Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 39, 24 September 1887 — Page 2

Page PDF (1.79 MB)

This text was transcribed by:  Kimo Auld Wyatt
This work is dedicated to:  to my Kupuna

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Nupepa Kuokoa

No ka Makahiki $2.00

No Eono Mahina 1.00

KUIKE KA KULA

Poaono Sepatemaba 24, 1887.

Ka La Koho Balota.

Hoau mua ke kumukanawai hou.

Na ka aoao Hoomaemae

Aupuni ke kahua.

HAWAII A ME MAUI.

 

HAWAII

 

Eia malalo iho nei na lono i loaa mai ia makou no na mea e pili ana I ke koho balota ma Hawaii, a i wae pono ia hoi no ka pomaikai o ko makou mau makamaka heluhelu.

 

APANA O HILO A ME PUNA

 

He la malie keia o Hilo, a ua hoike mai hoi na lani i ka malaelae o kona mau hiohiona.  Ua hoomaka ia na hana koho i ka hola 8 o ke kakahiaka, e like me ka mau, a oia no hoi ka wa i holomoku mai ai o na kanaka no ka hookomo ana I na balota a lakou i makemake ai.  He eha kulana like ole mawaena o na balota, oia hoi ka Hoomaemae Aupuni a me ka Hoomaemae Kumukanawai, a maluna ae la o keia mau kahua i kak@le iho ai na moho o kela a me keia aoao i ko lakou mau balota ma ia lan.

He ano onawaliwali ka balota o ka aoao hoi m@e nae aupuni i ka wa i hoomaka ai ke koho ana; a he hapalua hora paha mahope @ ka hora 10 a.m. akahi no a i ke @ ikaika mai o ka poe @ e lohe pu ia aku ana hoi @ hooikaika e @ olelo @ ka o na kanaka a na @ mau olelo i kono ikaika @ e koho e kupaa @ ka oiaio wale no ka @ e koho ai i na manawa a@ wa e pani ia ai ka pahu balota.  He mea hauoli no makou ka hoike ana aku i ke akea no ka @ hana @

Ma ka hora 5 i ke ahiahi i pani ia ai na pahu balota, @ minute hope loa hoi e hiki ai i ka pahu hopu o ka lanakila a me ka @ o ka poe @ i na inoa o ka @ balota.  Eia malalo iho nei ka papa hoike o na he lana balota o ke @ o na @ Lunamakaainana a o ko Puna mau balota kekahi @ o ia @

 

APANA O HILO A ME PUNA.

 

@

 

J. Kauhane      480, kohoia.

------                 25, haule.

------                 8, "

            O keia ae la maluna na hoike no ke koho balota ma ka apana o Kau.

 

APANA O NA KONA

 

Mamuli o ke ulolohi o ka loaa ana mai o na nuhou e pili ana i na hana koho balota o keia mau apana koho, nolaila, he hoopuka aku nei makou ma na mea i loheia mai penei:  O G. P Kamauoha, ko Kona Hema, a o Keoni Parisa ko Kona Akau.

            A eia iho ka papa inoa o na Lii a me ko lakou mau heluna balota no ka mokupuni o Hawaii mai kela a me keia apana koho:

[Image]

MAUI

 

He uuku ka nuhou ano nui i loaa mai ia makou e pili ana no ko Maui koho balota.  Koe wale iho no keia ma ka hoomaopopo ana, oia ka haule nui o na hanaiahuhu a ke Kipikona i kupalu ai a momona i na kau i hala; he kolila aku la ha i keia wa, ke kunewanewa wale la no.  A ma ka apana koho o Lahaina, he mea haohao paha i ko laila mau kamaaina i noho loihi a lenalena ka papa niho, ka ike ana ia L. Aholo ma ka makamua o kona haule ana i nei mea he holo balota.  Ae, pela io no: aka, ho aku kakou imua i ke kahua holo balota, a e ike  ia no malalo iho, na lunamakaainana o kela me keia apana koho o ua kuapuu la o Kama, kona mau alii ahaolelo i kohoia, a me ko lakou mau huina balota pakahi:

 

APANA O LAHAINA.

 

@ Horner,       344, kohoia.

@ Aholo,        168, haule.

 

APANA O MAKAWAO.

 

Helekunihi,      707, kohoia.

Kamakele,       83, haule.

 

APANA O HANA.

 

J. U. Kawainui,           363, kohoia.

T. K. Iosepa,               209, haule.

 

APANA O WAILUKU.

 

Nawahine,       628, kohoia.

Daniel,             651, “

Kanealii,          340, haule.

 

Na Aina                       Wailuku           Lahaina           Makawao        Total

 

H. P. Baldwin, R        216                  56                    84                    356

F. H. Bailey R.            215                  57                    84                    356

James Cambell, R.       210                  58                    82                    350

H. A. Widemann, R    206                  57                    81                    344

@ Richardson, R        216                  57                    82                    355

P. N. Makee, R           208                  57                    70                    @

W H.                           @                    @                    4                      29

 

Mai Kohala Mai.

 

            Ma ka Poakahi la 12 o Sepatemaba i hala iho la, ua hooko ia na koii koni o ke kohua mokomoko.  Ma na hora @ kakahiaka he mau pakaua ki @  iho mai ka puuwai 2 Kulanihakoi a ua hooma @ Materia lepo o ka @ ana iho o ke kuhiku@ hora 7:30 a. m. ua kalae @ @kumakuma o na huina @ ahuwale ae la ka @ na kuahiwi a me @ hoike mai ka la i kona @ piha.

@ ka hamare o ke @ ka hora 8 a. m. ua @ ka la ua hamama @ balota.  Ua kiei @ ike maluna o ka @ i wehe mua ka @ hookomo ana i ka balota @

@ paa pono kahi e @ ka puka iloko paha o@

@ ponoi akahi no a @ Hawaii e hookomokomo ana i @ Lunamakaainana a me @ ke koho Alii, a ua @ hiki i ka paa ana o ka @ i ka hora 5 p.m. @ ana e ku @ e paa ana me @ ma ka hora 7 @ balota o na @ a e ike ia no @ Koho Balota @ aku nei.

@ he n@ na wawa @ mai ana he mau hau @ ka haole me na pu @ mau ano a he ma@ ma Kohala Akau nei @ balota ano @ mai na kau kahiko @

@ ma ka aoao o @ nui ia, oia o J@.

@ o ka pau ana o na balota @ i ka helu ia, ua @ ana o na balota o na @ kahi i kuhikuhi @.

Ua @ haneri a oi poe i kupono @ ke koho Lunamakaainana, a he umi @ i koe no ke koho alii ana.  Ma keia @ kilakila kamahao keia i loaa ia Kohala nei, he uwila maganeti hoi e hoopahaohao aku ana i na Pae Moku o ko Hawaii Pae aina. E like me ka loli ana o na hana hooponopono aupuni hou, pela no hoi ala like mai ai na puuwai makaainana e koho i kanaka kupono no ka aina.

            Ma ke kakahiaka Poalua ae, Sepatemaba 13, i lohe ia mai ai ka apana o Kohala Hema a e ike ia no ma ka papa kuhikuhi i hai mua ia ae nei.

            Nolaila, e na makaainana o Kohala ua loaa i na puuwai pakahi o kakou he kalai aina naauao, a he mea hoopapa ma na paia o ka Hale Kau Kanawai o Ko Hawaii Pae Aina.

            Ma ko’u ano he kupa kamaaina no keia apana, a he mea kalai manao kaulike imua o ka lehulehu ilokko o ko kakou nei Nupepa KUOKOA Ke Kilohana Pookela o ka lahui Hawaii.

            Ua ake nui au a iini hoi, e kahea ia i halawai makaainana nui, iloko o ko kakou nei apana; a malia hoi o hiki i ka ikaika o ko kakou poe loea naaauao, ke kukakuka a haawi aku ma kona poho lima i kekahi mau hooponopono kanawai maikai, a mau hoololi kanawai e ae paha.

            Ua lohe wale au he mau pule wale no koe, alaila o ka hoomaka no ia o ka wehe ana o ka Hale Ahaolelo Kau Kanawai o Ko Hawaii Pae aina nei.  Nolaila, ua kono ia mai ko’u ipu uwila e haawi aku i keia mau hoakaka ana, a malia hoi o hiki mai ka wa e makaukau ai kakou.

            Ma keia, ke hookuu nei au i ka ipu makani a “Laamaomao,” a ke haawi ae nei au i ko’u hoomaikai nui i ko kakou Lunamakaainana, ka mea a’u e kappa aku nei, ka “Loea Pukuniahi o ka apana o na Kohala.

            H. K. KAOPUA.

 

NA HIONA KOHO O ONOMEA

 

            Ma ka pahu balota o Onomea i ka la 12 iho nei o Sept. oia ka la a ko kakou kumukanawai hou i kukala akea mai ai ia kakou ka poe i loaa ka mana koho e like me na kuhikuhi a hoolala ia e ua kanawai la ma ka la 7 o Iulai i kaahope aku la a akahi no hoi a ike pono ia ma keia la na hiona, aole ke dala a me ke gula ma ka ekeeke o kela a me keia moho Lunamakaainana pela pu hoi me na luna hooikaika o na aoao a elua.

            Ua kuu akea ia kela a me keia koho e like me kona makemake iho aole hoi e like me na kau koho i kaahope ae nei ke kai uluulu ia me he puaa la o na makaainana, he ole loa ia mau hiona ma keia pahu koho.

            O kekahi mea piha mahalo loa a’u i ike ai ma leia la, oia no ka ulu ole mai o ka hoohaunaele a hoopaapaa hakaka hoi, he neo loa no ia he wahi mahu wale no ka i pu-a ae @ nalo iho ka i ike ia maanei; aole no ia he mea nui ma ka ike @ mea hou o na pali mahoe nei.

            I ka hiki ana mai o ka manawa e paa ai ka pahu balota a hoomakaia ka helu ana oia hoi ka hora 5 p.m. he hora a oi pau i ka helu ia.  O ke kiekie o na balota L. M. o ko D. Kamai ka helu 1, o H. Deacon ka helu 2, o ko Jos. Nawahi aku a o G. C. B. Moehau ka haahaa loa.  Ma na balota alii hoi, o S. C. Luhiau ka oi a malalo aku ka nui, a o Koahu ka haahaa me S. C. Kuhia.

            Nolaila, ua oi aku ko’u mahalo ma keia kau koho i ko na kau i hala.

 

            D. I. WAILANI Jr.

 

            KE panai aku nei ke KUOKOA i kona hoomaikai ia olua e G. W. A. Hapai o ka Ua Kanilehua a me H. K. Kaopua o ka makani Apaapaa o Kohala no lo olua hoolawa ana ma ii keia keena me na huina balota o na Lunamakaainana a me na lii i koho ia ma ia mau apana.

            He LONO ka i loaa mai ia makou mai ka makakila manawalea mai a J. E. Laau, o Kawaihae kai, e hoike mai ana i ka holomua o na hana Kula Sabati malaila i keia wa malalo o ke alakai ana a ko lakou.  Kahu Kula Sabati hou oia o Nakanelua opio e hoike pu mai ana no hoi i ka nui o ke aku malaila i keia mau la e nee nei he 200 a oi aku ka nui o na aku e loaa a ii ka waa hookah i ka la.  Nui io aku ia.

            MA KA la 10 o keia mahina ua oluolu i ka Makua Mana Loa ke kii ana mai a lawe aku i ka hanu makamae o Mrs. Aalaloloa ka wahine mare a kekahi o ko makou hoa’loha maikai E. Kahaleohu.  Aole ona mai e maopopo ai la hoi ke kumu o kona make, aka, ua olelo ia, e like me ka aihue i ka po pela no ka la o ka Haku ke hiki mai a lawe aku la i kana o ka uhane.  E hoomaikai ia Oia.  Me ka ohana makou e u pu aku nei o me ke kane i hoonele ia i ka wahine ole.  Koekoe wale ka poli ua hala ke hoa.

            HE pono ka i hoike ia mai ia makou e pili ana no kekahi kanaka i pakeie mai pau i ka amu ia e ka mano a penei kona wahi moolelo pokole.  Ua holo aku o Mahaiola@ a me Kealoha i ka lawaia ula, mai Haaheo Hilo aku maluna o ka waapa a hiki mawaho o Wainaku hoomaka laua e luu i ka lualua ula.  Ike aku ia o Mahaiula i kekahi mano nui a olelo aku la ia Kealoha, “he mano e i aku” o ko laua puoho ino ae la no ia iluna o ka ilikai a kau e aku la o Kealoha iluna o ka waapa a o Mahaiula aku no hoi aole nae oia i kau pono aku lilo e aku la kekahi o kona mau manamana wawae a lana loa ae la ua kupuino (mano) ne ii ka ilikai kokua mai la o Kealoha i kona koolua a kau pono iluna o ka waapa a ke holapu mai nei ka mano no ka mea ua paoa ke kai i ke koko.  Me he la ua kapeke iki paha ke poi o kahi umeke ke kumu o keia poino.

            Ma ka po Poaha nei ua aihue ia ke kaa a me ka lio o ka Lunakanawai Hoomaiu oiai oia maloko o ka hale keaka, a ua loaa aku ke kaa a me ke kolohe ma Maemae, he hao’e ona, a uahului ia ae i Kuapapanui.

 

MA KE KAUOHA

 

Ua hookohuia i keia la 21 o Sept. 1887 o J. E. Lyons i Luna Alanui no ka Apana o Hana Mokupuni o Maui.

            LORRIN A. THURSTON

            Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina Set. 20 1887.            2147-3t

 

            Ua hookohu ia aku i keia la 20 o Sept. 1887 o D. Kalauokalani i Luna Alanui Nui no ka Mokupuni o Molokai.

            LORRIN A. THURSTON

            Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina Set. 20 1887.            2147-3t

 

Ua hookohu ia aku o E. C. Bond a me S. Lakalo i keia la 20 o Sept. 1887 i mau Komisina no na ala liilii a me na pono wai no ka Apana o Kona a Mokupuni o Hawaii.

            LORRIN A. THURSTON

            Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina Set. 20 1887.            2147-3t

 

            Ua hookohuia aku ne ii keia la 20 o Sept. 1887 o H. G. Treadway Esq i Agena Hooiaio Paahana no ka Apana o Wailuku Mokupuni o Maui.

            LORRIN A. THURSTON

            Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina Set. 20 1887.            2147-3t

 

I keia la ua hookuho aku au ia Wm. Puaoi i Luna Pa aupuni no ka Apana o Koloa. Kauai, ma kahi o Jim. Luka i make

            LANIHAU

            Kiaaina o Kauai.

            Keena Kiaaina o Kauai.

Lihue, Augate 17, 1887.         2145-3t

 

            I keia la ua hookohu aku au ia Isaac Kahilina i Lunakanawai Apana no ka Apana o Hanalei, mokupuni o Kauai.

            LANIHAU

            Kiaaina o Kauai,

            Keena Kiaaina o Kauai.

Lihue, Augate 1, 1887.           2145-3t

 

            Ua hookohuia ka poe no lakou na inoa malalo iho i keia la 23 of Sepatemaba, 1887, i poe Agena haawi Laikini Mare no ka apana o Makawao, mokupuni o Maui.

            H. P. KELIIKIPI,       HAO KAWAIMAKA,

            JAMES ANDERSON,           NAAIEONO.

            LORRIN A. THURSTON.

            Kuhina Kalaiaina.

Keena Kalaiaina, Sept. 23, 1887.        2147-4ts.

 

            MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka Waiwai o KOOKOO (k), no Punaluu, Kau, Hawaii, i make kauoha ole.

            Ua heluhelu a ua waiho a ka palapala noi a Kalauakua noi noi ana hooponoponoia ka waiwai, i make kauoha ole.  Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka Poalua, oia ka la 25 o Okatoba, M. H. 1887, i ka hora 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo i Waioh@nu, Kau Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.           F. S. LYMAN,

            Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko H. P. A.

            Hilo, Hawaii, Sepatemaba 14, 1887.

            2147-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO  KAAPUNI ma ke Keena Apana 11 o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai.

            Ma ka hana o ka Waiwai o Russel Newton no Lahaina Maui i make kaoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a Lillie S. Newton no Lahaina Maui e hoike ana ua make kauoha ole o Russell Newton no Lahaina Maui ma Lahaina Maui i ka la 20 o Augate 1887, a e noi ana e hoopukaia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai a me ke kahu malama Waiwai no na keiki oo ole ia H. G. Treadway.

            Ua kauoha ia o ka Poakolu ka la 26 o Okatoba M. H. 1887 ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo, ma Lahaina a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Beritania & Hawaii i ekolu pule maloko o Haw. Gazette & KUOKOA Nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku Ko Hawaii Pae Aina Sept. 17 th . M. H. 1887.

            GEO. E. RICHARDSON

Lunakanawai Kaapuni apana II H. P. A.       

            2147-3t

 

NA PAPA HOOPII AUHAU KAU

AI 1887

 

             E noho ana na Papa Apana e hoolohe in a Hoopii Auhau me nei: -

            Ma Waimea. Halehookolokolo, Poalua Oct. 11. Hora 10 a.m.

            Ma Koloa, i ko’u Keena, Poaono, Oct. 15, hora 10 a.m.

            Ma Lihue, Halehookolokolo, Poakahi, Oct. 17 hora 10 a.m.

            Ma Kapaa, Halehookolokolo, Poalua, Oct. 18 hora 10 a.m.

            Ma Hanalei, Halehookolokolo, Poaha Oct. 20 hora 10 a.m.

            J. HARDY

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.

            Peresidena o na Papa.

Koloa, Sept. 16, 1887.

            2147-3t

 

AHA HOOKOLOKO APANA EHA O Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono Waiwai.  Ma ka Waiwai o Solomona Kawainui o -------------- i make kauoha ole.  Imua o ka Lunakanawai Kaapuni, ma ke keena.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka Palapala Noi a Rose (w.) a me S. Kanawanui kana kane mare, e hoike mai ana o Solomona Kawainui no Hanalei, Kauai ua make kauoha ole ma Hanalei i olelo ia ma ka la ---------------- o Iune M. H. 1872 a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Luna Hooponopono Waiwai ia S. Kanawanui i oleloia.

            Ua kauohaia o ka Poalima ka la 21 o Okatoba M. H. 1887 i ka hora 10 a.m. oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la.  Imua o ua Lunakanawai la ma ke keena Hookolokolo o keia Aha ma Hanalei, Kauai a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai ka mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A o keia olelo kauoha e hoolaha ia maka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke KUOKOA nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Koloa, Kauai, Ko Hawaii Pae Aina Sept. 17 M. H. 1887.

            JACOB HARDY

Lunakanawai Kaapuni Apana Eha

            2147-3t

 

HOOLAHA HOU

 

HOOLAHA

 

            E noho ana na Papa Hoopii Auhau, no Hilo, Puna, a me Kau, mokupuni o Hawaii, penei:

 

M.H.1887

            Ma ka Hale Hookolokolo, Pohoiki, Puna, i ka Poalima, la 7 o Okatoba.

            Ma ka Hale Hookolokolo, Hilo, i ka Poakolu, la 12 o Okatoba.

            Ma ka hale Hookolokolo, Laupohoehoe, Hilo Akau, i ka Poalima, la 14 o Okatoba, ina he mea hoohalahala.

            Ma ka Hale Hookolokolo, Waiohinu, Kau, i ka Poakahi, la 24, o Okatoba.

            F. S. LYMAN

            Lunahoomalu o na Papa Hoopii Auhau.

Hilo , Hawaii , Septemba 15, 1887.

            2147-3ts

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Waiwai o PIHI KULA NAPAHI, no Kau Hawaii.

            Ua heluhelu a ua waihoia ka palapala noi a J. W. KAHOPU(k.) ke kahu malama i hoonoho mua ia no Pihi Kula Napahi (w), me kona mau waiwai, e noi ana e hookuu ia oia mai kona noho kahu ana, no ka mea, ua oo ka mea opio a ua mare aku nei i ke kane.  No laila, ua kauoha ia ua kahu malama nei, e waiho mai i kona hoike no ia waiwai, a i na mea a pau i pili.  Ua kauoha ia o ka Poalua, ka la 25 o Okatoba, M. H. 1887, i ka hora 9 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo i Waihinu, Kau, Hawaii, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.

            F.S. LYMAN,

            Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, H. P. A.

            Hilo, Hawaii, Sepatemaba 14 1887.

            2147-3t

 

AHA KAAPUNI APANA ELUA MA ke keena o Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka Hooponopono Waiwai, Mokupuni o Maui Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Antone Sylva no Lahaina Maui i make.

            No ka mea, ma ka la 6 o Septemeber M. H. 1887, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i olelo ia, oia no ke Kauoho Hope Loa o Antone Sylva i make akula: a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no Mary Sylva na waiho ia mai e Mary Sylva.

            Nolaila, ke hoolaha ia nei o ka Poakolu oia ka la 26 o --------M.H. 1887, ma ka hora 11 a.m. ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma ka Hale Hookolokolo ma Lahaina, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia i ia Palapala Kauoha a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.

            A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ka KOUKOA Haw. Gazette @ Hawaiians he nupepa i pai ia a hoolahaia ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, Ko Hawaii Pae Aina Sept. 17, 1887.

            GEO. E. RICHARDSON

            Lunakanawai Kaapuni Apana II H.P.A.

            2147-3t.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.  Ma ka Waiwai o LAI (k), no Ninole, Kau, Hawaii, i make.  Ua heluhelu a ua waiho ia ka palapala noi a Kalauakua, e noi ana e hooponopono ia ka Waiwai o Lai (k), no Ninole, Kau, Hawaii, i make kauoha ole.

            Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka Poalua, oia ka la 25 o Okatoba, M.H. 1887, ma ka Hale Hookolokolo i Waiohinu, Kau, Hawaii, i ka hora 10 kakahiaka, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.

            F.S. LYMAN,

            Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko H.P.A.

            Hilo, Hawaii, Sepatemaba 14, 1887.

            2147-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono waiwai.  Ma ka hana o ka Waiwai o JOHN K. ROBINSON, JAMES KINIKAKE ROBINSON, a me ALEXANDER PIIKOI ROBINSON, na keiki a John D. Robinson i make.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Elizabeth Mahiai Robinson, kahu o na keiki i hoike ia ae la maluna, e noi ana e apono ia na hoolilo he $-----, a e hoike ana o na mea i loaa mai iaia, he $------, a e noi ana e nana a e apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia ka waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ia oia mai kona noho ana ma ia ano.

            Ua kauohaia o ka POAKAHI , ka la 31 o OKATOBA, 1887, ma ka hora 10 kakahiaka, ma ke Keena ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me ka papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la: a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.  A e hoolaha ia keia kauoha ma ka olelo Hawaii, maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleoia no ka hoolohe ana.

            Kakauia ma Honolulu, Set. 22, 1887.

            Na ka Aha:

            HENRY SMITH,

            Hope Kakauolelo.

            2147-3ts.

 

AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hoopopono waiwai.  Ma ka hana o ka waiwai o KEOKI KULEANA, he keiki oo ole, i make kauoha ole.

            Ma ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a Mrs. Sophia Pease, o Honolulu, e hoike ana ua make kauoha ole o Keoki Kuleana ma Kakaako, Honolulu, ma ka la 18 o Sepatemaba, 1887, a e noi ana e hoopuka ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai ia Rev. Leonor Fouesnel, o Honolulu i oleloia.

            Ua kauohaia o ka POAKAHI, ka la 17 o OKATOBA, 1887, ma ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, ma ka hale hookolokolo ma Aliiolani Hale, Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili, e hoike ma ii ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.  A e hoolaha i a ia me ma ka olelo Hawaii, i ekolu manawa maloko o ke KUOKOA, he nupepa puka hepedoma ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, Sept. 22, 1887

            Na ka Aha:

            HENRY SMITH

            Hope Kakauolelo.

            2147-3ts.

 

HOOLAHA KUE MORAKI

 

MAMULI o ka mana o ka palapala moraki i hanaia ma ka la 12 o Okatoba, A.D. 1886, mawaena o KUAWELA (k) no Waimea, mokupuni o Kaua‘i, ka mea nona ka aoao mua, a me J.A. @, no Honolulu, mokupuni o O‘ahu, ka mea nona mare a Kuawela (k), ke kue nei wau a hoole i ka mana o kela moraki ana i ko’u kuleana hapa-kolu iloko o kona mau Waiwai Paa, oiai aole maua i hui iki a hooponopono i ka ae ana aku e hana i kela palapala moraki, oiaa ko maua noho ana malalo o ke kanawai mare i keia manawa, ua wehe i ka pili hookoo ia loko, alima makahiki o ko maua noho hookaawale ana.

            A ina hanaia kela palapala moraki e Kuawela, kuu kane mare, a me ke kakau ana i ko mana inoa ponoi, ke hole kue nei wau ma ke akea, aole wau i kakau ike ma kela palapala moraki.  Aina ua ike ia ko’u inoa e kau ana maluna o kela palapala moraki, alaila, ua hanaia kela ma ke kakau apuka ana i ko’u inoa, a he kue ana hoi kela i ko’u kuleana hapa-kolu iloko o ka Waiwai Paa o kuu kane mare.

             MRS. TABITA KUAWELA.

Waimea, Kaua‘i, Sept. 10, 1887.

            2147-

 

HOOLAHA HOU

 

HOOLAHA

 

E ike ka poe a pau ke pili.  E noho ana ka Aha Hoopii Auhau no Hamakua, Kohala Hema, Kohala Akau, Kona Akau a me Kona Hema no ka mokupuni o Hawaii, penei:

            Oct. 6, 1887, hora 9 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Hamakua.

            Oct. 8, 1887, hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Kohala Hema.

Oct. 12, 1887, hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Kohala Akau.

Oct.20, 1887, hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Kona Akau.

Oct. 24, 1887. Hora 9 kakahiaka maka Hale Hookolokolo ma Kona Hema.

Ma ke kauoha a S. L. AUSTIN,

Peresidena Aha Hoopii Auhau.

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono Waiwai.  Ma ka hana o ke kahu malama waiwai a me ke kino o KEALOHA liilii no Paia, Maui.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka Palapala Noi a Joseph Kekahuna ke kahu malama i ka waiwai a me ke kino o Kealoha liilii no Paia, Maui, a e noi ana e hookuu loa ia aku ia mai ka noho malama a kahu ana, a e hooponoia kana moowaiwai.

            Ua kauohaia o ka POAKOLU ka la 5 o OKATOBA, M.H. 1887, ma ka hora 11 kakahiaka, oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, a ma ia manawa a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ai ua noi la.  A o keia kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule maloko o ke KUOKOA, nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina Sepatemaba 3, M.H. 1887.

            GEO. E. RICHARDSON

            Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H.P.Aina.           2145-3t

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana III o Ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Alapai no Kaauhuhu Kohala Akau Hawaii, ua make.

            Ua heluhelu ia, a ua waiho ia ka palapala noi a Lahapa Kahue, e noi ana e e hoonoho ia oia i Lunaponopono no ka waiwai o Alapai no Kaauhuhu Kohala Akau Hawaii, i make Kauoha ole.

            Nolaila, ua Kauoha i ka poe a pau ke pili, o ka Poalima la 14 October 1887, i ka hora 9 o ke kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Kapaau Kohala Akau Hawaii, oia kahi me ka manawa ua koho ia no ka hoolohe ana ua noi la, a me ka poe hole ke hoikeia.

            S.L. AUSTIN

            L.K. Kaapuni

August 27, 1887.        2145-3t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            I kulike ai me kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi moraki i hanaia mawaena o Chung Hoon mea moraki aku, a me Francis M. Hatch mea moraki mai, ma ka la 4 o Mei 1883, i kopeia maka Buke 79 aoao 492, 493, 494, a i noho hope ia ua moraki la ia William Hillebrand mai ia Francia M. Hatch mea moraki mai, ma kekahi palapala i kakauia ma ka la 13 o Feberuari 1884, a i kopeia ma ka Buke 79 aoao 492; a ua make ua hope moraki la.  Nolaila ua hookohuia o Hon. C.R. Bishop i lunahooponopono no la hooilina i huiia o ka waiwai o William Hillebrand.  Ke hoike nei keia hoolaha, ua manao ka lunahooponopono o ka waiwai o William Hillebrand i make e hooko aku ia moraki i loleloia mamuli o ka uhakiia o na kumu aelike, ka uku ole ia o ke kumupaa me ka ukupanee; a ma ia hooko ana e kuai kudala ia ana ma ke akea ma kahi a me ka manawa e hoike ia aku ana, na aina a me na mea a pau i hoakakaia ma ia moraki malalo iho.

            No na mea i koe e ninau ia Whiting & Creighton he mau loio ma ke kanawai,

CHARLES R. BIHOPA

            Lunahooponopono o ka waiwai o William Hillebrand.

            Penei na aina e kuai ia ana: Aia ke waiho la ma ka aoao komohana hema alanui Hotele, Honolulu, nona ka ii he anana kuea me 6 kapuai kuea, oia ke Kuleana Helu 258 ia Kauhola, Palapala Sila nui Helu 15, i kakauia ma Ianuari 1859, a i hoakakaia i ke ana ia ana ma kekahi palapala mai ia Kauhola ia Hangip i kakauia ma ka la 15 o Sepatemaba, 1858, kopeia ma ka Buke 11 aoao 72 me 73.

            O kela apana aina e pili pu la me ka aiana i hoikeia maluna, alanui Hotele i hoakakia ma Hangip i kakauia ma ka la 23 o Feberuari na kapuai ma kea lo a hiki i ke alanui he ------- me 31 kapuai hohonu.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

            I kulike ai me kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi moraki i hania mawaena o Chung Hoon mea moraki aku, a me Charles R. Bishop me Samuel M. Damon, he mau kaha no ka waiwai o Rebecca Pane Puuku mea moraki mai, i kakauia ma ka la 6 o Feberuari 1885, i kopeia ma ka Buke 91 aoao 461, 462.  Ke hoike nei keia palapala ua manao na mea moraki mai e hooko ia moraki no ka uhakiia o na kumu aelike, oia ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee, a ma ia hooko ana e kuai kudala akea ia ana ma kahi a me ka manawa e hoikeia aku ana, na aina a me na pono i hoakakaia ma ia moraki e like me ia malalo iho:

            No na mea i koe e ninau ia Whiting & Creighton he mau loio ma ke kanawai.

CHARLES R. BIHOPA

SAMUEL M. DAMON

Na kaha o ka waiwai o Rebecca P. Puuku,.

Penei na aina e kuai ia ana:  O kela aina me na pono e waiho la ma alanui Maunakea Honolulu i hoakakaia na palena penei: Hoomaka ma ke kihi akau alanui Maunakea, holo hikina 60 kupai i ko John Meek apana aina, a ma ko Manini apana komohana 59 ½ kapuai a hiki i ke alanui Maunakea; a ma ia alanui aku he 37 ½ kapuai a hiki hou i kahi o ka hoomaka ana; oia no hoi ka hapa o ka aina i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui helu 47.

2145-4t

 

HOOLAHA HOOLE KULEANA.

 

E ike auaunei na na kanaka a pau ma keia, O wau o Honolii k, o Kohala Akau, mokupuni o Hawaii, a mamuli o ka mana o kekahi palapala kuai i hanaia e Kalawaia w, a me Makaola k, kana kane mare, e hoolilo mai ana ia’u ma ka la 5 of Aperila A.D. 1887 i kela aina e waiho la ma Kuhua, Lahaina mokupuni o Maui, oia ke kuleana i hoikeia ma ke kumu Kuleana Helu 7682 Palapala Sila Nui Helu 5684; a ua hoopaaia ua palapala kuai la ma ke keena Kakau Kope o ke Aupuni, ma ka Buke 104 a ma na aoao 139 me 140.  Nolaila ke hoolaha a ke hoikeia aku nei ma ke akea aole loa he kuleana o Mamanawaulu e like me kana hoolaha ma ka nupepa ko HAWAII PAE AINA ma ka apana aina i olelo ia.  A ke papa ia aku nein a poe waiwai aole e lawe a paa ma kea no moraki a ano hoolilo okoa ae paha mai a Kamanawaulu i oleloia o paha auanei.  E hole mau loa aku ana au i ke kuleana kupono o Kamanawaulu a me kekahi poe e ae e koi ana he kuleana ko lakou ma ka aina i oleloia.  A o na aha kanawai wale no kahi a haawiia ai ka mea kuleana kupono a ku i ke kanawai.          HONOLII

Makapala, N. Kohala, Sept. 2, 1887.

2145-3t

 

HALE PAIKII ALANUI NUUANU

I WEHEIA NO EKOLU MAHINA.

MAHOPE IHO O NA HOOPONOPONO hou ana i wahi e loaa ai he wa maikai no kela a me keia e hele mai ai e pai kii no lakou iho ma ka uku oluolu, ua hoopaa iho makou e hoolako aku i ka poe a pau e like me keia malalo iho:

            Kii pepa,……….6, no $1.00.

Kii lako hale, lumi, hale a pela aku…3, no $1.00.

Kii nui 8 x 10 …….1, no $1.00; a i ole $8 no ke kakini.

Hoomaemae a hoolele hou ana in a kii ka hiko, ma ia uku hookahi no.  Hookahi kii pena 8 x 10 a me ka laau, he $6.00.

H.A. LUSCO MB.

Helu---Alanui Nuuanu.           2116-tf

 

HOOLAHA HOU

 

AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka hooponopono Waiwai.  Ma hana o ka waiwai o PAELE k, no Kupeke, Molokai, i make kauoha ole.

            Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana ma ka Palapala Noi a Oloolo k, e hoike ana @ make kauoha ole o Paele k. no Kupeke, Molokai ma Molokai.  A e noi ana e hooponopono ia ka waiwai, a e hoonoho ia na @

            Ua kauohaia o ka POAKOLU ka la @ OKATOBA M.H. 1887 ma ka hora @ kakahiaka, oia ka manawa i kohuia @ ana i ua noi la imua a ua Lunakamaainana ma kona keena, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, a ma ia manawa a @ hele mai ai na mea a pau i pili @ ke kumu, ina he kumu oiaio @ ole ia ai ua noi la.  A @ ma ka olelo Hawiia i ekolu pule @ o ke KUOKOA nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina Septemaba M.H. 1887.

            GEO. E. RICHARDSON

            Lunakanawai Kaapuni Apana @ Aina.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaa@ Apana @ Hawaii Pae Aina.  Ma ka @ no Keaha, Kona Hema, Hawaii @ waihona ka Palapala @ o Kona Hema, Hawaii @

            Nolaila, ua kauohaia na mea @ ka POALUA la 25 o OKATOBA @ ma ka Hale Hookolokolo ma @ Hema, Hawaii i ka hora o @ oia kahi a me ka manawa i kohoia @ lohe ana i ua noi la a me na mea @

            S. L. AUSTIN

            Lunakanawai Kaapuni

Sept. 1, 1887.

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni Apana@ Hawaii Pae Aina.  @ make.

            Ma ka waihona ana mai @ Kahele K@ w, e @ lunahooponopono no ka waiwai@ no Hookena, Kona Hema, @ kauoha ole.

            Nolaila, ua kauohaia 2 ka POALUA ka la 25 o OKATOBA, M.H. 1887, i ka hora 9 o ke kakahiaka @ Hookolokolo ma Hookena, Kona Hema, Hawaii, oia kahi a me ka manawa @ hoolohe ana i ua noi la,@ hoikeia.

            S. L. AUSTIN

            Lunakanawai Kaapuni

Set. 1, 1887.

 

OLELO HOOLAHA

 

            E ike auanei na mea a pau @ keia, o mana o na mea @ iho nei, k@ papa a ke @ maua i ko mana @ o Kamaoloa, a me ke kai @ waiho ana ma @ Ewa @ ana ona @, @ mea e ae.

            Ua kapu pa ka poe e hele @ ma ke kai i olelo @ maluna. @ na huki, upena koko, upena @ waia, ua kapu na mea a pau.

            Ma keia ke @ Kelekoma, i paniola nana @ hewa a pau, e lilo no keia @ la i puka ai.

            MRS. MILEKA, @

Manana, Ewa. Aug. 27 1887 @

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI  Kaapuni Apana @ Hawaii Pae Aina, @ ka waiwai @ no Kohala Akau Hawaii, i make.

            Ua waiho ka palapala noi o @ Luna Hooponopono no ka waiwai @ no Kohala Akau Hawaii i make kauoha ole, e noi ana e apono @ e haawi ia aku i ka waiwai i @ , a e hookuu aku iaia mai @ Luna Hooponopono no ia waiwai.

            Nolaila, ua Kauoha ia ka poe a pau @ o ka Poalima oia ka la 14 o OKATOBA 1887, i ka hora 9 o ke kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Kapaau, Kohala Akau, @ a me ka manawa ua koho ia @ ua noi la, a me ka poe @

            S. L. AUSTIN

            Lunakanawai Kaapuni

Aug. 23 1887.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI

 

I KULIKE AI ME KEKAHI MANA Kuai i @ ia maloko o @ mawaena o Ane @ me W. L. Holokahiki (k) kana kane @ A. H. Spencer ka mea moraki mai @ ma ka la 10 Sepetemaba @ ka Buke 93 ma na aoao 422, 423, 424 @ ike nei keia @ o ua moraki la i olelo ia @ uhaki ia ana o na kumu @ ia o ka ukupanee, a e @ aina a me na pono maluna @ ka manawa e @ aku ana, @ oleloia e like me ia malalo @

            No na mea i @ & Creighton, he mau @

            A. @

            Honolulu, Aug. 25, 1887

            Penei na aina e kuai ia @ aina me na @ a pau @ Hilo, Hawaii, i @ ka ana ma ke kihi o ka pa @ o ko C. H. @ Ak. 54 1/4 deg. @ nui a hiki i ke kihi hema @ aina, alaila Ak. 22 1/2 @ aina alaila, @ 45 1/2 @ a hiki i ka @ komohana o ia aina, alaila Hema @ Hik. 2.04 @ ma ia @ i hoomaka ai, nona ka @ hoakakaia ma ka palapala @ John K, Akina i kakauia ma ka la @ 1870, a i kopeia ma ka Buke 31 @ 141 m3 142.

 

MA KE KEENA O KA LUNAKANAWAI Kaapuni o ka Apana III, Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai @ @ no Kohala Akau Hawaii, i make.

            Ua waiho ia mai ka palapala @ Hale ka Luna Hooponopono waiwai @, no Kohala Akau Hawaii, ua make kauoha ole, e hoike ana: aole @ Lewa o ka mea make e @ noi ia oia i @ e kuai aku @ Paa.

            Nolaila, ua Kauoha @ ka Poalima oia ka la 14 o Okatoba 1887 i ka hora 10 o kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo ma Kapaau Hawaii @ manawa e hoolohe ia ua noi la, a me @ hoike ia.

            S. L. AUSTIN

            Lunakanawai Kaapuni

Aug. 23, 1887.

 

OLELO HOOLAHA

 

            E IKE auanei na kanaka a pau loa @ mai i keia, o ka aina o @ me Popoiwi, e waiho la ma @ o Maui, Ko Hawaii Pae Aina, @ aina o Wm. B. @ haole i @ keiki ponoi ia Jona Laika no K@, Maui, no laila, ke hoike aku nei au ma ke @ he kuleana i kona mau hanau mua e @ mana e malama ma ke ano Luna Hooponopono Waiwai - a hoolilo a hoolimalima @ aina la, aia no ia'u na hooponopono @ mea a pau e pili ana i ka waiwai @ a me na mea a pau, aole i kahi mea e ae, a @ ka mana a'u i hookohu aku ai ia @ hope nana e malama i ua aina la.  @ ka hoolaha i puka ma ka "Nupepa KUOKOA" ma ka M. H. 1886, ua hoopau loa ia @ i keia la, aia wale no maluna o'u na mana a paa @ keia la aku.

            C. E. LAKE Kona X Kaha

            Kipahulu, E. Maui, Iune 21, M. H. 1887

2136-3m