Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 48, 26 November 1887 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kuhikuhi Pnu» nc Peupou Kainahao, a o ka Liona llnnu .Mehea Pololeū He AīoeUlo limlani i unuki ia tto k* A'ueiem lUA luahine Umeraia la e noho ana iloko o ke aupuni o Limaloa, huli ae la oia a pane aku la i kekahi manu nui nona ka inoa o Akibcsa (Vuretula.) E kuu manu punahele, eia au ke haawi aku nei ia oe i keia mea, he pine omau no mua oka umnuma, e lawe aku oe i keia mea rre ka mama lua o!e a hiki imua o kuu kane Dc-bolo a hai aku oe iaia e hiki aku ana au i ona la i ka la apopo, a hai pu aku 'noi oe iaia [Debolo] e huna kele loa aku i keia mea iloko o ko maua wahi nalo loa i ike ole ia hoi e kela a me keia mea. | Kunou mai !a ke poo o ua manu la a nalo aku la oia iloko o na ao o ka lewa iloko o ka manawa pokole loa. I ka wa a keia manu e lele nei no ke aupuni o Debolo, ua ike ia aku la oia e Setiwa, a iaia no a maalo ae mawaho o ka hale kau ana kahi Setiwa mahope ona, a hoomaka koke aku la laua e hele like. Oiai ua manu la e leiē la, hu'.i ae la ka luahme Umerala a hoi aku la no ko na aina me kona manao aole la he mea nana e hanu kona meheu, a me kana elele manu. E waih» kaua eka mea heluhe'u i ke kamailio ana no ka luahine Umerala, a e huli ae kaua a n?na i kahi Setiwa e heo la me ka manu. He keu no hr>i keia oka manu ike ole ia Setiwa, no lakou paha ka olelo ana a ka poe kahiko, "pau pu a Lanai i ke aea." Iloko ona sekona pokole loa, kau aku la ua manu la iluna o kekahi aina nani, a kani ae la ua mau la e like me ke ano mau o ka manu.

I ke kuu ana iho o ka leo oua manu la, ia wa koke no e like me ka olal>a an» o ka uwila, i hoholo mai ai kekahi ma'amalama a huki aku la iua manu la, a e !ike me ka imo ana aka maka, ku ana ua Vuretula la imua o L)eb«lo. Nana ae la kahi Setiwa mai loko ae o ka hulu o ka inanu a ike ae 1a oia i keia aina, a oia kana i pane ae ai: Kahaha, he keu aku ka hoi keia o ka aina nani, aole hoi pela na aina mua ae nei o ua I)ebo!o nei, a he ano e wale no hoi keia. I ua manu la e ku ana Imua o Debolo, ninau mai la oia petTei: E kuu manu punahele, heaha mai nei kau oonei ? Pane aku la ua manu la e hke me ka leo o ke kanaka penei: I hoouna ia mai nei au e Umerala kau ipo, e hele mai i ou nei no ka lawe ana mai i ke pine omau o olua, a ua hai pu mai oia ia'u, e huna loa#e i keia mea iloko o kahi naio loa me kou hoikeike ole aku i kekahi mea okoa. Homai, wahi aua I)ebolo la i pane aku ai, a ia wa no hoi i !uai aku ai ua manu la.

I ka wa a ka manu i luai aku ai, ia wa keke no i miki aku ai kahi Setiwa me ka eleu nul, a lilo mai la, a he pine omsu ano okoa, oia ka i kau iho iluna o na lima o I)ebolo, manao iho la ua I)ebolo la o ko laua pine obio no U keia, nolaila, umii ae la kona lima. I ka loaa ana no o keia mea ia Seti wa, o kona huli ae la no ia a hoi aku la no ke alo o kana keiki huki ulua nui wale. Iloko o na sekona pokole loa hiki aku la oia imua o kana keiki, a iaia i hiki aku ai e noho tnai ana no kana keiki, e wilea ana hei me na kaikamahine a Umerala, ua pau ae la ka lakou peepee akua ana, ua kuu hoi ka nae o ua mea imi pohihihi la. I keia wa no nae a lakou e walea ana, hone ana ka leo o kahi Setiwa ma kona pepeiao a hoolono iho la ua Edisepa la. I ka pau ana o na kamailio ana a ua wahi Setiwa la, kunou iho la ua wahi Edisepa la me kona lalau pu ana ae i ke pine omau. I keia wa a Setiwa e kamailio nei, halulu ana ka luahine Umcrala mawaho o ka hale a iloko o na sekona pfr-

kole, ku ana o:a imu* o E<iisepa a mej kana mau hanai, a aloha aku !a oia ia lakou a pau, a ninau pu aku la ia lakou penei: Ua mee iho nei paha oukou, aole wahi a kana mau hanai, ua hiamoe iho nei paha keia kanaka, ao'e wahi alakou a pau. Ua heie lalau aka nei paha oukou ma kekahi mau wahi okoa aku ? wahi a ka luahine Umerala. Aoie, maanei wale iho ia n« makou i walea ai a hiki i kou hoi ana mai la, wahi a kana mau hanai. Huli iho la ua Uraerala la a ninau iho la ia Edisepa penei: Pehea, ua maopopo no anei ia oe ka'u mau ha»a ame ka'u mau mea i huna aku nei. Pehea auanei e loaa ai ia ? u, a e īke !ai h«i, oiai, aole au i hele pu aku nei |me oe, oiai, aole au i hiamoe iho nei, wahi a Edi3epa. A ! make oe ia'u e kena kanaka'hupo o ka honua, ike «e i kou make ia'u, e nlanao ana no paha oe he akamai oe ahe mana kou e like me a'u nei, o kau hele hookano ana mai i ko'u wahi nei. Pane aku la o Edisepa, alia au e ma ke iloko o kou inaina, oiai, he wahi ano akaku ka u i ike aku nei, a ua ahuwale nae kau mau hana a pau, a o ka'u ia e ano hoomaoe ae nei, ua like no paha kau mau mea i hana ai me ka'u mau mea i ike aku nei ma ua akaku la wahi a Edisepa, O ! makehewa wale no kela mau akaku hoopunipuni, e make oe e pono ai e like me na olelo aelike a kaua, wahi a ka luahine Umerala. He make no ko'u ia oe, ina e hewa ka'u mau olelo imua ou, aka, ina e pololei alaila, e make oe e pono ai wahi a Edisepa. E hoike mai oe ano !' E hoike-k<S ke mai ! ! wahi a 4 Umerala me na helehelena i piha i ka huhu.

I kela wa, minoaka iki iho la ua Edisepa la a pane aku la penei: Oiai au e nanea ana me kau mau kaikamahine, i ka olu kohaihai ame ka nanahe o ko lakou mau leo, he mea oiaio, U3 lealea au i ko lakou kamailio ana, a ua hauoli hoi iko lakou akaaka ana, loko ae o ko'u hauoli piha ana no lakou, ike aku la au ia oe i kou hele ana a kau iluna o kekahi aina nani nona ka inoa o Robina. Malaila, wehe oe i ko lole ; puhi oe i ke ahi, mamua ae o kou kalua ana aku i kou kino iloko oke ahi, ua hoolei aku la oe i kou lole aahu, mahope iho pii ae la ka ula o ke ahi a moe kololio aku ia no ke kukulu akau īioko ona ao o ka lewa, mahope iho o keia, koala aku la oe i kou pauku kino iloko o ka enaena oke ahi, auwe oe e Umerala hoomainoino ia oe iho. Kulikuli au i kau mau olelo e kena hoopunipuni nui wale, ua ike no oe ua hana au pela, heaha ko'u mea e hanaino ai ia'u iho ? Heaha hoi, ua ike anei au i ke ano o kou hana ana pela, o ko'u ike ana paha ma ke akaku, oia ka'u e hoike aku nei, wahi a Edisepa i pane aku ai. Pane mai la ua Umerala la, pehea hou aku ? Pane aku la o Edisepa penei, mahope iho o kou papaa ole ana i ke ahi, pii ae la oe maluna o ka uwahi, a hele aku ia oe meko kaena luaole ana ia oe iho no ko mana, ka hiki ole ke uhai ia mahope o ko meheu a pela aku.

Knu oe iluna oka aina o Rubina, loaa ko lole ilaila, kau oe maluna o ka lio keokeo, kau oe maluna ona, a lele aku la oe no ke aupuni Marota, he aina nani loa ia, a malaila, komo oe iloko o ka hale, kuhihewa na kiai i ka naonao he kupua, i ka haule ana mai kou maka iho. Hele pela kau hoopunipuni, aole paha ua kau ia ko makou maka e ka nao* nao, kanaka lapuwale maoli oe, wahi a ka luahine Umera)a. Kahaha, alia ka olelo pela, e kali malie iki kau olelo, no ka mea, ua ike no hoi au ma ka'u akaku a oia no boi ka'u e hoike aku la la oe, mai keeo oe wahi a Edisepa. olelo paha oe i kau, wahi a Ume rala. Ilaila, hoouna oe ika manu o Aktbesa kona inoa, he manu kiai keia no ua aina la, a malalo o kao mau olelo kauoha, nolaila, ua h*olohe kela mana. Lawe keia manu i ke pine omao aloha o elua me I>ebolo, a lawe aku la ua manu li. a hoi mai nei oe, {Adti pā*.)