Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 11, 17 March 1888 — EDISEPA FERIDO KA HIENA KAULANA O BAGALIA KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia. [ARTICLE]

EDISEPA FERIDO

KA HIENA KAULANA O BAGALIA

KA OLALI O NA MEA HUNA POHIHIHI

Ka Aina Lewa Pahaohao o Mauna Bevia.

Ke Kuhikuhi Puuone Poupou Kamahao, a o ka Liona Hanu Meheu Pololei. Ht MmUIo Eniiani i unuki ia na kt K~uakoa AOHE kupaai nele kona hina ika nani o ua Reina Tamerasina la, aole hoi he nani i nele kona mahalo ole laia. a ina he kanaka huhu loa kekahi, i kona wa e ike ai i na helehelena o 'ia kaikamahine la, e oluolu no auanei oia e hke me ka muliwai kahe malie. Ea, nani io keia kaikamahine, nona paha ka hooheno ana: Nani molale ke kula o ka ehaeha I ka holo kainepu a ka lio keokeo^. * O ka mea nae i kaulana loa ai o keia nohea oia no kona kupaa luli ole, aole oia e makemake e launa me kekahi kane, a he huhu loa hoi oia i ka hoohai ia mai, a he hoopaiUp&ioa aku hoi oia i kekahi mea h(X»m(»qo mai iaia, aohe no ana mea leale*jrfaw*ena o na kane.

He nui a he lehu!ehu alii i hoao iaia ma na ano a pau hei ai, aka, aole oia 1 huli iki mai, aole no hoi i puni, okiloa aku hoi na minoakanka ana ma kona mau papuliua.

Ua like ka lakou maunu me ka maunu ekaeka. a he papai ka ia e hoi ai.

E ka mea heluhelu, ke ike ae la no kaua i ke kupaa o keia wahine, a oia ka kou mea kakau e puana ae nei ina paha o kaua pu kekahi ilaila, ina ua hoao kaua i ka mana a ka Kawaii ī ka laau kaulana ia Kaili Poniuniu. "Lawe no a lilo, hiu no a wela, nana la e loha, a pau ae la keia."

Ua ike ae nei hoi kaua i kona makemake ana e hele e ike ia Ediseoa ka imi pohihihi kaulana e ka honua, a pehea ana la kona ano, e hlo ana paha, aka, e nana aku kakou i ka iaua mau kukai olelo ana.

No kekahi mau la loihi keia huakai hele a ua kaikamahine luliole la, hoea aku la oia no ke aupuni o Pelekane i Enelani. I kona hiki ana aku no ke uwapo, ua wawa ia'ae la ma na huina alanui ka hiki ana aku o ua kaikamahine ihu kani la o Peresia. Ua hoopiha ia na alanui a me na hale 1 na makaikai o ka aina no ka nana ana i ka nani nohea Reina Tamerasina. He mea oiaio, ua pahola ia mai na leo mahalo mai o a o o ka lehulehu me ka hooho ana: Auwe ! Ka nani o na nani o Peresia eia ae!! Aole i iiuliu hiki mai la ke kaa alii mai ia Edisepa mai, i hoouna m?i i kaa no ua nohea la, aka, ua hoole aku ua kaikamahine la me ka pane ana aku: "Aole au e kau aku maluna o kou kaa hoowalewale." Hoi aku la ke kaa alii o Edisepa, a hoike aku la na kanukaa i na mem i olelo ia aku i na wea i olelo u mai ia takou, aole nae i pane mai ua Edisepa la. Hoolele ia mai la ke kaa o ua nohea 1« a me kona mau lio. Ua hana ia kona kaa mai ke gula a me ke dala mai, a 0 na ili huki a me na pono a pau o ka lio he guta maemoe wale na Kau le la ua kaikamahine la iluna o ke kaa a me kona mau haia wahine a pau be 500. Ia lakou no hoi a noho pono, ua huki koke aku la na paa lio he iwakalua i ke kaa, a hoomaka aku la ke kaa 110 ka holo pololei ana no ka hale aiil Oiai ke kaa alii 0 ua kaikamahine la o Pcresia e holo ana, a no kekahi mau minute helu wale no, hiki aku la lakou no ka hale alii o Edisepa. Lele iho la ua kaikamahine la mailuna iho o ke kaa, a komo aku la oia a me kona mau haiawahine a pau me ia. 1 ua kaikamahine ta i komo aku at iloko o ka hale alii, ua kii mai ta o Bakinero«a iaia a lawe aku la no kona noho i hoomakaukau ia. Ikela wa, ua haiamu mai la na alii o ka aina me 111 maka hanohano a pau o

ke aio a!ii no ka makaikai ana no ka i nani o Pcresia- ! Oiai ua Reine Tamerasina la o Peresia e noho ana maluna o kona noho me ka hiehie nui, ua haalulu na mea a pau ik» ike ana i kona nani, aoie hoo kahi mea i nele kona nana pono iaia, i ua nohea la o Peresia a hu!i ae, ua huli ae, ua huli like ae la ka maka o oa mea a pau. I ua Rtine Tamerasina ia e au ana na maka i ka mea imi pohihihi; a no La nele u kona ike ana īaia, huli ae la oia a ninau ae ia ia Bakinerosa, auhea la kau kane, ka mea hoi i kaulana i ka imi mea pohihihi? Pane aku.la ua 6akinerosa la, kokoke oia e puka mai, e kali iki. Aole no hoi i liuliu iho oili mai la ua Edisepa la a kakou me kona hiehie nui, nana aku no hoi i ua Edisepa la a kaua Nani molale ka Ihe a Kawelo I ke ku oheohe i ka malie. Haa ana na kini o ke Koolau U«re ka piko i kai o Mokuhano. Ma ka nana ana i na helehelena o ua Edisepa la, he nani kona a me ka hiehie luaole, aohe nani e like me ia, o ka nani o Peresia, oia wale no kona hoa e kohukohu ai i ka noho kapae. o keia nani nui i uhola iho maiuna o ia he mea na ua kaikaniahine nobēa la o Peresia e oluolu imK 4fl&na manao haakei, he oia mau no k£piahoa ano uole'a. la Edß?pa e noho ana maluna o ka noho, aku Ia oia i na hoomaikai piha JJP>a kaikamahine la o Peresia, me ka p.inc ana aku: m E ka nani o Peresia, heaha la ka mea nui iloko o kou naau i hiki mai nei oe mua o'u? Ina he mea no'u e poino ai e hoike mai, a ina he mea e pomaikai ai, alaila e pomaikai no kaua. Pane aku la ua kaikamahine Ia o Peresia: He manao nui no ko'u i hele mai nei, a oia ka'u e hoomaheie aku nei penei: ') ka iwakaluakumamaha keia o ko'u mau makahiki o ke ola ana maluna o keia ilihonua, aole au i ae e mare kane, aole i ka hooipoipo, a okiloa hoi ke hoopa mai ma kekahi o ko'u mau lala, nolaila, e haawi makana no au ia oe i na oe e hoike mai ana i ka mea oiaio, e mare kane ana anei au? Pane aku la o Edisepa, mamua ae o kou mare ana i ke kane, e haumia ana oe. Pane mai la ua kaikamahine la me na maka ioena o ka mea i piha i ka huuu. Pehea i maopopo ai ia oe? Pane aku ia o Edisepa, ua ike au ia oe ma kou mau ano a pau, o kou kupaa i keia wa, he ano» kapekepeke no. Ia wa hoohiki paa mat la ua kaikamahine la me ka pane ana mai i keia mau huaolelo penei: Ke hoohiki paa loa aku nei au imua ou a imua ona mana lani, e hoao oe

ia'u ma na ano a pau i wahi no'u e puni ai, aole loa au e puni ia oe, aole hoi e haiile i kekahi hewa, oiai ua ike au i na mea a pau. Ano, ke ku'nei au a hoi no ko'u aupuni, a e hoao ae oe ma na ano a )mu i mea no'u e haulehia ai, aole hoi au e maliu mai ana i kau mau pelo hoowalewale. I ka pau ana no o keia mau huaolelo a ua Reina Tamerasina la, ku ae la oia me na helehelena ieena o ka mea i piha 1 'ka huhu a hoi aku ta lakou no xa moku. Ia auina la no, hoi aku la lakou no kQ lakou aupunl No kekahi mau la loihi hoea aku la ua nohea la no kona aina laia maloko o kon« hale alii, kauoha ae la, oia i na koa a pau he 60,000 e kiai iaia, i $,&>o i keia a me kēia po, a he 5,000 ne hoi i ke ao, a pela mau no a puni ka makahiki. I ua kaikamahine la iloko o ka nanea nui ime ka noonoo mua ole e hiki mai ana kekahi mea nana e hoopahua 1 kona kupaa. I waehakonu o ka po» me he mea la o ka hora a ia o ka wanaao, e moe ana no ua nani la o Peresia maluna o kona wahii moe ia wa. Iloko nae oia nanea nui, aia hoi, ua pui«ra loa ia oia i kona pa ana me kekahi mea kina laiia i nana iho ai, ike iho la ia i kekahi keiki kanaka ui e moe ana ma kona aoao, i kona nana pono ana iho, aia hoi, oke kanaka no ka ana i kamailio pu ii ma ke aupuni o Enelani, nona hoi ka inoa ka imi Pohihihi kaulana o ke aa (ApU