Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 28, 9 July 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

K ' lohe ia mai nei, hi pipaa la loa 0 Hi*aii a me Mmi; wahi a ko laila nu i kini. he keu a ka pilikia ina pela rna .i ka hana, l'i ha-a aku ka I/okuao no na pae a:na oka Hema i ka Poalua nei me kana mau malihini hou o ka hai lamaj K hahai ia lakou eka pomaikaL i; hoi'ie ana ke kula olel« B*-.riunia kuokoa o Kamoiliili ma keia Poalima ae I'iiai, 15. Ua makemake ia na ma leua 2 ine na lehulehu e akoakoa ae ma ia Ke nin.iu mai nei kekahi poe, owai ana la ko Honolulu nei luna heiu o ia inakahiki ke ahewa loa ia o Kikaha. Kahaha ! ka i noa i kanaka hihia ole ik«i, kanaka hana pono; oia.

<)*ai hou ae ii poe e i r ia mai nei "eia ke naVa mai nei na kuli T Naka noi ike a'ia ? O lakou anei kekahi mau lawehala ake kanawai Pela pan,i. nim ia ak>j, kiai ia aku o mahuka. Ua hiki mai na haina o na nane makana elima poo!eta pakahi i puka ma ka pepa oka pule i hala, aole nae i loaa. Hookahi nane 1 aneane !oa e loaa; e hooikaika hou e S E K Papaai. Mamuli o ka poino i loaa ma ka linia o ka mea kakau moolelo Ed*sepa. [>cla ia e puka uuku aku nei i keia pule. Na ia wahi poino 1 keakea mai i ko oukou ono. E uwiia aku ana no nie i keia puie aku. Ua lohe ia mai malalo o kekahi kauoha, ua ohi hou ia iho nei he ehiku mau makai haole hou, a eia lakou ke lawelawe nei ika oihana. Koe hoi ka jnaopopo aku he poe makai ku i ka wa l»\ha a kumau oaha.

Ua maikai a maluhia na hana hoomanao o lulai 4 nei, ka la a ko Amerika mau j)uuwai i hookaawale ai i la hoo manao no ko lakou lanakila ana maluna o na hooluhi wale ana a na kanawai koikoi o Enelani Ua hopuia iho nei o Mr. A. T. Atlunahooponopono o ka nupepa haole puka pule Hawaiian Gautte 0 Monoiulu nei, no ka hihia laihila ia Mr F. S Pratt o ke Waiwai a me J. S. Waiker Luna Ho >iiio o ke Aupuni. Mai ka Poaha o ka puie i hala a hiki i Jca Poakahi o keia pule ka paa ana o na ipuka hale inu rama o Honolulu nei malalo o kekahi kauoha; a ke loheia a'<u nei e hoohalahala nui ana ua poe la no ko lakou poho. E ole nae ia maluhia iki ai.

He wahi huhono mai Anahola, Kauai, e lahea mai nei, aii ka- malaila kekahi kanaka keonimana hanohano 1 ike nui ia, e lawelawe ana i ka hana a ke aupuni iua ka lima akau, a o ka wahine manuahi ma ka lima hena. He oiaio anei keia ? A owai la ia ? komo luakini —Ma ka la 22 iho nei o lune, ua ko noia ka hale pule Katolika, he luakioi hou loa keia, ak.ihi no a ike ia keia ano hoomana ma keia wahi o makou nei; ianei iho nei ka Epikopo Vui 0 keia hoomana mai Honolulu loa mai no. Ina aku i ka moana kai uli kahi i palau mai ai ka ihu o na manuwa Beri tanta Trium/A me Co»i/unt, wahi a na lawe'na olela Ina hou aku no paha he manuwa (ieremania; a ina hou aku he manuwa Hawaii, oia o Kaimt/c<ia Hui me nei manuwa e ku nei, pupupu na manuwa. Ua hoopiobke hou ia ae ko ke ku. lanakauhale nei mamuli o ka hoopaa la ana oka holo o na mokuahi holo pili aina o kakou i ka Poakahi n»e ka Poa lua nei. Ke noho nei kekahi poe me ka maopopo ole a me ke koho wale ani, u i inea ia ka keia o haulani mai o «>. n Kuhihewa paha, ea.

Ua hoouna ia mai ma keia keena he 5« pooleta no hookahi dala ka waiwai io me kekahi palapala e o!eb ana e hoouna aku i napepa Kuorvm no keia hapa mikahiki e hele nti. O ke pooleu wale no ame na olelo kauoha ma ka nalapala, aole nae he inoa; no Pa'emo, Hana, mai keia palapala. E hai mai i kou inoa i hiki aku ka nupepa. He 25 paa o na moe apiki i pau mai nei 1 ka hopuia a hoopaiia • ke kanawai ma Kohala Akau, Hawail O ke koena iho o oa poe moe aoiki nei ke puehu liilii ta ilako o na poopoo a me ka naheleheīe e pee ai. Hele uluulu no hoi kekahi poe moe ipiki i ka mare he hewa nae ia ai ole kt lou a ke kino ponoi; kuonoono po«0 ka lua o Kuheimoaaa.

! Ona nune no ka hooāhala kaua ma | Samoa, oia no b e !ohtia icai nei Ca I makaukau na waa kaua o ia Uhui mai | ke n*)i a ka liīl:L e nana'—Oiai ua hala aku nei o W. R> Castle (KakeU/ i Kaleponi, nolaila e hamama ana kona keena Loio mai ka hora io a. m.a hiki ika hora 12 m. o kela a roe keia Ul 'nKe paipai mai nei kekahi poe e malama la kekahi huakai lamalama ma ke kulanakauhale nei a kai aku iuua o ka Moi no ka haawi ana i na hauo'i o ko na hooko ana i na koina o kela halawai makaainana nul O ka wa hea la ia ? Ua lohe mai makou e makaukau ioa lana ka buke mooleb o Neiekona i hui pu ia me kekahi mau moolelo e iho : keia pule ae, a ua piha na aoao heluhelu he ekolu haneii O na hoa'loha o ua kae'ae'a la o ka moana, k:i nui ae e kuaL

Mamua loa aku nei ua hoolaha aku makou i ka hoopii oki mare a Kauka Pika me kana ma Kapalakiko. Ano koke mai nei no ko laqa moku ana ike oki ia-e ka pahi ake kanawai. He mau kamaaina laua no Hawaii nei i ike nui ia e ka lehulehu. Ke kaup;t!ena aku nei makou ika manawa e hoouna ia mai ai na haina o na nane makana i hoopukaia ma ka pule i hala, oia hoi, i eha pule mai keia la aku. A i loaa ole, e hoihoi hou ia na makana i ka poe nana ka nane. a na makou e kuailo aku i ka haina pololeL E wiki. Poaono a po, Sabati ae a awakea, o lulai la 2 & 3, he kauna a oi ea paa hakaka ma Kikihale ae nei, ua puka ae ni ,% walawala-ki wai ki po-ha," aole 1 ka'e mai. Ua ulu mai keia mau haunaele mawaena o kekahi mau pake a me kekahi mau opio wahine Hawaiij i ka hao ae hoi paha kahi aka '*wai-ula-iliahL"

lulai la 4, Poakahi, otai e maiamaia ana he papaaina maemae ma ka home o kekahi oko makou makamaka Mr. Kaahanui me kona lede ma Puukolo ae nei, aia hoi kekahi kanaka kuiana keonimana e noho ana maiuna oka noho, e uehai ana imua a i hope, a i aha iho la— a hana iho la ika hana a na mea ola no lakou na wawae 4. Wahi a ko makou kiu, ua pulaia ka kona maka. Ike kakahiaka nui o nehinei ke ku ana mai oka Alameāa me ka nuhou no ko ka Moiwahine Kapiolani huakai huli hoi awiwi mai i Hawaii nei. Ma ka hora 6 ahiahi kona holo loa ana aku no ka Hema me ka piha ohua. Ma ka uwapo ae ka puali puhi ohe kahi i puhipuhi ai i kona kapuahi i uwila ka paea a hiki koke aku Ika aina me na lono o Honolulu nei i haulani iho nei.

Hc wahi lono ka i auwana hele ae a loaa ko makou kawili poi i ka Poalua nr-i e o'eio ana, ua hoihoiae na kuhina iko lakou mau hookohu. E hao ae ana ua w«thi kawili poi nei i ka hopala i na maka o ka mea nana ua wahi lono auwana nei a me hookahi wahi kuwala kamaa ma kona hope. a uoki hoi e nanai hele ana—kauhana. "O hele a mai hoopunipuni hou aku." Ma ka hoike a ka nupepa Hawaiian Gazetie % ua kahea ae ke alii ka Moi he ahakuka iwaena o na Luna Aupuni • nk aina ema ke alo aiii nei, a ua akoakoa ae lakou a pau imm ona ma ka Poalima, ka la 1 o keia mahina. £ hoike hou ana ua nupepa la ua waiho aku ka Moi i kona m ina maluna o k*eia poe i kahea ia a e kuikawa o : a. Ua hoole aku likou me ka hoonaauao pu aku iaia, e ialelale koke i aha Kuhina hou a me na Kumukanawai, no ka hooko ana i ka iini o ka lehulehu