Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 42, 15 October 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

• *a P< aha iho nti ke ku ana mai o . . .wa Anur;ka Mohkm toai Per;:, .a lleina M...Ī , : . .. ii 11 sk\: .t;i ni3 Ve k'jda'a, ma . .0 ki:d.»la o M< r 3 f in, ka waa[a • 'ui l'uaala. 1 keiia la. ile wahi piim hoo'aulea ka ke Ku* ■ i'>j'i o Ka'ihi a ;nc Moana : ua i 1 !' n *vr .» • n » ni ! n .1 a uiu. 1 a.i'ele ana <» Kapena }arkson, o «,t m k'.ikaua Kaimiloi. ine k«ra oha- :. ,t no Kaleponi i keia mokuahi iho. H" heluna nui o na uake i ho;»uia m.i nei nu kekahi po rua ke kulanak.«'.hate o Kikako Amelika Huiia no »..1 piliwain.ii. He ahiuhiu makani Kona me na kulu pakaua ma ke kai mai i kela mau kakahiaka aku nei. Ma Waialua ke kukonukonu loa. l'a male ia m »J nei o Mr. Ueniamina Miss Ma!i»ai e S. K. Oili o Milolii Kona Hema. He mau kupa no noka lai a ehu na mea inare. Hanai . Ma ka In \ o Okakopa nei mai ka puhaka m .i <» Mr. me Mrs. Kauhane he keikikane a o ka eono hoi o na hua o ko laua kihapai. Aole i h'u wale aku nei na la o ktla 43 mai lepera i Kalawao, a ua lawe hou la aku nei no he 43 nia ano ma ka l.ehua o ka Poakahi nei. He mau la ku wale mai no keia no ka m.muwa A f ncrika Marion mai Kina nui, no ka hoopuipui ana 1 ka heluna o na manuwa maanei i keia wa. i, kuai ia aku ana ma ke kukala akea k.ihi mokuahi kolo inoku kaliiko o kakmi oii o I\lf no kona ano apulu kahik >. Ia wai !a auanei e lilo ai la wahi apeii ? M.i ka l'oaha. Okat. 27, e noho ai ka A'iahui Opiopio Imip »no Kar.stiano o k.i Moknp-ini u Maui, ma ka luaklni o K ».\h nn.mu. nia Wailuku, hora 10 kak.<hi.ik.i, Ua hoomik.ua na liana oke Kula K ihuna[)iile ma ka Poakahi, oiai aole i hoi hou mai kekahi hap.i o na hauman.i. Ho mau keiki hou elua kai komo hou mai. Ua hoolaha ae ke Kuhma Kalaiaina n ) ke kuai ana aku i ka moku inanuwa Ilawaii Kaiwi/oa. O keknhi keia ona olali ona kai o ka Hema 1 kona wa aku nei il.iila. He hoonaue ol.»i ka i ike ia ma Haw.ui a ma na pali Mahoe o Hilo ka ika ika loa. Mahope oka naue olai he mau 1 akaua koikoi o Kulanihakoi ka eueu o Nuumealani. Ua inakemake o H. S. Kila, ke Percsidcm o ka Ahahui Opiopio Imi Pono Karistiano 0 Kaumakapili, e akoakoa ae na lala a pau oia hui ma ko lakou hale halawai i keia Poaha ae. U1 huli ho» mai nei o Robert W. WiK ox ma ka mokuahi San PaNo o ka auina la Poaono 1 hala me kona pili a< ao Haimalule maol; no ka iwi ao ao ke ike aku i na hiona o ka lta!ia. K noho ana ka Ahahui Lunakahiko o M iui, ma ka luakini o Kaahumanu, W.nluku, i ka Poalua miu o Novema* bi, 1887, hora io kakahiaka. Ke kahiea pu ia aku nei na hoa a pau o m Ahahui e hiki nui inai. K Uilu ana ka Ahahui llolu Hoole Waiona o Kapaa, af>ana o Kawaihau, Kauai, ke hi'<i aku i ka pule mua o No \emah4, 1887. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na lala a pau, e akoakoa ae malaila me na wahi okeni. Ma ka lulu daia i malamaia'i ma Kawaiahao i kela Sabati aku nei, ua loaa mii he $286.35 ma la lulu ana. E mahele ia ana ia puu dala 110 ka waihona oka Eka!esii, a o kekahi no ka ho>maemae ani i na puka aniani. H» nui ka wi ma r.a ajwna o Kont Hema pela ka lohe ia mai. He palaoa ka ai i hana ia a like me ka poi a ina t oieia he wjhi hua nikana E |>acli iho i ka honua a hua mui alaila aole e ai hou i ka palaoa a me ka milikana. E holoana o Henry Grube Marchant, ma keia Auitralia, iho no Bosetona, Masetuseta, n« ka imi ana ma na hale oihana o ia wahi i iie nona i 01 ae ma mua o ka mea 1 loaa iaia i keia wa me ke ao ole ia o ke kaha kii a me ke oki ana ia mea tna ka laau mahala, keleawe, a |)tla aku, kana mea e hele nei e imi. E hoomanao iho na makamaka i kela kii makai kiu ma ka nupepa Hoenanea, oia kekahi o kana mau mea 1 hana ai, a1 ka nupepa Ktkakt oka Poalima nei

Ua hoi mai o Dr. P. S. Ogden, kauka o ka manuwa Juniata, mai kana huakai makaikai aku nei i na mai ma kalaupapa, Molokai, a ua mahalo oia i ke ano o ka malama ia ana o na mai ma ia wahi malalo o ka hoopuonoono ana o ka Papa Ola. Ua lohe ia mai ma ka hoike hui o na Kula Sabati o Oahu nei, ma Waialua, o ke Kula o [ ] a me Moanalua ka mea nana i lawe ka hae o ka lanakila, ma na Kula Sabati a pau o Kona nei. O ke Kula o Hauula ko na Koolau. O keia ka mea i loheia mai ka hapa nui o na makaikai. E hoomaka ia ana na hana ma "Queen Emma Hale," e like me mamua, ma keia pule aku, oia hoi, ka Ahahui Kumu Paio ma ka po Poalua; ka Hui Heluhelu Enelani maka po Poaha. E komo lehulehu ka poe imi naauao e hoolohe, a i ole, e kokua i ka hapai ana i keia mau hana maikai. Ua hala aku ma ke ?la hoi o!e mai o Mrs. (ieo. Morns, iioko oke 74 0 kona mau makahiki. Ma Kalihi uka k > na wahi i noho ai me kana kane n > kekahi r»»au makahiki loihi, a iloko iho nei o keia mau makahiki eloa a ekolu paha ko laua hoi ana mai a noho ma Kapahm*. ma kahi o Mr. William Auld. Ika auina la Poalua nti, ua ike ia ak;i ka lana mui o na amaama make inakai iho o ka Makeke: oke kumu o keia make nui o na i-a, oia no ka hoop.ihj ia ana o ke topido o ka manuwa Adi*nara!a \'andalia eku nei nia ke awj. A oiai ra ia e lana ana ika ilikai, kii aku la na k.maka maluna o na waa e hopuhopu ai. Muhope iho o ka hora 12 o ke awakea Poakahi nei 1 hoohui ia ae ai e ke kahu H, H. Paleka o Mr. Ebon Low oka Ua kikoni ili o Mana me Miss. Lirrie Napoliana 0 ka Rain Kukala hale nei. Maluna oke Kinau oia ahiahi no i hoohala ii ai ko laua mau hora mua oka materemonia. E hahai la na mea mare e ka pomaikai nui. Ikawa a ka manuwa Vandalia i hoopahu ai 1 kekahi o kona mau topido i ka auina la Poalua nei, ua pai koke ia Vc kii 0 ka lele ana 0 ke kai i ka lewa eko lakou mea paikii ponoi iho no Aua oleloia no hoi eka poe 0 luna oka moku ika ikaika oua topido nei i ka hoolei ana ike kai iluna nona ke kiekie he 200 kapuai.

Ua hopu la a lawe loa ia aku i Kuapapanui kekahi kanaka o Kapalama, ina o kona lawelawe ana i ka pu aki aku i ka manu, a pakele pu ka poe e kokoke mai ana mai poino i kana mau hana noonoo ole, a aole no hoi ona laikini no ka laweiawe ana ia mea. He kumu ao ma'kai loa keia na kekahi poe makapo e ae e nana mai ai a konio iho ka wiwo. He poe makaikai mai na manuwa mai eku nei ma ko kakou nei awa a me ktkahl poe kamaaina pu no hoi, no lakou paha ka huina i hiki aku i ke 50, kane a wahine kai holo aku no na awa o Puuloa, a ma Mokuumeume lakou i hoohala ai i ka hapa»nui oko lakou inanawa ma ka paina ana a me ka hoomakaikai ana ina malihini. Ua haa lele iho lakou 1 ka uwapo nei maiuna o ka mokuahi W'aimanalo 1 ke kakahi aka Sabati. Ma ke kakahiaka o ka Poaha nei i ulu ae ai kekahi hoopaapaa mawaena o kekahi mau ktiki o ka uwapo, olelo kekahi, ua heopauia o Kaulukou, e hoole ana hoi ktkahi. No ka nui loa o ko laua hoopaapaa ua hele aku la ka makai e uwao, aka, ao!e pau iki; hiki hoi ke Kaiko a papa ia laua, aole no he lohe, a e ole wsle no e hoea ae ka Po!ice okahi no a akakuu mai la ua mau'wahi kolohe nei i ka lohe ana aku aole i pau o Kaulukou. Ma kekahi o na lono hope loa i hiki mai nei, ua hiki mai keia pepa kekahi mea ano nui, a oia hoi ka pepehi ia ana a make o ke Kiaaina Sepania i hele ae nei e noho Kiaaina ma Ponaoe, na na kanaka Ponape oia 1 pepelii. Ma ka nana aku ua hana lakou i keia hana weliweli mamuli la o ko lakou hoouluhua ia eke Kiaainl, a me ka hopu a hoopaa pio wale ana ia o ka makua L)oane. Ma ka mokuahi mai oka Panalaau e hoeia ia'i keia lono.

i ka haalele ana mai o ka mokuahi Likilike no kona mau awa kaahele i ke ahiahi Poalua iho nei, ua lawe aku oia he pake me ia me ka manao ole nae o ua pake nei ke holo nei ka moku. Ua hiki aku oia ikawa a ka moku e aneane ana e holo, a iaia e hoohikihiki ana ika ukana iluna ua hoomaka ka inoku i ka nee ana, aole oia i ike a hiki iwaho, a oia no hoi kona wa i nana īho ai eia ka oia mawaho ae o Waikiki. Ia wa oia i hoomaka aku ai i ke noi ana i ke kapen* e hoihoi hou iaia iuka, no Ka ikaika loa o kana noi ana ame ko* na hoike ana i kona manao e lele iloko pke kai, nolaila, ua hookuuia he raapa a hoopae ia ae oia ma Waikiki. O ke kumu o kona hooikaika ana i ka hoi iuka, oia no koua haalele ana i kana mau keiki elua i ka uwapo, iaia i pii ai iluna o ka moku; aka, i kona hoi ana mai a hiki 1 ke kulahakauhale neiahoi loa no kona wahi noho, ua ioaa aku nu laua e eoho mai ana me ka maalahl

He Masepa kai ikc ia'e naaluna o -! kona iīo hoio ma ke Alanui Papu ike | kakihiaka Poakahi iho eel Ua ho'io : I rra; ua hoīolio nei a hoekaī me kekahi t ena kanaka hana e hana nei zna ka i i hi'e pehaki o Makaoani t a «ajho ake '12 oia iīalo rne ka paa o kona haoa oo t ; kekihi mau minuie pokole T a o ka mea *ho olio hoi, ua hoihei ia aku la oia e ' kona 'iio a heka*i aaa iiuna oka paa ' papa e waiho aoa nia ka pipa alaoul I •kona ala ana toai ua nahaehae kona | loie aua eha ma ka ai, a iawe ioa ia j aku la oia e hoolauna ia Papal ke)a | puukani o Kuap-apanuL He pake ua [ Masepa hoiolio la. i