Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 9, 3 March 1888 — HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani. Ke Alii Nui o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani.

Ke Alii Nui o Hawaii.

[KAKAU ĪA NO KA N't PB.PA KUOKOA. | AKA, aole nae pela, ua lilo ia mea au i kuko ai iloko 0 ko'u naau i moeuhane palaualelo. A o kekahi kumu hoi o ko'u ake i ka waiwai a me ka hanohano. Me kuu manao kuhihewa la hoi o ko hauie pio ana malalo o'u. A i>cla ia hoi e Uio pio mai ai o ka mokupun* o Hawaii a me Maui malalo o ko u mana aln, a na'a la hoi e hoomalu i ka lahui kanaka a me ka aina. Oia la i lohe mxi oe e ke alii Lonoikamakahiki A pehea la kou manao i keia mau mea au i hana ai e pili ana no'u? Ke hoahewa loa nei au ia'u iho no kuu hana ana i ka mea ino. A ke nonoi aku nei au i kou kiekie me ka naau haahaa, i na he mea hiki i kou lokomaikai a me kou oluoiu. E kala mai i ka\i raau hana hewa a pau a'u i hana ai imua ou e ke alii. A ke mihi aku nei au ia oe me ko'u j a oau. ' A ini aoie e hiki e kala īa ka he*A j O kau kauwa h\ahia nei ira la o kou hanohano. Alaih e oluolu no ke alii e kau mai i ka hoopai k'ipono au i manio ai maluna o'u nei. A i na no ka make a i na hoi no ka poino, o kou makemake e ke alii Lonoikamskihiki ke hooko ia. j I keia manawi ua hamau !oi k> leo i o na kanaka o ke alii Kakuhihewa a > i le pame lea Ua piha loa ia lakou i ki makau i ke aiii I.onoikamAahiki, no ka manao e kau iike b mii ana ia hiawina malu na o lakou a pau oia ka make No ka mea ua ike iaua i ko Uua he-

! in, hn a hikru Uui ke xi a.ku e Ikaa-oiliio :mua a ke a-« Imoikamakiki. F. n-jh > rt > bii ; r»i n"» • V£ 2 rr.3 '« 0-1 pihl. | Ii miman » h-»paka aka i.» l.v noika-mkahiki ī kioa niiu būi >veso i ku iki aa'o'īi ī nui J i'» K»k-jhi-he*i i lae koai rnau kiaika. E. sabca oc e kuu pok;« ai*?Sa K.ak'jh:he*i, be opa i in opu ili» i 'okon- :k^L A nrr a a j<la no aoan*i au e hana aku ai u oe I keu mini*.». ona hana h>rwa a pau au i hani li e pih ana ia'u. A ua olnolu no hoi waa, e oielo ak u ia oe T oe e kaoaka *nai ma!a;o o'o. A e noho no oe ma ke ano he aUi lanakila n > mikou, e nae kou kulana niau. A nou auanei ka'u e kala aku nei a e kali pu ia auanei ka hewa o kou mau kanaka a pau i hana mai ai i ka mea pono ole maiuna o r u. A e noho lanakila no hoi lakou, e like me kou linakīla ana e ke alit Ia manawa i hooho mai ai na leo o na kanaka me ka hoomaikai nui loa ana mai i ke aiii Lonoikamakahiki. No k-»n.i kala ana aku i ko lakou mau hewa. A hooho hou n»ai ia lakou me na ieo nui o ka hauolL E nohoaiii mai no oe no makou, a nau auanei e hoomaiu mai i ka aina. I noh-.»a r n mai ka inaiuhia maiuna o kako ī. O ke alii Kakuhihewa no- kekahi i hoopuki mii i keia manao hookahi. O Lonoikannkahi no ke noho aiii nui aku maiuna o lakou, a e noho aku oia ma ke ano inakaainana. Oia ka imi nui o ko Kakuhihewa naau. Ua haia ae ia hoi ka puu nui ana i manao ai no kona make. Aka, aole nae peia ka manao o kahi aiii o Laua, a kaua i ike ae la e ka mea heluhelu ana i keia nanea. Ia manawa i huli ae ai o Lonoikahiki a hoopuka aku la i ka oieio i na kanaka e iike me keia. E, auhea oukou e o'u mau kaikaina aioha. Aoie ka'u he huakai kaiii aina i holo mai nei. He huakai mikaikai ka'u. O ko oukou alii, oia no ko oukou aiii mua, aoie hoi ia he mea na oukou e hoohewahewa ai. E noho hoomalu aku no oia ia oukou m'a na ano a Dau, a e hooiohe oukou i kona leo, he ieo mana a he ikaika. E like me ka mana i ioaa ia oukou, mai ka mua mai, a hiki i ka wa a'u ī hoea mai nei a haiawai pu iho nei hoi kakou. A pela no auanei oukou e hoolohe poloiei ai i kana kauoha. 0 ka inoa aina, ua maopopo ia mea ia oukou no'u ka aina mai ke poo a ka hiu. A o ko'u noho ole aku me oukou, aoie au e noho ana i ka oukou aina nei. Aole i pau ka'u huakai makaikai. Aia wau a hik ; i ka mokupunio Kauai. A huii hoi aku au no ko'u one hanau oia o Hawaii. A oia la i lohe mai ouko.*. He hewa ia la e na pokii aloha o'u. Ia manawa i hooho hou mai ai na leo me ke kupinai o ka ikuwa. He hewa hoi kahi o ka mea maikai. Aole paha kahi alii e iike me oe. O ka hana ino aku ka makou ia oe e poino. O ka hana -naikai mai kau a oi loa aku ko makou pomaikai a me ka ianakiia lua ole. | Maialo o kou naau aioha a me ka ! puuwai waipahe. Nolaiia, aole a makou mau huaolelo | kupono a makou e haawi aku ai no ka I hoomaikai palena oie aku ia oe. No ka nui o kau mau hana lokomai kai ia makou ikau mau kauwa haahaa. Mai keia la aku, ke hoohiki nei makou ia makou iho, e )ilo i mau kauwa hoolohe a malama me ka hooko pono i na kauoha alii ke halawai me makou i na wa a pau. la manawa i haawi aku ai ke aiii Lo- j noikamakahiki i ka hoomaikai me kai mahaio no ke alii Kakuhihewa a me kona mau kanaka. A mahope o ka pau ana o ka lakou 1 mau olelo heomaikai ana Ua hoakaka hou aku ke alii o Hawaii i ko Oahu alii. Penei: E ? auhea oe e kuu pokii aloha Kakuhihewa. He mau la pokole ko'u e noho ai kakou % hele aku au ma ka'uhuakai makaikai. E noho iho ana no oe e ai i ka loaa o ka aina o kaua, e like no me kou noho ana mamua, he !ani iluna a he honua iialo, aohe hua kii i kahiki. He wahi kauoha nae ka'u ia oe t a e pono hoi oe e malama pona Ooe a me kou mau kanaka i hoohiki iho nei. Oia hoi keia: O kuu kihu oia o Hauna, e lilo oia i mea kokua ia oe ma ka hooponopono pu ana ma na mea e pili ana i ka aina a pau. A me na hooponopono o ka noho ana o kou alo alil

I Mii huinai oe ma ke alakai ana a ke-1 !kabi okoa aku i koe nx>oco e ke( ' % . ! \ oka U ki'ia kahtf» o» kau e \ 3ī( ipai noho oe a hoohaule i - {kekahi īeo om sb'o. e malauii ! loJe ! o li oka pon > a axe ka pomaikai ? nai oe. i | Ina e enalawa oe i kena ko, e loihi | |auanei kou mau la, a i o!e e komo hou : | aku auanei oe i ka a nje ka popi- • ! lika. ; ī ' Ma kou ana t kana mau Oi«f-. \o me he mea ta eia no kaua ke no ; ho nei t kahi hookahi. A i ole peīa, 3Ī3 no hoi ia ia oe. , Ia manawa oleio mai ia o Kakuhi- j hewa: E kuu iaikuaana haku lani. O kau mau kauoha a pau e p-ii ana ia Hauna i ko kaua kahu aioha, oia waie no ka'u e hooko ai i na wa a pau e olelo mai ai oia ia'u. ao'e au e pale ae i kekahi ieo ona. Oia ia i iohe ma» oe e kuu hanau mua. (i