Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 49, 3 December 1887 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kiihikuhi Puuene Poapoa Kamahao, a o ka Liona Uanu Meheu Pololei. Ht Moolelo Enelani i unuhi ia no kt Kuokoa Pane mai la ua Umerala la, me ka hookokoe ana iho o kona mau maka, kahaha, kanaka hoopunipuni maoli oe, aole au i ike i kekahi kanaka hoopunipuni e like me oe. Heaha iho la hoi ko'u hōopunipuniia oe, o ko'u hoike aku anei i ka'u mea i ike ai rna ke akaku, oia iho la anei kou mea e kapa mai he hoopunipuni au, wahi a Edigepa. E nana mai oe i keta pine omau, aole anei keia oka mea au i haawi ai i ka manu, aka manu hoi i lawe ai no kahi o Debolo, a mainuli hoī o ko'u iiee ana ma ke akaku, ua lilo mai ia ia'u, a oia keia mea a'u e paa aku nei. Oiaio no anei keia ? wahi a Edisepa me ka awihi īki ar * ae o kona mau maka. I ka ike ana mai o ka luahine kupua Um(irala, niniau ae la kona poo a huli aku la ma kahi e, me ka namunamu lii lii ana penei: Kahana, nani ke kupanaha a me ke pohihihi ona hana a keia kanaka, pe hei la i lilo mai ai keia mau mea a pau i nawai la hoi i lawe mai nei. He mea oiaio, o kuu pine omau no keia a u i haawi aku nei ika manu me kuu manao la hoi e malama ana la hoi kuu kan«, eia ka lilo hou ana no. No kekahi mau minuie keia huli ana ae a ua luahine la, huli hou ae !a oia a pane aku la ia Ediacpa. K ke kanaka imi mea pohihihi, pehea la i loaa ai keia mau mea ia oe, a nawai la i haawi mai nei kena mau mea ia oe. Pane aku la o £disepa, no ka'u hana no e hana nei, aole anei au i olelo «ku ia oe mamua, o ka'u hana ike keia oka imi mea pohihihi, nolaila, o na mea a pau au e hana ai ma kahi malu, ua hiki loa ia'u ke ike ma ke alanui o ka mea imi pohihihi. q Ano la, e haawi mai oe i ka'u mea o ka hiki ana mai nei, a o ke kumu hoi o keia hiki ana mai nei o'u, a e make oe ano a me kou mau kiai a pau. I Pane mai la ua Umerala la, aole e ahonui mai oe ia'u, e ae mai oe ia'u malalo o kou mau manao uluolu, aka, ina no hoi he manao inaina kou no'u, alaila, e hana no hoi oe e like me ka hiki ia oe. Pane aku la o Edi&epa, ae, e oluolu aku ana no au ia oe, e ola no oe, a e haawi mai nae oe i ka mea a'u i hiki mai nei, Ae mai la ua wahi luahine hoapakee la a p.ine mai la, e kali oe maanei, a hoi mai au iloko ona la pokole eono, no ka mea o kahi * ua niea la au e imi nei, aia i ka aina mamao loa, ka aina hoi e hiki ole ai i na mea a pau ke hele aku, koe wale no au ame ka'u kane. Pane aku h o Kdisepa, ae. ua hiki no, aohe a'u nana ana aku ia mau mea, o kou hele wale aku no ilaila, a iawe mai i kela mea a'u e makemake nei. Ae mai la ua luahine Umerala a lele aku la oia me ka mama lua ole. Iloko o na !a eono keia nalo ana aku 0 ua luahine la, huli hoi mai la oia me | kekahi pahu huinam like a waiho aku ila oiaJimua o Edisepa me ka pane ana jaku penei: | Eke kanaka imi mea j>ohih!bi, eia lua o.ea la a u i hele aku nei, a o kau mea hoi i hele mai nei e huli, a o ka'u noi ia oe, e hoola mai ia'u, a mai noho oe a manao ino hou ia'u. Ina he pilikia kou ma keia mua aku, a manao oe e kii mai ia'u e kokua aku ia oe, alaiia, e kokua no au ia oe ma na mea a pau, ao ka i»oho atoha like ana mawaena o kaua, e mau no ia alo ha o kaua Ae aku la o Edisepa me ka pane ana aku, o ke aloha mawaena o kaua, aole loa ta e hemo aku, no ka mea, ua hana maikai mai oe lau i keia mau sekona iho nel Mahope īho o na kukai olelo ana o lakou, ku ae la ua Ebisepa !a a aloha aku la ia lakou me kk pane aku; eia au ke h«i nei, a mai poina i ka inoa o E<ii Mpi ka imi mm pohihihi.

I Me keu mau kukai oldo lvihi am o lakou, huii ae la o Edisepa a hoi aku la, loaa aku la kona lio, a kau ae Ia iaua me kona wahi makuakane, a lele aku la no ka hoi ana no ko Saua air,a kulaiwi, oia hoi o aina ka home hoi o Setiwa. No kekahi mau hora loihi keia iele ana aku a laua, kau aku la laua no ke aupuni o aina Daimana. E waiho iki kaua e ka mea heluhelu ike kamailio ana no Edisepa, a e ani ae kaua a nana aku ia Heneri a me kona poe kupua a pau. I keia wa a Edisepa e heie neī e īmi i ke koena o kana mau mea pohihihi. aia o Heneri ke imi hele la ia Edisepa ma na aina a pau, oia a me kona tnau kupua a pau, o Hame Buro hoi, aia oia ke poai hele la mawaho o na aupuni ehiku o aina Pouh, me kona manao kuhihewa aia ilaila o Edisepa. He wa loihi loa keia hele ana aku a ua Heneri la, hiki ae la oia ma na aina a pau, a koe na aupuni o I)ebolo a me ko Setiwa. No ka loaa ole ana o Edisepa iaia, huli hoi aku la oia no ke aupuni o Pelekane, a noho moi aku la oia no laila, oia ame kana wahine ka nohea Makeneti a ua maikai laua imua o na makaainana a pau o Pelekane, aohe a hua manao hou ana ae no ko laua pilikia a me na mea e ae, me ko laua manao kuhihewa ua make la o Edisepa, eia ka aole. Nolaila, e waiho kaua eka mea heluhelu i ke kamailio ana no ke keiki alii Heneri. no ka mea, aia oia i kona aina hanau kahi i noho ai' me ka olu oiu maikai, a e nana ae hoi kaua no ke keiki imi mea pohihihi, a me kana mau hana. Oiai oia me kona makuakane hanai e noho ana ma aina Daimana, ua loaa hoi na mea a pau i imi ia ai, a ua manao hoi ua Edisepa la, o ka hope loa keia o kana mau mea pohiluhi e imi ai, a penei na hana ana aua Edisepa la i akaka ai ke pohihihi o kana mau mea i imi ai: Kahea ae la oia me keia mau huaolelo penei: E na hua ai o ke kumulaau Beburosia, e kokua mai olua ia'u ? I kela wa koke no, oih a« la ua mau hua ai la a waiho iho la imua o Edisepa. E hoomanao ©e e ka mea heluhelu, okeia mau huaai e waiho ae la, oia no na hua ai a ke kumulaau i kamailio ai me Edisepa ma ka aina kamahao, e īke ia ka oiaio o kela ke nana aku i ka helu 34 o keia makahiki. I na hua ai Beburosia e waiho ana, kahea hou ae la oia, e na papale ooma 0 Nubia, e kokua mai olua ia'u: | I kela wa koke no i oili mai ai i 1 mau papale ooma la a waiho iho la | malalo o na hua ai Beburosia. E hoomanao hou no oe eka mea haluhelu, o keia mau ae la, oia I na mea a ke kanaka nimui i haawi mai ai ma ka aina kamahao, e ike ia ka oiaio o keia, ke huli aku a nana ina helu i hala. I ka waiho ana o keia mau mea, kahea hou ae la ua Edisepa la penei: Eke kiaha opaka o Met"odisem?, e kokua mai ee ia'u. 1 kela wa koke no 1 oili mai ai ua kiaha opaka la, a ku iho nia kekahi aoao 0 na hua ai, a nu kekahi aoao hoi na papale ooma. I keia mau mea e kuku ana, kahea hou ae la ua Edisepa la penei: Eka ipulepo Ilunieda, he makemake au e kokua mai oe ia'u. la wa koke no, ku ana ua ipulepo U maluna oke kuha opaka o Merodi«ema. I ka makaukau ana o keia mau mea, kahea heu ae la ua Edisepa la me keb mau huaolelo penei: E na kookoo apo aloha o Idiama, e kokua mai ohia ia'u. I kela wa koke no i oili mai ai ua mau kookoo apo aloha la a waiho iho la ma ka aoao o ka ipulepo Ilumeda. 1 keia aiau mea a pau e kuku ana, kii afcu la ua Edisepa la tka pahu aniani ana hoi i imi ai a loaa ika aina oka luahine UmeraJa a waiho iho Ja ma ke poo o keia mau mea a pau, a hea aku la oia i kona wihi makuakane makalii penei: E kuu makuakane Seti«ra ? wahi a Edisepau Eia no au maane», wjihi a ua wabi $etiwa (A*k *