Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVII, Number 29, 21 July 1888 — HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi. [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE Koa o Kanahele, A I OLE IA Ka Naita o ke Kapa Kila Lahilahi.

i Ke Ana o na Powa. MOKUNA II A 1 ka pau ana o ka lakou paina, ua makemake lakou e hoi ma ko lakou wahi e hooluolu ai, ua lalau ae la o Melina i ka ipukukui a alakai aku Ia ia iakou iloko o ka rumi. Aia ma kekahi kihi o ke ana, hookahi no puka, a he eha moe o loko, haalele aku la o Melina ia lakou, a hoi aku i ka rumi o na makua e noho mai ana. I kela wa a na makua i ike mai ai iaia nei, ua hooki koke iho la ko laua kamailio ana. j Manao iho la keia, aohe o laua ma-1 kemake ia ia nei e lohe i ka laua mea e kamailio ana, nolaila, ua honi aku la ikeia i ka makuahine a hoi aku la iloko |okonarumi. I Ua pane mai la ke kane ika wahine penei— Aohe pono i koe, aohe nana no ka puu o ke kua, ina ia e ae mai i ko'u makemake. O kana mea e noi nei, aole au e ae aku. E koi mai ana i keaha ? i pane mai ai o ludika. | Ae, koi mai, koi paakiki, e hai aku I au ia oe e ka wahine, ua hoowaha-| waha au 1 kela keiki, ina ia e noho loa ! make ia ia'u. Make ia ia oe, ua hoopakele nae ia i kou ola. Oia ka hoi paha, oka ikaika hoi paha ia ana e huna nei iloko ona, ina hoi paha ia e hui mai ana me a'u a hoohiki ia malalo o ko'u mau kanawai alaila, pono. Malia no hoi o make e no hoiau, e lilo no kuu inoa alii iaia, a ina e mau kona paakiki, aole e ae e hahau 1 kana pahikaua malalo 0 kuu hae, e hoohiki mai oia ia'u a ku aku a hele. E hoohiki no keaha ? Ae, he hoohiki e hiki ole ke hai i ko makou hoailona, a me ka makou mea huna. Hilahila ole oe e Takuina. Ua ike no oe aole e kumakaia ana ke keiki ia oe, e lilo e kona ola mamua o kona hana ana pela, aole no ona makemake i keia ano hana au, aka, he aloha no nae ia 6e. E loaa anei ia'u ka oiaio, e like me !ko'u īke ana i ka puu o kona kua ? wahi a Takuina. Ku ae la ka wahine me ka manao e haalele iho iaia. Hoi mai oe e ludika, a hookuu aku 1 ke keiki e hiimoe. Manao au, he naita Karitiano paha Sir Manfred? Ae, a pehea ih > hoi kekahi naita o laua. Kana keiki ? Ua makapo ia paha oe. He manaoio anei kou he keiki ia na Kalune ? A heaha no la hoi kou mea o ka manaoio ole ana ? Ua hana mai no anei oia ia oe me he keiki la ? Peia nae paha na keiki o ia kulana, o lakou ke hele mauua, mahope mai kahi makuakane e hahai mai ai? ina ia he keiki, maikai no ia e noho e ma ke pakaukau, a na ka makuakane e lawelawe mai nona. Aohe ka paha ou ike ? Aohe ka paha e hiki ia oe ke koho ae i ka mea malalo o kou malu i keia po, e hookau iho oe iko wahi papale kapu noonoo, a nana pono iho. Nana pono aku U keia i ke kane, a eopu aku la i kooa lima. roe ka Dane ana aku—

Ua »ke no oe aohe k ■ 1 ke kcivi 2 j Ka'une. Ae, hisi no la'u, a o kuu o'a ka panai. Ao!e au 1 ike ii Urie Kaluna mamua, aka, 0 keia kanaka, ua kamaaini wau iaia e I«Ve me kou nuu kanaka ponoi. E Takuina, e hai mai oe ta'u. owai !a ia. Ua hoehanehano la mai kaua ma o ka hiki kino ana mai nei o kela Kale ka Ohule. Ka Moi ? Ae, oka Moi 0 Palani, oke keiki bebe keia a Luisa le Dcboncre me ludika o Kawana, kahi ona i hanau ia ai. LTa nunui na kaikuaana, hanohano maoli kaua. E nana iho ee, aia maluna ona kekr.hi apana o ke kuioka 0 Kalemagana Ae, o ka hapa nui o ke koloka 0 ua kanaka kaulana la, no ia nei, aka, a a i ke kaikuaana ka inoa emepen. Aka, o Kale, 0 ke keiki ku lea no ia ike kupunakane. E nana ae ia Foneiinoi, ilaila kahi o lakou i kaua ai no ko lakou pono iho. Aole anei o Kale ka mea i hee ai, a nana i hoihoi aku ko ka emepera mau pono ? Ae, 0 na mea i ike ia, pela io no; a ona mea i ike ole ia, he okoa. E hoomanao iho oe iiaila au, a niahope au e Lohere, o Kale oia no ke alakai 0 kona puali, a o ko kakou hoaloha maikai o Sir Manfred o Kalune, oia ka me» nana i kuhikuhi a eo ai, a pehea )a o S;r Manfred i aa ai e lawe mai 1 kona haku aln ia nei, me kona ike niai no nou keia wahi. E kuu kane, ao!e i pono o Kalune i kona manao ana, aole e hoopilikia ia ka poe i loaa i ka ino, ke kipa i kou wahi a malalo 0 kou malu ? Ae, e ka wahine, i ka wa malalo o kou malu, aole au e hoopakele iaia i na wa a pau. Aole, aole, e hoomanao oe, o Kale o Parani he enemi ia nou. Ina o Lotere 0 Lorene a me Lui 0 Helemania, ua kau inoa laua no ka maluhia, a owau aole. Aka, e haalele iho ana no ia nei me ka maikai, a e hanai ia no a maona hookuu aku. A pehea aku ? Alaila, e malama lakou ia lakou iho aole anei oe i ike i kela pine nui e kau ana iluna o ka papale o ke alii a me ka lei kula ma ka ai ? Naaupo, aole e hiki iaia ke hahai holoholona iloko o ko kakou nahelehele nei me ka lawe pu ole mai i na mea nani o kona aloalii, pehea auanei au e hookuu aku ai iaia ? E Takui»a r aole paha oe e hana ino ana i ka Moi ? Heaha ka hewa ? A heaha iho la oia no'u ? Oia ka Moi o Farani, a he malihini oia na kaua. E hai mai, pehea oe 0 hana ai iaia ? He oi ae mamua o kau e manao ala. E akahele oe, ina oe e hapai i kau pahikaua a hookahe i ke koko o ka Moi Kale o Palani, alaila, t ike oe ma hope i ka weliweli. E ka wahinē Aole, anle, e kuu kane, i bai aku nei au ia oe, ua ike au ina he minamina 1 kou ola, mai hoopoino i ke ola 0 ka Moi. ' Mai hoonui wale no i ka olelo, aole 1 manao e hanaino i ka kaua malihini. He mea maop pj. ua kaa mai no kona lima maluna o'u ma B<jganake t a ua eo iaia ka lanakila i Fonotenoe, aole nae ia i Janakila maluna o'u, a aole no hoi au i haawi pio aku iaia. A nolaila, e kuu roakaahire, e hookuu no au la lakou a mahope' aku au e uhai ai ia lakou, hopu a paa, hoihoi mai he mau paahao me ka malama maikai ia, a me ka puu dala nui wale no e hemo ai. E kapa iho no au ia'u iho t he hujy> ina wau e hookuu ana f aole paha e loaa hou kekahi Uki e hke me keia. 0 ke keena waiwai o Palani, no'u ia, aia la i ka poho o kuu lima, a e like me ka'u me» e makemake ai, pela no e hana ia mai ai. ! Aohe mea hewa ina wau e lawe Ike kula mai ka waihona ae, alaila, ua Uwe mai no au mai na kanaka mai, a e hoihoi hou aku no au ia lakou i kekahi wa. 1 kinohi, manao ibo la ota i umi kaukani kala. Aolē, uuku loa ia, aole ia i Uwa no ke Kauna o Kalune. I kanalima kaukani kala no ka Moi, wahi ani i kana wahina. '. \A9lt i pmu) I