j hoi paha e hihi, koi no oe i ka hek imua, wahi a Guni Oalena.

Pane aku la o Edisepa, aohe o keia ua hala keia, a e nana m;ii ia'n a e hoomanao iho oe, aohe kau.i c make ma o'u nei, ina oe e paulele mai maluna o'u. Pane aku la ua keiki la, ae ua aa loa au i keia wa, no kuu m&nao no mamua he hoopunipuni kau, nolaila ko'u mea i holo ai, a i keia wa, ua ake kuu manao e hahai mahope ou a hiki 1 ko kaua mamake like ana. Maanei e waiho kaua e ki mei heluhelu no Edisepa a nie kana aikane makau wale, a e nana aku kaua no ka liona ahai lono e hoi la no ke aupuni Waoakua He manawa loihi keia hoi ana a ua liona la a komo aku la oia iloko o aupuni Waoakua me ke kino i hele a nawahwali i kau a mea o ka lele iloko o ka enaena a ke ahi.

laia 1 hiki aku ai imua o kona haku wahine Makeneti, hoike aku la oia i ko lakou luku ia ana e Edisepa a me ka ho me ka weliweli nui, me kona hoike pu aku hoi, o kela kanaka opio nana makou i pepehi mai nei, he kanaka ika,ikaj maoli no ia me ,y- kokua ole ia e kekahi mea okoa aku. I kela wa oane mai h o Mageneti ka nohea, he mea kupanaha keia iloko o ko oukou nui he mau tausani o na tausani ko oukou nui, eia ka ua lilo oukou a pau loa i mea ob imua o kela kanaka hookahi wale no; kupanaha maoli keia, me he mea la ua noho mumule wale no oukou a pau loa. Pane aku la ka liona, aole aole makou i noho mumule, e ka luiku, ua hoao makou me ko makou ikaika a pau loa me ka lele ana aku maluna ona e

nahu rna e wawalu ana me na maiuu, e lele aluka ana e iuli nna me na huelo aka, o kela kanakahookahinani ka hiehieo kona kulana ma ke kahua kaue, ke nana aku i kana mau hauna pahi ikaika a me ka hik.wawe lua ole. e like ka niniu o kona liir.it, me ka niniu o na pakaua o Turesa a ke kupua Ario i hana ai me kona mana, ua lele aku makou me ka weiiweli nui he mau tausani ika wa hookahi, aka, ua like makou me na pohaku i kikia ia mii ka pal i mai ka hiule pahu a onioni ole ae. O ! he keu oukou a ka poe liona ikaika o!e maoli, e make ia aku nei no e oukou a pau loa. ina ua ahona ia maniua o kou hoi ana mai nei me keia mau huaolelo waiwai ole, wahi a ka nohea Makeneti a pane hou aku h no ia, auhea aku nei ua kanaka la ? Pane aku la ka hona, aia no oia i aupuni ako ako'a kahi i noho ai, a ua hai mai nei oia la'u e olelo stku au ia oe. Pehea kona manao i olelo mai nei ia'u, wahi a Mn®encti.

Penei kana i olelo: E olelo aku ati ia oe, e hookuu mai oe ia Henen kana aikane e hoi me ia, 1 hoi like aku ai laua iko iaua ama, a ina aole oe eae ana alaila e kii mai ana oia e kaua ia oe a me kou mau kiai a pau.o kou mau aupuni a pau e noho neL I kela \va li-o ae la na maka pomponi nani o ua kaikamahine la, a hoike mai ia kooa mau |>apali:na i ka ulaula inaina o loko o kona puuwai, a pane ae la oia i keia mau huaoielo penei: Aole e pili 3na na lihillihi o Mageneti a hiki i ka make ana o keia kanaka ia'u, obi ua heie mai Ia a u a piha inaina iaia. E hele oe a hai aku i Uuu manao iaia fEdisepa) ()enei: Olelo mai nei o Mageueti ka nohea 'u oe, aole oia e haawi mai ana a hookuu ntai hoi i ko aikane ahiki i ko olua hui ana he alo a he alo, a e he!e aku oe e huii iaia 1 na wahi ai pau au e manao ai oia kona wahi e lloaa ai ia oe, a i loaa oie o Mageneiti ia. oe iioko o na la he hookahi hanen a!ai!a e make no oe ī ua kaikamahine la. ( Aelt