Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 35, 27 August 1887 — Page 2

Page PDF (1.82 MB)

This text was transcribed by:  Ululani Victor
This work is dedicated to:  Ke Alii Pauahi

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nupepa Kuokoa.

 

No ka Makahiki.         $2.00

No Eono Mahina.        1.00

 

KUIKE KA RULA.

 

Poaono            Augate 27, 1887.

 

E NANA NUI AE.

 

Ma ko makou kolamu hoolaha "Ma ke Kauoha," ke hoopukaia aku nei ka papa kuhikuhi o na wahi koho balota alii me na lunamakaainana a puni ka paeaina, e malama ia ana ma ka la 12 o Sepatemaba, 1887.  He mea pono i ka poe koho balota a pau e nana ae i ko lakou mau wahi koho, a e manao iho, ua hoopokoleia ke ala loa o ka hele ana i kahi e e koho ai i na kau i hala, a me na popilikia e ae o ke ala.

 

 

KULA HANAI KAWAIAHAO.

 

E hoomaka ana ke Kula Hanai o Kawaiahao no na Kaikamahine, ke hiki aku i ka la 12 o Sepatemaba 1887.  Ke kono ia aku nei na makua a pau e hoihoi ae i na keiki mamua ae o ka wa i hoikeia, a e ulea pu mai ka poe a pau e komo hou mai ana.  Ua hoomaemae hou ia ka hale kula a ua kupono no na keiki.  Ano ka wa no na keiki hookomo nui ae i ke Kula.

 

 

KULA HANAI O MAKAWAO.

 

E hoomaka ana ke kula o ke Kula Hanai o Makawao i ka la hope o Augate nei oia ka la 31.  Ua makemakeia na haumana no a pau e hoi ae me ka poe hou e komo ana.

 

Ke kono pu nei makou i na makua keiki a pau e hookomo mai i na keiki ma na kula hoonaauao.

 

Ua hamama na kula no lakou, a ua hauoli na kumu e apo mai ia lakou.

 

A ua manaolana makou e hooi ia ana ka pono o keia hana hoonaauao o ka pae moku ma keia mua aku.

 

 

E WAE AKAHELE.

 

Elua pule okoa i koe a me ka la keu mai keia la aku, alaila, owai ia mai la imua o ka poe koho balota ka la 12 o Sepatemaba, ka la a ka lehulehu e ku ai imua o ka pahu balota a koho i ko lakou pono io maoli mamuli o ka hookele aupuni maemae me ka laelae a me ka hopohopo ole.  Ke pauaho hoe o @ nei makou i ke komo ana i na makamaka e wae akahele a e koho i ka poe kupono loa no ke kau kanawai maemae.

 

Eia imua o ka lahui na moi moho holo balota like no e paa nei.  He like ole lakou ma ke kulana ma ka hana, ka manao a me ka naauao.  O ka lehulheu ka i ike i ko lakou kahua a me ka lakou hana i maa ia.  Ina no ka ino a me ka hooowahawaha ia, ka pae ae ma no ke kupono, koho aku a hoouna i ka hale ahaolelo.  He mea nui no ka wae ana, aka, o ka hua i ikeia ma ka hana a ke kanaka e hoohaiki ana i ka pono o kahi huina kanaka uuku, he kanalua ole ke olelo hou iho, e hoohaiki ia no ka pono o ka lahui.

 

Ma keia ano, pono ia kakou a pau loa e ike a hookanaka ka noonoo.  O ka hana e lawelawe ia ana no ka pono no ia o na mea a pau, oia hoi ka kakou e kau mai nei me ka olelo ana ae "o ka pono wale no ke hana ia a haule mai na lani."  E waiho kakou i na manao lulu e ae mawaho o ka pono i makemake ia.  Mai lawe mai ia mau manao i mea hoonu@@i wale, no ka mea, o kahi hemahema iki i loaa i ke kanaka a hoopuka mai na opuu mua o ka @@@@@, e aho ka @@ mamua o ke ka @@@@@ manao @ o u ana i na @@@@@@ pomaikai @@@@.

 

@@@@@ ma keia i ua hili @@@ lehu noho, e @@@@@ ko lakou mau @@@@@ ia manao @@@@@ ka makee @@@@@ makee i ka noho @@@@@ Hawaii @@@@@ me @@@@@.

 

[14 lalani]

"KE ALAKAI O HAWAII."

 

@@@@@ @@@@@ Hawaii @@@@@.  O ke @@@@@ kehakeha @@@@@ makau @@@@@ a pau

 

[19 lalani]

 

 

KUKUIHAELE I KE EHUEHU.

 

He leta ka makou mai ia Kekuma e hoike ana penei:  Augate 6 hora 7 P.M., ua hui ae ke anaina nui e hoolohe i ka haiolelo a ke Kiaana wahine o Hawaii e kono ikaika ana i na kanaka e hoohiki malalo o ke Kumukanawai hou.  A oiai no hoi, o ka apana o Kukuihaele nei kahi i lokahi like i ka hoohiki ana malalo o ke Kumukanawai hou, a ua hooikaika nui iho nei no hoi na Luna hana koho Balota i ka haawi ana i na palapala hoohiki.

 

Pila Rike ka balota alii e lohelohe ia mai nei no ka waiho ana mai o Samuel Parker a ke ohohia ia mai nei o Kini, me he la e pua ana ka uwahi ia ia.  A ke kipa mua mai nei o Kaunamano i na pili o ka hale halawai o na Molemona; ua hoopunipuni mua no ka i kela makahiki i kaa hope -- e noonoo iho e ka hoomana o na la hope.

 

 

MRS. E. W. CLARK.

 

O KALAKA WAHINE UA HALA.

 

 

Aole i poina i kahi poe lehulehu o ko makou mau hoa heluhelu ke Kahu mua iho nei o ka ekalesia o Kawaiahao, ka Rev. E. W. Kalaka.  He mau makahiki i hala ae nei ka hiki ana mai o ka lono o kona make ana, ma ke kulanakauhale o Chicago.  Maluna mai nei hoi o ka mokuahi o ka Poalua nei i loaa mai ai ka lono, ua hala aku la o Kalaka wahine ma kela aoao.  Ma Chicago kahi ana i noho ai, mahope mai o ka make ana o ke kane, me na keiki a laua a hiki wale i kona make ana.

 

Aole e nele ke aloha o na kamaaina kahiko iwaena o ka lahui Hawaii, ke lohe iho ua hala hou kela Kumu kahiko a makuahine hoi o ka pono o keia paeaina.  Aloha na keiki a laua.

 

 

HE KAUOHA E HOOHIKI

 

Ka Mea Hanohano ULULANI, Kiaaina o Hawaii,

 

Ua loaa mai ia makou kau palapala, e kauoha mai ana e hoohiki i ke Kumukanawai a me ka malama ana i ka maluhia o ke Aupuni.

 

A no ka mea hoi, o makou na makaainana aloha Alii, aloha aina me ka malama pu ana i ka maluhia.  Nolaila, ke noi nei makou i ka Makua Mana Loa e haawi mai ia oe i ka grace o ke akamai, ka naauao, ka ikaika, ka ike me ke ola loihi, i hiki ia oe ke hana i kau hana me ka holopono.

 

Ma o ko makou mau komite la, ke ae oluolu nei makou, a ke hana nei i na mea a pau, e like me kau kauoha me ka haahaa.

 

J G Hoapili                  W Muller

D Makainai                 D W Kamaliikane

S B Kaalawamaka       J W Keliikoa

P J Mioi                                   G L Olohia

J Kaelemakule             S H Peters

S H Kaleiheana                       D Ahia

G P K@@@aka         D Alawa

L Ai@

 

 

 E PAU ANA ANEI KE KUOKOA O HAWAII?

 

E o'u mau hoa makaainana, ka mana koho balota i ae ia hoi ma ke kumukanawai hou, mai Hawaii a hiki i Niihau, e ala ae mai ka hiamoe ana o ko kakou mau noonoo ana i ka kakou mau moho holo balota, oiai eia kakou i ke au hooponopono aupuni pohihihi i ike ole ia mamua.

 

Ke noi aku nei au i ko oukou oluolu e lokahi kakou, a pau loa ka poe i hoohiki i keia kumukanawai hou, e like me ka hoakaka ma ka pauku 62, e koho i ke kanaka makee alii, makee aupuni a makee i ka pono o ka lahui, a o ka pono ke hana ia a me ke kaulike i na wa a pau.

 

E o'u mau hoa makaainana, e nana ae i keia poo manao e kau la maluna.  Eia ka'u pane.  Ae, ina kakou e lokahi ana i ka hoopilimeai, a aloha aku i ka poe i o lima i na kanawai o na kau ahaolelo i hala, me ka ike pono no o ko kakou mau lunaikehala he hewa loa ia, aole nae he ao kanaka ae, noke no i ka hoopaapaa me ka apono pu aku ia mau kuhihewa o kakou, a oia ke kuokoa mau naue ole.  Ua hoohaahaa loa ia ka hanohano o ko kakou aupuni.

 

Nolaila ua kokoke loa keia mau hopuna olelo pohihihi o ka manao, "Ua maalo ae ke kuokoa o Hawaii nei mai kou mau maka ae," a eia oia ke ku nei ma na ipuka pakahi o ko kakou mau hale, na home aloha hoi o kakou, ka aina nona ke kaulana e nee nei, "O Hawaii no ka oi."

 

Pela no ko'u manao, ina e lokahi ana kakou, no ka mea no kakou ka mana mua loa i ae ia e ke kanawai, a i maopopo a kue ole hoi i ka pauku 73 o ko kakou kumukanawai hou, he manao kaulike ko ka mea a kakou i manao ai e koho, aole no hoi kakou i ike iaia ma na mea a pau e pono ai ko kakou koho ana.

 

He mea pono ia kakou e nana i kona ano maoli o hoopunipuni mai auanei oia i kona mau ano a pau, no ka mea, oia ke ki o ka pau o ke kuokoa o ko kakou aupuni ma ko kakou aoao, a i loaa ia kakou na moho wiwo ole, kau i na kanawai maikai a kupono ma ke kaulike.

 

Maanei ke olelo ae nei au, he hana ku i ka naauao a me ka hoopoina ina o kana ae la ia e hana aku ae iloko o ka ahaolelo no ka pono kaulike o na mea a pau, a ola hoi na iwi o ka poe koho o ka moho keia, a ole pu hoi me na alii, na makaainana a me na mokupuni a pau o Hawaii nei.

 

No ka mea, ua mana ka lokahi, aole na hai e alakai i ko kakou noonooonoonoo, hoohulihuli a hoolohe wale aku i kana kukahekahe mai, me ka i mai owau no ka oi, ina oukou e koho mai ia'u, pau ka niu moe o Kalapana i ka lu ia e a'u i lalo, pau ia'u ke kulolo i ka ai ia, a he nui wale aku o ia ano olelo pahele e hookui ia mai ana imua o kakou, a mai no kakou a puni i keia kau holo balota.

 

Ua kumakena kakou m ka liliha pu i ke koho ana me ka noonoo mua ole.

 

Eia ka Solomona i olelo mai ai.  E kuu keiki, a i hoowalewale ia mai oe, mai ae aku.  Pela pu no hoi me ka Paulo.  Mai haawi i kekahi wahi ou no ke diabolo.

 

Ua akoakoa ae la keia mau kumu na kakou na ka poe nana i koho ka hewa, a na kakou i hoonaueue ke kumu o ko kakou kuokoa ma@, a me keia i akaka loa ai:

 

Akahi: Ke kuai ia o ko kakou mau pono koho me na apana dala a me na omole gini.

 

Alua: Ke kuai ia o na Lunamakaainana me na Oihana Aupuni, a me ke dala pu mai no kahi.

 

Akolu: Ka makemake maoli ia no o ko kakou aupuni e hoopae i kula e kela kupueu i pau ae nei, oia hoi o W. M. Kipikona.

 

Nolaila, ma keia mau kumu ekolu; ua ili iho maluna o kakou ka poe nana koho aku ke kue Kumukanawai maopopo loa, mamuli o ia mea, ua kauoha aku nei kakou i na haole i noho aloha me kakou -- e nana wale mai no oukou e pono ai.

 

Mai noho iki oukou a pane a hana mai, ina makou e kokua ana i ka pono oiaio maoli, lohi loa na dala aie miliona hou, a he manawa hou hoi no makou, no ka mea, he kau dala keia o ka aina.

 

E o'u hoa makaainana, aole he mea e ae nana i kumakaia ka aina kulaiwi o kakou mai na kupuna mai, o kakou ponoi no, aole na na haole a kakou e olelo nei i keia mau la.

 

O kakou o ka poe i koho aku nei ia lakou ka hiki mua e kauoha ana ia lakou e huki mai i kahi moku kuokoa a kau ae i kula, pau ka nana ana aku ia ia, eia ka olelo a ka buke Nui o ke ao nei.  "O ka mea i ike i ka hana pono a hana ole ia," he hewa ia nona.

 

Ua manao au o keia mau moonihoawa hoopoina loa keia, oia na dala a me na omole gini, ma na apana koho a pau o keia mau pae moku.  Ua hana io ia no keia mea hoonaukiuki manao, he oluolu loa ka lalau ana a hookomo iloko o ka pakeke puka, a pela no hoi i iho hou aku ai, a loaa mai la he omole gini, ke puana ae nei au no ka lua o ko kakou hewa loa.  "Auwe ka poe hoopanee, a mihi ole no -- ua puni i ka wahahee a make mau lakou."

 

E na hoaloha, owai la kai hewa loa?

 

O kakou!  O kakou no!! ka poe i haawi aku i ka mana koho no ke kuai ia mai me na leo hoomaka'uka'u pu mai.  Ke hoomanao nei ko kakou kuhihewa ua pono kakou o na haole kai hewa: mai ko hoi na olelo wanana a Keopululu, aole hoi e hihi, ua nui ka lokomaikai o ke Akua i ke aloha ole o kakou i ko kakou aina hanau, ua manao au, o keia mau la na la kupono no kakou e mihi ai, i ole e alakai hewa hou ia na noonoo maikai ana i keia malama ae o ka la 12 o Sept. 1887.

 

Ke kuai ia o na Lunamakaainana me na oihana Aupuni a dala pu, ina e ike ia ana he lunamakaainana paakiki loa, alaila, e iho mai auanei ka laau melomelo a na Kuhina, a o ke komo nui aku la no ia i ke anapuni a Limaloa, a mai pilikia ka waihona o ka lahui mai koe koena ole, no ka mea, ua apono ia na Bila Haawina hoolilo, o kekahi hoi ua hooko ia a ua hele, a ke noho nei no kekahi mau nalomeli hoonohonoho meaono ma ka punana; mamua aku nei, ua lohe pono ko'u mau pepeiao elua i kekahi mau huaolelo makona i pane ia penei:

 

Aole au i puka i ka oukou koho ana mai ia'u, i loaa no ia'u ia noho i ka nui o kuu dala, heaha ka'u nana ia oukou aia ka a nui lea ka hoolilo, pehea auanei e hoihoi ia mai ai na hoolilo, e aho paha penei iho -- oia kela mau hoolaha ma na nupepa mamua o -- A he Lunakanawai; o E he Luna Helu, o I i Luna Auhau; a pela aku.

 

E o'u mau hoa makaainana, ua kolekole na iwi o hua i ka la, o ka hua kupono iho la no ia o ko kakou kuhihewa, a e hoomakaukau honua mai oukou ia oukou, a o kakou ka mua ka poe nana i koho, o na lunamakaainana mai mahope o kakou, a o kela kupua mai mahope i pau ae nei, me na leo hookikina e ikuwa ana i ka lewa.  Ua halue ua haule "ke kuokoa o Hawaii."

 

E na hoa, he elua kanaka naauao ma ka olelo nane, o J M K, penei kana:

 

Hele no kakou a waho ae nei o ka poe mai apiki, hoi i uka nei o ka aina.  S K K, peni hoi kana: O ka manu iwi hai a ke kanaka i hoonou ai me ka pohaku, hookahi no hana o ka nane o kakou no ia.

 

E na keonimana mai Hawaii a Niihau, ua ili iho maluna o kakou ka hana ano nui a ko kakou Kumukanawai hou e hoohana ai i keia mau la, ma ka aoao o ka poe hapa o kahi huihui e paa ai ma ka lima, o ka mea i pau pono na mahele elua, lawa pono kana wahi auamo.

 

E na hoaloha, nana ia ke kanaka naauao a me na haole hoopono e pono ai ke aupuni, a pela no hoi me na alii, e kaulike me ka hoohalahala ole o na aoao elua.  E apo i ka lokahi a mai hookuu iaia.  He mana ka lokahi, oia ka mea e kanikoo ai a pela aku.

 

E. W. PALAU.

 

 

Hookala Puupuu ma Kamaole Kula

 

Ma ka hale o Look Ake pake, ua ulu ae kekahi hakaka mawaena o Mr Kele a me L Ake, a eia mai kahi moolelo pokole e pili ana i keia hakaka ana.

 

Ua lohe ia aku ka nunui mai o na leo a holo koke aku la ae ma kahi i pae mai ai, a hoea aku la au ma kahi o ka hakaka, ua ike aku la au ia Kele a me Ake, a na kekahi keiki opiopio laua e uwao ana o J Wallace kona inoa, a he 18 paha kona mau makahiki.

 

Ua nui na kanaka ma keia hale ma ia la, o Mr. Ka'a, o Balaunu me kana wahine, Makaiuhi, a he nui wale aku o lakou malaila, a eia ke kumu o ka hakahaka ana.

 

Hoi mai o Kele mai Wailuku mai ua ona, ua hoi ae oia a kona hale ponoi aole kana wahine a me na keiki, a nolaila huli mai la oia a loaa ma ka hale o Ake, no ka mea he punalua o Kele no Ake, no ka mea, o ka mua oia ka Kele wahine, a o ka muli aku ka Ake, nolaila, he mau hoa ai waiu no laua a elua.  Ua hoomaka koke aku la no o Kele e hana i na hana pono ole, a kui koke aku la oia ia Ake me ka maopopo ole o ka hewa, i ka wa i loaa aku ai ka lae o kona punalua pake i kana puupuu, ua kulana aku la oia i hope, a ua pii koke ke kai o ke keiki o Kina, a ulele like iho la laua i na ai a wahie, a ua like no laua a like, a uwao e ia hoi e J Wallace e pau koke ai.

 

Auhea ko laila makai?  Ua hiamoe.

 

J. W. KUHELEMAI.

 

 

MA KE KAUOHA.

 

Papa Kuhikuhi o na wahi Koho Balota o na 'Lii a me na Lunamakaainana ma ka la 12 o Sept. 1887.

 

HAWAII.

 

APANA O HILO A ME PUNA.

 

Mahele apana 1: Kahi koho, i ka Hale Hookolokolo o Laupahoehoe.

Mahele apana 2: Kahi koho, i ka halekula o Wailea.

Mahele apana 3: Kahi koho, i ka halekula o Onomea.

Mahele apana 4: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Hilo.

Mahele apana 5: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Pohoiki.

 

APANA O KAU.

 

Mahele apana 1: Kahi koho, i ka halekula o Pahala.

Mahele apana 2: Kahi koho.

 

APANA O KONA HEMA.

 

O kahi e koho ai ma ka halekula o Hookena.

 

APANA O KONA AKAU.

 

O kahi e koho ai ma ka halekula o Kailua.

 

APANA O KOHALA.

Mahele apana 1: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Kapaau.

Mahele apana 2: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Waimea.

 

APANA O HAMAKUA.

 

Mahale apana 1: Kahi koho, i ka halekula o Kukuihaela.

Mahele apana 2: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Honokaa.

Mahele apana 3: Kahi koho, i ka halepule ma.

 

MAUI

 

APANA O LAHAINA ME KAANAPALI.

 

Mahele apana 1: Kahi koho, i ka Hale hookolokolo o Lahaina.

Mahela apana 2: Kahi koho, i ka halekula o Honokohau.

 

APANA O WAILUKU

 

Mahele apana 1: I ke keena oihana mahiko o Waihee kahi koho.

Mahele apana 2: I ka Hale hookolokolo o Wailuku kahi koho.

Mahele apana 3: I ka Hale dute o Kahului kahi koho.

Mahele apana 4: I ka Hale hookolokolo o Honuaula kahi koho.

 

APANA O MAKAWAO.

 

Mahele apana 1: I ka Hale hookolokolo o Makawao kahi koho.

Mahele apana 2: I ka halekula o Hamakua poko kahi koho.

 

APANA O HANA.

 

Mahele apana 1: O kahi koho,

Mahele apana 2: O ka Hale hookolokolo o Hana kahi koho.

 

MOLOKAI.

 

Mahele apana 1: I ka halekuai o Kalaupapa kahi koho.

Mahele apana 2: I ka Hale hookolokolo o Pukoo kahi koho.

 

LANAI.

 

O kahi e koho ai ma ka hale kula o Kaohai.

 

OAHU

APANA O HONOLULU

 

Mahele 1, ma ka One-mile House kahi koho, alanui Nuuanu.

Mahele 2, ma ka Hale Kaawai Helu 4 kahi koho, alanui Nuuanu.

Mahele 3 ma ka Halekula Hoopololei, Palama, kahi koho.

Mahele 4, ma ka Hale Kaawai ili Pacific Hose House, alanui Moi kahi kaho.

Mahele 5, ma ka Hale Kaawai Helu 2 kahi koho.

Mahele 6, ma ka hale paikau Honolulu Raifela, kihi alanui Beritania me Pouina kahi koho.

Mahele 7, ma Sunny South,  Pawaa alanui Waikiki kahi koho.

Mahele 8, ma ka hale kanu laau o ke aupuni alanui Moi kahi koho.

Mahele 9, ma ka luakini o Kamoiliili kahi koho.

 

APANA O EWA ME WAIANAE.

 

Mahele apana 1, ma ka Hale hookolokolo o Ewa kahi koho.

Mahele apana 2, ma ka Hale hookolokolo o Waianae kahi koho.

 

APANA O WAIALUA ME KOOLAULOA.

 

Mahele apana 1, ma ka hale kula aupuni Laiewai kahi koho.

Mahele apana 2, ma ka Hale hookolokolo o Waialua kahi koho.

 

APANA O KOOLAUPOKO.

 

O kahi koho, ma ka Hale hookolokolo o Kaneohe.

 

KAUAI.

APANA O HANALEI.

 

Mahele apana 1, ma ka Hale hookolokolo o Waioli kahi koho.

Mahele apana 2, ma ka halekula aupuni ma Kilauea kahi koho,

Mahele apana 3, ma ke keena oihana o ka h@i mahiko o Eleele.

 

APANA O WAIMEA ME NIIHAU.

 

Mahele apana 1, ma ka Hale hookolokolo o Waimea kahi koho.

Mahele apana 2, ma ka halekula aupuni o Kekaha kahi koho.

 

NIIHAU.

 

Mahele apana 3, ma ka halekula kahi koho.

 

LORRIN A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Aug 22, 1887.

2143-3t.

 

 

MA KE KAUOHA

Ua hookohu ia i keia la 22 o Aukake 1887 o A. L. Raup@ Esq. i Agena haawi Laikini Mare no ka Apana o Kau, mokupuni o Hawaii.

L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaiana.

2143-3t.

 

 

Ua hookohu ia o J. W. Maele i keia la, i Agena haawi Laikini Mare no ka Apana o Kona Hema, mokupuni o Hawaii.

L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.

Aug. 10, 1887.

2143-3t.

 

 

Ua hookohu ia i keia la o B. Naaikauna Esq. i Agena haawi Laikini Mare no ka Apana o Hilo, mokupuni o Hawaii.

L. A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.

Aug. 10, 1887.

2143-3t.

 

 

HOOLOLI O KA PAUKU 26.

 

O NA RULA A ME NA HOOPONOPONO ANA NO KA HOOHIKI ANA I NA LUNA AUPUNI, NA KUPA A ME KA POE E NOHO ANA MA KEIA AUPUNI, I NA OLELO HOOHIKI E KOKUA MAMULI O KE KUMUKANAWAI A ME NA KANAWAI; E HOOMAOPOPO ANA NO KE KAKAU ANA I NA INOA O NA POE KOHO, A ME KA MALAMA ANA I KE KOHO ANA NO NA 'LII A ME NA LUNAMAKAAINANA, I HOOLAHAIA MA KA LA 25 O IULAI, 1887.

 

Ma keia ke hoololi ia nei ka Pauku 26 o na Rula a me na Hooponopono ana i oleloia maluna, a penei e heluhelu ia ai:

 

"26. O ka balota no na Lunamakaainana he apana pepa keokeo, a o ka balota no na 'Lii he apana pepa bolu, i kau ole ia kekahi huaolelo, kii a hoailona a mea e ae paha mawaho ae o ka inoa o ka oihana, a me ka inoa a mau inoa o ka mea a mau mea holo balota i koho ia.

 

"Oia balota e kakau ia a e pai ia paha, a i ole ia e kakau hapa ia a pai hapa ia paha me ka eleele wale no.

 

"O ia kakau ana a pai ana paha e hana ia ma ka aoao hookahi wale no o ka pepa balota.

 

"O ia mau balota e hana ia ma ke ano huinaha, a aole e oi aku mamua o eha me ka hapalua (4 1/2) iniha, aole hoi e emi malalo o eha (4) iniha, ka loa; a aole e oi mamua o ekolu me ka hapalua (3 1/2) iniha, aole hoi e emi malalo o ekolu (3) iniha, ka laula.

 

"O keia mau balota mai ka pepa mai no i hoolako ia aku e ke Kuhina Kalaiaina me ka uku ole.

 

"O na balota i hookomo ia maloko o ka wahi, aole no e lawe ia a helu ia paha kekahi balota i hanaia pela."

 

WILLIAM L. GREEN, Kuhina Waiwai,

GODFREY BROWN, Kuhina no ko na Aina e,

LORRIN A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina,

CLARENCE W. ASHFORD, Loio Kuhina.

 

Aliiolani Hale, Augate 8 1887.

 

 

HOOLAHA.

 

I na Komisina o na Ala liilii, na Pono Wai na Agena Hooia Palapala a pela aku -- Ua hoikeia mai i keia Keena Oihana he lehulehu na hakahaka ma ka Papa Komisina o na ala liilii, na pono wai a me na pa, a pela aku, mamuli o ko lakou nee ana ma kahi e mai ko lakoku Apana i hookohuia ai, a ma o kekahi mau kumu e ae paha; a no ka manao ana e hooponopono hou i ka Buke Kope inoa a e hoopiha hou i na hakahaka -- nolaila, o ka poe a pau e paa nei i na Komisina mai ke Keena Kalaiaina aku ma ke ano lala no ka Papa, na Agena Hooia Palapala, na Notari, Agena Haawi Palapala Kepa, Agena Palapala Mare, na Agena a Luna o na aina aupuni, ke kauoha ia nei lakou e waiho mai i keia Keena ka manawa o ko lakou hookohuia ana, a me na hoakaka kupono no ko lakou hoohakahaka ana, me ka hikiwawe a me ka eleu.  O ka poe i ae ole ia ma ke kanawai a i hoololi i ko lakou wahi noho, ke kauohaia nei lakou e hoike mai i keia Keena.

 

LORRIN A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina

Keena Oihana Kalaiaina, Aug. 15, 1887.

2142-3t.

 

 

Na Papa Luna Nana Koho Balota i Hoakakaia na Lakou e Kakau i na Inoa o ka Poe Kupono e Koho i na 'Lii.

 

I kulike hou ai a malalo no hoi o ka mana i oleloia, ke hoakaka aku nei au ma keia i na Papa Luna Nana Koho Balota i hoike ia ko lakou mau inoa mahope iho nei ma ko lakou mau Apana koho o lakou na Papa Luna Nana nana e kakau i na inoa o ka poe kupono e koho i na 'Lii:

 

MOKUPUNI O HAWAII.

 

Apana o Hilo me Puna.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Eha, oia hoi: F. S. Lyman, Lunahoomalu; C. C. Kenndy, Daniel Porter, G. W. A. Hapai, D. H. Hitchcock.

 

Apana o Kau.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka mahele Apana Elua, oia hoi: J. H. S. Martin, Lunahoomalu; Edward Smith, G. N. C. Jones.

 

Apana o Kona Hema.

 

J, D. Paris Jr, Lunahoomalu; Stephen L. Desha, J. W. Kuaimoku.

 

Apana o Kona Akau.

 

George McDougall, Lunahoomalu; Judge J G Hoapili, George Clarke.

 

Apana o Kohala.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: H. P. Woods, Lunahoomalu; W. W. Wright, W J Brodie.

 

Apana o Hamakua.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Elua, oia hoi: R A Lyman, Lunahoomalu; Nakipi, W. H. Rickard, J Marsden, J R Mills.

 

MOKUPUNI O MAUI.

 

Apana o Kaanapali.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: D. Kahaulelio, Lunahoomalu; H Dickenson, Thos. E Evans.

 

Apana o Wailuku.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Elua, oia hoi: T W Everett, Lunahoomalu; G E Richardson, A Barnes, Kepoikai, W A McKay.

 

Apana o Makawao.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Elua, oia hoi: C H Dickey, Lunahoomalu; E Helekunihi, W P A Brewer.

 

Apana o Hana.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: J Grunwald, Lunahoomalu; John E Lyons, W H Halstead.

 

MOKUPUNI O MOLOKAI ME LANAI.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka mahele Apana Elua, oia hoi: R W Meyers, Lunahoomalu; D Kailua, Kukamano.

 

MOKUPUNI O OAHU.

 

Apana o Honolulu.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Eha, oia hoi: Jona Austin, Lunahoomalu; L C Abela, M D Monsarrat, F Wundenberg, H S Kila.

 

Apana o Ewa me Waianae.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: Alex J Campbell Lunahoomalu A Kauhi, John Kukiiahu.

 

Apana o Waialua me Koolauloa.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Elua, oia hoi: M Dickson, Lunahoomalu; E S Kimokeo, Frank Halstead.

 

 

MA KE KAUOHA.

 

Apana o Koolaupoko.

 

A Kaulia, Lunahoomalu; M Rose, James @@@

 

MOKUPUNI O KAUAI.

 

Apana o Hanalei.

 

O ka Papa i koho ia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekolu, oia hoi: G H Dole, Lunahoomalu; Sam. Hundley, G Hoopii.

 

Apana o Lihue me Koloa.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: S W Wilcox, E W Purvis, S Kaiu.

 

Apana o Waimea me Niihau.

 

O ka Papa i kohoia i mau Luna Nana Koho Balota no ka Mahele Apana Ekahi, oia hoi: Francis Gay, Lunahoomalu; L. H. Stolz, C B Hoffgard.

 

Honolulu, Iulai 25, 1887.

 

LORIN A. THURSTON, Kuhina Kalaiaina.

 

 

Papa Inoa o na Luna Nana Koho Balota.

 

NO KA MEA mamuli o ka Pauku 1 o na Rula a me na hooponopono ana no ka hooiki a na Luna Aupuni, na Kupa a me ka poe e noho ana ma keia Aupuni, i ka olelo hoohiki e kokua mamuli o ke Kumukanawai a me na Kanawai i hana ia a i hoolahaia e ka Aha Kuhina ma ka la 25 o Iulai, mahakiki 1887; ua haawiia ka mana i ke Kuhina Kalaiaina e haawi i na palapala hookohu i ka poe no lakou ka nui ma kela a me keia Apana Koho o ke Aupuni a ua Kuhina la e manao ai he Kupono no ka hoohiki ana aku i ua mau olelo hoohiki nei a o ia poe i hookohu ia pela he mau Luna Nana Koho Balota no na Apana a Mahele Apana Koho paha lakou i hookohu ia aku ai.  A ma ka Pauku 14 o ua mau rula nei, i oleloia, ua haawi hou ia ka mana i ua Kuhina nei, i oleloia, e hoakaka i hookahi Papa Luna Nana Koho Balota ma kela a me keia Apana Koho, a na lakou e kakau i na inoa o ka poe kupono e koho i na Lii;

 

NOLAILA, mamuli a i kulike ai hoi me ia mana, ma keia ke koho a hookohu aku nei au i ka poe no lakou na inoa mahope iho nei i mau Luna Nana Koho Balota no na Apana Koho Balota no na Apana a me na Mahele Apana Koho o ke Aupuni, e like me keia mahope nei:

 

MOKUPUNI O HAWAII.

 

APANA O HILO ME PUNA.

 

Mahele Apana Ekahi: J. M. Lydgate, Luna hoomalu: E. W. Barnard, S. W. Pa.

Mahele Apana Elua: W. Kinney, Lunahoomalu: Kahaleohu, Palau.

Mahele Apana Ekolu: D. Kamai, Lunahoomalu: W. W. Goodale, George Whittaker.

Mahele Apana Eha: F. S. Lyman, Lunahoomalu; C. C. Kennedy, Daniel Porter, G. W. A. Hapai, D. H. Hitchcock.

Mahele Apana Elima: J. E. Elderts, Lunahoomalu: J. M. Kauwila, Pualoha.

 

APANA O KAU

 

Mahele Apana Ekahi: George Timoteo, Lunahoomalu; Julian Monsarrat, S. Beke.

Mahele Apana Elua: J. H. S. Martin, Lunahoomalu; Edward Smith, L. R. Macomber.

 

APANA O KONA HEMA.

 

J. D. Paris Jr. Lunahoomalu; Stephen L. Desha, J. W. Kuaimoku.

 

            APANA O KONA AKAU.

 

George McDougall, Lunahoomalu; Lunakanawai, J. G. Hoapili; George Clarke.

 

APANA O KOHALA.

 

Mahele Apana Ekahi: H. P. Woods, Lunahoomalu; W. J. Wright; W. J. Brodie.

Mahele Apana Elua: John Stopplebeen, E. C. Bond, J. W. Moanauli Lunahoomalu: S. C. Luhiau, Z. Paakiki.

 

APANA O HAMAKUA.

 

Mahele Apana Ekahi: W. A. Mio, Lunahoomalu; W. Herbert Purvis, Kaaekuahiwi.

Mahele Apana Elua: R. A. Lyman, Lunahoomalu; Nakipi, W. H. Rickards, J Marsden J. R. Mills.

Mahele Apana Ekolu: A Lydgate, Lunahoomalu Isaac Thompson, John Wilson.

 

MOKUPUNI O MAUI.

 

APANA O LAHAINA ME KAANAPALI.

 

Mahele Apana Ekahi: D. Kahauleho, Lunahoomalu; H. Dickenson, Thomas E. Evans.

Mahele Apana Elua: D. H. Kaialiilii, Lunahoomalu; A. Wahinehookae, G. Kauhi.

 

APANA O WAILUKU.

 

Mahele Apana Ekahi: O. Nawahine, Lunahoomalu; G. W. R. King, J. Lani.

Mahele Apana Elua: Thomas W. Everett, Lunahoomalu;  A. Barnes, A. N. Kepoikai, W. A. McKay, Geo. E. Richardson.

Mahele Apana Ekolu: W. F. Mossman, Lunahoomalu; F. L. Stolz, J. H. Stelling.

Mahele Apana Eha: M. Kealoha, Lunahoomalu; James Smyth, Charles Wilcox.

 

APANA O MAKAWAO.

 

Mahele Apana Ekahi: S. F. Chillingworth, Lunahoomalu; James Anderson, C. Copp.

Mahele Apana Elua: C. H. Dickey, Lunahoomalu; E. Helekunihi, W. P. A. Brewer.

 

APANA O HANA.

 

Mahele Apana Ekahi: P. Kamai, Lunahoomalu; P. M. Kaluna, C. Lake.

Mahele Apana Elua: J. Grunwald, Lunahoomalu; W. H. Halstead, John E. Lyons.

 

MOKUPUNI O MOLOKAI.

 

Mahele Apana Ekahi: Kahaulelio, Lunahoomalu; Kopena, Kiha.

Mahele Apana Elua: R. W. Meyers, Lunahoomalu; D Kailua, Kukamana.

 

MOKUPUNI O LANAI.

 

S. Kahoohalahala, Lunahoomalu; Lapaki, Analu.

 

MOKUPUNI O OAHU.

 

APANA O HONOLULU.

 

Apana 1: M. P. Robinson, Lunahoomalu; A. P. Kalaukoa, A. W. Carter.

Apana 2: F. Turill, Lunahoomalu; Pierre Jones, David Waiwaiole.

Apana 3: W. L. Wilcox, Lunahoomalu; Rev S. Paaluhi, S. Kaia.

Apana 4: Jona Austin, Lunahoomalu; L. C. Ables, M. D. Monsarrat, F. Wundenberg, H. S. Kila.

Apana 5: J. A. Magoon, Lunahoomalu; J. Mahiai Kaneakua, Wm. Unger, Chas. T. Rodgers, M. D.

Apana 6: Geo. J. Ross, Lunahoomalu; Manoel Jose de Freitas, Samuel Mahelona.

Apana 7: Frank Hustace, Lunahoomalu; S. Hookano, Frank Archer.

Apana 8: C. A. Brown, Lunahoomalu; G. K. Wilder, J. W. Kahalewai.

Apana 9: J. W. Naukana, Lunahoomalu; Ku, B. Wallace.

 

APANA O EWA ME WAIANAE.

 

Mahele Apana Ekahi: Alex J. Campbell, Lunahoomalu; A. Kauhi, John Kukiiahu.

 

APANA O WAIANAE.

 

Mahele Apana Elua: F. E. Atwater, Lunahoomalu; M Mahelona, A Ahrnes.

 

APANA O WAIALUA ME KOOLAULOA.

 

Mahele Apana Ekahi: C N Kalama, Lunahoomalu; J Kaluhi.

Mahele Apana Elua: M Dickson, Lunahoomalu; E S Kimokeo, Frank Halstead.

 

APANA O KOOLAUPOKO.

 

A Kaulia, Lunahoomalu; M Rose, Jas Olds.

 

MOKUPUNI O KAUAI.

 

APANA O HANALEI.

 

Mahele Apana, Ekahi: Koeling, Lunahoomalu; J Kakina, J Chas Long.

Mahele Apana Elua: C Bertleman, Lunahoomalu; J B Alexander, Moke.

Mahele Apana Ekolu: G C Porter, Lunahoomalu; Samuel Huntley, G Hoopii.

 

APANA O LIHUE.

 

S W Wilcox Lunahoomalu; E W Purvis, S Kaiu.

 

APANA O KOLOA.

 

Mahele Apana Ekahi: Jacob Hardy, Lunahoomalu; J W Alapai, J K Burkett.

Mahele Apana Elua: Alexander McBryde, Lunahoomalu; Jas Neddles, J Kaluna.

 

APANA O WAIMEA.

 

Mahele Apana Ekahi: T H Gibson, Lunahoomalu; L H Stolz, C B Hoffgard.

Mahele Apana Elua: Hans P Faye, Lunahoomalu; David Kua, W E Smith.

 

MOKUPUNI O NIIHAU.

 

Geo S Gay, Lunahoomalu; J B Kaomea.

 

 

HOOLAHA HOU.

 

AHA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o Maria Beckley Kistler, i make @@@@ e koho ana @ ia e hooiaio ia @@ ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana.

 

No ka mea, ma ka la 25 o Augate 1887, ua waiho ia mai imua o ka Aha kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke Kauoha Hope Loa a Mrs Maria Beckely Kistler i make aku la; a me ua Palapala Hope e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha e hoopuka ia hoi ka Palapala L@@@ H@@@ ia Edmend Kistler ua waihoia e Edmend Kistler i oleloia.

 

Nolaila, ua kauohaia @ ka @@@ ka la 28 o September 187, ma ka hora 10 o kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale @@@@ oia ka la me ka hora, e @@@@@ Palapala Kauoha a e hoo@@@ noi ana mai, a me na poe a pau @@@ e kue ana ia Palapala Kauoha @@@@ hoopuka ana i ka Palapala L@@@ H@@@.

 

A ua kauoha hou ia e @@@@ mea no na pule ekolu iloko o @@@@ Gazette me KUOKOA he mau @@@@ ia a i hoolaha ia ma Honolulu.

 

Kakauia ma Honolulu, Augate @@ 1887.

 

Na ka Aha: HENRY SMITH, Hope K@@@@

 

 

Aha Mele Nui!

 

E WEHE ia ana he Aha Mele @@@ Juvenile Club o Kamoiliili @@@@ ne Club o Manoa, maloko o ka @@@@ Kamoiliili ke hiki aku i ka po @@@ Sepatemaba 3, 1887.

 

Ma ia po e kuupau mai @ na @@@ ole o na kaikamahine o @@@@ hiwai o Waiaka a e lohe ia no ka @@@ nahe, ka nunulu, ke kehakeha, @@@ ke kapalili o na leo o na @@@ no oe o ka leo o ka manu @@@ waokele.  E haawi pu ia ana ka @@@ hoolealea e na keikikane o @@@ Kamoiliili ma ia po, e akaaka ana @@@ aho.  A ma ia po e lohe ia ana @@@ kaikamahine o Kona na kaikamahine @@@ kileo kani nanahe i ane like me ka @@@ hanehane i ke kulu aumoe.

 

A ma ia po e kuupau mai ana @@@ Hosea i ke kani kohakoha, kani @@@ ke kani oeoe o kona kileo, a @@@ kie o kona leo ke lele a hiki @@@ o I kahakolu, maluna aku o ka @@@ nui, a ua hiki i ka haahaa a me @@@ kona leo malalo aku o I @@@ na manu o ka lewa @@@ leo, ka nanahe kaili@@@wai.

 

O keia Mrs. Lahela, he hoa no @@@ ke Juvenile Club o Kamoiliili @@@ mea i aa aku e hookuku me ka @@@ na Julian Walanika o ka @@@ o Manoa, a ma ua po @@@ Mrs. Lahela me Julian Walanika @@@ ana i kela himeni "Manu Nani," @@@ auanei o laua ka mea e lanakila ana @@@ la; ke waiho ia aku nei na ka lehulehu e @@@ i ka mea oi o laua.

 

Ma keia po no e lohe ia ai ka leo @@@ li leo lea o ka Rain Tuahine o Manoa @@@ nona ke kaulana nui na @@@ Paemoku.

 

E hele nui mai e ka lehulehu @@@ lea o "Hala'lii" He ole ka mana @@@ lohe olelo auanei.

 

E loaa no na palapala komo @@@ na Komite, ma ka puka komo @@@ ana na hana ma ka hora 7:30 @@@ hora 10 P. M.

 

 

MA KE KEENA O KA LUNA KANAWAI Kaapuni Apana @ o Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai @@@ Kohala Akau, Hawaii, i make.

 

Ua heluhelu ia a ua waihoia ka @@@ noi o E. C. Bond Lunahooponopono @@@ ka palapala kauoha a J. L@@@ lawa i ka waiwai lewa $1@@@ e @@@ i na aie, oia i $648.75 a ua noi aku @@@ e kuai i ka waiwai paa a kekahi @@@ hoolawa aku i na @@@ la.

 

Nolaila, ua kauohaia na mea @@@ ka Poaha, oia ka la 13 o Okatoba 1887, ma ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo o Kapaau Kohala Akau Hawaii @@@ koho ia no ka hoolohe ana @@@ mea kue ke hoike ia.

 

S. L. AUSTIN, Luna Kanawai Kaapuni @@@

Augate 18th 1887.

 

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana @@@ Hawaii Pae Aina.  Ma ka @@@ nohu no Kukuihaele Hamakua Hawaii i make.

 

Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi a Mrs. Papala Punohu @@@ e hoonoho ia o William H@@@ nopono no ka waiwai o J Punohu @@@ Kukuihaele Hamakua i make kauoha ole.

 

Nolaila ua kauoha ia na mea a pau e pili, o ka Poakolu ma ka la 5 o @@@ 1887, i ka hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Honokaa Hamakua @@@ kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na @@@ ke hoike ia.

 

S. L. AUSTIN, Luna Kanawai Kaapuni

Augate 17, 1887.

 

 

KE KULA KAMEHAMEHA NO NA KEIKIKANE.

 

E MAKAUKAU ANA KE KULA Kamehameha no na keikikana @@ apo ana aku i na haumana ma ka

POALUA MUA O OKATOBA 1887.

Ua kaupale ia iho ka heluna @@@ e komo ana i keia makahiki, a @@@ pau i ake e komo ae ma ia Kula @@@ aku, e hoike ae ma ka la @ o Sepatemaba 1887.

 

E loaa no he keena no kela me keia haumana pakahi i lako i ka moe, pakaukau, a me ka noho; a o kekahi mau mea e ae e @@@ ana e na haumana pakahi, e hoo@@@ ninau mua ae i ke kumu.

 

E ae ia no na haumana e lawelawe i @@@ o ka pule no na hana pilikino.  No @@@ lima akamai, i elua hora o ka la, @@@ la o ka pule.  O ka paikau a me ka hoo@@@ kino kekahi hapa ia o na haawina @@@ i kela me keia la.

 

E ao ia no ma ka Arimakika, Olelo Pelekania, Akeakamai, Anahonua, Kakau me @@@ Kii, Moleanahonua, malama Buke @@@ tela humu lole, pai palapala, ham@@@ na mea like, a me ke kui hao.

 

O KA AUHAU NO KE AO ANA

HE ($40) KANAHA DALA NO KA MAKAHIKI.

 

E uku mua ia he $20 i kela me keia @@@ ka ana o ka hapaha.

 

E loaa mua i na haumana na @@@ Kauka no ko lakou kulana ola maikai, @@@ na palapala hoomaikai mai k@@@ e ae.

 

E malama ia ana ka ninaninau @@@ komo ana ma ka POAKAHI, OKATOBA 3, 1887, ma ka halekula ma Palama, @@@ 8:30 A. M.  E hoike ia lakou ma ka @@@ kakaulima, palapala aina, na rula @@@ eha o ka Arimakika, kakau olelo Beretaina me ke pela ana ia 100 huaolelo Beretania.

 

No na mea i koe, e loaa no ke @@@ kumu nui.

 

REV. WM. B. OLESON

2130 4m.

 

 

MAHELE KOHO APANA EHA.

 

E noho ana ka Papa Nana Koho Balota Mahele Eha o ka Apana o Honolulu i kela me keia la, ma ke Keena Kakau Kope, Aliiolani Hale, mai ka hora 2 a hiki i ka hora 4 @@@ e hooko i ka hoohiki ana aku e kokua i ke Kumukanawai, a hoopaa i na inoa o ka poe koho i na lumakaainana.

 

JNO. AUSTIN, L. C. ABLES, M. D. MONSARRAT, F. WUNDENBERG, H. S. KILA.

2140-tf.