Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 22, 28 May 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

llauie hou o Liudila i keia puie, 3 ohc ikea mai o kona mea kakau. Aia h ihea ? H.,- mau manao kekahi i kauiua ia ni kn hooponopono hou a puka aku ke l;.aa he kowa kupono no ka pepa. Kl- lohe wale ia mai nei, e holo aku an.i kekahi laia o ka Papa 0!a Hawaii i no ke kukuiu ana i Papa Ola Owai auanei la ? He e'.ua la e malama ia ai ka heihei 0 k.i N'ai Aupuni Kamehameha. He eo ?o heihei e maiama ia ana ma ka la Ij,a he eiwa mai ika ia 11 ponoi. A hala lea ae keia mau mahina, e ike i a<u no kc kupu kela ae o na haie ;.-jhaku ma ke kahua pauahi me ke kihkila. Ua paa ka hapanui oke ka- } ua, he wahi iki koe. K'- hoea niai nei ko kakoa mau po o ke taona e lubiie Miienio ai ko Nut»i;i mau manu inu wai, oiai ke hoaui mai nei ka nani o ke aliiwahine o ka lew.i e lana hauoli ai ka manao. t\i unuhi ae nei ka hui kinipopo ilawaii ia lakou iho mai ka paani hookoku ana me na hui Honolulu a me lieneiliea i keia kau paani. He poe naau poko'e ka keia, he paupauaho kokr. Ke holoke mai nei na niho nau o ka mikini wili kalo palaoa hou loa i hana ia imi nei, aia i Waiiuku i keia mau ia. () ke kalo palaoa keia i hoikeikeia mamn aku nei, a i hoilaha nui ia ma na pepa. t'a wehe okoa ae nei o Hawaii po n >i he iua ahi dcmona waiona e hoiii-k-ie aku ai i kona mau hoa kanaka, a na ke ku nei ma ke aianui Moi me N nianu. He haie inu rama keia no Pu!ckaluhi.

hoomakaia ana he halawai haipule m;i < Mieen Emma Hale ma keia la SaMoi 29, ika hora 3 auina la. He lntaw.ii kumau keia no ka pono o ka l> >e llawaii. E knmailio ia ana ma ka o'elo I>critania. E komo lehulehu ae.

Ua papa leaUa ae kekahi mau paele ii) iK)ko o ka Koiala Hotele mc na puup iti lima i ka Poakolu nei, a o ka ho |h nn, oia ka hoo'ei ana aku o kekahi i k.ma mau alu ikoi o ka ai hoopau ma k i waha, a paku liilii ana ka wai ulaula.

Owai kou inoa ponoi e " Hanu Mea H t i»" o (I. H. Plantation ? E hai mai n niakou me ka oiaio i hoopukaia aku K'Hi hihi. A owai hoi ka mea nana ka ! :.i manao i hoouna mai nei no ka l""|uika aku malalo o ke j>oo 41 Hana Aie.ha (>lc

Ke loaa ole na keakei, e malama ii. i ka hui paele Honolulu he anaina h h'nakeaka maloko o ka Hale Mele Hui i koia po. Mai poina ika hoon.uie ,\c malaila i ike ika lakou mau n»»i hoopehu lehelehe. Oke kelekele |u>.u no ia e lilio ai na pepeiao i ka ua "H' i o ka liliha.

K haiolelo ana o Prof. W. IX A'exaniK r m.i Q ieen K«nma Hale li keia Moi :S, i ka hora 7 me ka hapa. K<>na kmnuinanao oia no ke "Kulana-ka-ih »le o lerusalema." E hoiike ia ana ni kii nana a me na mea milimili e u No ka pono ona lala oka Hui k on Kmma keia haiolelo. I a kiuahaUke ae kekahi mau wahine 1 ke kau wahi no ka uku ole • ,r >i Ike kahu kaa, oiai na ua wahi kaaka la i kai ia laui e kau ma ke kaa, a 1 * hiki ana nae i kahi i makemake ia, 11 -> <oi mai ke kahu kaa i ka uku ana k-u mau wahine i hookaa. Uu hele *e na leo o keia poe i kahoopaapaa «k»ikj, aohe nae he holma. He ona k\imu. l' i apahu pu ia ae na manamana u kekahi pukiki hana o ka mahiko 0 aikapu eka mikini ok» ha ko, a o «iliki hoi 0 ua mahiko la ua c ,r.c e lele loa kona mau manamana «'•ua i ka fxihi oki ko mai kekahi kamai, oiai laua e lawelawe pu ana i hookoino ana i na ko iloko o kai u'ii: H e manaonao na poino i loaa ia Uua j)akahl ! O ka helu o kekahi kaa i haule t ka hmahuna oJiela pule aku nei nona ke kaa hiamoe oia ka helu 6j. Pono 1 ka makai o na kaa e makaala i keia kahua hoolulu kaa, oiai he hemanui keia. Ma ke kakahiakn Ponei, ii« ikea ke kahu kaa o ka helu e huīi ana ke alo iluna ua hiamoe n *a kona kaa. Ua ike pu ia kekahi miu kahu kaa e ae e haalele wale ana i kaa me ni lio a hele aku mi kahl e t hoonanea wale ai.

Ua welo ae na kahakahana hae ma na huini kia o na moku a me ko ke taona nei mau pahu hae i ka Poalua nei no ka hanohano o ka la hanau o Victoria, Moiwahine o Bentania. Ua malama pu ia ka heihei waapa ea ka hui Honoiulu ma oa hora kakahiaka. Iloko o keia la a makou e hoea aku nei ka piha ana o na makahiki he 30 i waiho kino iepo ai ka iunakanawai kiekie mua o ko Hawaii Pae Aina nei, Hon. Wm. L. Li; a hiki hoi i ka ia apopo, ka la 29, i piha ai oa makahiki he 23 mai ka make ana o KamamaliL He mau ia hoomanao no keia i paa ma ko Hawaii nei mooieio. Pakeie kahi mokuahi uuku Vassa o A. Herbert mai puhia loa ia i ka moana i ke ahiahi o ka Poiha nei mauiuii oka haki ana o kona kano huila, mawaho ae o Puuloa. Ua iele kekahi o na kanaka iloko o ke kai a pae i ka aina, a nana hoike loa ae keia poino i ke Kuhina Kalaiama, a ua hoounaia aku o EUu e huh. Loaa aku e kamau ana no ke aho, aohe i lele. Pakeie ke kau wahi kaa huiia iua ma aianui Moi mai nahaha, a pakeie pu no hoi me ka mea 0 luna mai poino a he make loa no paha £ku ana keia kaa me lea iio a me ua mea la i!una ma ke kae aianui ua hiamoe ia, a mai ka hia moe ae i puiwa ai ua kahu kaa la a puiwa pu me ka lio. E oie ka hapapa ana aku o na lima wikani o ka hanuhanu mea hou iaia i Kaalo iho ai ma ke kauia kaohi, pakele ai. Ka hua keia o ka hiamoe. Ua ike ia aku o Keoni Samu Kekukahiko i ke kuiakuiai ia ana ae e na kamalii kuene o ka haie aina o H. J. NoUe i ka Poalua nei, a ku olohelohe ana iwaho o ke aianui aohe ke kuka, ka papale a me ke kookoo, a he ike ia ana aku i ka puielo ana mai 0 ke kuka a waiho ana 1 ke alanui, mahope mai ka papale ame ke kookoo. Ua hai ia mai ke kumu, oia kona noi hou ana i kana hapaha 1 uku ai no ka pahupahu biliodi, oiai kona wahi hoa pahupahu, he wahi keiki-lima opili, ua mio aku ia a nalowale. He mea pakake ka hoi ia 0 ka namu—"Ai wani mai koata bake.' O ka mea hopohopo o ka hemo ae o na papa niho ku'i ona. Mai pakele nae.

Ka Palaualelo. —Ke noho lanakila mai nei keia ano maluna o kekahi poe opio. Aia ma kekahi pa oke kulanakauhale nei e noho ana he mau opio kane a me ka wahine, nohe imi i wahi pono no ka noho ana, a he ola malalo oka hai hooikaika. Pono no ke haawi ia keia malalo o ka mana kanawai no ka aeahaukae. Hilahila wale ina pela ka hana a Hawaii ui a me Hawaii opio. Hele ika hana 1 ola ka noho ana. Aohe Oiaio.—Ua hoole maī nei o Samuela Koalii o Maui, aohe ka he oiaio na mea i hoolahaia nona e Samuel Ramon o la wahi no, e pili ana no kona kipu ana i kana kaikamahine, a 1 hoolaha'ia ma ka helu 19 0 keia pepa, la 7 o keia malama. Wahi hou ana, ua pee keia kanaka malalo o ka inoa kapakapa "Sam'l Ramon." A ina he oiaio keia niau mea i hoike ia, ke kau leo aku nei makou e hooki ia mau hana. A no kou pono a pololei io e Koalii, he kahua lanakila kou.

Na Luahi a ka Make. —O na Paele i ike ia ai i ka Poalua, Mei io, ma kahakai o Ookala Plantation, N. Hilo, ua loaa ko laua mau kino i ka Poalima, Mei 13, ma o ka hiki ana ae o ka Lunakanawai B. Naaikaunn, Makai Nui o Hilo Akau S L. Kawelo, a ine kekahi {Hie eae he lehulehu wale. He ekolu poe kanaka nana i kii na mea make ilalo o kahakai, oiai, ua iho aku lakou ma kekahi wahi okoa aku, a iloko hoi o ka nihinihi o ke alanui kahi a lakou nei e hele nei, me na pupue ana i kipapali i>ohaku, i hiki laelae aku ai lakou i kahi o na kino make e waiho ana. Ua hoomaka koke no lakou ika lakou hana, ma o ka wa-hi ana i na kino make me ke eke mauu, hauhoa ana i na kauh, a hiu ia ko lakou mau kino kupapau me ke kaula a kau iluna oka honua. Aia ma kihi o ekolu haneri a oi a emi paha kapuai ke kiekie o keia pall Ama ia auina la no i noho ai ka Aha Koronera W. L. K.