Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 26, 30 June 1888 — Page 1

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

BUKE XXVII, HELU 26.

HONOLULU , POAONO, IUNE 30, 1888.

NA HELU A PAU, 2187

 

HOOLAHA KUMAU.

GEORGE P. KAMAUOHA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

- A HE MEA -

ANA AINA.

@  ka no ma Kohala Akau, Hawaii.

2091  1y

 

VOLNEY VAILLANCOURT ASHFORD,

AKEPOKA.

He Loio, Hoakaka, Pale ma k Kanawai,

Kakauolelo, Lunahooponopono a me

he hana ana i na Palapala Hoolilo.

LAWELAWE ILOKO O NA AHA A

 PAU O KE AUPUNI.

E hana @  no na Palapala pili Kanawai a

pau.

@Keena Hana Helu 21, Alanui Kalepa,

Honolulu   Hale.                        (2150  1y)

 

A  ROSA.  (AKONI.)

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

He Luna Hooiaio Palapala.

KEENA HANA:  Ma ke Keena Loio Kuhina

tf

 

CECIL  BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

A he Agena Hooiaio Palapala no

ka Mokupuni o Oahu.

KEENA HANA:  Ma alanui Kalepa.

tf.

 

WILLIAM C. ACHI.

I @  a he kokua ma ke kanawai imua o na

A@  a pau o keia Aupuni.

He Mea Ana Aina a he Boroka ma na

@  ai paa.

Kona Hana, Helu 15, Alanui Kaahumanu

Honolulu , oia ke Keena mua iho nei o Kini

me Peterson.                               2114  y

 

JOHN MAHIAI KANEKUA.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

HE MEA UNUHIOLELO MA KA OLELO

BERITANIA A ME KA OLELO HAWAII.

Keena Hana, maluna ae o ka Banako o

Bihopa ma.                           1yr.

 

S. K. MAHOE.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI,

He Agena Hooiaio Palapala Kope no ka

Mokupuni o Oahu.

He Luna Hooiaio Palapala Kepa Paahana

no ka Apana o Waialua, Oahu.

E loaa no ma Waialua, Oahu.        2128  1y.

 

W. A. KINNEY, (Kini.)

LOIO.

Keena hana ma ke Keena o J. A. Makuna

2168   Helu 42 Alanui Kalepa.         1y

 

W. O. SMITH.

Loio ma ke Kanawai.

Helu 66, Alanui Papu, Honolulu.   fy 4  1y

 

W  R.  KAKELA.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

He Luna Hooiaio Palapala.

 tf.

 

WILDER & CO. (WAILA MA.)

Mea kuai papa a me na loke kukulu hale

na ano a pau, a me na ma na pono a pau

no ka hale.

Kihi Alanui Moiwahine me Papu.    tf

 

PACIFIC HARDWARE COMPANY

Na hope o Dilinahama Ma.

@au Mea Kuai Lako Hao

@ Alanui Papu, Honolulu.

 

HOOLAHA.

G. W. A. HAPAI.

He Luna Hooko Mare.

- A HE -

AGENA HOOIAIO PALAPALA.

E loaa no ma Hilo taona, Hawaii, ma na

manawa a pau.                    2152  1y

 

E G. HITCHCOCK.

(AIKUE HIKIKOKI).

LOIO, A KOKUA MA NA MEA A PAU E

PILI ANA MA KE KANAWAI.

E ohi ia no na Bila Aie. me ka awiwi

HILO , HAWAII .                   2114  1yr.

 

SAMUEL K. KA-NE.

Loio a he loea ma ke Kanawai.

@  Imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia

@  Aupuni.  Keena hana: Kini o na alanui Moi

@  me Betela, pili pu me ke keena o ka nupepa

@  Alakai o Hawaii.                  3m-2183

 

HE MOOLELO WALOHIA

- NO -

MINEWA

Ka Nani.

Ui Aloha Kamahao.

- KA -

Manu Aloha Lawe Leta,

- ME -

Ka Lio Maalo pu me ka Mahina.

 

Unuhiia no ka Nupepa Kuokoa.

  Ua hoike ae oia i kona manao e hele mai ana oia e pepehi i ke alii opio a me oukou a pau, nolaila, ano ka wa e ku oukou me ka makaukau i na wa a pau, o hiki mai auanei oia make oukou iaia.

  Pane aku la na kiai, ua akea ke kahua nona e hele mai ai i na wa a pau ana e hele mai ai, ua makaukau makou e kue aku iaia.

  Pane aku la ua Militurino la, ae he nani ia ua lohe aku la oukou, eia au ke hoi nei no ko'u aupuni.

  I ka pau ana o keia mau olelo huli ae la ua kupua hoopunipuni la a hoi aku la no kona aina.

  Maanei.  e wehewehe iki aku ko oukou mea kakau moolelo i ke kumu nui o ko Militurino manao ana e like me keia, a penei no ia.

  I kona lawe ana ia Minewa me kona manao i kaikamahine oia nana, o ke kumu nui he makemake oia e lilo iaia ke aupuni o Mahina Konane, no kona makemake i ua aupuni la he aupuni oi aku ia o ka nani a me ka maikai mamua ae o na aupuni a wau malalo iho o ka la.

  No ia kumu i manao ai oia e lilo 'na iaia ua aupuni la mamuli hoi o Minewa la.

  Aku, i keia hora ua haule ka manaolana o ua Militurino la, a no ia mea i manao ai oia e hana e like me keia.

  Maanei e waiho kaua e ka mea heluhelu i keia a e nana aku kaua no ke kilokilo Wikolina a me kana hana.

  A hala ae la kekahi mau la o ko lakou noho ana me ka maikai a i kekahi la pane ae la ke kilokilo Wikolina ia Minewa penei:

  I keia hora e haalele ana au ia oe a e hele a ae au o kaua e makaikai i ke aupuni o Mahina Konane.

  Pane aku la o Minewa, o oe a hele a owau pu aku no a hele me oe.

  Pane aku la ke kilokilo Wikolina aole e hiki no ka mea ua haunaele ka aina o Mahina Konane i keia wa.

  Heaha hoi ka mea i haunaele ai, wa hi a Minewa.

  O ke kumu nui oia no ka hele ana aku nei o ke kupua Militurino a hoike aku nei i kekahi moolelo hoopunipuni i ka poe kiai a pau o ke aupuni o Mahina Konane a no ia mea ua pii ka ena o ua poe kiai la, a heaha mai ana la ka lakou hana maluna o kakou ina o kakou a pau ke hele ana.

  Oia ka'u e noi aku nei kou oluolu, e ae mai oe owau hookahi no o kaua ke hele aku no ua aina ala, a i kali oe ia'u a hala na la ekolu, alaila, hoomanao ae oe ua make au, alaila eia ka'u olelo hope ia oe, i noho oe i ko'u aupuni nei a i ku ia kou makemake e hoi i ka aina, alaila, kau ae maluna o ka lio lele o kaua a nana no oe e hoihoi a hiki i kou aina.

  No ia mau olelo a ua kilokilo la ua ae aku la o Minewa.

  Ia wa koke no i liuliu iho ai ua Kilokilo Wikolina la i kana huakai a i ka makaukau ana, kau ae la oia maluna o kona lio lele Humebela a lele aku la me ka mama luaole.

  Iaia i hala aku la, noho iho la o Minewa me kana kauwa Karolina.

  E waiho kaua e ka mea heluhelu i ke kamailio ana no Minewa a me kana kauwa, a e huli ae kaua a nana aku i ka huakai a ke kilokilo Wikolina ma ke aupuni makani o Mahina Konane.

  I ua kilokilo Wikolina la e hele la me kona lio lele, no kekahi mau la loihi wale ka ele ana o ua luahine la me kona lio lele, aka, i ka hope loa o kana imi hele ana, aole oia i ike lihi iki i ka aina ana e ake nei e hele.

  A hala ae la na mahina eono o kona imi hele ana, naauauwa iho la o Minewa no ua kilokilo la, me kona manao kunihewa, ua make ua kilokilo la, oiai, ua hoike mua ae ua kilokilo laia Minewa iloko o na la ekolu oia e hele ai a i oi aku mawaho o ia mau la alaila, ua make oia.

  Ma ia mau kumu i manao iho ai o Minewa, ua make io la ua kilokilo la, eia ka aole.

  Hoomau aku la no ua kilokilo la i ka imi ana iloko o na makahiki elua, me ke ake nui o kona manao, e loaa ka mea ana e kau nui nei, aka, o ka hope o ia imi ana ona, he nele ka mea i ike ia.

  Ma keia mea i hoohiki paa iho ai ua kilokilo Wikolina la penei

  Ma kahi  a'u e ku nei malaila au e paa ai a hiki i ka hopena o ko'u mau la, aole au e ae ana e hoi hou aku i hope, aole hoi imua, aka e imi au i ka aina o Mahina Konane a hiki i ko'u make ana.

  A hala ae la na makahiki elua, a i ke kolu o ka makahiki, i kekahi kakahiaka nui aia hoi, halawai mai la oia me kekahi manu aloha ma ke kukulu akau o ka lewa, a hui ae la laua i kahi  hookahi a ia wa i ike aku ai ua kilokilo Wikolina la i kekahi wahi apana pepa e paa ia ana e na wawae o ua manu aloha la.

  Haawi aku la ke kilokilo i kona aloha iaia, a haawi mai la no hoi ua manu alo na la i kona aloha, me kona ninau ana mai, e hele ana mahea kau huakai hele?

  Pane aku la ke kilokilo, he huakai hele imi aina ka'u e hele aku la e imi ma keia wahi aka nei.

  Imi i ka aina, owai ka inoa, wahi a ka ninau a ka manu aloha.

  O ke aupuni o Mahina Konane, wahi a ke kilokilo Wikolina.

  Auwe! o oe no ka paha ke kilokilo Wikolina?

  Ae, owau no ia au e ninau mai la, wahi a ke kilokilo.

  Pane hou aku la ua manu aloha la, ina pela e kipa ma kuu aupuni, e hoomaha a maha alaila hele ma kau huakai.

  Pane aku la ke kilokilo, aole e hiki ia'u ke ae aku i kou makemake no ka mea, he kanawai paa ka'u i olelo iho ai, aole au e hele ma kekahi wahi e ae o ke ao nei, o ka imi wale aku no i ka aina a'u i kauoha ia mai ai.

  Pane aku la ua manu aloha la ina paha oe e ae mai ana i ko'u manao, ala ila, ua makaukau au i na wa a pau no ke kokua aku ia oe, malia, ua ike no hoi au ia aina o ko'u maopopo mua ole o kuu aina ia e huli nei.

  Pane aku la ua kilokilo, la ina he oiio kau mea e olelo mai nei, alaila, ua hiki no ia'u ke hoololi i ko'u manao i na wa a pau a'u e makemake ai.

  He oiai ka'u mau mea a pau e kamailio aku nei ia oe ina e hooko mai ana oe i ko'u makemake.

  Ma keia mau olelo a ua manu aloha la ua ae aku la ua ae aku la ke kilokilo a like me ka ua manu aloha la a huli ae la laua a lele aku la no ke aupuni o ua manu aloha la.

  E na makamaka heluhelu, aole no paha oukou i poina no keia manu aloha.

  O keia no ka manu aloha nana i hoopahaohao ia Minewa a me kana kauwa, oiai laua maloko o ka halepaahao o ke aupuni kamahao o Militurino a nana no hoi i hoike aku ia Minewa no ka ae mai e lilo i aikane nana, a me kona olelo pu mai ua hiki iaia ke hele e imi i ka mea a ko Minewa naau i aloha ai, a oia manu aloha oia no keia manu.

  Oiai ua manu aloha la e lele ana me ke kilokilo Wikolina a no kekahi mau minute loihi hoea aku lala laua no ke aupuni o manu omaomao.

  O ke aupuni o manu omaomao, he aupuni ia i noho ia e na ano manu o kela a me keia ano, ua  piha ka honua a me ka lewa ia lakou i na wa a pau.

  O ko lakou alii he luahine kupua oia nona ka inoa o manu omaomao.

  I ke kilokilo i hiki aku ai ua hookipa aku la ka manu aloha paia me ka maikai, a ua ike mai la hoi ka luahine manu omaomao iaia.

  Mahope iho o ko laua hui aloha ana ua ninau aku la ua luahine manu omamao la, heaha ka huakai e ke kilokilo Wikolina o ka hiki ana mai?

  He huakai imi aupuni wahi a Wikolina.

  Ahe, he ia2 aupuni ka, a imi i ke aupuni owai ka inoa, wahi hou a ka ninau.

  O ke aupuni o Mahina Konane wahi hou a ke kilokilo.

  Ahe, a pehea, ua loaa anei?  wahi a ka ninau.

  Aole i loaa, wahi a ke kilokilo Wikolina.

  Ae, ina e hoolohe oe i ka'u, hai aku au ia oe, loaa koke la oe kela aupuni me ka luhi ole, aole nau e kii aku, aole hoi ae e huli aku iaia, aka, nana no e kii mai ia oe a hiki i kou wahi e loaa ai.

  Pane aku la ua kilokilo la e ke aliiwahine maikai, ma ke ano hea la wau e hana ai i like ai me kau mea i kamailio mai nei?

  Pane aku la ua aliiwahine manu omaomao la penei oe e hana ai:

  E hoi oe i ko aupuni, oia hoe ke aupuni o Humebeta.

  E kukulu oe ua papu he kanalima i hana ia mai hoi mai loko mai o ke gula maemae o Abinera a me Mosetune, ke daimana laa hoi o Azori a me Turima, oia kona mau ipuka aniani e hana ai oe.

  E hohola oe ia loko o ua mau papu la he kanalima me ke silika o Iwana Bele a me Tinesa, a o kona mau paia a pau e kapili i ke daimana keokeo hulali o Banela.

  I hana oe i keia mau mea a pau a'u e kauoha aku  nei ia oe, alaila o na liona keokeo hae o ke kula panoa o Luzi na a me Omeda oia na kiai, e lawe i 5000 ko lakou nui.

  A pau ia, e lawe ae oe i ko hanai ko luhi hoi, oia o Minewa ka nani e hoaahu iaia i ka lole pahee hulali o Tenesa, a o ka aila aala o ka pua Emerona o ka aina kamahao o Militurino oia kau e hamo ai ma kona poo a me kona kino i na la a pau.

  A pau ia, alaila e hoomalu oe iaia iloko o ka makahiki hookahi a o kou mana a me kou ike kilokilo oia ka mea nana e malama i ke ola o ua hanai la au.

  A ke manaolana nei au, aole e hala na makahiki elua mahope aku o keia, i ike no auanei oe aia ke keikialii Mahina Konane mahope o kau hanai kahi i noho ai a he kauwa hoi nana, a na ua hanai la au ka haalele no ka hoihoi ole.

  Eia hoi keia, eia me a'u kekahi pua aala loa nona hoi ka inoa ka pua aala o Eruseta, a ua like kona aala me he laau hana aloha a i ka wa o kekahi mea e honi ai i kona aala e aloha koke no oia iloko o na la a pau, mai ke ao a me ka po, aohe ona wa e na ai, a o ka loaa oia ka mea nana e hoomama i kona aloha, a o ka pau nae, aole e pau a hiki i kona hooluolu ana i kona mau hora hope.

  I ka lohe ana o ka luahine kilokilo i keia mea ua hooholo koke iho la oia i kona manao e hana koke oia e like me ka mea i kuhikuhi ia mai iaia.

  Mahope iho o ko laua kukai olelo ana ua hookipa ia aku la ke kilokilo Wikolina no ka paina ana.

  A i ka pau ana o ka lakou paina ana pane mai la ke aliiwahine manu omaomao, ano aole wa e aku nou e hana ai i keia mau mea o keia wale no, nolaila e hoi a hana aku e like me ka'u mau kuhikuhi i a'oa'o aku nei ia oe.

  Mahope iho o na kukai olelo  ana a laua huli aku la ua kilokilo Wikolina la a hoi aku la a noho iho la ka manu aloha me kona haku wahine.

  Oiai ke kilokilo e hoi la a no kekahi mau minute hiki aku la oia no ua aupuni la one hoike aku la oia i na mea a pau ana i hele ai ia Minewa, a ua maikai ia i na maka o ua nohea la.

  Mahope iho hana ino la ua kilokilo la i na mea a pau i a'oa'o ia mai iaia a iloko o na la 5 wale no.  ua makaukau ma nea a pau e like me ka mea i aoao ia aku ai iaia.

  I ka makaukau ana o na mea a pau, ua hoihoi aku la ua kilokilo Wikolina la ia Minewa iloko o ua papu paa la a o kona mau kahiko a pau i kuhikuhi ia mai ai e manu omaomao oia kana i hana ai no Minewa.

  A o ka pua aala o Eruseta oia ka ua kilokilo la i ho i iho ai iloko o kekahi kiaha daimana maemae loa a hookau ae la iluna o ke pakaukau momi.

  Hana iho la no hoi ua kilokilo la i kekahi luawai auau nani loa a o ka wai e auau ai o na kaikamahine Minewa la oia no ka wai momona o na pua a na meli e lawe mau mai ana i na sekona a pau.                                                                     (Aole i pau.)

 

HE MOOLELO

- NO KE -

Koa o Kanahele,

- A I OLE IA -

Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi.

KE ANA O NA POWA.

 

MOKUNA 1.

  Ka hoomaka ana o ka kakou moolelo, aia ma na mokupuni ma ke komohana, e hookahua ana ma Parani a me Loraine.

  O KA manawa i ke keneturia eiwa, a ke au ia Charlemagne, ua hala aku ia, a o kana keiki a hooilina o Lui de Deboranaire, ua ukali aku ia i kona meheu.  a o na keiki ekolu a Lui, no lakou ka moolelo.  Ua mahelehele iho la i na aina i ekolu aupuni e nohoalii ana kela a me keia o lakou nona ponoi iho.

  O Lotere ka mua loa o lakou, aia iaia ka inoa alii, a ua kapa ia aku oia o ke kolu o na Emepera o ke komohana, o kona ke aupuni o Loraine, mai ka nuku o ka muliwai Rine a ka Province, a mai ka Rine ma ka hikina a ka Meuse, Saone, a me ka Rone ma ke komohana A o kona hope aku oia o Lui, iaia ke aupuni ma ka hikina o ka Rine a oia ka moi o Keremania, a o Kale hoi ka hope loa o lakou, o Iudita o Bavaria, kona makuahine ka wahine elua hoi a Lui de Deboranaire, hanau oia i ka wa ua kanakamakua kona mau kaikuaana, a iaia ke aupuni ma ke komohana o Loraine, a oia hoi ka moi o Parani.

  He mea mau no i ka noho ana o na aupuni o ka honua nei he paonioni; ua kau mai no na maka o kekahi mau aupuni i ko lakou nei, a pela no hoi lakou nei i kau aku ai na maka i kekahi mau aupuni; a ua hele kino aku lakou nei i ke kaua, a pela i hoopau ia ai ke kue mawaena o lakou nei me kekahi mau aupuni e aku: a ma ia kaua ana ua lilo mai kekahi wahi o Italia ia Loraine, a mahope iho, maluhia ka aina mai o a o, a hookuu aku la lakou nei i ko lakou nei mau kanaka e hoomaha a e hina e like me ko lakou makemake iho.

  A mahope mai o ia wa, i kekahi la huihui o ka mahina o Okatoba, i ka makahiki ewalu haneri ma kanaha kumamalima, i ke kokoke ana aku e napoo ka la, ike ia aku la he elua mau kanaka maluna o na lio, e huli ae ana ma kekahi alanui e kokoke ana i ka muliwai Tacon a komo aku la malalo o kekahi ululaau mehameha, e hiki aku ai i ka mauna o Iura.

  O keia wahi, aia na ke komohana o Loraine, e kokoke ana i na palena o Parani.

  He mau kanaka laua mawaena o kanaka me kanalima na makahiki, ma ko laua mau nanaina me he mau koa la, ikaika kupono ko laua mau kino, aole nae he nunui, o ko laua mau kapa he kila lahilahi o ka wa maluhia, he mau papale kila Keremania ma ko laua mau poo, a iluna pakahi o na makuu o na noho lio he pale me ka ihe o puaa, he pahi ma ko laua mau puhaka, o na lio he nunui a ikaika: aku ua maloeloe nae, ma ko laua ma kahiko e kuhihewa ia aku ai he mau ukali no kekahi mau alii koikoi o ka aina.

  O keia mau kanaka, aole laua i kamaaina ma ia wahi.  Ua loihi no ko laua hoomanawanui ana i ka imi i ke alanui a laua i huli ae la, a oiai no laua ma ke ala aole no laua i hilinai ua pololei loa laua e hele nei.

  Ia manawa kohi mai la ka mea e holo ana mamua i kona lio, a huli ae la i hope i kona hoa a pane aku la: i na hoi e lele aku ana na uhane ino a pau me keia ulunahele e Winfread, aole o'u manaoio ua pololei kaua e hele nei.

  Pane mai la ke kokoolua, manao au ua pololei kaua.

  No keaha kou mea i manao ai pela?

  No ka mea, e ka haku Vulpert, o na kuhikuhi a pau oia no keia.

  He oiaio, i namunamu iho ai o Vulpert me ke kuhikuhi iho i kona umiumi, ua hahai kaua mamuli o ke kuhikuhi, aka, ma ka hoomaopopo iho, me he mea la aole i maa keia alanui i ka hele ia e ke kanaka, he meheu puaa ka'u e ike nei, aole nae he meheu lio, a ke hele loa aku nei ke alanui i ka hihipea a me ka pohihihi.

  A pehea kou manao i ninau aku ai o Winfread.

  Aohe maopopo o ko'u manao i keia manawa, aka ke hopohopo nei nae au.

  A no keaha kou hopohopo ana?

  Ua alakai hewa ia kaua.

  Alakai hewa ia pehea?

  A nawai?

  Ina paha he hiki ia'u ke hai i kau, ina la ua pono.

  Aole, he kuhihewa wale no ko'u?

  Ka! kuhihewa wale no ka oe me ke ku ou ole, e Vulpert!  hookahi wale no a kaua mea e hopohopo ai, ina ua haule wale iho kekahi wahi huaolelo mai kou waha ino a lohe ia.

  Aole ia owau e kuu hoa, aole he hua, aole he hopunaolelo hookahi i haule iho mai ko'u waha aku a loke ia.

  I na hoi ha pela, e hele aku imua, aole paha i mamao aku ia wahi mai ia kaua aku nei, e loaa mua ke ana ia kaua mamua o ka napoo ana o ka la

  He mau kapuai hou i hala ae i hope ia laua nei, pane ana o Winfread, e nana oia ia huna o ka piko o ke Sana Cloude, ina eia kaua malalo pono.

  Me kuu ola, e Winfread, manao au ua pono oe, o kahi oioi kela o ke kuahiwi.

  Ae, ke hele aku nei ke alanui e palahalaha a moakaaka lea.

  Mai kanalua hou oe e Vulpert, ua kokoke loa kaua e hiki.

  Maanei e na hoa e waiho iki kakou i na kamahele, a e huli ae kakou a nana no ke ana o na powa, a me ko laila mau hiona.

  Aia ma ka hema o ka ulunahele o Iura, a mai na ulunahele waoakua o ia inoa e ike ia aku ai ka  mauna Sana Cloude.  O ka aoao ma ka hikina he awaawa, a ua ulu ia e na laau nunui, a me na mea hihi.  Ma keia mau wahi he lehulehu wale na ala liilii, i na maka nae o na malihini, me he meheu oa no na holoholona hihiu.

  Aka i na kamaaina hookahi no wahi e hui ai i ia mau ala liilii, o ka waha o ke ana, i hoonalo ia e na lae aa nunui, a me na mea hihi, pela e hiki ole ai i na malihini ke hele i laila, koe wale no ka poe ua kuhikuhi ia a pololei.

  Hookahi no waha o keia ana, o loko aku elua, he okoa ko na kanaka, a he okoa ko na holoholona.  Ma ka aoao hema ko na kanaka; aole ma na lako wale o loko e maopopo ai, aka ma ka ike pu ia ana aku o elua kino kanaka e noho mai ana, he wahine a me ke keiki opiopio.

  O ka wahine, ua kanakamakua oia, ma kahi o ke kanaha makahiki a oi.  Ua kahiko ia oia me na kapa o ka poe o ka nehelehele, o ke ano maikai nae a pii o ke kumukuai.  He kino pahaahaa maikai kona a uliuli na onohi maka, a pela pu no hoi me kona lauoho he mau helehelena ui kona a maikai ke nana aku.

  O ke keiki opiopio hoi, he keiki naauao oia, he kuapuu nae, aia ma ka poohiwi hema, aole nae i hanau ia pela no kekahi ulia i loaa iaia i kona wa uuku.  He ano ino kona nanaina ke noho mai, a oi loa aku ke ino i na he mea hana ma kona lima.

  Aka, ina e ku mai iluna a hoomaloeloe ae i kona kino me ka uhane maikai e ola ana iloko ona, alaila poina ka noonoo, o ka mea e nana aku ana iaia, aole ia e hoomaopopo he kuapuu, ua iho ia e ka nani o kona mau helehelena.

  Ua hiki aku kona mau makahiki i ka umikumamalima, a ina aole ke ano e o kona kino i na ua oi ae ka loihi o kona kino i ko keia wa.  Aka, he mea e ka ikaika o kona mau lima, a o kona mau aa ua like me ka mea ua hoonohonoho ia a pili pono, i oi ae mamua o ke kanaka i piha na makahiki.  O na maka he nunui a uliuli, o ka lae he palahalaha maikai, o na lauoho e luhe ana me na omilo ma ka aoao o kona poo ua like ia me ke gula.  O kona kapa aahu he palule o ka poe hahai holoholona, a pela pu no me ka lole wawae a he mau kamaa ili puaa kona. 

  A nolaila ua hoolauna ia ka poe heluhelu o keia moolelo me ke ana a kakela o Targruin o Iura, ke alii powa o ka nehelehele, a o keia kana wahine a me kana keiki.

  No kekahi wa liuliu wale i noho ai ka wahine me kona mau lima maluna o kona uha, e haka pono ana kona mau maka maluna o ke keiki, oiai oia e uu ana i ka popo uwiki.

  Pane aku la oia i ke keiki, e hai mai ia'u e kuu keiki, he kaula aha kau e hana nei?

  Ina pela, he wahi kaula nawaliwali keia e kuu makuahine; aohe, e hana ana au i uwiki kukui, no ka mea, e hoa aku ana ke ahi hoailona i keia po.

  I keia po, aole paha o ke ahi o waho loa e kuu keiki?

  Ae, oia, mai kahaha oe, no ka mea he poe kanaka hou kekahi, malia paha o lakou ke hiki e mai ana, no ka mea o ka mea au i moeuhane ole ai eia ke hiki mai ana.  Aole i elua ae nei hora ko'u ike ana aku nei e hiki mai ana ka ino i keia po.  Uhu ino la keia, a kuikui iho la i kona unauna.

  Heaha ke ano o keia noho ana a heaha hoi ke ano o keia ola ana?  Kipaku ia a huna ia mai ka honua aku nei.  O ko kakou lima, hahau aku i ka poe pono; o ka poe pono hoi, hahau mai ia kakou.  Hoowahawaha wau i keia noho ana.  E kuu makuahine e haalele ana au ia oe, aole no hoi paha oe e aua ana ia'u, a ina no hoi e hiki ana ia kaua ke hele pu pono loa.

  Hamau, he kapuai lio paha ka'u e lohe nei, hoole aku la o Melina (no ka mea o ka inoa ia o ke kuakuu a o Iudita ka makuahine) a liuliu iki haalele iho la i kana mea hana a hele aku la no ka puka komo.

  Na lakou no ia e hoi mai, e kuu keiki e Melina.

  Aole nae ia e hoi mai, hele loa aku la ia iwaho, a no na minute he umi a oi ae komo mai ana ia e ukali ia ana e elua mau kanaka he mau malihini me laua, he mau kamaaina nae me kakou oia o Vulpert a me Winfread.

  E ka lede, pela keia i pane aku ai i kona makuahine, me he mea la o ka moiwahine ka ia nei e kamailio ana, eia he elua mau malihini he makemake e ike i ka haku hale, a no kona kaa wale ana  @  mai a nei aku, ua no mai laua e halawai me oe, a nolaila hahai mai la laua ia'u au e ike mai la.

  I ka lede, i pane mai ai o Vulpert, ma ka maua huakai e ike ai oe i ko maua kuleana i hiki mai ai.

  O ko olua kuleana, aia paha me kuu kane aole anei pela?

  Pela io no, ina oia i ka hale nei, aka no kona kaawale ana ma kahi e, nolaila ua hiki no ia maua ke hooponopono me kana wahine.

  I na wau ua mahaoi, i pane mai ai o Melina, pehea la i loaa ai ke alanui o keia wahi ia olua?

  A na wai la olua i kuhikuhi mai?

  Huli ae la ua mau kanaka nei a nana pono aku la i ka mea nana ka ninau, me ka manao e pakike mai iaia nei, aka i ka ike ana aku i na maka o ke keiki, e haka pono mai ana me ka wiwo ole, loli ae la kona manao a pane mai la me ka oluolu.  Na ka mea nana ka maua hana, nana no i kuhikuhi mai i ke alanui, e hai aku no maua i ko maua manao i ka lede, a nana no e hai aku i kana mea e makemake ai, a huli ae la a pane aku la, o ka lede Iudita, he nui ka maua hana, a ua pokole ko maua manawa, ke kokoke mai nei ka po, a e kaawale aku maua mai keia wahi aku mamua o ka napoo ana o ka la, e kamailio maua me oe wale no.

  Ani mai ia ko ia nei lima i kana keiki, a pane mai la, e haalele mai oe ia makou, e Melina no kahi wa pokole, a mai hele loa oe a mamao mai o makou aku, na'u no e hooponopono me laua nei.

  Ia wa ku ae la keia iluna, a nana pono aku la i ke kanaka i kapa ia o Vulpert, aole nae keia i pane aku.  A haalele iho la keia ia lakou, aole nae i puka loa iwaho, aka huli aw la keia ma ke keena o na lio.  Ku iho la keia malaila a pane iho la, Owai la hoi keia mau kanaka?  A heaha la ka laua?  he mea maopopo he mau malihini laua maanei, aka ua kuhikuhi pono ia nae laua i ke alanui e hiki ai i keia wahi huna.

  He mau loa laua, ae, a he mau ukali no kekahi mau alii.

  Heaha la ka laua hana me kuu makuahine?  aole paha ia e kumakaia ana i kana kane, aole paha ia e kipi ana, aole; aole ia Targruin, ua ano e oia i keia wa, o kona makemake, o ka haalele o kana kane i keia noho ana, ke noho nei oia aole he hoa'loha iwaena o na poe maikai.