Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 27, 2 July 1887 — KA MOOLELO KAHIKO O ENELANI. Unuhiia no ka Nupepa Kuokoa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAHIKO O ENELANI. Unuhiia no ka Nupepa Kuokoa.

MOK.UNA XII

Enelani malalo o Henf.ri 11. līapa inua. MA ka mokuna i hala, ua hoike a ka lanakiia ana o ke keikiahi Hencri a ka moiwahine Matilda malu na o ke keikialii Eustace a ka Moi Setepano, a ma ia lanakila ana ua pii ae la oia n.aluna o ka nohoalii o Enelani mahope iho o ka make ana o Sttepano. He kē'ki opio oia 021 makahiki, a ua hoohiwahiwa nui ia kona poniia ana. A kapaia iho la oia ke ālii Henen II o Emlani.

Na Htneri i kipaku aku kekahi mau hana ino 1 hcKjkawo\vo ia ma Enelani e na 'lii mua i hala, a nana no i hookuikahi i kekahi mau aupuni me Enelani mai ki noho'na kue a i ka lokahi.

Aka, ala ae la iwaena o na kahu bihopa kekahi mau karaima koikoi —ka pepehi kanaka, ka pakaha waiwai, ka aeahaukae a me ka aihue, a o ka oi loa 0 ke ino i ikeia, oia ka hookuu wale ana i na lawehala a pau a ua mahuahua loa uku na karaima. Ua aia mai keia mau hana mamuli 0 ka hoowahawaha ia o ke alii Henen, a ua lilo ia he mea nana e noonoo nui ai no kana hana aku 1 koe e hoopau ai i keia ino maluna o ke aupuni. Ua hooikaika nui oia a hiki 1 ka hopena o ka piha ana iaia o na makahiki ehiku i nohoalii ai, make aku ua loaa īaia he wa pono e hoonoho ae ai i mea kupono malaila. Hoonoho ae ia oia ia Gilebata Baketa kekahi o kana mau punahele i bibopa poo, a hoano hou ae la i na hana a pau o ia oihana laa me ka hoonalo pa ana Ina hewa koikoi i ulu ae, a ua maluhia ka aina. No keia bihopa hou kahi moolelo pokole a kakou e nana iho ai e na hoa:

I kekahi wa, e noho ana keia Gilebata he kanaka kalepa waiwai loa no Ladana. Mahope, hanlele raai ia Ladana a holo aku no ka Aina Hemolele i Asia, a ma kekahi ano hoi ua hopu pio ia oia e kekahi haku Saracena a lawe aku la laia i wahi kauwa lawelawe nona. Ua malama maikai loa ia oia e keia haku no kekahi wa loihi loa, a he kaikamahine ui no hoi kana i haule iloko oke aloha no keia Giiebata ? a 1 ake loa e mare me ia, ke mahuka laua i kekahi aina Karistiano.

He mea nui a koikoi loa keia mau olelo a ke kaikanahme i pane mai ai i ke kanaka kalepa, a makau iho la oia. I kekahi wa, loaa iaia he wa jx>no e holo malu ai mai ke aio aku o kona ha ku a me ke kaikamahine i paa kona aloha nona. Nolaila, lawe ae la oia i kekahi o kona mau hoa o ka lawe pio pu ia ana i kokoolua nona e holo malu ai, a me ka malu loa ko laua nelg ana a hiki i Enelani ma kona home niua i noho ai. N'oho iho la ke kaikamaliin® iloko o k*. aloha kumokuahua no Giltbata ka mea i haalele ino iho iaia ma ka home o kona makua, a no kona piha i ke aloha, nolaila oia i naauaua hele aku ai e huli i kahi ake aloha ena ai. Haa lele iho la ke kaikamahme i ka h.le o kona makua, hele aku la ma na aina a ma ke kai ilolko o na pilikia he nui— aka he mea ole ia i ke kono a ke aloha.

Hiki oia ma kekahi kapakai kahi e ku ana na moku, a ninau aku li ika moku e hoU» ana ma ij la. He kaikamahine keia no ka bhui Saracena i oKoa loa ka lakou ole'o mai ko Enelani aku. Ika *a e noho ana o Gi!ebata me ia ma ka Aina Hemokle, he elua wale no enau huaolelo Entlani ana i io aku ai iaia oia o "Ladana'* a me kona inoa ponoi Giiebata, a ua waie waha hoi keia mau huaolek) i ke kaikamahi-

ne. A me ka huaolelo u l«adana n i maopopo ai i ke kapena o ka moku e holo ana ma u la he ake kona 1 moku e holo ai i Ladana, a ua kuhikuai ia mai iaia ka moku no Ladana.

Ma na la loihi i hala ae o kaaa huakai imi kme, ui hoolilo nui oia i kona dala a koe uuku, a me ia wahi da?a a me kona mau kinohinohi giU. i lawa ai kona uku moku a hiki i Ltdani.