Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 24, 16 June 1888 — Ka Hoike a ke Kuhina Kalaiaina. [ARTICLE]

Ka Hoike a ke Kuhina Kalaiaina.

Mamuli o ka ioaa ana mai o kekahi ona huke hoike ake Kuhma Kaiaiai na ia makou, ua iawe mai makou i kekahi o kana mau hana ano nui o kona keena a me na Buro maiaio ona, no na makahiki eiua mai iSS6 a hiki i iS3S. Ua noho ia keia keena e na Kuhina iike oie ekoiu mamua o ka hoomaka ana o keia au hou, oia hoi o Kaie Kulika, mai Apen'ia 1 a hiki i lulai 1, iSS6; Kipikona, mai luiai i a hiki i Okaioha 13, 1886; Aholo, mai Okatoba 13 a hiki 1 luiai 1, Lolena Kakina, m3i luiai 1 a hiki i kēia manawa.

O keia malaio iho, oīa na itamu ano nui o ke Keena Kalaiaina a makou i lawe mai ai no ka pomaikai 0 na poe heiuhelu. NA f.OAA UKU HOOLIMALIM,V. O ke kumu i mahuahua hou ae ai o na ioaa uku hooīimalima, oia no ka nui hou ana aku o na hooiimahma o na ai na Aupuni. O ka hui hou ana ina hoolimaiima no na makahiki eiua e pau ana ma Maraki 31, iBSB, ua hoomahuahua hou ia ae ka loaa makahiki a hiki i ka puu daia mahuahua 0 $4,171. NA I.AIK.IN"! XUAI WAIONA. '

Ua mahuahua ae na laikini kuai nui rae kukaa mamuli o ka hoopuka ia ana o eha mau laikini hou iloko o ka makahik i e pau-ana ma Maraki 31, 1887, a he mahuahua ia o $2,000 mamua o Ka makahiki mamua aku. Eia nae na emi hou mai he ekolu iloko o ka makahiki e pau ana ma Maraki 31» 1888. HANA H6U I NA HALK AUPUNI. O ka hoomaemae ana i na Hale Aupuni lehulehu, ua mahuahua loa kona huini i hiki aku i ke $49,294.90, a peei ka mahele ana: Hale Ali» lo'ani $ 10,109 77 Ta Hale Alii 101ani.... 5>927 68 Hale I.io, no ka Halealii lolani 4 ; oS; 95 Hale I)ute, Honolulu... 2»274 57 Hale Hoahu Ailamahu (kahiko) 1,217 97 Hale Holoi o na Pake.. 97 Hale Leta, Honolulu... 7,395 10 Makeke Kuai I'a 881 50 Ilina A1ii......- 4442 22 Aiiiolani Hale me Kapuaiwa (me na lako hale) 7,397 94 Hale Koa 857 75 Keena Papa 01a...... 473 47 Na Hale Hookolokolo me Haie Paahao, Hawaii 956 78 Na Hale Hookolokolo me Hale Paahao, Maui 2,151 33 Na Hale Hookolokolo me Hale Paahao Kauai 78 00 Huina $ 49,294 90 OIHANA WAI 0 HONOI.ULU. •O ke kulana o ka Oihana Wai o Honolulu, eia no la ma ke kahua 0 ka holomua. Ona loaa iloko ona makahiki elua i hala ae, ua hiki aku i ka huina o $;8 963.10, he huinaoi aku o $29,979.20 mamua ona loaa o na inakahiki eiua a pau mamua ae nei. O keia kulana maikai o ia Oihana, e ike ia no ma o na papahelu hoohalike o na loaa no ka wai, no na makahiki elu.i i pau: Maraki 31, 1880, - • $38,960 34 " •* iSSI, - - 44»857 30 •• " 1884, ... - 40,790 5° 44 " iS36, 43,9 8 3 9° " •' 1888, 78,963 10 O ka huina nui i ikeia mamua aku, oia ka makahiki iBS6, •. • * - 48,983 90 Ka oi o keia mau makahiki i hala. ..... 29,979 20 Ua oi palua aku keia huina mamua 0 na loaa o na makahiki elua i pau i Maraki 3, iBBS f oia hoi, ewalumakahi* ki i hala ae nei O ka nui o na pono wai i keia mana wa he 1813. Oka huina iloko o keia 1 loaa a i pakui ia aku i na makahiki elua i hala ae t he <>29.

O ka loa o na paipuu i hoomoe ia iloko o na makahiki elua» he 20,550 kapuai, a iloko o keia he 6,900 kapuai paipu kahiko i lawe ia ae mal na wahi e hoomoe ia aku me na paipu nui ae, a he kapuai paipu hou. O na kumu wat i keia manawa nana e hoolawa nei 1 ka Oihana Wai o Honolulu, aia ma— 1. Ke Kahawai o Makikl 2. Ka Waimapuna me Kahawai o Kapena. 3. Kahatrai o Nuuanu ma Luakaha. 4* Na Loawai Aniani ma Kamaki Kuea, Pa AUi, Aliiolani Hale, Pawaa a me Waikiki. Me keia mau manawai lehulehu no eia no nae ke kulanakauhale ilokooke

lruljinA ku i ka piiikia ir,a e kaa tsni ka ulumaloo, mamuli oka nui oka obi ia o oa pooowai no ka hoopulu i na kanu: | na loaa wal j Mamua aku oka makahiki iSB6. he ouikapoe "loaawaleoka war i hui ia me na Luna Aupuni, Luna o na Aina eame na Hale Aupum a pau. O ka nui o keia wai lo2a wale, ua like me $4.040 oka makahiki hookahi, a he $3,050 no elua makahiki, a mailoko o ia he $1,810 no ka makahiki, no ka wai i !oaa aku ina Hale Aupuni. Ua hoopau loa ia keia loaa waie ana o ka wai me ka uku ole, koe wale no ka wai i haawi ia i ka Oeeanie Compaßy ma ke ano he uku kokua a me ke kuai ana no na pono wai i hooHio ia mai i ke Aupuni. O na daia i kaki ia no ka wai i haawi ia i na Haie Aupuni, ua hookaa ia no malioko ae o na haawina dala oia mau haie. Noiaiia, he mea maopopo he ioaa oiaio ole keia, i mea nae e ioaa ai i ka Oihana Wai ka hoino na mea a pau 1 hana ia e ia Keena. O ka loaa maoh o keAupuni mai ka Oihana Wai mai iloko o na makahiki eiua, he $7.>343-io.

KUKUI UWILA O HONOLULU. Ua kukulu ia ke kihua 0 ka hana no ke kukui uwila ma ke awawa o Nuua- | nu, a ua heohana ia na mekini me ka |ho!opono mai ka la 22 mai o ka ina o Maraki i hala. Oka huina nui o ;na lilo no keia kukulu ana a hiki i ka la 30 o Maraki, he $42,746.45. ! Oka huila wai ua hooia ia e hoolawa ana i ka ikaika kulike me 130 lio me 3,000,000 galani wai iloko o iwakaluakumamaha hora, ua hoopaa pu ia me na apo hoopaa ili he eha ka nui, ma ia mea i loaa ai na mahele 110 eha mekini uwila. Eia me kakou i keia manawa he hookahi mekini no umikumamalua kukui me elima mile uwea, a e hoohana e like me ei\?a lio ka ikaika a he hookahi mekini no kanalima kukui, a e ho-a ana he kanaha-kumama-ono kukui maluna o umikumamalima mile uwea, a e hoohana ana i ka ikaika e like me kanaha-kumamaha lio; a ua like ia huina me kanalimamawalu ku -| <u\ e ho-a ia nei i keia manawa malo j ko nei o ke kulanakauhale. Ua manao ia he mea pono e wehe i ke kukui uwih nui i kau ia ma ke alo iho o ka Hale Leta, a e kau aku ma ia wahii elima mau kukui uwila o ke ano liiiii mai no lakou ka malamalama i like me 100 ihoiho oke kukui hookahi. Ua hoohana ia keia mau kukui e like me na kukui nunui, aole nae he like o ka ikaika i makemake ia no ke kukui hookahi, a ma ia mea e kaulike ai ka hoolei ia ana oka malamalania me ka ikaika hookahi e hoohana ia ana. O ka liio o keia mau kukui uwila liilii, me na po no a pau, aia no ia ma kahi 0 $23 pa kahi ma kahi o ke kukui uwila nui me na mea hoonani.

O ka hoomalamalama ana me na ku kui uwila, e like me na hana noeau a pau o keia au hou, ua kau mai no na kakaolelo ia no na mea e pili ana 1 na ulia poino. He mea no hoi 1 hooiaio paa» ia, ma na wahi i kau ia'i na uwea kukui uwila malalo iho o na uwea telefone, me ka uhi paa pono ia a me ka hoopili ole ia me kekahi mea a hookaa wale ia hoi mai na lala laau, he kakaikahi loa na ulia, mamuli no ia o ka ho

ohemahema. £ kauoha mau ia ana na poe limahana e nana pono a hooma opopo ina ua uhi pono ia a ua kaawale na uwea; aole loa e ku maluna o ka honua a maluna paha o keleahi mea meta ia i pili i ka honua i ka manawa e ha - na ana me na uwea oiai ka manawa e hoohana ia ana na mekini uwila; aole loa hoi e lalau i na uwea a i o!c,i na kukui paha i ka po me ka uhi lima la* holio ole. Ke moku kekahi uwea ika po oiai e hoio ana ka uwila e ike koke ia ana eke Kahua Kiai Waena, a e hoopaa koke ia ana ka uwila, nolaila, aohe kumu pilikia. O keia malalo iho na liio i manao ia no kekahi mekini uwila o k2nalima kukui, i kulike hoi ka malamalama o ke kukui hookahi me 2,000 ihoiho: 1 Mekini Uwila, 50 Kukui $ 4.000 eo 4S Kukui Uwila Nunui, 2,000 Ihoiho ka ikaika pakahi 00 15 MileUwea - a»8oo 00 Na Pou. i,i 60 00 Nt Lako me kukulu ana. i»4t3 5° $13.213 50 {AaU 1 pau.)