Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 15, 14 April 1888 — HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani. Ke Alii Nui o Hawaii. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO Lonoikamakahiki KA Pua Alii Kiekie na Kalani.

Ke Alii Nui o Hawaii.

[kakau !a no ka m fkpa kuokoa.) Ani peahi na li-na 0 Hualalai Ke kahoaka i mailehahei Iho ka hau kiiiopu ī kai o Kona Ih3 no ike kiih piii o Moeauloa He alaniakea ks kii o Kailua Aohe au elua no Hookihi no ke alii Lonoikamak īhi ki o luna o kona w ihi waa. A haawi aku U ua !ii nei i ka mahaio ia u kao Hanaki No ke koko'ee o ke kuahiwi, me he !a e hsawe koke uui aoa no naa ke kua o na hale. He mea maikai ii i ka inaka o itu maUhiai ma\aikai ke nana aku.

N-j ki u»;'i r.;uii~u!2 o ~ki o \.i, ;;ra ie nina 1 c:.i ka niea -1 *■£ i ! 1 aku Ii i ki maha'o. \ Aa.e nie i pulale koke aku ka nunao o ke a!ii e pae i u'<a. E nma pono ana ke'a i ke ano o ka air.jL I kahi k*J?om rn.i e kau aeu ai. Ke hih aa ka malmalama o ka h. j a uhi mai ka i;o, aiai'a. c.a k.>na nu;uwa maikai e si. Ke nana ak » r.ci **ia ia uka 1 ka nu ku muUwai o lianaki. a me ka muUwai o Waioh, a hui: hou ae la 012 nana u uka o Waipa. Ht arso pal: kti:kīe o uka o Waioj, Wakli m. 1 kekahi hapa o Hana'ei. Ua hoopiu ae ia iona r.gonoo ana no ka :»ae ana :n« ii rtuj wah: o kai a;r k .i. j Aole kuponoo k >na p'.i ani aku na! ia kuihiwi, a h.iia loa .»'<a i r, ihe'.e ioa. Lana i.a aku ia keni ;::3na- ! . u kūhi kuponi laa a wahi waa e kaa a ; , 0 ka aoao m !;-.v.ii e pi.i la me Kalihi Kil. No ka -.nea ua he!e mai ka hau a au 1 ke kai. He mea nuikai ia wahi ana, i k ko ke kona hapai ana aku i kona waaa, a komo uoko o ka hiu, i o'e e j>oino ka waa i ka ia. Ahe maikai aku h:>i o uka oka r.ina he piiaha'ah.i. a ua kup)no hoi n ) ka pii ana ike kuahiwi. aole iu>i paii o ia wahi.

I ka \va e hele la ka la m 1 kona ahnui, a ke uhi mai la ka pa A prla no 'n ji ua alii nei e hoo\ukoke aku nei i uka o ka aina. I ka wa i uhi mai ai ka }>o a nalowale ae ka īli kannka. Ua hookoke loa aku !a ko ia nei waa epili'ika aiaa, a pae aku Li me ka maalahi. Lawe aku la keia i kona mau ukana a pae i uka. - A mahope hipai aku la keia i kahi waa, a wehewehe ae li i na pono a pau loa. A pau ae la ia mau kipa!i!e i kaa wale, a waiho ae la ko ia nei wahi waa. ua kaawaie. Ua hookono aku la keia i ka waa iioko o ka uluwehiwehi o ki hau. a me na pono o ka waa a naio !oa. Ua manao mua no keia. aia a pau kona makaikai ana ia Kauai. I huli hoi mai no keia n ) Oahu nei, ua makaukau mua no ke ala m.ana e hiki hou ai i ka aina. Ua li!o kihi waa o : a nei he mea panahele loa iaia nei. Me h j mea la ua like o Lonoikamakahiki me ke kanaka nana i huli ia A>nerika Akau. Oia o Co!umhus, i lioopaa i,i ai nn lima i ka hao, e na nr«n īo lili a'uha ole

o ka enemi A hoihoi i.i a'eu la i.i i k:;ni h.ime alohi, Oka uku iho ia i paini i.i aku i ke kamk-i huli aihi k.-.n-ana o In'ii. A ua aie kaa oie hoi ke ao n -i iaia. A ua hjomtna-3 nnu oi i i kela nnu hio, aua kau ii koia in,v.i h.i) ;n i 1; > na 11 ni mo\ ain kiuohi o a e L'ii" pi i.i ua .n; ī h i i li ne it i k\ pipau h.) .)ka!ii. K k iia nu ; i kou :uea kaka i, ke li'o loa aku nei i kj lau!a o K 'pia. A hoji))n ;.onD iho ia iu aKi n-i i kona wahi inoe- a kupono i J u Aho > nakaih> la kria i ka ;..:int p"»e!eclc ana. Ok'.-ii ki:i ī piina :;sa- Lini e.u . ao!e m .i it>u i u,;;'. w ,L- i.o.

Aole nn nae V.e a h,- m )i, e ku )hvwa ai i ka ai, aka, Ke k.;n:«k.i keia, j o hu no he waha i.?. Ua ai ua alii nei a mi na. A u.a'iope ta w;»;ea i\o !a v.\ nei, a hiki \ k.\ \u>. n > c hi;.m e ai. A haire aku 1» keia hianioe, me koii nei nv»e ana, a h ; >omanao ae i ke ka na'<a he!e mai. 0 ike pa)ia iaia nei a powa iho i keia nei o'a. Me ko ia nei ike o'e ae. Oia no ke kumu o ko h nei mee makaila ana no na pilikia a pau e hiki mai an.i. N ) ka mea, he wa ia o Hiwaii nei e noho ana iloko o ka pouli. a he powa ho : . Aka nae, aele no oh i haiawai mai |me na (>oino ma kela po ana e moe ani. A hiki i ki wa i kmi raai ai o ka eaoa kuakahi, a a* !a keia, ua ao ka, ke oo mai ntu ki moa Ui a'a ae Ii k:ia i keli \vjnai>, a hoomakaukn iho !a keii e oaina. a a a maonx A liulu na wahi ukana no ka he!e au wanaani mi ke kuihiwi. 1 ka ani o ki m h >eu ka ia nei huaksi : iele. Ii k* oii 1 kahoihoi ih » ai i kona wahi was: Noho 02 o km m i keia wihi, a t u au ke hele net, i he'e na b>i au a hoi aua hoi mai me k* !ana'<iia, aUilu, e halawii hoj no kaui. Aka hw, i ha'.awii au nii na poino, a>le ka ia e h ila vn hou ana, 1 hoi mai aa meki l»nivih, sole hoī ana oleio an i, e hilawai hou iluua.

! A pJi r>.. r ;• . c : ; " l X *»> Jl \ *.' t I - * * v • ~-1 ''..1 .1 >4 -sc n.* i X- v :'.t \.:'.; Mar!i [kim o > : jf rv.ii ~v\ vt*\ r.ii ona • uie m k-inikt o :a x i j kou rct I koi r. :t. wa c h x huh h'-i : 2-:.le ka v,u.i -•;» !.! » - t '-. i m ki ;icca e; kir«akr.. | A"-'.c ■ ! a ;ā;;i sv.: ;* ,f * : 'awai h»>U ' 3.T2. [ I-i «i u; u'.-.i nc; i a: i ru ( v..; v,:i - u k.i •> kahi j waa o i.i n-j : . ; Mc k- n.a -va:u > c '.:kc ana :.i ka pc-; o : <a wij, '':c ka o ka ; fO >3 ki l »~".C I C;' \C-lsC 3 v-l. : Ao'e n.e c r .t " ; .;i > o <a w.u. j | O .-a h:- . .\ ::. > ;;; o ka ' | h.>,kv* he. ; | I.t nu:;.vva •:ā ;v.h: .ui • i : t >.ti ; A | ru »>v; i ,« v r<.i K :ut •; v l\ ■": i ku'"u w,n. K-ihi aku ;.i -. '■ v e. !;• !'. a h >c.i ,;V,: = ia k'i : .t i.jn; .» K.;xi ;Ut .; a;» I .-a !.i u : | Nana ak f ; !a k;ii ii ;;aa o H>nale» i k:> ti i.=li na? o k i .»; i.:, .; tite ka i ua;h ) kaiuii :iui :*u ka .. \u> -luu.u o ' ka aina. H-;.>--c-ha iho !a i.e. w i; 'Aahi. a ' j>i; h.>'.; a•:keia w • Ve k-'.a* : vi. A :;e r.-»ca : ; ;> : i uk;; .» ia uei. a itOv-a i k ; uk:h .i.l lle r,i..i<a; -x i u'a u '• a a t:a ; pala a < _* ::••..> • < '. a kc j mapu ju ;i !a h ,-t k i ir:i j Ua !av. j i» iiui :.i ke a'a o k. ia tnau ; tnra e ke keha ī k i';.th:ak.i a !i;;l.;v.-ai | :n, ka :h ; o ke : '. . A na ia n:ea i k.2._ .> .n..i ia:.i ik ī e awiwi aki'. a k n» » ī ka . 'u o ka i p.ioa i ke :;!a. Noho ih • !a ke iMi.i'-ai •. •'.> kcr.a i'aa- ' iu e h-.onanea I ka e'. i k-.-iiaihai o ka mah; o ka u!t;'r.aki. | Malia p.\ha o n:ia :.tai e ka poe heluhelu. G'»vai !.i !vji !;a i.u.a o : •; u!uh.i■ a? Ae. l-.c nu'.i ni.-i %ai n: n!:;;u ar.a i tnoa e iu.v.'p;;»o ;i ka inea o i.i u!ti!jal.t la 'eak. u. O Ih'oku k.i inea o la u'.uha'a: a ke ■ a!ii e n.«h > b. nu.'.:! > o kou.: w, $iu. : Malia o na kc:ki la'awai kekahi ' o ka ua h.>ku kau!a;-a o H u-.alei kai 1 ma<'j:o[,H> ;oa. Aki, ke ktu!ci; aku tv;i no ka niaka j>cp.i a k >u mea kakau. a ke pai aku u;i ; ke o:>L-a. Ua !u iiu io iho la ua ulii nei mnla'o o ia uLhaia. A houmr.kaukau ;!; > nei ko ia nei pama kaki'hiaka. A ua ai iho ia keia a n;a >na pono. 11..:ve iho l.i keia !i' o'uolu i ka tnaotia a ka ai. Hc niea k -p '.uaaa rv> ni i k\ :nr;o!c!o o keia a!ii. a k ; ::o hoi e ike pu ae 'a, ua !i!.> \ ~hi aua e !vonv-.ha ai i

niiu ho:cie paina no ua al;i nd a kakeu. A ke pii awiivi ae !a hoi ka !a ilunt r aole eia i kih nui i ka huikai a ka ka* •kou iUL l li nunawa i nana aku ai ua alii nei t ka h t no kona no hoi ma kona alahele. No!ai!a hoomakaukau ae la cT» i kana mau wahi ukana a pii aku !a no ki waonaheL\ me ka moeuhane naua ole e haiaw.u aku ana oia me kekahi ka naka. | rii aku !a keia a komo i ka hihipei ; o na iaau o ke kuahiwl Komo aku la keia he ulukoa, aole i nuopopA ka inoa iaia nei. f t /a*.)