Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 21, 26 May 1888 — Page 4

Page PDF (1.67 MB)

This text was transcribed by:  Diane Poche
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

No ka Makahiki ...      $2.00

No Eono Mahina ...       1.00

---KUIKE KA RULA.---

Poaono, ...       Mei 26, 1888.

Haawina Kula Sabati.

HAPAHA ELUA.

HAAWINA XXI.  Iune 3, 1888.

Ke kaulia ana o Iesu ma ke kea.  Mat. 27:33---50.

A HIKI aku la lakou i kahi i kapaia o Gologota, oia hoi keia i hoikeia he wahi iwipoo.

34 Haawi aku la lakou i ka vinega i kawaili pu ia me ka laau awaawa, e inu, a i ka hoao ana iho, aole ia i makemake e inu.

35 Kau aku la lakou iaia ma ke kea a puunaue aku la i kona mau kapa, a puu iho la hoi i ko ai ka mea i oleloia e ke kaula, Ua puunaue ae lakou i kuu mau kapa aahu no lakou, a no ko'u kapakomo ua pau no lakou.

36 Noho iho la lakou ilaila a kiai aku la iaia.

37 Kau aku la lakou maluna ae o kona poo i ka palapala o kona ahewa ana, O IESU, KE ALII O KA POE IUDAIO.

38 Elua hoi kanaka powa ai kaulia pu me ia ma ke kea, ma ka lima akau kekahi, ma ka lima hema hoi kekahi.

39 O ka poe maalo ae, kuamuamu aku la lakou ia ia, e hooluliluli ana i ko lakou poo.

40 Me ka i ana, O oe ka mea nana e wawahi ana ka luakini, a hooku hou ae i na la ekolu, e hoola oe ia ao iho.  A o ke Keiki oe a ke Akua, e iho mai oe ilalo mailuna mai o ke kea:

41 Hoomaewaewa aku la no hoi ka poe kahuna nui me ka poe kakauolelo, a me ka poe lunakahiko, i aku la:

42 Ua hoola kela ia hai, aole ka e hiki iaia ke hoola iaia iho  A o ke alii ia no ka Iseraela, e iho ia ilalo mai ke kea mai, a e manaoio aku makou ia ia.

43 Ua paulele aku no ia i ke Akua, a ina makemake mai ke Akua ia ia, e hoola mai kela iaia ano; no ka mea, ua olelo mai no ia.  Owau no ke Keiki a ke Akua.

44 Pela mai no hoi na powa e kau pu ana me ia, hoino mai la ia ia.

45 Mai ka hora aono a hiki ka hora aiwa, ua pouli ka honua a pau.

46 A i ka iwa o ka hora, kahea aku la o Iesu me ka leo nui, Eli, Eli, lama sabaketani? oia hoi keia, e kuu Akua, E kuu Akua; no ke aha la oe i haalele mai ai ia'u?

47 A lohe ae la kekahi poe o lakou e ku ana malaila, i mai la lakou, ke kahea aku nei oia ia Eha.

48 Holo koke ae la kekahi o lakou, lalau ae la i ka huahuakai, ho-u iho la i ka vinega, kau la ia ma ka ohe, a haawi aku la iaia e inu.

49 I mai la kekahi poe, Alia, a ike kakou, e hele mai paha o Elia e hoola ia ia.

50  Kahea hou aku la o Iesu me ka leo nui, alaila kuu aku la ia i ka uhane.

Pauka Gula.  Hoohaahaa iho la oia iaia iho me ka ae aku i ka make, i ka make hoi ma ke kea.  Pil. 2:8.

Na Heluhelu La.

Poakahi           Mat. 27:1---32.

Poalua             Mat. 27:33---56.

Poakolu           Mar. 15:22---41.

Poaha              Lu. 23:33---49.

Poalima           Io. 19:17---37.

Poaono                        Is.   5:3 ---12

Sabati              I Cor.  1:18--31

Mahea o Iesu i ko Petero hoole ana iaia?  I ka hora ehia o kakahiaka?  Mahea o Iesu ma ia hope iho?  27:1, 1.  Heaha ka Pilato?  27:11-14  Ihea ka Pilato hoouna ana ia Iesu?  Lu. 23:5---12.  E hoike mai i na mea i hana ia mahope o ka hoihoi ia ana o Iesu i Pilato?  27:15---25; Lu. 23:13---15.  Ua aha ia o Iesu mahope o ka hoahewa ia ana?   26---30.

KA MAKE ANA O IESU NO KAKOU.

I  I ka hele ana i ka make. p. 33, 34.  Mahea ke kaulia ana o Iesu ma kea?  Owai kekahi inoa?  heaha na mea i hai ia no ia hele ana?  Mat. 27:32.  Lu. 23:26---32.  Heaha ka i haawi ia ia Iesu e inu?  No keaha kona hoole ana?

II  Ke kaulia ana ma ke kea.  p. 35, 37, 38.  Pehea ke kaulia ana ma ke kea?  Heaha ka Iesu olelo i ka wa e kakia ia ana oia ma ke kea?  Lu. 23:34.  No keaha ka ae ana o Iesu e make mainoino e like me ia?  Io. 3:14.  I ka hora ehia ke kaulia ana iaia?  Mar. 15:25.  Heaha ka olelo kakau maluna ae o ke kea?  Ma na olelo hea?  No keaha?  He oiaio anei ia olelo?  Owai ka i kaulia pu me Iesu?  Ua loaa anei ka hoolaulea ia ke ole ka make ana o Iesu?

III  Na mea i ike ia ma ke kea.  35---45.  Heaha ka hana a na koa ma kahi i kauli ia'i o Iesu?  p. 35.  Heaha ka olelo i hooko ia ma ia hana?  Hal. 22:18.  Owai na makamaka e ku mai ana?  Io. 19:25, 26.  Mat. 27:55, 56.  Heaha ka hanba a ka lehulehu i ka ike ana ia Iesu?  Ua manaoio anei lakou ina ua iho mai o Iesu mai ke kea mai?  Ina ua manao o Iesu e hoopakele iaia iho ia wa, ua hiki anei?  No keaha kona hoola ole ana iaia iho?  Heaha ka hana a na powa?  Heaha ka mea i hai ia nokekahi olaua?  Lu. 23:39---43.  Heaha ka i hoike ia no Iesu a me kona makuahine a me Ioane?  Io. 19:26, 17.  Heaha mai o a o o ka aina?  Ehia pane ana o Iesu mai ke kea mai?  (1) Lu. 23:34.  (2) Lu. 23:43.  (3) Io. 19:26, 27.  (4) Mat. 27:46. (5) Io. 19:28.  (6) Io. 19:50.  (7) Lu. 23:46.

III  Pau aku la. p. 46-50.  Heaha ka Iesu olelo hope?  p. 46.  I ka hora ehia kona make ana?  heaha ka i pau?  Heaha na mea i ike ia i ka wa ona i make ai?  heaha na haawina mai ke kea mai?

1  O Kalenari i ke kikowaena.

2  Ina ua makaukau o Iesu e make i ola kakou, aole anei he pono e imi kakou i ke ola?

3  Ua ike ia ke ino loa o ka hewa, ma ko Iesu make ana.  Ua aloha ke Akua a ua i@ni e hoola.

4  Aole wahi e ae e ola'i kakou.

5  Ua hoike ia ka waiwai nui o ka uhane, a me ka makemake o ka lani.

6  He pono ke Akua, a e hoola ana i na mea a pau e manaoio ana iaia.

Hoole Waiona.

[Na ka Ahahui W. C. T. U.]

Ma Kaleleonalani, oia hoi o "Ema Hale" ma Honolulu.

He halawai i kela me keia Poalima hora 7:30 o ke ahiahi.

He halawai Hoole Waiona, o ka Ahahui o ka Lipine Bolu o Honolulu.

Ke kono ia kau nei na kanaka, kane, wahine, keiki, na mea kiekie, na mea haahaa, ka poe waiwai, ka poe ilihune, ka poe hoole waiona, ka poe kanalua, na mea a pau, e akoakoa ma ia hale i kela me keia pule.  Pela no me na malihini mai na mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia pule.  Pela no me na malihini mai na mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia hana kuonoono, "No ke AKUA a me ka HOME, a me ka AINA HANAU." ! !

[W. C. T. U.]

KEIA WAHI BO BULU.

1.

Kau ka inoa a hoohiki.

  Ma ka Aha Hui Bulu,

E waiho loa i ka waiona

  Ole loa e eoopa hou,

E no ka hoailona,

  Keia wahi bo bulu,

Na ke Akua e kokua

I kupaa mau ai kakou.

Cho.  Kakaou mai i na inoa,

  Kau no hoi ka bo bulu,

Waiwai ea ke hoohiki,

  Mana hoi ka bo bulu.

2

Pono keia hoailona

  Nou a no ka hoa ou;

Kau no hoi a hoohiki

  No ke aloha i ka hoa

  E kau ai ka bo bulu,

A auhee na enemi la

  Ke ikea ka bo bulu.

KA MISIONA LIPINE BOLU A

MISS MARY E. GREEN ME

KONA MAU HOA I KA

MOKUPUNI KAKU-

HIHEWA.

Ma ka hora 6 a oi p. m. hiki aku la makou ma kahi o Mr. Kapu ma Punaluu, e kali mai ana no hoi ia makamaka o ko makou hoea aku, he haiolelo oia no ke ola o na uhane a me ka pono o na kamaaina o ia wahi (Ekalesia o Hauula.)

Ua hoaumoe ma kona wahi ia po a ao ae Poalua, May 1, he la halawai ia no na wahine ma Kahana, nolaila ua lana ka manao e halawa ana me na kamaaina ma ia wahi.

Mahope o ka paina kakahiaka, ua makauku ka makou huakai no ka hana me ke kamaaina pu me Kapu, hiki aku makou ua akoakoa na kamaaina a pau maloko, ua lawelawe i ka lakou hana a e kali ana ia makou, a hookuu ia ka lakou hana me ka pule a ko lakou haiolelo a Kapu.

Mahope o keia ka makou misiona, he hui keia ua ku mua ia Kanoelehua, aole hoi a makou hana nui.  koe wale no o ka poe i koe iho, he 50 ka nui o ka poe i hiki mai iloko o keia halawai ana, aole hoi he hookahi o lakou i puka aku i waho i ka wa i kono ia aku ai e kakau i ko lakou mau inoa ma ka hoohiki, ua paa paha ko lakou manao e paio pu me keia malaga waina a me kona mau hoa e holapu nei iwaena o ka lahui Hawaii, a ina pela ea, e hoomau aku oukou e kupaa a e kue mau a hiki i ka hopena.

O ka'u apana keia i mahalo loa ai a pela pu no hoi paha me ko'u mau hoa, i ka nana aku mahuahua na opio lede e hooikaika pu ana i na hana a ka Haku, he mau luna nui wahine ko keia ahahui a o Kapu ke kakauolelo.

Hookuu ka makou hana a hoi aku la no Punaluu, a hiki ma kauhale, aka aole i hoomaha iho ua holo aku ia no ka makaikai ia Kaliuwaa.

He wahi makaikai nui ia keia, nani na laau ohia a me na kuawa ma keia awaawa kaulana, a hoomanao ae la au i ko'u aina hanau kahi i kaulana i na hua ai momona o kela me keia ano

He mau hora ko makou o ka hoonanea ana malaila a haalele aku la ia Kaliuwaa no kauhale.

Poakolu, Mei 2, mahope o ka paina kakahiaka, kau ma na lio o makou no ka nee hou aku imua.

O kapu no kekahi ma keia huakai a makou, a pomaikai makou i kona hele pu ana mai, a kipa makou ma ka halekula o Hauula i noho poo ia e Mr. J. Donnely, he haole oluolu keia ia makou, makaikai i ka rumi kula a me ko ke kokua kumu.

Ma ka hora 12 aina awakea hookipa oia ia makou ma kona home.

Pau ka paina ana kau ma na lio no Kahuku ma kahi o ka Hon. J. Campbell e malama ia ana e Kaluhi, aole ia o ka hale ia makou i hiki aku ai ua hele oia, a na ka pake hana makou i hookipa, a ma ka molehuleho ana hoi mai ana o ua o Kaluhi a hui iho la makou me ka oluolu.

Hoaumoe ia po ao ae me ka maikai, a mahope iho o ka paina kakahiaka ua naue aku la i ke komo kauhale me ke alakai ana a Kapu, oiai o kekahi no ia o kona mau apana.

Ma keia komo kauhale ana a makou, ua loaa he mau hua, a i ka pau ana o na hale i ke komo ia ua huli hoi mai@ la no ka makaukau e hele no Waialua.

Mahope iho o ka aina awakea, liuliu na lio o makou a makaukau na mea a pau, a lulu lima pu me Kapu, a huli hoi aku la oia no kona wahi a naue loa aku la no hoi makou no Waialua.

Ma ka hora o ia ahiahi hiki malaila, a malaila i kaawale ai makou, noho no hoi laua i kahi o ko laua makamaka a pela no hoi me a'u i kahi o ko'u makamaka.

Poalima Mei 4, mahope o ka paina kakahiaka ana ma ke kahua o ka halekula kaikamahine o Haleiwa makou i makaikai ai, kahi hoi i hoonaauao ia ai o kekahi mau lede opio e noho mai nei; a ua hui hoi makou me kekahi poe o lakou ma na wahi a makou i hele ai, a ua nui ka hauoli i ka hui ana me ka lakou kumu a makua hoi o ka noho ana o ia wahi.

Ua apo mai no kekahi o lakou i ka makou misiona e hele nei.

Pau ka makaikai ana ia wahi, ua hele aku la makou i ke komo kauhale e like no me ka mea maa mau i ka makou hana, a no ka wela loa ua hoomaha no ke ahiahi a me ka Poaono ae.

Ma ka la Sabati ae ma ka halepule na hana o ia la kula Sabati mamua, a pau ia lawelawe ia na hana no ka lipine bolu e Miss Green.

Na Mr Kanoelehua nae i kukulu keia ahahui mamua iho, aole a makou olelo ana no keia ahahui, aka, ua loaa he mau inoa hou ia makou he 4 ko lakou nui.

He elua halawai ana o keia ahahui i ka mahina, ma na ahiahi Poalima o kela a me keia elua pule.

Ma ka Poakahi ae Mei 7, haalele ia Waialua no Makua ma ka lae o Kaena.  Aia he wahi ohana e noho ana ma Waiakaaiea kokoke i ka lae o Kaena, kipa aku la makou ma ia hale a launa pu me lakou, a e like no hoi me ka mea i maa mau i ka makou ana hana, pela no keia, a ua apo mai lakou me ka hauoli o ka manao, a ua loaa ia makou na mahalo no lakou.

Haalele aku la makou ia wahi a hiki aku la makou ma ka lae o Kaena e nana mai ai ia Makua, hookuu aku la makou i ko makou wahi kamaaina o ka hele ana mai oia o Kaumaha e hoi no kona wahi, a huli hele mai la no hoi makou no Makua.

Hiki makou ma kahi o kamaaina o Namea, hookipa ia me ka maikai, a ma ka hora 7 o ia ahiahi ua malama ia he wahi halawai me na kamaaina o ia wahi ma kahi o ka haku mea hale mamuli o kon oluolu, a ua akakoa mai la na makamaka.

I ka akoakoa ana ua hoomaka koke ia na hana e ka makuahine Miss Green a ua maopopo i n akamaaina ka manao o keia mau mea, he elua wale no nae i loaa ka hae, ao ka nui iho oia noho mai no.

Hookuu ia na hana me ka maikai, a hooluolu ko makou mau wahi pauku kino ia po a ao.

Poalua Mei 8, pau ka makou paina kakahiaka, liuliu no ka hele ana i Waianae, a hiki malaila mahope o ka hora 1 p. m. K@pa ma kahi o Rev. Kekahuna a launa me ia a me na makamaka o ia wahi, a hauoli k amanao i ka hui me na makua o ka pono.

Ma ka hora 7 a oi o ia ahiahi wehia he halawai maloko o ka luakini, a he 42 ka nui o ka poe i hiki ae, a ua lawelawe ia na hana e Miss Green me ka noho no nae o ka Paresidena a me ke Kakauolelo ma ko laua noho.

Ua kukuluia keia Ahahui Lipine Bolu e Mr. A. F. Judd ko kakou Lunakanawai Kiekie oiai oia ma Waianae i kekahi mau pule aku nei mamua.

Ua hoakakaia na mea a pau e Miss Green i kokua ia e Pua, Kama a me Kekahuna, a ua loaa no he mau wahi hua mawaho ae o na lala mau.

Hookuu ia ka halawai a huli hoi aku la no hoi no kauhale no ka hooluolu ana.

Poakolu Mei 9, mahope o ka paina kakahiaka, ua koomakaukau na lio na ka naue ana no ka ia hamau leo

Hoea aku la ma kahi o ka Rev. Nawaa, a e kali mai ana no ia makamaka ia makou o ka hiki aku. a hui pu me ia, kana wahine a me ka ohana, a hoouluolu ma ia po a ao ae.

Poaha Mei 10, ma keia wahi aole i loaa ia makou he halawai, no ka mea he ku mamao loa na kauhale o keia wahi, a o ka lapule wale no ka la e akoakoa ai na hoahanau, nolaila ua hoi lao mai la no makou no Honolulu nei me ke kipa ana no nae i kekahi mau kauhale ma Ewa.

Minamina makou no ka loaa ole o kekahi Ahahui @ 3. no ia wahi, hooikaika nui o Nawaa no keia mea, ina e loaa kekahi mau komite e kokua ai iaia, nolaila ina paha he mea oluolu i ka Ahahui makua o Honolulu nei ka hoouna ana aku i komite hoeueu no ia apana no ka mea o a hoi k apana pili kokoke mai ana i Honolulu nei.

He nani ke kulana o ka aina ke nana aku ma na whai a pau, uliuli maikai na mahi laiki a na pake mai o a o; eia nae ka mea apiki, o ka laiki wale no ka mea ike ia aku, o ke kalo hoi ka mea i kamaaina he kakaikahi wale o lakou, a ua nele kekahi hapa o na kamaaina i ka ai ole, aia wale no i Honolulu e loaa ai ka ai, aka ma na wahi no nae a makou i noho ai ua lawa me na mea a pau.

Ma ko'u hoohalike ana i ke kulana o kekahi hapa o na kamaaina ka poe hoi no lakou ka aina me na pake ka poe o na aina e mai, me he mea la ua oi aku na pake ke kuonoono, aole wale no ma Oahu nei keia kuonoono o na pake, aka ma na mokupuni e ae no o kakou nei, he nui a he lehulehu wale o lakou ma ia kulanalike.

Ke hooki nei au maanei i ka'u apana hana, nolaila ia oukou e na makamaka i loa ke kea hanohano o ka Lipine Bolu o ka mokupuni o Kakuhihewa, e malama oukou  a e noonoo hoi i ke ano nui o keia mea, a mai puni i n ahoowalewale ia mai, aka e hooikaika aku i na makamaka i koe e komo mai ma keia poai o ka noho ana maemae, aole hoi e noho malalo o na hana ino a ka rama, aole hoi ia oukou wale no aka i ke poe Lipine Bolu no a pau mai Hawaiii a hiki i Kauai.

Me ka mahalo.  O. M. KEKUEWA.

Leleo, Mei 16, 1888.

NA ANOAI O KA UWAHIKOLO

LIO.

I ke KUOKOA:---

Aloha wale:

Ma ka la 1 o Mei iho nei, ua naue aku la au no ka Uwahi kololio he hau, wahi a ka oleloia.

NO NA ALANUI.

Ke hanaia nei na alanui mai Kuikuiopikea aku a hiki i Waiahole, nona keia hooheno ana:
"Waiohule i kamaole

Hoole ka wahi luna puha'u olalo."

AHAAINA HUI KUMU KULA.

Ma ia la no ua malama ae na makua mea keiki o Keokea me Kamaole he ahahui noonoo i kumu kula olelo Enelani na lakou, i ka hiki ana aku o'u ma ka luakini o Koekea, ua komo aku la e hoolohe i na mea hou.

Ua ku mai la o Kahaulelio a hoomalu mai la 1 ke anaina, pule o J. Kamakele, a pau ka pule ana o ka hoomaka no ia o na hana ma ka hoike ana o na makua mea keiki i ko lakou manao, a mahope iho ua ku mai o Kahaulelio a paipai mai i na makua e hoouna mau i na keiki i ke kula, me na aahu kupono, a he waiwai nui kana mau olelo ao ke lawe a malama.

I ka pau ana o kana, ua ku mai o J. Kamakele a luai mai la i na olelo wai meli imua o ke akea, pahee lua kela, a he nani okoa aku no hoi kana.

Mahope iho ua koho ia o G. Kalauao i komite e noi aku i ka oluolu o ka Luna Ku@ a e ae mai ke aupuni e hoihoi i ka hapalua o ka aina, halekula na na makua no na lilo o ka hana ana, a he haawi buke mahope iho o keia a o ka pau no ia.

I ka pau ana o na hana, ua kono ia na mea a pau e ka Hon. Kamakele e naue aku ma kona wahi, a o kou mea e kakau nei kekahi.

Ua ai a lewa, ua inu a kena i kona lokomaikai, a ke haawi aku nei au i kuu mahalo piha.

Kou oiaio.  G. P. Z. HIUAWELA.

Honuaula, Mei 3, 1888.

Pakele ke alahaka o Kapiolani Paka mai pau i ke ahi i ke ahiahi Sabati i hala, e ole ka ike e ia ana e na kokua  Ma ka aoao maanei i ike e ia ai ke ahi, maluna pono ae o ke kahawai, a ua hoopio ia e Jeo Heleluhe a me kahi mau ohua e ae o ka Hooilina Alii me na pakeke wai.  Ua manao ia he ahi keia i a mamuli o ke kika i kiola ia, a i ka maloo iho hoi o ka laau a me ka lepo lio, ua emoole ka a ana ae o ke ahi holapu.

HE WAHI HANA APIKI.

Ka Nupepa "KUOKOA" e:  Aloha oe:

E oluolu oe e hoike ae ma ke akea i keia maluna ae:

Ma kekahi la o keia mau hebedoma aku nei, ua hiki mai la he wahi taata no ka hoomana Moremona, mai Laie mai ai Waimea nei, a moe i kauhale kamaaina, a i ke kakahiaka o kekahi la ae, ua malamaia he wahi halawai haipule, a o ua wahi kanaka nei ke alakai, a eia ka'u wahi i ike ai i ka wahahee, a o ke ano iho la paha ia o ka palu e loaa ai ka ia; a penei"

"Ua hoopaapaa makou me na kumu a makou no ka la hope o ke ao nei e hiki mai ana.  O ka na kumu Moremona a makou he elua makahiki i koe mai keia la aku, alaila, e hiki mai ana ka la hope loa o ke ao nei.  A o ka makou hoi i manao ai ka na Lunakahiko a me na hoahanau he eono makahiki i koe a hiki mai ua la nui weliweli la.

Wahi a ua wahi kanaka nei imua o ke anaina i pane hou aku ai:

"E na makamaka, ke ike mai la oukou i ka manao o na kumu a makou, a me ko makou manao.  E pono nae kakou e hailona ma ka Baibala, a penei e hana ai.

"Ina e paa wau i ka Baibala a wehe ae, ku elua mokuna ma kuu aoao akau, alaila, ua pololei na kumu a makou, a i ku ole hoi he elua mokuna malaila, a ku hoi he elua mokuna ma kuu hema nei la, alaila pololei ka makou."

I ka amama ano o ka pule, wehe ae la, elua mokuna ma ka aoao akau, pane ae la ua wahi kanaka nei,

Ua pololei ka ka na kumu a makou, elua makahiki i koe, alaila, iho mai o Iesu e hookolokolo i ko ke ao nei, nolaia, e pono oukou e huli mai ma keia aoao i loaa ke ola.

Akamai no keia wahi kanakka i ka pelo i wahi e huli mai ai o kanaka, he huli no nae ka poe ma@po

Aia a o ka la i ike ole ia e na mea a pau ike aku la ka hoi lakou la.  Ahu no hoi ka wahahee.

Mai hele hou e wahahee pela o ike auanei oe i ka moe kokolo ka uwahi o kula i ke anu.  E olelo i ka mea oiaio.

E aloha auanei.     J. B. KUPA.

Waialua, Apr. 3, 1888.

NO KA UA KANILEHUA.

Ilaila aku nei kou mea kakau no elua ae nei pule a oi, e kilohi ana i ka nani o ua aina lu lehua la o Panaewa, oiai ka nani molale e halii iho ana maluna o ua aina la.

He kau kiure loihi keia, aole i pau a huli hoi mai nei kou mea kakau ma ka pule i hala; a eia na hihia ano nui o ke kau kiure o Hilo:

Mrs. Kahekili Koko, he puhi waiona mai ka apana o Hamakua, ahewaia he $100 me na koina.  Ua ahewa mau ia e ka lunakanawai apana no $200, aka, lawe ae ka Lunakanawai Makale i ka hapalua o ia hoopai.

Lanakila liilii he lawe ola, mai ka apana ae o Kohala hema, hookuu ia e na kiure.  Kalaiokona me Kale Aki no ka mea i hoopiiia, Peterson no ka aoao aupuni.

He haole paele Nuheberadi, he wawahi hale me ka hoao ana aihue; ae no i kona hewa, a hoopaiia 3 mahina paahao.

He wahine Pukiki o ia ano like no, 1 mahina paahao.

Mei 15, oia ka la i noho ai ka hihia pepehi kanako o Kawelo, a hoopanee i kekahi la ae, a ma ka hora 10 p. m. komo na kiure i ka rumi, a i ka hora 3 0 ka wanaao loaa ka olelo hooholo a ma ka hora 9 a.m. ka helu helu ia ana e ahewa ana ia Kawelo no ka lawe ola ma ke degere 3; a hoopai ia elima makahiki ma ka hana oolea.

O keia ka hihia ano nui o keia kau, a ua unua mai ko Laupahoehoe holookoa i mau hoike ma na aoao elua, a no elua la me elua po ka noho ana o na aoao elua, akahi no a loaa ka olelo hooholo.

O Kale Aki ka loio ma ka aoao o ka mea i hoopiiia, ua hooikaika oia me ka pauaho ole no ka pono o kona haku, a o Peterson ma ka aoao aupuni.

KIURE HAOLE

J. H. Reeve, aihue bipi, ahewaia no 1 makahiki, Hikikoki no ka mea i hoopiiia, Peterson no ka aoao o ke aupuni.

He haole hoeha iho i ka Iapana no Papaikou, Hilo, a hookuuia.  Hikikoki no ka mea i hoopiiia, Peterson no ke aupuni.

Poe pake piliwaiwai no Laupahoehoe, miko.  Numa no na pake, a ona Kalaiokona no ke aupuni.

O na hihia kivila aole au i maopopo ia, aka, aia no ke noho la.

Na loio i hoi mai, Numana, Peterson me Kale Aki.

Na lawehala i lawe ia mai; Kawelo, Reeve me 2 pake.

J. KAWAIOULU.

Hilo, Mei 19.

B. F. EHLERS & CO.,

PAINAPA.

Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu.  Honolulu.

E loaa mau ana na lole hou o na ano a pau maluna o kela a me keia moku.

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

LEWERS & COOKE.

(O LUI MA.)

ma ke kahua kahiko ma Alanui Papu a me Moi

E loaa ai na

PAPA NOUAIKI

 

o kela a me keia ano.

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe,

Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele. Na Papu

Ku, A me na Papa Moe nui loa.

NA PILI O NA HALE O NA ANO A PAU.

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau.

Na Kui mai ke Nui a ke Makalii. Na Ami

Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami

o na ano a pau, Na Aila Pena, o

kela me keia ano. Na Aila Hoo-

maloo.  He lehulehu wale.

Na Aila e ae o na

ano a pau.

NA WAI VANIKI

---A ME NA---

WAI HOOHINUHINU NANI!

o na ano a pau loa.

NA BALAKI ANO NUI WALE

A ke hai ia aku nei ka lono i na Makamaka ma

pau, ua makaukau keia mau Makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

---NO KA---

UKU HAAHAA LOA.

E like me ka mea e holo ana mawaena

LAUA a me ka MEA KUAI.

HELE MAI  E WAE NO OUKOU

Ka Waiwai o ka Hilinai

A AYER Laau Sasaparila, kai kaulana a hilinai nui ia no ka hoomaemae koko, ma na wah a pau o ka honua, ne aneane 40 makahiki i hala ae nei, a ua lawelawe nui ia hoi iwaena o na oihana lapaau.  Okeia

LAAU SASAPARILA, no loko ae ia o ke aa Sasaparila Honedura maoli ; ua loaa ka mana hoomaemae ma o ka hui pu ia ana me kekahi mau aa laau e ae, a me kekahi mau mea oloko o ka honua a me ka hao.

HE koko inoino a nawaliwali anei kou ?  Ua awili pu anei me na ano mai ikaika ?  A ua hui pu anei me na wai awaawa hoopehu Na Keia

LAAU e hoomaemae ia mau mea ino a pau, a maikai.  O na kauka lapaau a pau o Amerika ike ke ano o ka AYER SASAPARILA, ua olelo lakou, aole he mea maikai e ae no ka hoomaemae koko ana mai na mai i awili pu ia, aka o keia wale no.  No ka

HOOMAEMAE ana i ke koko, a me ka hookahua pono ana i na mea a pau ma kekahi mau ano mai i ikeia, o ka AYER SASAPARILA wale no ka laau nana e hoomaemae hakalia ole mamua ae o kekahi ano laau e ae O ke

KOKO ino hakuhaku, a nawaliwali hoi kona holo pono ana ma ke kino, e hoomaemae ia a e hooikaika pu ia no hoi ma o ka ai ana i keia LAAU SASAPARILA A AYER.  He maalahi a he

MIAKAI loa hoi keia Laau, aole no ka hoomaemae wale ana no i ke koko, aka, no ka hookaawale pu ana kekahi i na ma'i, hoomamona hou ana  i ke koko ino, a me ka hooikaika pu i kona holo poo ana ma na aa.  He lehulehu wale na hooia ana mai na wahi a pau o ke ao nei i hoohana mau i keia laau mamua o kahi mau laau e ae.

A HILINAII no ka ikaika kupono o ke ola kino, ma ka maemae ana o ke koko, hoomake pu ia na ma'i, a pela aku.  He nui na laau hoomaemae koko i hoolaha wahahee wale ia malalo o na inoa lehulehu, aka, o na hilinai a me na hooia wale no a ke ao holookoa, maluna o ka

Ayer Laau Sasaparila.

I HOOMAKAUKAUIA E

Kauka J. C. Aver & Co., Lowell, Mass.

HOLLISTER & CO.

Na A ena ma ka Paeaina Hawaii.

Helu 100.     Alanui Papu, Honolulu

M. R. FRIETAS.

Kaiopihi, Kohala.

Halekuai

na mea ai, no na lole, a

me na mea hoonani e ae

he nui loa

E kuai ia aku ana me ke Ku-

mukuai haahaa loa.

Ke kau leo ia aku nei na Ha-

waii Ponoi a pau e naue

nui ae.

Kakela a me Kuke.

HALEKUAI NUI O NA WAIWAI.

E laa na pahiolo, koi hole,

hamale kui nui a me liilii, kila,

wili puaa, rula, apuapu, kui o na ano

a pau, kala kaa, aho keopaa puka

pohaku hoana, kepa, lei ilio kaa-

la hao ilio, pahi, upa, pahi umiumi,

kalapu, kope hulu, pulupulu, cepa ka

lakala, lina hao, ami, keehi, a me

---KAULA OPU---

Palau o na ano a pau,

Oo, ho, kopala, pe, kipi-

kua, hao kope, au ho a pa

a aku, kua bipi, lei bi-

pi, kaula hao bipi, uwea

pa, uwea keleawe, hao pi@

piula, kaa palala, ipuhao, ipu ti

PA PALAI MAKAU ME KE AHO

Ili wai, papa holoi, kopa ala, kaula

@uaina, hu'akai, ehi wawae,

hulu pena, a pela aku.

Pena wali, kini nui a me liilii o na

ano a pau, me ka pepa kuhi

kuhi, pena keokeo, aila

pena, aila hoomaloo,

vaniki kaa, a me

vaniki moe,

PENA HOOMA-

LOO

---a me aniani hale---

AILA MAHU, AILA MIKINI, AILA HAMO

AILA KAA, INIKA KAMAA.

PAUDA, KUKAEPELE, KIANA

PAUDA, UIKI IPUKUKUI ONA

ANO HE NUI A LEHULEHU.

LOLE MAKEPONO

---E aa na---

AHINAHINA, KALAKOA, KEO-

KEO, LEPONALO, HULUMANU

UWE-WAHINE, KUI HUMUHU

MU, A ME KA LOPI

Ke Kuike a loaa no ia ma kahi

Kakela & Kuke !

NA MEA PIULA

Mikini Humuhumu

Makini a WHEELER a me WILSON

MIKINI WILOX ME GIBBS

NA MIKINI A

---REMINGTON---

He nui loa mea hao me na ukana ae o na ano a pau, aole hiki ke hai pau ia aku, hewa i ka wai na maka ke ike

Laau Lapaau Kaulana Loa

A DR.  JAYNE.

LAAU HOOMAEMAE KOKO,

LAAU HOOPAU NAIO, LA@

KUNU, PENIKILA, HUAALE,

PAAKAI, LAAU HOOPAA HI,

Me na Laau Hamo, a Pela 'ku.

Kakela me Kuke.