Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 49, 3 December 1887 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

I i ,-.e a hekau n*3i he tlua mau ' •; A'v-er>ka hov:. r.« hf-«>heno ae na p ihiohe nia Ema K , 1 i k.i !>o l'oi-ua iho ne», ,1 j oino na rla he joo n>a ka pau m r> Lekahi n'#kuahiikc ahi makamu- < anuona. tni Kina. Ua hoonuenue hou ia ae nei ka pa • !,i o k.i Moi me ke v>cna / % he nani ke nana aku. 1" » :s;>on'> k.i fVr<.Vik'ni o Am*-rika H ;• j>' 1 »,i i ke Kuiknhi l\in:ihke no ehii ;u :V,r>ik» h u ~k'j. U.i haia nku ka Kianuwa Jeriunia (:.>Ht !no k.i liooh.ii.i ani i kekahi m r. i v i fii i k.i m > «n;<. I ,i liaah-le iho k.i 1 un.ikanawui Kid kie ma ke AVv</// no ka inalama ana i k,! .iha kiine n>a W.ii.nea, !fawaii. I'i w.uhi 'a akn !a ku hihia ]'>epehi x in.ik\ o kel.i pike Ah l\i<k i j>epohi ai i ki w.»hiiv* ;>.»ke ma Aila ae nei a ke kime. Ua paa i na luina o llou he inan», nona n.l knpuai i hiki aku i ka i} ma I.nupahot!t<>e f ike ahiahi Saha- ! i aku nei. He p-iikau Imokahakaha ka na koa m.mna o na nioku manuwa Arnerika ma ke nlo iho o ka Pa A!ii i ka Poalua nei He u makahiki o ka noho kuokoa ina o Haw.ui nei i ka Poakahi iho nei» n at>!e he "4}" e iike me ka mnkou i ho>!;th.i mua aku ai. l T a hnli hoi mai nei na kamaaina I i<<n. C. R. Hihopa, T. H. Davis, B. V. I»!:n.huni a me kana lede mai ka !ikiu h nkVi ak 1 nei in* ain.i puniole.

Ua haa!e!e mai iu Alii Ahao!e!o 1 ihi iu m<* Hikikoki i ko laua mau noh«j m.i ka Hale Aliaolelo, a hoi aku la n » H.iwaii no na pilikia i loaa ia laua.

N.i l,.iMr:ikihan»>hario ka eh i o na lio heiliei i hooholo ia'» i ka Poakahi ih > nei ma Waiahia. Ehn, ke kahi a!a k 1 noo i kekahi poe 110 iho.

\l.ij a l'. Paahanu makou i ike iho .11 > k i mau no o ko Ifamakua poe i ke ki k» hua, pau ru kane, na wahine a i.k' na kamalii. fna kau e kaiko. t ? .i hoao kiknlii kanaka ma Hawaii v ī.-īe i ka pali i ke Sabati, la 130 Nov- ( m ih.i nei, a e o!c ka ka ilio pakele ai. ke hupo nvi no ka o Hawaii i keia au }u <iir),Kmae aupuni. I ' malama ia ana he aha inele me na mea kani i keia Poaono ma ke kula o S.ma I .ui» a o na loaa a pau no ka hoo-m.k-mae ona no ia i ka ogana o ka halepule Kaiolika. Ke hoo'nnkaukau mai n.ri na hile* ku.ii no na mea kuai Kaūkiinaka a me k.i M.«kahiki HOl i keia mau la, a ua I.)nv » im hoi kekiihi. Nana aku ia !a, heU kela a iinohau.

l'a )>.ta loa ae nei na paipu wai a ka l.una Wai i huomoe iho nei make Alai.ui Maunakea, me na ki wai no na ka.iw.ū 1 ka wa pauahi. Mahalo i ka Luna W.ū Chas. H. Wiison.

Na i). K, Keomaka i hai inai ika n īi o m puino i ili iho maluna o ko Kwa imw nta ke kaheawai ia ana o na nuhina ai a me raili, » mekekahi mau >ino e a<\ He nani ka nanaina o kekahi o na a«..nui o kekulanakauhalenei i keia wa, mahope iho o ka hana hou ia ana a noe ka waele ia ana o na nahelehele, Koe ?)o nae ka puehu o ka lepo ke pa mai kahi koaheahe makam. Ma kekahuahookahakahaaema Ma* kiki na haole pai kii kahi i pai ai i na ku i k 1 wa a na puali koae piikau ana. Maiuna iho o ke kaujn»ku o ka hale kaiu i kukulu ia,i na mea hanx Aole i hololea loa na manao no ka o ka Hooihna Alii o Geremania mai kona kulana ae i keia wa. Ua akaka loa he io ulu kona mea nana e hoomailo nei.

I ka vra a kekahi pake e mihuiili ana i ka pu pnapana ma Kapalama ae nei» ua kini aku ia ua pu nei a komo aku U ka poka iloko o ka hale e noho ia ana e kanaka, a pakele mai poiao kekahi i ua poka la, ua lele ae ia ma kahi kokoke i ke poo. 1 ka Akimalala l r ami*iia i kaa. pooo ae ai mawaho aku nei, ua Ju.«ku la oia > ka p.pa pu q kooa aoao, a mr ka nana aku, e ki ana i ke awa o P«ufoL Malia paha he pu aioha no ka l#aa ana »'<u nei i ke Aupuni Amerika ka ae no ke komcfcna i ua awa Ja.

[ Ke hani ia nei ka palewai oka mu ; i'wai o M ikaho. ma ka uhau ia ana. ' Ke h«> >īiuka nei ki I. m A'an ;: i ka hvna r.r.,i i na z''3'r.\ o kt k*j!anaka>iha-e ne . e lii o M « r .oa a me Moiiiii. 1 kei! P.*akotu iho nei «-n make ana o ka o Ki M ikipfr,e '.ni, i* >k 5 <> ke S.j o n\ makahik*; i u uo k.i «nande Ī3 ana. Ua hookohuia ae nei o $ NL L>amon, C F. la ikea a me J. O. Kaaka i inau luna hajponooono a mahma i na wamai o ke Alii ka M >i T mala'o o ( ka mana o kekahi palapala. Ua hanau mai ma Manoa. na J. Ka ukaliu a me kana Ewa, i ka la 15 iho nei o N>v-mihi, he keikikane rui mohaha, a o ka piha ana iho !a »a o na keiki ika umi eou nei. Xa ke Aki a e hoop-.mana iho i ko oiua kihapai.

I ka Poiikahi iho nei 1 ku mai ai ka mokuahi h©u o Hon. J. A. Cummini iloko o na la ho!o he 12 mai Kalakiko. Ua Uke ke ano o keia moku me /. A. Cvm~ im t k<>« waie no ko ia nti eieu iki ana ae. K h >oho!o ia ana keia moku rna ke ala o Waimanah e holo n "i, n o Kihua kona inoa. Ua haalele iho ka manuwa Amcrika YanJn!ia no ka hoehala ana he mau !a ma ka mr-ana ma ka hoc>msamaa ana i m kannka ma na pu, a ua ike ia aku no hoi e kokolo malie ae ana ma ke ala e hiki aku ai i Puuioa, a me he mea la, e ana ana i ka hohonu a me ka papiu o ke kai ina ia mau wahi. A o ka Akimalala a me ka hae Akimalala eia laua ina ke .\MUan, a nana e ki nei ka pu kapu o ka hora 9.

Ua haalele iho o W. O. Kamikn, kekahi 0 na Aiii Ahaolelo o keia kau, ma ka mokuahi \Kimo Maki no Kauai, ma oka loaa ana mai o kekahi ieta iaia e olelo ana ua nawaliwali ia kona iuaui makuakane. Nana no i hoolimaiima aku nei i ka mokuahi no ka lawe ana inin a ua hoi hou mai nei oia me ka ukana luuluu, oia hoi ka make ana o k >nn makuakane.

Ua ioaa aku i keia kakahiaka e kau ana ma na pipa aianui a me na ipuka 0 keknhi 0 ko kakou mau hale oihana k iie 4 >a kekahi pabpala hoolaha ano e i pa t ia n.a k.i oieio i>entania, a eia iho ko ano o ua hoolaha ia: HOOLAHA. WtgJsg2*!XZ/ lIANA AN'O N^l. S. S. T. MA KAHI MAU. 101

Auhia io nola hoi na kaiko e hookuu wale nei i na kamalii e uwauwa w.ile ma na anaina puhi«hc ma na Ku cx? I k«i po Poakolu ilio rrei, ma Kama ki Kuea, nui wale o keia mau mea la puwale ka i lohe m mai na keiki liilii mai, a e hoopuka ana no hoi i na olelo kupmo ole me ka nui o ka leo, a ma ka makou nana ana, he nui wale o lakou aole i kupono 1 ka hookaawa'e ana mai ka poli mai o ko lakou mau makua iloko o na hora o ka po. E pono e makaala loa ia keia mau keiki.

Na W. L. K. o l.au|»hoehoe i hai oui i ka paa aua o ka hale uwapo oia walii i keia mau pule iho nei, a he hieh»e ka nanaina. Ma ka la 16 iho nei he elua mau papaaina i malama ia e ko laila pot no ka hoomanao ana i ka Moi Kaulilua. A o kekahi «nea uno nui ana i lui mai ai, oia ka pepe ana o kekahi keiki unku i ka kaa a moku pu kekahi o kona mau manamana wawae. I ka la 22 iho nei, i ka wa a k \ Luna Outc Awa e hei ana mai Okala niai, ua 10. a ia iho.la oia i ka mai ma ke ula, a 1 kona hiki ana i ka hale i;a mat;jahua loa, aka. ua loaa no ka maha iaia i keia wa. Uu hopu ia e Kapena Kauhaue na mea nana i aihue na nua liilii makamae iloko o kekahi hale ma Ahnui nia iloko aku nei o kela mau puli, ua loaa aku ka aihue mamuli o ko Kauhane hanu ana mahope o ka meheu a loaa he mau hoike kuj>ono 5 a oia mau huike kupoiio a m«t na aihue, eia lakau ma ka lima o na makai i keia wa. I ka po a ao ae Poaono, ua hoopuoho ia na makai o-ka uwaii helu 2 e ke kahi anaiua h'meni, a ma ka hookolo ana ua loaa aku la e heno *na iloko o ka hale kuai bipi o Wala ma Alanui Moi Iko lakou hele ana aku e papa, ua okalakala koke mai la ka mea ma iama hale, a hoowehweli mai la ina e komo aku ana kekahi mea, e okiia no kona po\ Ike ao ana ae ka honu ia ana o ua kaaka nei

Aloha ino no hoi oa kupuna, na ma kua, na kaiieaina a me na kaikuahine o kakou i ke pii ta ae o na moa ma na nupepi, no ka iawe ana i na lole i haawi ii mai ai ia lakou, me kanoonoole iho noiMi he ume ana no ia i ka waihrma,*a h\raea no h«i nana e hookaumaha iho i ka lahui i kotno enua i ka 'uuluu a ka a\e miliona. Ua pau mai na kanaka kkkte !oa ma ka oihana a hiki iloko o fta hale pai nupepa, i na e o-i ana maluna o na noho no ka oniu aha i m hua roeta)a no ka hoaiai hou ana ae i ka lehulehu i ua mau hana ho&iaikola nei, a hiki i ni paa lalo loa.

[ Ua oteJo ia ae ma kekahi o p.a nupe'pa hae'e, o Kalaukoa ka ka lunamakaainara »>a ika»a i h>aa mai ai o kana $:sc: «na ka i uku ia na lunaniae i ke me ka m.*i o ka takou rr.c i i k.7rii.i:]r;i ai ka Ahaoleio, ehia j vtnjkem e lraa ana ta Hemer j Kimoiiiliī, no ka maniule wak ih=» n.>kame he kuli U; ua paa ko U'a' kih:;'j»i pij«akiukau i ke kanikiu m. a ::a nunao ia no ke kaiehu ia ana > ki biia koa ana e na k'*nH(r; e hoomau ;a aku ana ka ko KooUupoko hauoii ana, no ka mea, na ka luna hanokano mai ia Apana mai i hapaku miia ke ek« a a ua Uke ki na hiona i kau iho ma'una o ka iuna hanohano o Hamakua. no kx oholi i ka holo ana o ka biia wai ana no ka hoolawa ana ia apana, ipe ka wahine hoopii uhaki mar« ia Ki{> kor,a i ka wa i loai aku ai iiia ka S-S. :*-5.