Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 30, 23 July 1887 — KA MOOLELO KAHIKO O ENELANI. Unuhiia no ka Nupepa Kuokoa. [ARTICLE]

KA MOOLELO KAHIKO O ENELANI. Unuhiia no ka Nupepa Kuokoa.

MOKUNA XII. Enelani malalo o Heneri 11. MANA ae la ke Kumukanawai a ke alii Heneri, aka aole i hoopau pono ia na kekeue mawaena o ka Akihihopa a me ke alii, ua hoomau ia no pela. 1 kekahi la ake loa ka Akibihopa e hui pu me ke alii, aole nae makemake ke alii e ike iaia. Hoao ua hihopa la e holo malu mai Enelani aku aka aohe he waapa i ae ia nona e lawe ma ke kauwahi e aku a i ole maluna paha o'na moku. Lehulehu kona mau hoao ana e mahuka mai ka ama aku, aole nae i hookoia. Nolaila, hooholo hou kona manao e lawelawe hoa i kona mana a me kana m?u hana mua i ala h,ai ai keia mau kue; e pelukua, a e hoopaakiki e like me kana i manao ai he pono. Oia hoi kona uhaki ana i fce Kumukanawai me kona mana a pau. Ua hooko io ka Akihihopa i keia manao hope ona a hana aku la me ka ikaika loa i oi aku i ko ka mua, a he lehulehu pu hoi kona mau kokua. Kauoha koke ke alii iaia e hookolokolo ia imua o kekahi aha kuka. Ua loaa nae oia i ka mai nawaUwali, a noho iwaena o lakou me ka mumule. Ua pane ia aku na ninau imua ona he nui loa, aole nae hookahi o ia mau ninau i pane ia mai. Ukiuki loa na hoa oka aha a haalele iaia pela ma ke keena hookolokolo. Hele mai na hihopa eae a uwalo aku i kona oluolu e pane a e mihi no keia hana hou ana ona e like me

mamua, aole nae i pane īa nm. I Ua noke wale aku na hoomalielie ana a makehewa, oia mau oia e noho | ana he kanaka mumule, Aneane epo ka la kona mumu'e ana, a ia manawa 1 heluhelu ia mai ai he hoopai nona; aka ku koke oia iluna, puka aku iwaho a holo aku naaluna o kona lio me kekahi kea nui e paa ani ma kona lima; a iwaena o na leo uwa nalo aku la oia. Ma kona home, pahola o<a he ahaaina no kona mau kokua ma ia ahiahi; ua ai, ua inu, aua lealea lakou a pau ma ia po. Ma ka waenakonu po, haaleie oia i kona home a holo mahuka aku i kahi e. E pe» ana maloko ona ululaau i ke ao a e hele ana i ka po me | he kanaka powa )a. No keia nalo ana o ka Akihihopa, huhu loa ke alii a kauoha oia i kona mau koa e hoopaa pio Ina kauwa a pau oua Akihihopa la i aneaoe eha baneri Hoea ua Akibibopa mahuka la ma ke kauwahi 0 Roma a hookipa ia oia e ta Pope a tne kekahi alii FaranL Maloko o kekahi luakini, haiolelo ikaika ka Akihihop? iwaena o kekahi aha kanaka nui e kue ana i ke alii Henen a ine ke kumukanawai o Claredon, ma ka hoike nu ana ina inoa o kekahi poe koikoi o ka aina i kokua mahope o ke alil

Lohe &ku U ke alii i kei« mxu kaiia, weU loa kon» iruiat a aneāne pupule. Nolaila, papa loa » na moka a paa ao> le e !ave i kekahi palapala mai Enelam aku oo Roma. I keia maiiawa ua aao malahia iki m kuee ma EneUni, aka, ua eoho enemi ae la Uua me Faranl ta wa. He k)ihi ka ma»awji o keia kue ani 0 na aupuoi, mahope hana ih« U ke ! aiii o F*rani he kuikahi ooho hoa*lcha 1 ioi me Heoen o EneUnL Apsno ko* ke o Heiaen a h o-aa koke a hoopau | «ak ia ktia kue ana o m aupum eiua AUiU, holo mai ke alii Fanm a me ka Akihihopa i EoeUni e ike ia Heu«i Hui aloha hot» Ukou a peU i maaii!» a*

- ka huhu o Heneii ne» kast punahele • Gtlebata, a oia hot Ike iE Me ka - haahaa ame ka mihl i kuku'i ai ua i Akikihihopa la imua • Henen, pela hoi i ke alii i kala mai ai i kooa mau hala a i pau. Ke mau la no kwa kulaea Akibt> hopa ana, nolaila hoonoho hou o He- - Qeri laia m< ia kulana mua ona m« ka hauoli. £ man. o mai ana p&hi ea mea he!uhelu, ua pau na kuee, n o ka hopena keia o ia nia i hana, aole pela, ina hou «ku no (A*U i pau,)