Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 29, 16 July 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

K». 'oHe ia ma» nti e hwe aku ana ki me-k-a k'ina Ema he poe makaikai i »i • 3 tn<i oiu moku Nūhau. K m k..hca mai nei ke Kuhina WaiW4 i 1 na koina apau i ke aupuni, e hoJ»;'J iaia ma ke Keena Waiwai. (> ka n-ea nana na poo !eta he ;r ,.1 mai he uku nupepa na Wahahee ||mi Ma-.ii. L"a !jaa hou m-.i kau l\i waiho inai o Hon Antone Rosa ; kuna kulana hope Kiaaina no Oahu :u 1, a ua hookohu ia o Hon A S C!egh< rn ma kona wahi. O Mr lonakana Aukina, kekahi o na ; 0 ,0 oka papa loio o Honolulu nei ka ihonk'ihuia i I.una kakau kope Aupur;i ma kahi o Juniiii Kaae i waiho mai. Mim »Ii r» ka waiho ana mai o KikaIn 1 kon.i kulana Luna Helu no ka A; aia o Honolulu ne», ua hookohuia 0 Kaj cna John R<»ss ma kona wahi. l'a hemo ae ka huila o ke kaa lawe |,i';joa a kekahi wahi pake ma ahnui Liiiha i kakahiaka Poaha nei hi 0 ke k.1.1 haule kekahi mau palaoa iloko o ka auwai a ku na ma ae la kahi pake. Kc ku.mai nei ke a!a!au ao na pili o Honolulu nei. Akahi no a ,Wr hou la keia ia, eia ka o kona kikina lui.i, a hala aku la ko ke alalau a waha niaula Ua nele kakou i keia pulo me ka imnlelo oka Huli Pohihihi Edisepa m.i ka aoao no ia o ka mea kakau no k->na mau keakea ia. E uumi iki iho k.i ono. l'a ku mai ma ke awa nei ka mokuk.i'ia Hcritania Conquest. ike ahiahi I'<i.ikohi nei. He moku hao kila keia. e '■! > ana he 14 mile ika hora me ka imim He ekohi haneri aoi na kanaki o luna.

1, inare ana ka Emepera o Kina i K,i u.ihine. o na hojlilo no ka ahaains in .ro e malama u ana aia ma kahi o / (,000,000. He mau heohiwahiwa e •ikekahi i manao ia e ke aupuni. l'a lioopau loa ia iho nei kahi nupf| a anpuni hoonui lilo Kukala Aua '.7 eka aha kuhina hou. Aua lohe ;u i.i nni ua kauoha koke ia aku o hoonui lilo e hoi mai a me k ī K'elo S.imoa. Ua loaa ia J. S. Kaleimamo ka 1 aina pololei o ka nane makana a M. R. Kauhi, oia o "ili," a pela j>u nie ka Palikapuokeoua o "Kauikelouli." Ua pololei me ka ewaewa ole a eia nu i kau mau pooleta elima. He kipu ma alanui Alakea ika |>o l.i Sihati mawaena o kekahi kanaka Mekiko me ke<ahi haole Geremania, » ka Mekiko ka i ku i a ke wa«h.> nei ma ka halemai no ka lapaa i. Ke nii »e nei kona oluolu maikia. Ke manao wale ia nei e malama ia •"u he heihei waapa mawaena o ko nei mau keiki hoehoe a me ko ka manuwa (A S. 5. AJams. A i ole '•» ko ku mai paha na manuwa lehulehu Oka wa keia hoomoliolio ena oK>n.i, K nana ae na kana'<a a pau o ka a; ani o Honolulu nei i ka ho>laha a l.una Helu hou Mr. John Ross e puka aku nei ma ko makou kolamu > 'aha. E nana pu iho i ki hoolaha hoemi loa o na waiwai o Kukina Monikahaae, ke puka aku neia. Ke loheia mai nei e malama ia ana <' ka hui himeni Kiwaihau he aha mem.iloko oka Hale mele hou i keia nuu pule aku. He wahi uilani juha i ka hoohae ana iho nei a ka hui I >!ani. E hauoli ana nae o Honolulu no ka mea »u ilaila o u Ulili". V* holo puiwa ae kekahi paa lio * kauo ana i kekahi kaa kikane ka ma Alanui Moiwahme i ka Po*lua nei Ua haule ke kalaiwa he pake * paa mawaena o na huila mua me ke anuu o ka noho'na, ua paa nae keia m*u lio i kekahi pukiki kalaiwa, a pakele ke ola o ka pake. A °le no i ala ae ka hiamoe o ka ke lolii mai nei na E hele loa *ku ana paha i ka moe kau moe hooilo ana ole moe mau lox I hooliii no hoi i ke kolo o ke aa mole, i moku *e nei ka hana, uoki e luheluhe ana. 0 kahi kawili poi ia e hoounauna hele l * mai nei e kii ina kna— i wahi dala P®ha. Oka hana ana a kiamoe, oi ole Prtifce ia aku. E aloha wale ae ana ke- ** iiu la i hala o ka nukii peu. Ma&e-

I E hiki mai am nu ko kakou kiiauia | nei ke keiki a ka ona mihona Vanabi!a 0 Na loka ma keia mua aku ma'una o kona moku makaīkai honua. Ma ka Poaha luoe jo, oiai o Mr. Lyman Man. e hele ana malana o ka ba«rai-ko, ua haule ia iho !a oia ma o kona hehi hewa ana mawaho o ka hawai, a !oaa he palapu ma kona kina Ko makou hoolaha koke ana aku no 1 keia pu!e iho nei no na ulnaoa raa ke kauwahi o Kikihale ae nei kokoke i ka uwapo o Haaiiliamanu, a i keia awakea Sabati hou iho nei no, hauwawa hou mai ana no "Ka, ana wa!e au ia oe.'* Nui ka !a o Kohala i keia mahina e nee nei. pilikia loa na papahana a mahuii ko mai o a o no ka wai o!e, he nui na wahi i palau ia me ka manao ana e kanu aku, ake mihi nui nei no ka hala hope loa o ka manawa kanu. Pua ka uahi kololio lua ka hoi ia wahi kaa huila-lua e hukiia ana e ke kauwahi !io aohe kanaka o luna iwaena oke konou!i konoele o ka po Sabati ihō nei me ke kukui ole, mai ke alanui o Kawa mai a huli ma alanui Moi no Waikiki, a paa aku la ihea. Ua hanaia mai nei e ka ahaoldo o I ka mokuaina o Ilinoi, Amerika, he kanawai e kaupalena ana ina malama hoopai ma ka hana oolea he eono wale no, oia hoi na hihia aie a pau, aua apono loa ia ma ke kau inoa ana oke kiaaina o ia mokuaina.

0 ke koho balota Luna nui o ka' Oihana Kinai ahi o Honolulu nei, 1 malama ia ma ka malama o lune i hala, ua hoole ka Papa no ke kupono ole o ia koho ana, a nolaila ua hooholo hou ia malalo o k« kuhikuhi ana a ke kanawai e koho hou ia na luna. A loko ae o ka mahina o Augate ae nei e koho hou ai. Ke hohono mai nei, ua hoopauia aku kekahi mau iuna aupuni elua, hookahi i liuliu loa kona noho ana, a hookahi hoi i haakohi koke iho nei. He mau mea hou ana ma ko laua wahi ina ua pau io. a o ka ke kanaka no ka olelo kaulana, "Mai nana ike kulana o ke kino, aka, e nana ma ke kulana o ka hana." 1 ka hoopahu la ana o kekahi pohaku e eiiia nei ma ka hale hana hao o Ulakoheo i ka Poakolu nei, ua kiola ia ae la he mau anena kaulahao i hoahu ia maluna iho i kaomi a olepe ae la i kekahi pili h;io o ka lanai e hoomalu mtlu ana miluni pmo iho. Ua hoopuiwa nui ia kekahi poe i ke pahu o ke kiana pauda.

Ua hopu ia o Manu i ke aumoe Poakahi nei ma kahi pouliuli pili koke i ka hale lua waiho ukana o Grinbaum alanui Kaahumanu. Ika huli ia ana ua loaa aku he mau omole rama i lawe ia mai ua hale lua nei, aua hemo no hoi ka puka. Ika Poalua ua hopu hou ia o Albert Bray a me Kamahana mamuli oke komo pu ana e lawelawe i keia hana aihue. Mamuli o ka nana ana o kekahi mau akeakamai i ke ano a me ka Lelehel*na o na moku heihei kiakahi Irex Melissa a me kekahi mau moku heihei e iho o Enelani i manao ia e komo pu iloko o na hakoko no ke kiaha o Amerika, ua hooholo lakou he mea pono ke hanaia na pea o keia poe moku me ka lole silika i ulana pu ia me ka pulupulu. Pela ihola e hooi ia ai ka holo o ka moku. Ma ka Poaono lulai 2. o : ai kekahi poe lapana eha e nanea ana i ka ohi pipipi ma kahakai, ua poi ia mai la kekahi o lakou e ka nalu a noho ana iloko oke kai. Nolaila, hoomaka aku nei kekahi poe e kii e kokua; aka, aole e hiki he nihinihi loa ia wahi. Nolaila, ua hoomaka lakou e hoi, a ia lakou iwaena o ka pali, ike aku la lakou i ka mea poino e piholo iho ana iloko o ke kai, Aua hoike aku keia ooe i kela mea poino i ka nui o kanaka. He halawai makaamana ka i houpuupvi ia iho nei e kekahi poe ika pule mua i hala, e malamaia ma kekahi mau wahi o ke kulanakauhale nei, aole nae 1 halawai iki a hiki i keia la. O na leo ke noke ika liki, aa ka manao e hana, aole nae i hoohana ia. Oi oleio wale ia ai no kakou i ka hele aku a ka boe apiki o ke awa, hoi mai ka naauao 0 ke kanaka HawaiL E hooikaika e ko ole ia mau olela Ma keia mahina lulai, i, 1887, ua komo kolohe ae kekahi wahi kanaka ma ka puka aniani o kekahi ha)e me ki manao e hoohaumia i ka maluhia o kekahi kaikamahine i kekahi pa Aka nae, iaia i komo aku afi!oko ua pauhia loa ia kela eka hiamoe, manao iho la aa wahi kanaka nei e hooko i ka mea a 1 kona naau i manao ai, eia nae aole i ko kona makemake. ala e mai la ua kaikamahine iiei a ike iho la oii i keia kanaka e moe ana, ninau ihola ia, owai keia ? hai ae laua wahi kolohe oei owau no o Jack Kaui. Ia manawa olelo aku la ua kaika-nahine nei, hilahila ole maoli ot x nawai i olelo ia oe e konio mai e moe pu me a'u. i keia manawa, ku oe a hele ma kah* e. Ia ma« nawa i ku koke ae ai ua wahi kolohe nei a holo aku la me ka mama loa — S. H. Hahaimae.

i Ma ke kakahiaka nui oka Poaha iho nei, ua lawe ia ae la he wahi b*ei hala puaa ma Kuapapanui, i bhe niakou mi ka nui o kona waha i ka abla. a ua noonoo makou i ke kumu o kona hewa, a ua hooholo makoe, no ka nu; !oa o kona eku i na kuauna o ei ioi, he bewa nui no ke!a ona * Ua kaualupeia ae ke kauwahi keiki ouhi ona nuna e na oiakai i ka halewai ma ke ahiahi Poaha nel Oka hora elima : a aoi o ke ahiahi, a e hoi ana ka poe hoi kauhale, alala ana nei wahi !eo uwe; eia ka ua hao ia iho i ka palukuluku kahi ihu a paki hilii aeia ke koko. Oka ka makai ka o!e!o aku e heie pololei ika halewai, ua hopuia, o ka ua wahi keiki nei hoi ke kokami me ka olelo ana "aohe aupuni." O ka bau Duni ole hea la ia ? O ka haule ana iho nei p»aha o Kipikona. Ina pela he maewaewa keia hana ana Kahaha, hoomahui wa!e. Hoopahu Giaxa Pauda—lune 29, iSSj. I ko'u hoi ana mai Kipahulu, lohe iho la i ko'u ohana i ka make o na i-a he nui i hoopahuia. A eia ka mea kaumaha, oiai nakanaka e !uu ana i ka i a i make, oiai, ua poholo !oa iho la ilalo o ka papaku, ua !oaa iho la kekahi kanaka 1 ka mai a kaanini ana iluna e ka ilikai, a na ka ohu nalu i kaikai aku a kau ana i kae pali, a malaila kahi i waiho a make ai a pohala i ka wela a ka la; a eia ka mea apiki o ka nana maka mai o kahi poe e ae, ojai, o ka i a aku la ka mea nui E kanaka o Kaupo ! Ua oki ka hana ana ika mea make oke kino. He keu no ka maka'u ole i ke kanawai o ka aina.