Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 45, 5 November 1887 — Aberahama Fornander. [ARTICLE]

Aberahama Fornander.

Ua haia aku ma ke ala hope o keis a> ka Lunakanaw«-.i Aberahama F.;r nrder t ka hora 2:45 o ka auma la Poa" iua iho nei, n:a Kahi nol.o o kana hununa ma Al »nui Heritania, he io tlu ma kona waha ke kumu e kona make ana. .Matrua ih" o ka pan ana ok> nai.\r,euiakemake;r»au anaeia ekakau icta i ke.na e kamailio niau ana oia no a e ninau mau ana no hoi i kona kumu i neho ai nia Honoiuiu r.ei. Ua han;»u īa oia ma Suedena, 1 Ncv. 3, 1812, a noLula he inau ia wale no koj iaia ke 75 paa o na makahiki. Ua i.iki n.ua mai oia ma Hawaii nei i ka inakahiki 1838, a no kekahi wa poko'e ua ht'!e hou r > : L' a hoi hou ira l oi.i i ka 1842.

Ia wa ua ikeja oia e kanu kope ana ma Nuuanu na KaukaLuka (Rooke)ka makua hookann o Moiwahme Kaleleen:ilani i m«ke i'no nei. Ika 1847, ma Honolulu nei, ua mure ia oia me ke ulii Pinao Alanakapu o Molekai. Ma ia mare nna, ua lr«aa mai mai a laua -nai he eha mnu keiki, ekok'. kaikamal.ine a hookahi keiki kane, a i ka 1857 make aku la kana wahine. E'ua makahiki mahope iho o keia, ua holo aku !a (>ia no Kaleponi a hoi mai la iloko o eha mahina. I ka 1852 lilo oia 1 lunahooponopono no ka-nupepa Argus. Elua maka hiki mahope n.ai, ua loli ae na apana hana o ua nei.a lilo ae elua pepa, ka j\'m' Era nīe ka Argiis. Mahope iho oka loli ana ua lilo iaia ka hooponopono ana o ka nupepa Pohne snui a htki i ka 1864, oia korta wa i heokohu ia ai i Lunakanawai Kaapuni no Maui. Ika 1865 ua hookohu aku o Kamehameha V. iaia i luna kula nui no ka l'.ieaina, a mai a iaia mai i hoo:vaka ia mai ai ia apana hana a ke auīiuni. Ika 1871 ua hookohu hou ia no i 1 i Lunakanawai Kaapuni no Maui '<ahi hoi ana e malama ai i ka eehia o ka oihana a hiki i kona hookohu ia ana e ka Moi Kalakaua i ha no na Lunakanawai o ka Aha Kiekie i ka 1886. Ua hoouna aku eia i kona aupuni makua he nui wale 0 na mea hihiu 0 keia aupuni. He nui na kea hooha nohano i ioaa iaia mai ka Moi Kalaka ua mai, a i na Ia mua o keia makahiki ua hiouna mai ka Moi Orear o Suede-j na Aā o kona Kanikeia la he kea hoohanohano. He hea eia no na hui inaiu ma Honolulu nei. Ua kakau oia he buke e pili ana i na lahui o ka Polunesia nei, a ua haawi manawalea aku ke aupuni he $2,500 no ke pai ana i ua buke la. - i(e haole oia i aleha nui i na kanaka Hawaii, a o Lahaina holookoa a me na wahi e kokoke mai ana ka i īke pono iaia. Ua hiki paha ke olelo ae me ke kuia oie, o Aberahama ke kanaka i haalele iho i keia noho'na me kona ene mi ole, he heike ana mai hoi īa i ka maikai o kana mau hana mawaena 0 na kupa Hawaii. Ua haalele iho ia he kaikamahine mahope nei. Ua pani ia na ipuka o ka Aha Kiekie no ka hoomanao ena i ka Lunakanawai make i ka Poakolu nei, a he heolewa nui kona ma k.i hora 3o iu auina la. Ua malama ia na hana hope loa e ka hui malu Masonica, a o Rev. Alex. Mackintosh ke kahu.