Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 16, 21 April 1888 — Kela me Keia. [ARTICLE]

Kela me Keia.

t; t .■ ur.i īi'.akani Hema ko kna i u3,h"' .iK'.i nei o \ . \. AVe{?oka H, t . :■.,« r.o k.t p'iah koa . . H ? ,u-1 ka 'M a Ululani, no ka t 3; 1 ke kulanakauhaie . ; . \ . i . 1 < >n,i Mihona o Kamaomao i V ;:r.na Hikina o Amcrika i keia 1 , »i ae hc: h !jo3i!ona ma ' .no Ka|*n.i Hapakini oka oi« 1 m ii ka liamuku aku. ■ ;\>. 1 wa.i; a e»»no hoe ke maia,i ;r..i i M:j : 1, rn.iw.iena o ka hui m ■ «• {o'ini. 9|l'. • » \\\ -k:i~c ko keia la ma . ka :i..muaa ('arohne mau ke •' ■"» i r,ci. . ; • 1 I'. .1} a nei 1 rnaht!e Ja ai «ea pu•1:. . K■.. 1 •' H'-io lua ka $2 r.a- '•£ r■ ' '*"hn ia .ik.i i.ei o Kdwaui I 1 '• k o Hil<> eke Kiaaina Uiu'm '■ s '■< (> ri!a. 1 s.H3, i Ma- ( \ . ' 'i.i ut /kwpuni oHawaii. ■ 'ie ;.i.i! ;j'akou, h„> halawai ma- \ i k.. U'.i i ;'k\i i maiainaia e na 1: I 1 Kaw./iiiui me l'. Heiiku D < ;.i pw'.e tnu;i aku nei. : kakaliiaka iHii !oa mai ka Ma h Ikl kakjhiaka onehinei, no ka n ;uiai manawa e hooiKinopono h- .u " k- na mekini. 1 1 ap.»p-> e hip'iu ia :ie ai ma ka m ; i /i.ip.mea o ka llome Kunaiiio, e lf H. i'aieka, oia o .\fokulehua .»'nhfi: k. ! 1; ' ' aku k=:kahī m:iu aliimoku o ki . i'i.»:i.i n » l'u-il ia i ka l'oaha !;•■). '111': nn o ka waapamahu ae iiaia .1 i.e .' 1,.1 u īa m.ilaiia. ii np< .1 k?* a!o oka Hoiele Hawaii k t :■■> i' >aha nei me na kukui lapana 1 ) uwiia, ahe niau kukui uwiiahoi k - !,a o.pu h»nii

aln !)o »kn].)kolo moana ko ka t.. i'A.iua Amcrika Ad,>niu iloko 0 kei.t i ; i.i i Inla ae nei, no ka nieniele i ►. 1 h-.-wa mahuka o kekahi mau $ ki Imloinua aku la ka hana ana ike .i'.i'.'ii 'noii a hoea i nlanui HoJjj ! .a ke !)alii i.i nei me na kapa aahu | i. 1 e u.»ni ai ka maka ke nana aku e 'V' .11- jiw Wo na aUnm v ae. I n.in.i ,»e e na nukamaka 1 kekahi "i' ! hn>•! il.i ana hoaloha o Kona, e 111.»iiiake ana e hoolilo i ko lakou i wahi e ulu ai o ke waiwai o ; k {■< ». I! !u-k- inma e Kona Akau. LOI.I U- pili pu iu i me ko makou kee f .1. k.\iu e lo.ia ai o tu kaa auhi nani !\'!,i holuholu, ma kn hookani ana mai 1 k.i \ww.\ trU'tone i ke keena oka hui k i i H nv.ni \i.) m.i ke keena kikowaena oka i) n te!ep.»ne Mutu.i!a kahi i kau ai o L '\ <hi ,nea ano hou !oa, oia hoi hoi he ii • ) h-'ike aku i ka lono pauahi ma 0 k 1 ik.i k.i la i» ka uwii.i nia na wahi a i' m 1 1) »ohui ia ai uie ka uwea. lii- vvati me ke kaula gula kaihaawi ! > ' ai:a ia aku e Mr. M. Makinane ia Mi 11. Mi Into>h i ka Poaha nei, he )io;ke'na lu>t no ka makee a me ke alo- !).). 1 iai oia ka inea nana i kaha ke kii 0 k:. h.iie ninil eoa o ua 11 Makinane. I u n».i Kajamoo kekahi wahire e !vho nt i iue k.ina mau keiki eluu, he tli!iuj'.e nuopopo inaoli ma keia ola ana. A .)),• ) kokakou tnau Ahahui manawa--1• i \ keia nunawa, e hele ae e nana a "111 1 na kaumaha o kela wahine a me k.iiM u?au keiki? Ma ke ahiahi I'oakolu nei ma Makm, )-.a alualu mai kekahi n»akat kau wai no Kapaikea Kamoiliiu, e hakaka pn me kekahi keik» opiopio, mamuli hno k 1 ona nma. Ama kahi koko ke 1 Punahou ka u hakaka ana, a ua ko kua ia kela makal "makanui" e kekahi uukai o Makiki. Pakele kekahi ona makai mai palupalu i ka opio, a eole ni lima kokua palekana ai mai ka |X)t> no aku. He elua mau aha ike alii i ka Poaha ikm ma Halealii lolani. Qka mua, ma ka hora u oke awakea no ke k.t;>ena 3 me oa alii o ka mokukaua Komorana. Oka lua, he hapalua hota mahope mai oka mea roua, noke ka]>ena ame na alii o ka mokukaua Amerika Vanada!ia. Ua ukali ia ke A'ii ka Moi e ke Kuhina o ko na Aina K, ke Kiaaina oOahu, ka Haku Puuku a me Mekia J. P. Holt lloko o ka pule i hala, ma Waimea, Kauai, ua he'e aku ka hope makai nui S. Aukai a me eha mau makai e hopu i kekahi j>oc i ioohia i ka mai lepera. Ia Uknu i hoea aku ai ma kahi i manao i-». ua ku lalani mai )a na ma'i me na pu ma na lima, a o ka wa iho la no ka ia o na makai i kuupiu ai i ka holo ma na ho, me ka manao ote ae i na mea e helelei ana mahope. AoU keia oka mua o ko lakou auhee ana i na mai, o ka eiua iho !a keia o ka hopu ana i na lawehala. a elua no ka hola

l'a pau 'i u 20 nei ka hana ana :ke aiahaka o W'a.-iiki Nui r,a *ai*s' (< ka Jlr-ku Ao t h«e mai r,ei mai ra r^\v, r ( --ni mai o ka Hema n<>-ke k-:.i: jk«:. Ua hanau mai r,3 wahine ma Kohosaioa ae r»ci, : t!':a *iha a oka «ra«ac, ua hu,jk ;a ih a me mua. A hiki mai i keia U. a</»e j tnao;oj>o ka hooiaha e kahea ai i na h ao ka Ahaolelo no ka wa e hui a: He mau po mahina keia o ke ;aona ne», hui j>u hoi me ke konane 0 ke kukui u»i!a, hookahi ka uhene iike ana. Ke hoO(;j3ernae ia nei ka mo kukaua Karo»ine, ahe ho>ii! ianahu hoi ko ka Vandalia, A{>erila 7, ma K Jaokahua, ua hanaō mai na ka wahine a Mr. b'am Mahelona, he kaikamahine nui mohaha. Ua hooili ia aku nei ma ka Lehua o 1 ka I'oa! :n nei, ka nukini wawahi pohaku n ;>ana aianui o iv aupi:ni no Hi.'o. K himeui ana kekahi mau wahine i ka Seo hookapaiili ma ka pila, K. F. me P. I In j>otato. He eiua puie i koe e kuai kudaia ia aku ai ka moku kia;>a Kaimiioa, ke oie e ii!o e ae ma kekahi kuai mawaho nei mamua o ka manawa i hoolaha la. I keia puie iho nei 1 noho ai ka aha kukakuka o na kumukuia ma Koieaka, maiaio oka iawelawe ponoi ana ake Kahukuia Sut. Ua hoopanee ia keia hihia ohumu ino a V. H. Hayseklen a keia mahina ae o Mei 14, oiai aoie oia i hoi mai nei mai Amenka mai. Ua lilo ae nt i ia J. J. I)owbett ka ae like me ke aupuni, no ka hoolawa ana 1 ka halemai Lepera ina Kakaako ma ka S keneta 0 ke kuaia waiu. He aha hooiauiea huiahuia kai maiama ia ma ka oneki o ka mokukaua Amcrika Adamu i ka auina la o ka Poakoiu nei.

Ma Kulionou, Maunalua. hanau o Kukahaleula k, na Alopali k, me Maraea w, ma ka !a 140 Keberuari A. I). IHBS he keikikane mohaha. Ma ka halawai ana iho nei o ka hui heihei lio }lawau, uahooho'o ia kaheihei okeia la 11 ae 0 lune, i hookahi no la heihei aole hoi elua e like me ko na makahiki i lula. He mau wuhi hulahula kanaka kai hoike ae i ke ake.i ma ke ahiahi Poako lu iho nei ma Kapuukole, nana aku la la, lewa lua o Kaunalewa. Aohe no nae i lewa !oa, mea hou ia iho. Ua hoihoi hou ia aku nei ka uwaki a ka Oihana Makai mat ka ekolu a \kn elua uwaki, mala\o oka noho Kapena ana a l.arsen me Alapai. He hoemi ana mai j>aha keia i na liloaupuni. He paina hoolaulea ka Mrs. Hale:tkala Hart 1 haawi ai ma kona home uluwehi ma Peleula, aua lehulehu na makamaka i akoakoa ae e ai i ka loko maikai A ka »nea nona ka hale.

l'a welo hapa ae ka hae o na aumoku kaua maloko nei oke awa me na Kanikela i ka l'oakahi nei, no ka hoomanao ika make ana mai nei o Mr. Waile, kekahi o na I.unakanawai nui o ko ka Aha Kiekie o Amerika. l'a hookohu ia iho nei o \V. H. 'l'ell i lunahooponopono no ka waiwai oS. H. Kahumoku i make, malaio o ka hoopaa o $100 bona. Pela pu me Mrs. I.ilia Aholo 110 ka waiwai o L. Aholo i make, malalo oka hoopaa o $500 hona. I ka la Sabati i hala. iku mai ai ka mokuahi lawe Icta Mariposa he 6la mai Kapal.ikiko mai, a holo loa aku no na awa oka homn. K huki ia ana oia iluna o ke ala huki moku o Kikane no ka hoomaemae a me ka hookomo hou ana i kona hao hooniniu o ka huila.

Kia ma kai o Kakaako ma ka aoao mauka o ka pa hoomalu o na limahana, kekahi kanaka kino nui, puipui, a momona, nona ka inoa o Peni. Aole hana a keia kanaka, o ka noho wa!e iho la no a po ka la, o ka makilo kana hana e hele ai e noi i na hale e i>ili kokoke ana malaila, a loaa mai, ai no a maona huli ke alo iluna helu i na pili oka hale. I keia mau la iho nei no i laweia ai kana wahine no Kakaako. E ke kanaka nui hilahila oie, e hele oe e imi nou iho, o hopu ia auanei no ka aeahaukae, aka nae paha o ko ike |)ono iho ia. He kuh ka make, a lohe ola.

Ua hoopilikia loa ia ae hoi ke anaina o na luna aupuni kiekie no ko l>isiraaka manao haakle mamuli o ka hoohui mare i manao ia. Aole loa e hiki keia marc ke hooko ia v aia wale no a lokahi like na mana o Europa ma* luna o ka ninau pili la Uulegjria, nolala, ua nana ia keia hoohui ana i manao ia ma ka aoao piii aupuni wale no, a aohe mau kumu a e ae. Aka, aia ka hilinai nui o nj manao o ka le hulehu o Bcrelina nuluna o Bistaiaka. U* lono ia ae, ina e haalele ana o Bisimaka, alaila e haalele pu ana me kana keiki.